حسین قربانپور آرانی؛ عباس زارعی؛ الهام عربشاهی
چکیده
بشر در طول تاریخ برای ارتباط مؤثر با سایر افراد جامعه، راهکارهای متفاوتی را آزموده است. ازنگاره‌های اولیه بر دیوار غارها تا دیوار نوشته‌ها و ماشین نگاره‌ها همگی سعی دارند تا مانند آیینه‌ای تمام نما، گزارشگر ذهنیّات، احساسات و عواطف، آمال و آرزوها و دردهای بشری باشند. ماشین نگاره (ماشین نوشته) یکی از نمادهای مهم زبان، در جوامع ...
بیشتر
بشر در طول تاریخ برای ارتباط مؤثر با سایر افراد جامعه، راهکارهای متفاوتی را آزموده است. ازنگاره‌های اولیه بر دیوار غارها تا دیوار نوشته‌ها و ماشین نگاره‌ها همگی سعی دارند تا مانند آیینه‌ای تمام نما، گزارشگر ذهنیّات، احساسات و عواطف، آمال و آرزوها و دردهای بشری باشند. ماشین نگاره (ماشین نوشته) یکی از نمادهای مهم زبان، در جوامع شهری است که کمتر توجه محققان ایرانی شده است. در این پژوهش، ارتباط از طریق ماشین نگاره‌ها و تأثیرات فرهنگی و اجتماعی آنها بررسی شد. از میان تعداد فراوانی از ماشین نگاره‌ها که به‌طور تصادفی در سالیان متمادی از سطح شهرهای مختلف جمع‌آوری شدند؛ مجموعه‌ای شامل 2312 ماشین نگاره به شیوه تحلیل محتوایی طبقه‌بندی، کدگذاری و بررسی شد. پراکندگی و کارکردهای اجتماعی و فرهنگی آنها بر اساس مدل قوم‌نگاری زبانی هایمز[1]معروف به SPEAKING نیز تحلیل و از نظر محتوایی به 15 مقوله تقسیم شد. بررسی فراوانی داده‌ها نشان داد که آموزه‌های مذهبی، نوشته‌های پند آموز و توصیه‌های اخلاقی بیشترین فراوانی و گونه‌های انتقادی و سیاسی دارای پایین‌ترین فراوانی بودند. نتایج ازمون خی2 نیز نشان داد که این تفاوت‌ها با سطح اطمینان 99 درصد معنا دارند. بررسی ماشین نگاره‌ها در مدل هایمز نشان داد که ماشین نگاره‌ها نیز مانند دیگر رویدادهای ارتباط کلامی بشر، با هشت عنصر موقعیت مکانی، ماهیت نویسندگان، هدف، قالب زبانی، لحن کلام، نوع کانال ارتباطی، هنجارها و ژانر خاص خود، پیام‌های اجتماعی و فرهنگی را به راحتی منتقل می‌کنند. [1]. Hymes
صدرالدین طاهری
چکیده
در حوزه ارتباطات فرهنگی و اجتماعی، رمزگذاری و رمزگشایی از کلیدی‌ترین فرآیندها به‌شمار می‌آیند. این مقاله تلاش دارد دسته‌بندی چهاربخشی رمزگان‌های پیشنهادشده از سوی آرتور آسا برگر برای ارتباطات بصری را با شرح چند مثال بررسی نماید و سپس با رویکردی نشانه‌شناختی به تحلیل جایگاه این شیوه‌های رمزگذاری در آثار نقاشی رنه ماگریت هنرمند ...
بیشتر
در حوزه ارتباطات فرهنگی و اجتماعی، رمزگذاری و رمزگشایی از کلیدی‌ترین فرآیندها به‌شمار می‌آیند. این مقاله تلاش دارد دسته‌بندی چهاربخشی رمزگان‌های پیشنهادشده از سوی آرتور آسا برگر برای ارتباطات بصری را با شرح چند مثال بررسی نماید و سپس با رویکردی نشانه‌شناختی به تحلیل جایگاه این شیوه‌های رمزگذاری در آثار نقاشی رنه ماگریت هنرمند برجسته جنبش فراواقعگرایی بپردازد. این پژوهش یک موردکاوی نشانه‌شناختی با رویکرد تحلیلی ـ تفسیری و با هدف توسعهای است که داده‌های کیفی آن به شیوه اسنادی دادهاندوزی شدهاند. برگر چهار شیوه رمزگذاری در انتقال مفاهیم را بر میشمرد که آنها را رمزگان‌های تداعیگر، قیاسی، جایگزین و فشرده مینامد. از میان کارهای پرشمار مگریت چهار نقاشی برگزیده و تفسیر شدند. در مدل سرخ (1935 م.) بهره از رمزگان تداعیگر، در آینه دروغین (1929 م.) استفاده از رمزگان قیاسی، در پسر انسان (1964 م.) نقش رمزگان جایگزین و در آشکارسازی حضور (1936 م.) کارکرد رمزگان فشرده کشف و تحلیل گردید.
محمد سلطانی‌فر؛ محمد شجاعیان
دوره 14، شماره 22 ، شهریور 1392، ، صفحه 181-205
چکیده
جمهوری اسلامی ایران در سه دهة اخیر به دلیل تعقیب آرمان‌های انقلابی، تضادهای ایدئولوژیک با شرق و غرب و نیز تفاوت‌های رفتاری در حوزة سیاست خارجی، همواره آماج بیشترین حمله‌های رسانه‌ای و تبلیغاتی در افکارعمومی بین‌المللی بوده است (پروژه‌های اسلام‌هراسی، شیعه‌هراسی و ایران‌هراسی)؛ اما متأسفانه نقشة راه مناسبی برای ...
بیشتر
جمهوری اسلامی ایران در سه دهة اخیر به دلیل تعقیب آرمان‌های انقلابی، تضادهای ایدئولوژیک با شرق و غرب و نیز تفاوت‌های رفتاری در حوزة سیاست خارجی، همواره آماج بیشترین حمله‌های رسانه‌ای و تبلیغاتی در افکارعمومی بین‌المللی بوده است (پروژه‌های اسلام‌هراسی، شیعه‌هراسی و ایران‌هراسی)؛ اما متأسفانه نقشة راه مناسبی برای مقابله با این هجمهها نداشته و این در حالی است که کمکاری در این زمینه و عدمانعکاس سیاست‌های داخلی و خارجی کشورمان به ملل جهان با استفاده از ابزارهای مناسب باعث شده زمینه برای سوءاستفادة بسیاری از رسانه‌های توجیهشدة کشورها و سازمانهای جهانی فراهم شود که به هر شکلی که مایل باشند در ساختن افکارعمومی جهان علیه ما وارد عمل گردند. از این رو در مقالة پیش‌رو که حاصل گفتگوهای عمقی با جمعی از کارشناسان رسانه و دیپلماسی است، سعی شد ساختار دیپلماسی رسانه‌ای ایران مورد بررسی و موشکافی قرار گرفته، عملکرد آن آسیب‌شناسی شده و ظرفیتهای مورد نیاز شناسایی شوند.
غلامرضا گودرزی؛ مرتضی شاپوری
دوره 11، شماره 9 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 181-207
چکیده
لازمة رقابت در دنیای تولید کنونی بهره‌گیری از تمام فنون، ابزارها و اندیشه‌های جدید ناب است. در نیمة دوم قرن بیستم، تولیدکنندگان جهان با محیط رقابتی جدیدی مواجه شدند که با نیمی از سرمایه و امکانات لازم، محصولات را با کیفیتی بهتر، تنوعی بیشتر و قیمتی پایین‌تر به بازار جهانی عرضه می‌کردند. یکی از این تکنیک‌های جدیدْ تولید ...
بیشتر
لازمة رقابت در دنیای تولید کنونی بهره‌گیری از تمام فنون، ابزارها و اندیشه‌های جدید ناب است. در نیمة دوم قرن بیستم، تولیدکنندگان جهان با محیط رقابتی جدیدی مواجه شدند که با نیمی از سرمایه و امکانات لازم، محصولات را با کیفیتی بهتر، تنوعی بیشتر و قیمتی پایین‌تر به بازار جهانی عرضه می‌کردند. یکی از این تکنیک‌های جدیدْ تولید ناب نام دارد. تولید ناب در واقع رویکردی سامانمند برای حذف ضایعات و اتلافها و از بین بردن هر فرآیند اضافی است، از مرحلة تهیة مواد اولیه گرفته تا تولید و در نهایت فروش. این مقاله با توجه به مراحل تولید فیلم سینمایی و تطبیق این فرآیند با آنچه در خط تولید صنعتی اتفاق می‌افتد، در پی شناسایی و کشف اتلافهایی است که طی مراحل ساخت فیلم پیش میآید. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از روش تحقیق مفهومسازی بنیادین منجر به شکل‌گیری پانزده مفهوم و به تبع آن پنج مقولة اصلی شد. این مقولات شامل سه نوع اتلاف زمان، دوبارهکاری، ناهماهنگی و دو عامل زیرساختی و فرهنگی در فرآیند تولید فیلم سینمایی است.
رضا پیشقدم؛ آیدا فیروزیان پوراصفهانی؛ آیلین فیروزیان پوراصفهانی
چکیده
نظر به اهمیت زبان و واژگان در منعکس نمودن باورهای فرهنگی حاکم بر جوامع و در نهایت، شناخت بهتر و کامل‌تر این باورها، جستار حاضر که در زمرۀ پژوهش‌های جامعه‌شناسی زبان قرار دارد، بر آن شده است تا در پرتوی الگوی هایمز (1967)، به بررسی کارکردهای مختلف قطعۀ زبانی «مرگ» و عبارات مرتبط با آن، در پیکره‌ای نمونه از زبان فارسی بپردازد. «مرگ» ...
بیشتر
نظر به اهمیت زبان و واژگان در منعکس نمودن باورهای فرهنگی حاکم بر جوامع و در نهایت، شناخت بهتر و کامل‌تر این باورها، جستار حاضر که در زمرۀ پژوهش‌های جامعه‌شناسی زبان قرار دارد، بر آن شده است تا در پرتوی الگوی هایمز (1967)، به بررسی کارکردهای مختلف قطعۀ زبانی «مرگ» و عبارات مرتبط با آن، در پیکره‌ای نمونه از زبان فارسی بپردازد. «مرگ» و عبارات وابسته به آن از جمله مضامینی هستند که از زوایای مختلف فرهنگی، اجتماعی و نیز زبانی قابل تفحص و بررسی بوده و به خوبی می‌توانند باورهای فرهنگی جوامع را به تصویر کشند. به منظور نیل به هدف مورد نظر، نخست تعداد 673 بافت طبیعی که در آنها گفتمان مرتبط با «مرگ» بکار رفته بود، ضبط شد و پس از بررسی داده‌های گردآوری شده براساس بخشهای هشتگانۀ مدل هایمز (1967)، موارد کاربرد این قطعۀ زبانی از منظر اجتماعی و زباهنگهای مرتبطِ حاکم در جامعۀ فارسی زبان استخراج گردید. یافته‌های حاصل از پژوهش، حاکی از آن بود که دلیل نهفته در پس کاربرد گستردۀ قطعۀ زبانی مذکور در میان فارسیزبانان، حاکمیت زباهنگهای مرگاندیش و مرگطلب بودن، مردهپرستی، غمستایی و شادی‌گریزی در جامعۀ ایرانی است.
موسی کاظم زاده؛ کمال کوهی
دوره 11، شماره 12 ، اسفند 1389، ، صفحه 183-212
چکیده
در نظام نوین جهانی، ما در عصر رسانه‌ها زندگی می‌کنیم؛ عصری که در آن رسانه‌های گروهی جزو جدایی‌ناپذیر زندگی ما هستند. رسانه‌ها با اتخاذ سیاست‌های متفاوت ارتباطی، توسعه فرهنگی کشورها را تسهیل و تسریع می‌کنند. کارکرد رسانه‌ها در عصر ارتباطات، بی‌شک در همه ابعاد زندگی اجتماعی و فرهنگی جوامع بشری انکارناپذیر است. ...
بیشتر
در نظام نوین جهانی، ما در عصر رسانه‌ها زندگی می‌کنیم؛ عصری که در آن رسانه‌های گروهی جزو جدایی‌ناپذیر زندگی ما هستند. رسانه‌ها با اتخاذ سیاست‌های متفاوت ارتباطی، توسعه فرهنگی کشورها را تسهیل و تسریع می‌کنند. کارکرد رسانه‌ها در عصر ارتباطات، بی‌شک در همه ابعاد زندگی اجتماعی و فرهنگی جوامع بشری انکارناپذیر است. امروزه جامعه‌ای توسعه یافته تلقی می‌شود که بتواند در کنار توسعه شاخص‌های اجتماعی واقتصادی مانند درآمد سرانه، توزیع ناخالص ملی و نرخ مرگ و میر، بر معیار آموزش و اطلاعات و در حقیقت عنصر دانایی اجتماعی تأکید کند.
در چنین جامعه‌ای، وسایل نوین ارتباط جمعی با تولید و توزیع مطلوب اطلاعات، نقش زیادی در بالا بردن آگاهی‌های گوناگون و ضروری به عهده می‌گیرند و جامعه را در نیل به تعالی و ترقی همه جانبه یاری می‌کنند. حال این رسانه‌ها هستند که با اتخاذ سیاست‌های پویای اجتماعی و ترکیب آن با سیاست‌های فرهنگ‌گرا می‌توانند عامل آمیختگی، توازن و پیوند دادن باورهای اصیل اعتقادی و سنت‌های بارور جامعه باشند و با گسترش آفرینندگی و افزایش رشد فرهنگی به توسعه همه جانبه کشورمان کمک کرده و باعث پویایی افکار شوند.
در این میان به نظر می‌رسد، برای یکپارچگی توسعه فرهنگی جهت تقویت هویت و وحدت ملی، در دستور کار قراردادن برنامه ریزی آینده توسعه فرهنگی کشور، متناسب با سیاست فرهنگی، در کنار اجرای افق سیاست رسانه‌ای براساس چشم انداز توسعه در جامعه اطلاعاتی عصر حاضر، ضروری به نظر می‌رسد.
فرهاد سراجی؛ سعید شریفی رهنمو؛ اصحاب حبیب‌زاده
چکیده
هدف این پژوهش، شناسایی انگیزه‌های دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه دوم شهر همدان در استفاده از شبکه‌های مجازی اجتماعی بود. این پژوهش با استفاده از رویکرد ترکیبی و طرح اکتشافی انجام شد. در بخش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی با بیست نفر از دانش‌آموزان که با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی انتخاب شده بودند، مصاحبه عمیق صورت ...
بیشتر
هدف این پژوهش، شناسایی انگیزه‌های دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه دوم شهر همدان در استفاده از شبکه‌های مجازی اجتماعی بود. این پژوهش با استفاده از رویکرد ترکیبی و طرح اکتشافی انجام شد. در بخش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی با بیست نفر از دانش‌آموزان که با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی انتخاب شده بودند، مصاحبه عمیق صورت گرفت. سوالات مصاحبه حول انگیزه‌های استفاده نوجوانان از شبکه‌های اجتماعی بود که با استفاده روش پنج مرحلهای اسمیت تحلیل شد. سپس بهمنظور بسط دامنه یافته‌ها با استفاده از روش توصیفی و پیمایشی، پرسشنامه محقق ساخته 23 سؤالی بین 300 نفر از دانش‌آموزان پسر دوره دوم متوسطه توزیع شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات هفت نفر از متخصصان شبکه‌های اجتماعی مجازی و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرانباخ به میزان 88/0r= محاسبه گردید. یافته‌ها نشان می‌دهد، دانش‌آموزان برای کسب اطلاعات جدید، سرگرمی و تفریح، ارتباط و تعامل با دیگران و خود ابرازی از شبکه‌های اجتماعی مجازی استفاده می‌کنند. همچنین انگیزه‌های دانش‌آموزان در استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی به ترتیب اولویت کسب اطلاعات، سرگرمی، ارتباط و تعامل و خودابرازی است.
مجید فدائی
چکیده
سینمای سیّار را در تعریفی ساده می‌توانیم سینمایی متحرک یا قابل حمل بنامیم که امکان نمایش تصاویر متحرک را در هر مکان و فضایی چه داخلی و چه خارجی فراهم می‌آورد. سینمای سیّار به عنوان ابزار مؤثر تبلیغاتی به‌خصوص بعد از جنگ جهانی دوم و تغییر شیوه‌های سلطه‌گری در دنیا، اهمیت و گسترش بیشتری پیدا کرد؛ زمانی که قدرت‌های بزرگ جهانی ...
بیشتر
سینمای سیّار را در تعریفی ساده می‌توانیم سینمایی متحرک یا قابل حمل بنامیم که امکان نمایش تصاویر متحرک را در هر مکان و فضایی چه داخلی و چه خارجی فراهم می‌آورد. سینمای سیّار به عنوان ابزار مؤثر تبلیغاتی به‌خصوص بعد از جنگ جهانی دوم و تغییر شیوه‌های سلطه‌گری در دنیا، اهمیت و گسترش بیشتری پیدا کرد؛ زمانی که قدرت‌های بزرگ جهانی برای تثبیت موقعیت و تسلط خود بر کشورهای مستعمره و کشورهای جهان سوم، با استفاده از ابزار تبلیغی ازجمله سینمای سیّار، راهبرد دیپلماسی فرهنگی را پیشه کردند؛ آنچه که هربرت شیلر از آن با عنوان امپریالیسم فرهنگی یاد می‌کند. ایران یکی از معدود کشورهایی است که سینمای سیّار امریکا در آن فعالیت طولانی و گسترده داشته است. این مقاله به این مسئله پرداخته است که دلایل حضور و تأثیر سینمای سیّار امریکا در ایران چه و چگونه بوده و با بهره‌گیری از اسناد و گزارش‌های موجود و از طریق روش توصیفی و تحلیلی نتیجه گرفته است که سینمای سیّار امریکا از طریق برنامۀ اصل چهار ترومن و به قصد جلوگیری از نفوذ کمونیسم و ایجاد کمربند محافظتی برای منافع امریکا در منطقه، کار خود را در ایران آغاز کرده و از سویی به‌تدریج از طریق نمایش فیلم‌های آموزشی و تفریحی در صدد تغییر نگرش‌ها و تبلیغ سبک زندگی امریکایی بوده و از سوی دیگر، به‌واسطۀ فیلم‌های خبری و تبلیغاتی، ضمن تثبیت موقعیت حکومت مورد حمایت خود، قصد تسلط دائمی بر ایران را داشته است.
سیده سمانه رضوی؛ محسن جوهری
چکیده
غیرت ناموسی یکی از مؤلفه‌های فرهنگی ـ اجتماعی جوامع مختلف، از جمله جامعه ایرانی است. این موضوع در دهه‌های اخیر و با بسط اندیشه‌های فمینیستی، بیش‌ازپیش به‌صورت انتقادی تحلیل شده که سرریز آن در هنر سینما قابل‌مشاهده است. پژوهش پیش‌رو با هدف بررسی بازنمایی غیرت ناموسی در سینمای دهه 1390 ایران، با روش تحلیل گفتمان فرکلاف انجام شده ...
بیشتر
غیرت ناموسی یکی از مؤلفه‌های فرهنگی ـ اجتماعی جوامع مختلف، از جمله جامعه ایرانی است. این موضوع در دهه‌های اخیر و با بسط اندیشه‌های فمینیستی، بیش‌ازپیش به‌صورت انتقادی تحلیل شده که سرریز آن در هنر سینما قابل‌مشاهده است. پژوهش پیش‌رو با هدف بررسی بازنمایی غیرت ناموسی در سینمای دهه 1390 ایران، با روش تحلیل گفتمان فرکلاف انجام شده است. این روش شامل سه مرحله توصیف، تفسیر و تبیین است که طی آن در مرحلۀ توصیف، ویژگی‌های صوری متن، در مرحلۀ تفسیر بیناگفتمانیتها و در مرحلۀ تبیین، تأثیر ساختارهای کلان اجتماعی بررسی می‌شود. بدینمنظور 3 فیلم خانه دختر، خانه پدری و شنای پروانه از مجموعه فیلم‌های اکران شده در دهه 1390 با شیوۀ نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده و مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که در پرتوی تأثیرات فرایند جهانیشدن بر سینمای ایران، بسط ادبیات فمینیستی، سیاست‌های فرهنگی جشنوارههای سینمایی بین‌المللی، توسعۀ طبقۀ متوسط شهری در ایران و سیاست‌های فرهنگی دولت اعتدال، موضوع غیرت ناموسی در سینمای دهه 1390 ایران بهمثابه پدیدهای غیرعقلانی با تبعات مطلقاً زیانبار و برسازنده رابطۀ اقتدارگرایانه مرد نسبت به زن، بازنمایی شده است.
محمدصادق نصرالهی
دوره 12، شماره 14 ، مرداد 1390، ، صفحه 185-218
چکیده
با توجه به جایگاه ویژه و منحصربهفرد رسانه‌های همگانی در عصر اطلاعات، در بسیاری از کشورها و نهادهای بین‌المللی، به قانون‌گذاری در حوزۀ رسانه‌های همگانی به منظور نظم‌بخشی و پیگیری سیاست‌های مطلوب خود، توجه خاصی شده است. در میان تجربه‌های گوناگون قانون‌گذاری، تجربۀ «قانون جامعنویسی» در حوزۀ رسانه‌های ...
بیشتر
با توجه به جایگاه ویژه و منحصربهفرد رسانه‌های همگانی در عصر اطلاعات، در بسیاری از کشورها و نهادهای بین‌المللی، به قانون‌گذاری در حوزۀ رسانه‌های همگانی به منظور نظم‌بخشی و پیگیری سیاست‌های مطلوب خود، توجه خاصی شده است. در میان تجربه‌های گوناگون قانون‌گذاری، تجربۀ «قانون جامعنویسی» در حوزۀ رسانه‌های همگانی، به مثابه یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین رویکردها، در سال‌های اخیر با رشد فزاینده‌ای همراه بوده است.
در کشور ما نیز موضوع قانون جامعنویسی در حوزۀ رسانه‌های همگانی، به‌خصوص پس از تدوین و تصویب برنامۀ چهارم توسعه (1383) مورد توجه قرار گرفته؛ به طوری که در این برنامه، دولت مکلف به تدوین «نظام جامع حقوقی رسانه‌های همگانی» شده است. در برنامۀ پنجم توسعه نیز ـ که به تازگی لازمالاجرا شده ـ بر این امر بسیار تأکید شده است. بر این اساس، در این مقاله مسئلۀ ضرورت‌یابی قانون جامع رسانه‌های همگانی در ایران به عنوان مطالعۀ پیشینی تدوین قانون، مطرح شده است.
به نظر نگارنده حال که بناست قانون جامع رسانه‌های همگانی تهیه و تصویب شود، پیش از آغاز تدوین قانون باید به این سؤال اساسی پاسخ داد: آیا تدوین قانون جامع رسانه‌های همگانی در جمهوری اسلامی ایران ضرورت دارد؟ این مقاله درصدد پاسخگویی به این پرسش است.
فرزانه نزاکتی؛ جلال درخشه
دوره 12، شماره 13 ، اردیبهشت 1390، ، صفحه 185-202
چکیده
این مقاله، ضمن معرفی روش نشانه‌شناسی به عنوان یکی از جدیدترین روش‌های تحلیلی در مطالعات فرهنگی، با استفاده از آراء رولان بارت، به واکاوی جایگاه اسطوره در نظام‌های نشانه‌ای و قرائت رمزگشایانة اسطوره می‌پردازد. در این مقاله، مروری بر نظریه‌های سوسور، پیرس و امبرتو اکو صورت گرفته و وجوه تمایز و اختلاف‌نظرهای کالر، چندلر ...
بیشتر
این مقاله، ضمن معرفی روش نشانه‌شناسی به عنوان یکی از جدیدترین روش‌های تحلیلی در مطالعات فرهنگی، با استفاده از آراء رولان بارت، به واکاوی جایگاه اسطوره در نظام‌های نشانه‌ای و قرائت رمزگشایانة اسطوره می‌پردازد. در این مقاله، مروری بر نظریه‌های سوسور، پیرس و امبرتو اکو صورت گرفته و وجوه تمایز و اختلاف‌نظرهای کالر، چندلر و فیسک در مورد آراء سوسور و بارت تشریح شده است. در پایان، انحاء مختلف قرائت اسطوره و قرائت مورد نظر برای شناخت و رمززدایی از اسطوره بیان شده و چند پرسش پیش روی تحلیلگران اسطوره مطرح شده است.
عزت شیرانی بیدآبادی؛ شاپور بهیان؛ سیدعلی هاشمیان فر
چکیده
با توجه به اینکه امروزه بازی‌های رایانه‌ای گسترۀ وسیعی از فرهنگ فراغتی نوجوانان را در بر گرفته‌اند و تأثیرات رفتاری زیادی بر آنها گذاشته‌اند، هدف از بررسی پیش‌رو مطالعۀ نقش انواع بازی‌های رایانه‌ای به‌عنوان بخشی از خرده‌فرهنگ نوجوانان در رفتارهای اجتماعی جامعه‌ستیز آنها در شهر اصفهان بود. به‌ویژه که خرده‌فرهنگ‌های نوجوانی ...
بیشتر
با توجه به اینکه امروزه بازی‌های رایانه‌ای گسترۀ وسیعی از فرهنگ فراغتی نوجوانان را در بر گرفته‌اند و تأثیرات رفتاری زیادی بر آنها گذاشته‌اند، هدف از بررسی پیش‌رو مطالعۀ نقش انواع بازی‌های رایانه‌ای به‌عنوان بخشی از خرده‌فرهنگ نوجوانان در رفتارهای اجتماعی جامعه‌ستیز آنها در شهر اصفهان بود. به‌ویژه که خرده‌فرهنگ‌های نوجوانی تأثیر زیادی در الگوپذیری رفتاری نوجوانان دارند و هدایت کنندۀ رفتارهای اجتماعی آنها در جهت مثبت و منفی هستند. به همین دلیل برای دستیابی به هدف از بین 127817نوجوان 18-12ساله در کلیۀ نواحی شش‌گانۀ آموزشی شهر اصفهان، نمونه‌ای 666 نفری به روش سهمیه‌ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامۀ محقق ساخته با 38 سؤال بسته بود. همچنین پاسخگوئی به سؤالات بر اساس طیف لیکرت پنج درجه‌ای انجام شد. سؤالات پژوهش در مورد ویژگی‌های شخصی پاسخگویان مانند سن، جنس و وضعیت تحصیلی آنها و نیز متغیرهای مورد بررسی تحقیق همچون رفتارهای جامعه‌ستیز نوجوانان (میزان ناسزاگوئی، وندالیسم و بی‌توجهی به حقوق دیگران) بود. تحلیل داده‌ها در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد و از برخی آزمون‌ها نظیر درصد، میانگین، فراوانی و نیز ضرایب همبستگی پیرسون، کای‌دو، t و رگرسیون برای بررسی متغیرها استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که رابطۀ معنی‌داری بین متغیر رفتارهای جامعه‌ستیز (ناسزاگوئی، وندالیسم و بی‌توجهی به حقوق دیگران) با نوع بازی‌های رایانه‌ای به‌عنوان بخشی از خرده‌فرهنگ نوجوانان وجود دارد. همچنین نتایج مشخص نمود که جنسیت در میزان استفاده از اغلب انواع بازی‌ها توسط نوجوانان مؤثر است. متغیر سن تفاوت معنی‌داری در سه گروه سنی نوجوانان از نظر انواع بازی‌های کامپیوتری نداشت.
کلثوم یاسمی؛ فردوس آقاگل زاده
چکیده
تحلیل گفتمان انتقادی، گرایشی از رشتة تحلیل گفتمان در مطالعات زبان‌شناختی است که به رابطة زبان، قدرت و ایدئولوژی در جامعه می‌پردازد. هدف این مقاله بررسی نمونه‌های از متون و تصاویر کتاب امریکن اینگلیش فایل با استفاده از الگوی ون دایک(1998) و الگوی کرس و ون لیوون(1996) است. نتایج نشان می‌دهد کتاب مذکور مملو از عوامل گفتمانی، مؤلفه‌های ...
بیشتر
تحلیل گفتمان انتقادی، گرایشی از رشتة تحلیل گفتمان در مطالعات زبان‌شناختی است که به رابطة زبان، قدرت و ایدئولوژی در جامعه می‌پردازد. هدف این مقاله بررسی نمونه‌های از متون و تصاویر کتاب امریکن اینگلیش فایل با استفاده از الگوی ون دایک(1998) و الگوی کرس و ون لیوون(1996) است. نتایج نشان می‌دهد کتاب مذکور مملو از عوامل گفتمانی، مؤلفه‌های اجتماعی و شناختی از جمله نظام‌های ارزشی اجتماعی ـ فرهنگی است. نویسندگان گفتمان این کتاب را طوری طراحی نمودهاند که اهداف و ایدئولوژی مورد نظر آنان از جمله عرضة دانش اجتماعی فرهنگی جوامع غربی همچون سبک پوشش، تغذیه و مراودات اجتماعی، معرفی شخصیتهای معروف و اماکن توریستی و نیز نگرش نژادپرستانه را در بر میگیرد. به‌طور کلی معرفی ابعاد مختلف جوامع غربی و هجوم نرم فرهنگ غرب در قالب این کتاب بهمنزله یک پل ارتباطی مشهود است.
مریم صادقی‌گیوی؛ منصوره قنبرآبادی
دوره 13، شماره 19 ، آبان 1391، ، صفحه 191-209
چکیده
ارتباطات گسترده در شاهنامه ایجاب می‌کند از وجوه گوناگون به این ارتباطات نگاه کنیم. تراژدی با توجه به تعریف آنکه مرگ انسان ایده‌آل و نیک و مثبت داستان است که از بهروزی به تیره‌روزی می‌افتد، این سؤال را در ذهن می‌آورد که ارتباطات انسانی چگونه پیش می‌رود که مرگ این انسان را موجب می‌شود. از آنجایی که در سرزمین آرمانی ایران ...
بیشتر
ارتباطات گسترده در شاهنامه ایجاب می‌کند از وجوه گوناگون به این ارتباطات نگاه کنیم. تراژدی با توجه به تعریف آنکه مرگ انسان ایده‌آل و نیک و مثبت داستان است که از بهروزی به تیره‌روزی می‌افتد، این سؤال را در ذهن می‌آورد که ارتباطات انسانی چگونه پیش می‌رود که مرگ این انسان را موجب می‌شود. از آنجایی که در سرزمین آرمانی ایران ارتباطات بر مبنای خرد شکل میگیرد پس چگونه است که تراژدیها به وقوع میپیوندند.
در این مقاله با توجه به نظریه‌های مختلف ارتباطاتی و مولفههای ارتباط انسانی تراژدی ایرج بررسی می‌شود و به این سؤال پاسخ می‌دهد که غیر از ارتباطات انسانی چه عوامل دیگری در شکل‌گیری تراژدی مؤثر هستند. در این مقاله پژوهشگران به این نتیجه دست مییابند که غیر از خرد عوامل دیگری نیز در شکلدهندگی ارتباطات انسانی مؤثر است. عواملی که ارتباط را می‌تواند به سمت تعاملی یا تقابلی پیش ببرد و پله پله قطعههای یک تراژدی را تکمیل کند.
در این نوشتار از روش اسنادی و تحلیلمحتوای کیفی و کمی استفاده شده و جامعة آماری، 177 بیت داستان ایرج از شاهنامة جوینی است.
صمد عدلی‌پور؛ وحید قاسمی؛ رضوان قصابی؛ نقی طاهری
دوره 15، شماره 28 ، اسفند 1393، ، صفحه 191-212
چکیده
با پیچیده شدن و گسترش جوامع، اهمیت ارتباطات در بعد سیاسی افزایش یافته است. شبکه‌های اجتماعی مجازی تغییر‌های اساسی در ماهیت و اشکال رفتار سیاسی در جوامع مختلف ایجاد کرده‌اند و نقش مهمی در اعتماد و مشارکت سیاسی افراد دارند. دراین‌راستا، هدف این نوشتار، بررسی تأثیرات استفاده از شبکة اجتماعی فیس‌بوک بر اعتماد و مشارکت سیاسی جوانان ...
بیشتر
با پیچیده شدن و گسترش جوامع، اهمیت ارتباطات در بعد سیاسی افزایش یافته است. شبکه‌های اجتماعی مجازی تغییر‌های اساسی در ماهیت و اشکال رفتار سیاسی در جوامع مختلف ایجاد کرده‌اند و نقش مهمی در اعتماد و مشارکت سیاسی افراد دارند. دراین‌راستا، هدف این نوشتار، بررسی تأثیرات استفاده از شبکة اجتماعی فیس‌بوک بر اعتماد و مشارکت سیاسی جوانان شهر تبریز است. تحقیق حاضر، به‌صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامة محققساخته با حجم نمونة 600 نفر در بین جوانان 18 تا 30 سال کلانشهر تبریز در سال 1392 انجام شده است. روش نمونه‌گیری، نمونه‌گیری خوشهای چندمرحلهای است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که بین مدت زمان عضویت، میزان استفاده و نوع استفاده از فیس‌بوک با اعتماد و مشارکت سیاسی رابطة معنا¬داری وجود دارد. استفاده از فیس‌بوک برای کسب اخبار و اطلاعات به تقویت اعتماد سیاسی و مشارکت سیاسی متعارف در بین شهروندان منجر می‌شود؛ اما استفاده از آن برای سرگرمی و تفریح، دوستیابی، تشکیل گروه و شرکت در بحثهای گروهی، مشارکت سیاسی غیرمتعارف را تقویت می‌کند.
حسن خجسته باقرزاده
چکیده
رسانه‌ها تولیدات خود را براساس الگوهای هنجاری تعریف شدهای که در تشکیلات سازمانها بروز و ظهور دارد، تولید می‌کنند. این الگوها در طول زمان تبدیل به کلیشههای قدرتمندی میشوند که خلاصی از آنها چندان میسر نیست. از این‌رو یافتن الگویی متفاوت برای ارائه محتوای متفاوت همواره یکی از دغدغههای مهم سازمانهای رسانه‌ای ...
بیشتر
رسانه‌ها تولیدات خود را براساس الگوهای هنجاری تعریف شدهای که در تشکیلات سازمانها بروز و ظهور دارد، تولید می‌کنند. این الگوها در طول زمان تبدیل به کلیشههای قدرتمندی میشوند که خلاصی از آنها چندان میسر نیست. از این‌رو یافتن الگویی متفاوت برای ارائه محتوای متفاوت همواره یکی از دغدغههای مهم سازمانهای رسانه‌ای میباشد. این مهم فقط بر نوع محتوا تأثیر ندارد بلکه بر ابعاد مختلف سازمان رسانه اعم از چگونگی فرایند تولید و نحوه چینش ساختار سازمانی و الگوی نیروی انسانی نیز تأثیرگذار است. بر این اساس در این مقاله سعی شده با روش توصیفی ـ تحلیلی و استفاده از مقولهبندی، ضمن معرفی الگوهای فعلی و رایج دسته‌بندی تولید محتوا، بر اساس تجربه حدود بیست ساله مدیریت در بخشهای صف و ستاد در رسانه ملی الگوی هنجاری متفاوتی برای تولید محتوای رسانه‌ها ارائه شود. هرچند این الگوها از جهت مقولهبندی متفاوت است اما با تساهل می‌تواند در مقولههای کلی محتوا مانند اجتماعی یا سیاسی و نظایر آن نیز قرار گیرد. مبنای این الگوی هنجاری مقولهبندی محتوا براساس امور زندگی روزانه مردم و رویدادهای پیرامون آن است که قابلیت استفاده در تولید محتوا برای انواع رسانه‌ها را دارد.رسانه ها تولیدات خود را براساس الگوهای هنجاری تعریف شده ای که در تشکیلات سازمان ها بروز و ظهور دارد، تولید می کنند. این الگوها در طول زمان تبدیل به کلیشه های قدرتمندی می شوند که خلاصی از آنها چندان میسر نیست. از این جهت یافتن الگویی متفاوت برای ارائه محتوای متفاوت همواره یکی از دغدغه های مهم سازمان های رسانه ای می باشد. این مهم فقط بر نوع محتوا تأثیر ندارد بلکه بر ابعاد مختلف سازمان رسانه اعم از چگونگی فرایند تولید و نحوه چینش ساختار سازمانی و الگوی نیروی انسانی نیز تأثیرگذار است. بر این اساس در این مقاله سعی شده با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از مقوله بندی، ضمن معرفی الگوهای فعلی و رایج دسته بندی تولید محتوا، بر اساس تجربه حدود بیست ساله مدیریت در بخش های صف و ستاد در رسانه ملی الگوی هنجاری متفاوتی برای تولید محتوای رسانه ها ارائه شود. هرچند این الگوها از جهت مقوله بندی متفاوت است اما با تساهل می‌تواند در مقوله های کلی محتوا مانند اجتماعی یا سیاسی و نظایر آن نیز قرارگیرد. مبنای این الگوی هنجاری مقوله بندی محتوا براساس امور زندگی روزانه مردم و رویدادهای پیرامون آن است که قابلیت استفاده در تولید محتوا برای انواع رسانه ها را دارد.
اصغر میرفردی؛ سیروس احمدی؛ زهره رفیعی بلداجی
دوره 11، شماره 11 ، آبان 1389، ، صفحه 199-227
چکیده
ارزش‌ها از بنیادی‌ترین عوامل جهت‌دهندۀ رفتارهای انسانی در هر جامعه‌ای به شمار می‌آیند و نقش مهمی را در رشد و توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایفا می‌کنند. این مطالعه در صدد شناخت جهت‌گیری ارزشی توسعه محور معلمان و عوامل اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار بر آن است. داده‌های پژوهش به شیوۀ پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، ...
بیشتر
ارزش‌ها از بنیادی‌ترین عوامل جهت‌دهندۀ رفتارهای انسانی در هر جامعه‌ای به شمار می‌آیند و نقش مهمی را در رشد و توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایفا می‌کنند. این مطالعه در صدد شناخت جهت‌گیری ارزشی توسعه محور معلمان و عوامل اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار بر آن است. داده‌های پژوهش به شیوۀ پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، از تعداد343 معلم شاغل در ادارۀ آموزش و پرورش شهرستان بروجن، که به شیوۀ تصادفی چند مرحلهای انتخاب شده بودند؛ گردآوری شده است. نتایج حاصل از یافته‌های پژوهش نشان میدهند که 1/72 درصد از معلمان دارای حد متوسطی از جهت‌گیری ارزشی توسعه محور بودند. نتایج نشان می‌دهد که سطح سواد والدین، وضعیت اقتصادی خانواده در دوران نوجوانی، درآمد، وضعیت اشتغال و میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی ارتباط معناداری با جهت‌گیری ارزشی توسعه محور نداشتند. احساس امید به زندگی و احساس رضایت از زندگی (رضایت شغلی، رضایت از زندگی خانوادگی، رضایت از امکانات زندگی و رضایت از وضعیت سلامت) رابطه معناداری با جهت‌گیری ارزشی توسعهمحور داشتند؛ به این معنا که با افزایش احساس امید به زندگی و رضایت از زندگی، جهت‌گیری ارزشی توسعه محور افزایش مییابد.
میثم موسایی؛ یوسف کرمی
دوره 9، شماره 2 ، مرداد 1387، ، صفحه 199-233
چکیده
عوامل گوناگونی اعم از طبیعی یا غیرطبیعی در جامعه وجود دارد که مانع از تأمین درآمد لازم برای پوشش حتی کمترین هزینه‌های برخی از خانواده‌ها می‌شود؛ نبود تعادل در آنها اصلی‌ترین محمل برای زایش فقر خواهد بود. در دنیای امروز، محدودیت منابع و گسترش انتظارات روزافزون، چشم‌انداز فعالیت‌های صورت گرفته در این عرصه را با موانع ...
بیشتر
عوامل گوناگونی اعم از طبیعی یا غیرطبیعی در جامعه وجود دارد که مانع از تأمین درآمد لازم برای پوشش حتی کمترین هزینه‌های برخی از خانواده‌ها می‌شود؛ نبود تعادل در آنها اصلی‌ترین محمل برای زایش فقر خواهد بود. در دنیای امروز، محدودیت منابع و گسترش انتظارات روزافزون، چشم‌انداز فعالیت‌های صورت گرفته در این عرصه را با موانع متعدد مواجه می‌سازد. فلسفة وجودی وجوهات شرعی، خصوصاً نوع واجب آن، که از جانب شارع مقدس تشریع و از ضروریات دین و واجبات اولیه بعد از نماز محسوب می‌شود، در نظام اسلامی عمدتاً معطوف به ترمیم این شکاف بوده است.
اما متأسفانه جامعة ما نه‌تنها در ترمیم شکاف موجود بین فقر و غنا توفیق نداشته است، بلکه روزبه‌روز عمق و پهنای بیشتری را در آن شاهدیم. تنها راه مقابله با این بحران (توزیع صحیح درآمدها) بهره‌گیری از فرصت‌های بومی موجود در حوزه‌های مختلف جامعه است.
از جمله حوزه‌هایی که می‌توان از آن بهره گرفت وجوهات شرعی است، که منبع مالی بسیار قابل‌توجهی را تأمین می‌کند که می‌توان از آنها در ترمیم شکاف طبقاتی و رفع فقر بهره جست.
در این مقاله، که حاصل یک بررسی میدانی در شهر شال از استان قزوین است، میزان بالقوة وجوهات شرعی با تأکید بر خمس با فروضی بررسی شده و نشان داده است که این منبع برای تأمین اجتماعی به معنای رفع فقر نه‌تنها کفایت می‌کند، بلکه با به‌کارگیری آن در جهت رفع فقر، خط فقر را نیز تا قریب 60درصد بهبود خواهد بخشید.
مهدخت بروجردی‌علوی؛ نسرین حداد
دوره 13، شماره 17 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 213-254
چکیده
تلویزیون و محصولات آن به عنوان یکی از موثرترین وسایل ارتباط جمعی، می‌توانند نقشی دوسویه ایفا کنند، به تقویت و نهادینه کردن ارزش‌های اخلاقی پرداخته یا با عملکرد نادرست خود به تقویت و رواج ضدارزش‌ها بپردازند. مقاله حاضر با هدف بررسی ارزش‌های اخلاقی ارائه‌شده در تبلیغات بازرگانی)تبلیغاتی که به منظور فروش مواد غذایی به کودکان ...
بیشتر
تلویزیون و محصولات آن به عنوان یکی از موثرترین وسایل ارتباط جمعی، می‌توانند نقشی دوسویه ایفا کنند، به تقویت و نهادینه کردن ارزش‌های اخلاقی پرداخته یا با عملکرد نادرست خود به تقویت و رواج ضدارزش‌ها بپردازند. مقاله حاضر با هدف بررسی ارزش‌های اخلاقی ارائه‌شده در تبلیغات بازرگانی)تبلیغاتی که به منظور فروش مواد غذایی به کودکان و نوجوانان تهیه شده(، انجام گرفته و برای نیل به این هدف از روش نشانه‌شناسی استفاده شده است. نمونه‌های مورد بررسی شامل 16 آگهی تجاری پخششده در سال 1388 از شبکه یک سیماست. نتایج نشان می‌دهد که عمده ارزشهایی که از طریق آگهیهای مورد بررسی به مخاطب کودک و نوجوان منتقل شده، ارزش‌های منفی بودهاند که سازندگان آن با بهره‌گیری از تمهیدات مختلف همچون تسری معنایی با توسل به شخصیتهای کارتونی و سخنگو، جهان مبتنی بر رویا، نمایش کالا در کسوت یک ناجی و … ، بر آن بودهاند تا با تهییج و تحریک احساسات، ضمیر ناخودآگاه کودک و نوجوان را تحت تأثیر قرار داده و پیام خود را منتقل سازند و در یک کلام توجه و اعتماد مخاطب را به خود جلب کنند.
محمودرضا مرتضوی؛ منصوره مرادی
دوره 11، شماره 10 ، مرداد 1389، ، صفحه 215-236
چکیده
یک سازمان مطبوعاتی، به‌عنوان سازمان خدماتی بهمنظور افزایش درآمد و تصاحب بازار نشر، روش‌های مختلفی را برای رقابت با سایر رسانه‌ها اتخاذ می‌کند. این رقابت، ابعاد متعددی را در برمی‌گیرد که در زمینههای حفظ مخاطبان، جذب مخاطبان جدید، تولید مطالب اختصاصی، سبقت خبری، فروش بیشتر، جذب آگهی بیشتر و افزایش تیراژ مطرح می‌شود. ...
بیشتر
یک سازمان مطبوعاتی، به‌عنوان سازمان خدماتی بهمنظور افزایش درآمد و تصاحب بازار نشر، روش‌های مختلفی را برای رقابت با سایر رسانه‌ها اتخاذ می‌کند. این رقابت، ابعاد متعددی را در برمی‌گیرد که در زمینههای حفظ مخاطبان، جذب مخاطبان جدید، تولید مطالب اختصاصی، سبقت خبری، فروش بیشتر، جذب آگهی بیشتر و افزایش تیراژ مطرح می‌شود. در این پژوهش، به روش «پیمایش» دربارة چگونگی ایجاد فضای رقابتی در روزنامههای ایران تحقیق شده و دیدگاه مدیران بخش تحریریة پنج روزنامة مطرح کشور بررسی شده است. در این پژوهش مشخص شد که روش‌های روزنامهنگاری (تحقیقی و تشریحی)، امنیت شغلی، خصوصیسازی و مدیریت تخصصی در ایجاد فضای رقابتی مؤثر است.
عبدالله بیچرانلو
دوره 12، شماره 15 ، آذر 1390، ، صفحه 225-245
چکیده
این مقاله با هدف بررسی بازنمایی فرهنگ رضوی در سینمای ایران، به معرفی اجمالی و مرور مـهمتریـن فیلم‌های ساخته شده دربارۀ فرهنگ رضوی در کشورمان در سال‌های پس از انقلاب اسلامی می‌پردازد. در بررسی متمرکزتر موضوع، فیلم سینمایی کیمیا را به عنوان یکی از فیلم‌های مهمی که در بخش زیادی از آن ارتباط معنوی با امام رضا (ع) در کانون ...
بیشتر
این مقاله با هدف بررسی بازنمایی فرهنگ رضوی در سینمای ایران، به معرفی اجمالی و مرور مـهمتریـن فیلم‌های ساخته شده دربارۀ فرهنگ رضوی در کشورمان در سال‌های پس از انقلاب اسلامی می‌پردازد. در بررسی متمرکزتر موضوع، فیلم سینمایی کیمیا را به عنوان یکی از فیلم‌های مهمی که در بخش زیادی از آن ارتباط معنوی با امام رضا (ع) در کانون توجه فیلمساز قرار گرفته، تحلیل کردهایم.
در بررسی این فیلم که در زمرۀ فیلم‌های مربوط به دفاع مقدس نیز به شمار می‌رود، نگارنده از روش کیفی تحلیل نشانه‌شناختی بهره گرفته و در به کارگیری تحلیل نشانه‌شناختی برای بررسی فیلم از الگوی «رولان بارت» در تحلیل رمان «بالزاک»[1] استفاده شده و صحنههایی از فیلم که مستقیم در ارتباط با موضوع این مقاله بوده، گزینش و بررسی شده است.
[1]. Balzac
مهناز جلیلی؛ زهرا میرزاآقا
چکیده
سواد رسانه‌ای، نوعی درک مبتنی بر مهارت است که به‌وسیله آن، می‌توان رسانه‌ها و انواع تولیدات آن را شناخت و از یکدیگر تفکیک نمود. این امر به عوامل متعددی همچون سرمایه فرهنگی افراد، متکی است. هدف از این پژوهش، بررسی رابطه میان سرمایه فرهنگی و سواد رسانه‌ای در میان جوانان شهر تهران است که از نظریات بوردیو درزمینۀ سرمایه فرهنگی و هابز، ...
بیشتر
سواد رسانه‌ای، نوعی درک مبتنی بر مهارت است که به‌وسیله آن، می‌توان رسانه‌ها و انواع تولیدات آن را شناخت و از یکدیگر تفکیک نمود. این امر به عوامل متعددی همچون سرمایه فرهنگی افراد، متکی است. هدف از این پژوهش، بررسی رابطه میان سرمایه فرهنگی و سواد رسانه‌ای در میان جوانان شهر تهران است که از نظریات بوردیو درزمینۀ سرمایه فرهنگی و هابز، تامن و پاتر و شکاف آگاهی درزمینۀ سواد رسانه‌ای، استفاده شده است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه بود. جامعۀ آماری شامل جوانان 18 تا 35 ساله ساکن شهر تهران در سال 1400 است که 386 نفر برای نمونه اصلی پژوهش با روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای انتخاب شدند تا بررسی شود که آیا بین سرمایه فرهنگی و سواد رسانه‌ای در میان جوانان شهر تهران، رابطه‌ای وجود دارد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، سرمایۀ فرهنگی جامعۀ آماری (شامل: سرمایه‌های فرهنگی عینیت یافته، تجسم‌یافته و نهادینه‌شده)، نزدیک به متوسط است. سواد رسانه‌ای پاسخگویان که از جمع نتایج مؤلفه‌های (دسترسی، تحلیل، ارزیابی و تولید محتوای رسانه‌ای) به‌دست‌آمده است، کمی بالاتر از حد متوسط است. میان سواد رسانه‌ای و سرمایه فرهنگی متجسد و عینیت‌یافتۀ جوانان، رابطۀ مستقیم و معناداری وجود دارد، اما میان سواد رسانه‌ای و سرمایۀ فرهنگی نهادینه شده، رابطۀ معناداری وجود ندارد. همچنین میان جنسیت، تأهل و سطح درآمد با سواد رسانه‌ای، رابطه‌ای وجود ندارد.
عبدالرحیم رحیمی؛ میثم موسایی؛ کامبیز پیکارجو؛ ناصر آزاد؛ سید محسن سید علیاکبر
دوره 12، شماره 16 ، اسفند 1390، ، صفحه 235-263
چکیده
با توجه به اهمیت و جایگاه صنعت سینما و عرضه و تقاضای آن به عنوان یک کالای فرهنگی مصرفی دراقتصاد فرهنگ بویژه در کلان شهرتهران، مشاهده می شود که تقاضای آن از دو دهه گذشته تاکنون سیرنزولی داشته است، که این مسئله در مقاله مورد کنکاش قرارگرفته است. دراین پژوهش، از روش تحقیق موردی استفاده شده است. و طبق مبانی نظری تئوری تقاضاو الگوهای اقتصاد ...
بیشتر
با توجه به اهمیت و جایگاه صنعت سینما و عرضه و تقاضای آن به عنوان یک کالای فرهنگی مصرفی دراقتصاد فرهنگ بویژه در کلان شهرتهران، مشاهده می شود که تقاضای آن از دو دهه گذشته تاکنون سیرنزولی داشته است، که این مسئله در مقاله مورد کنکاش قرارگرفته است. دراین پژوهش، از روش تحقیق موردی استفاده شده است. و طبق مبانی نظری تئوری تقاضاو الگوهای اقتصاد سنجی، تکنیک حداقل مربعات معمولی (OLS ) را بکار گرفته ایم و براساس داده های سری زمانی (89 ـ 1364) تابع تقاضا برای رفتن سینما در تهران استخراج شده است.
یافته های پژوهش نشان می دهد براساس تخمین های انجام شده، یک معادله بدون عرض از مبداء و تمام لگاریتمی به عنوان تابع تقاضای سینما در شهر تهران معرفی شده است. تمامی ضرایب و علائم متغییرهای برآورد شده دراین معادله مطابق با مبانی تئوریک تابع تقاضا و در جهت انتظار است. در این معادله، میزان تقاضا برای رفتن به سینما با قیمت بلیط و کالای مکمل سینما ارتباط معکوس ولی بادرآمدوقیمت کالای جانشین ارتباط مستقیم دارد.
فاطمه براتلو؛ محمد صنایع
دوره 10، شماره 6 ، مرداد 1388، ، صفحه 27-43
چکیده
توجه به ادبیات موجود در حوزة دانش علوم اجتماعی و مدیریت نظام فرهنگی ـ اجتماعی و نیز ادبیات فقهی، کلامی، و فلسفی در حوزة اندیشة دینی می‌تواند رویکردی بیافریند که خود با پارادایمی توحیدی فهمیدنی است. چنین رویکردی می‌تواند ما را در ارائة تفسیری نو از مفاهیم اجتماعی یاری دهد. اندیشمندان علوم اجتماعی از دیرباز به دنبال طراحی شهری ...
بیشتر
توجه به ادبیات موجود در حوزة دانش علوم اجتماعی و مدیریت نظام فرهنگی ـ اجتماعی و نیز ادبیات فقهی، کلامی، و فلسفی در حوزة اندیشة دینی می‌تواند رویکردی بیافریند که خود با پارادایمی توحیدی فهمیدنی است. چنین رویکردی می‌تواند ما را در ارائة تفسیری نو از مفاهیم اجتماعی یاری دهد. اندیشمندان علوم اجتماعی از دیرباز به دنبال طراحی شهری ایده‌آل بودهاند که در آن امور طبیعی و اجتماعی به بهترین نحو جاری است. در چنین جامعه‌ای کنشگران در پیروی از قواعد اجتماعی فعالانه ظاهر میشوند. چنین فرایندی در ادبیات علوم انسانی می‌تواند با متغیر سرمایة اجتماعی تبیین و تفسیر شود. در ادبیات دینی امر به معروف و نهی از منکر نزدیکترین مضمون به این معناست. این مقاله با تکنیک حل مسئله در پی استفاده از داراییهای معرفتی امیدوار به ارائة مدلی شناختی است که با استفادة ابزارگونه از عقلانیت مدرن ذیل اندیشهای درون دینی می‌تواند راهی نو در حوزة گسترش مفهومی ادبیات بومی کشور باشد. از این رو، ضمن پرداختن به ادبیات سرمایة اجتماعی، مدلی شناختی به منظور نهادینه کردن بعدی از اندیشة اجتماعی دینی ارائه شده است.
علی امیدی- مهرداد رشیدی علویجه
دوره 14، شماره 24 ، اسفند 1392، ، صفحه 139-161
چکیده
جهان عرب از سال 2011 دگرگونی‌های سیاسی بنیادی به خود دیده است، به‌طوری‌که موج اعتراض‌ها و انقلاب‌های مردمی تاکنون منجر به برکناری چهار دیکتاتور در کشورهای تونس، مصر، لیبی و یمن شده و باعث دگرگونی‌ها و اصلاحات اساسی در سایر کشورهای این منطقه شده است. رسانه‌های جمعی از جمله شبکه‌های خبری ماهواره‌ای با پخش و انعکاس ...
بیشتر
جهان عرب از سال 2011 دگرگونی‌های سیاسی بنیادی به خود دیده است، به‌طوری‌که موج اعتراض‌ها و انقلاب‌های مردمی تاکنون منجر به برکناری چهار دیکتاتور در کشورهای تونس، مصر، لیبی و یمن شده و باعث دگرگونی‌ها و اصلاحات اساسی در سایر کشورهای این منطقه شده است. رسانه‌های جمعی از جمله شبکه‌های خبری ماهواره‌ای با پخش و انعکاس اطلاعات و وقایع به‌صورت شنیداری و دیداری و همچنین از طریق پایگاه‌های اطلاع‌رسانی خود، زمینة آگاهی و بسیج سیاسی مردم و جوامع را به ارمغان می‌آورند که این امر در مورد کشورهایی که دارای رسانه‌های دولتی و حکومت‌های تک‌حزبی هستند چشمگیرتر می‌نماید. یکی از این شبکه‌های خبری ماهواره‌ای که نقش چشمگیری در انقلاب‌های کشورهای جهان عرب داشته، شبکة قطری الجزیره است. این شبکه به‌دلیل ماهیت حرفه‌ای و پشتوانة مالی خود توانسته طرف‌داران زیادی نه‌تنها در جهان عرب بلکه در تمام دنیا جذب کند. ولی رویکرد این شبکه در انعکاس اخبار و چارچوب‌سازی رویدادهای سوریه، سوگیرانه و بر اساس اهداف کلی سیاست خارجی قطر است. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی و به شیوة توصیفی ـ تحلیلی، ابتدا به بررسی نظری نقش رسانه در بازنمایی و چارچوب‌سازی رویدادها پرداخته و سپس سعی دارد به این سؤال پاسخ مناسب دهد: «رویکرد شبکة خبری الجزیره در بازنمایی و چارچوب‌سازی تحولات سوریه در طی سال‌های 2011 تا 2013 چگونه بوده است؟»
