نقش وجوهات شرعی درتأمین اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه برنامه‌ریزی اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی اجتماعی

چکیده

عوامل گوناگونی اعم از طبیعی یا غیرطبیعی در جامعه وجود دارد که مانع از تأمین درآمد لازم برای پوشش حتی کمترین هزینه‌های برخی از خانواده‌ها می‌شود؛ نبود تعادل در آن‌ها اصلی‌ترین محمل برای زایش فقر خواهد بود. در دنیای امروز، محدودیت منابع و گسترش انتظارات روزافزون، چشم‌انداز فعالیت‌های صورت گرفته در این عرصه را با موانع متعدد مواجه می‌سازد. فلسفة وجودی وجوهات شرعی، خصوصاً نوع واجب آن، که از جانب شارع مقدس تشریع و از ضروریات دین و واجبات اولیه بعد از نماز محسوب می‌شود، در نظام اسلامی عمدتاً معطوف به ترمیم این شکاف بوده است.
اما متأسفانه جامعة ما نه‌تنها در ترمیم شکاف موجود بین فقر و غنا توفیق نداشته است، بلکه روزبه‌روز عمق و پهنای بیشتری را در آن شاهدیم. تنها راه مقابله با این بحران (توزیع صحیح درآمدها) بهره‌گیری از فرصت‌های بومی موجود در حوزه‌های مختلف جامعه است.
از جمله حوزه‌هایی که می‌توان از آن بهره گرفت وجوهات شرعی است، که منبع مالی بسیار قابل‌توجهی را تأمین می‌کند که می‌توان از آن‌ها در ترمیم شکاف طبقاتی و رفع فقر بهره جست.
در این مقاله، که حاصل یک بررسی میدانی در شهر شال از استان قزوین است، میزان بالقوة وجوهات شرعی با تأکید بر خمس با فروضی بررسی شده و نشان داده است که این منبع برای تأمین اجتماعی به معنای رفع فقر نه‌تنها کفایت می‌کند، بلکه با به‌کارگیری آن در جهت رفع فقر، خط فقر را نیز تا قریب 60درصد بهبود خواهد بخشید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The role of religious taxes in social welfare

نویسندگان [English]

  • 0 0 1
  • 0 0 2
1 0
2 0
چکیده [English]

There are different natural and unnatural social factors that hinder obtaining enough income to cover even the least needs of a family. Gathering together, the factors are the main generator of poverty. Today, resource limitations and increasing expectations makes it difficult to do proper actions. In Islam, the logic of religious taxes, specially the obligatory ones, which are legislated by religious law and are religious main obligations after prayer, is subject to the repair the gap between poor and wealthy class.
Unfortunately, our society not only is failed in the repair, but also the gap is increasingly got deeper and bigger. The only way to combat the crises is to utilize the existing local opportunities of different aspects of society (precise distribution of income).
Religious taxes are one of the helpful resources that can provide significant financial supply to repair the gap between social classes and to remove poverty.
In the article, which is the report of a field study in the city of Shal, Qazvin, the amount of religious taxes (especially one fifth) will be studies. The research result shows that this resource is able to remove poverty, and can remove the poverty line up to 60%.