علی نقی فقیهی؛ سوسن بهرامی؛ رضا جعفری هرندی؛ سهراب عبدی زرین
چکیده
هدف پژوهش حاضر ارزیابی برنامههای فرهنگی دانشگاه قم در تربیت دانشجویان از دیدگاه استادان و دانشجویان در سال تحصیلی 98-1397 است. پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی و تحلیلی است. جامعۀ آماری شامل تمامی دانشجویان کارشناسی دختر و استادان زن دانشگاه قم در سال تحصیلی 98-1397 است که 357 نفر از دانشجویان دختر به روش نمونهگیری تصادفیـطبقهای ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر ارزیابی برنامههای فرهنگی دانشگاه قم در تربیت دانشجویان از دیدگاه استادان و دانشجویان در سال تحصیلی 98-1397 است. پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی و تحلیلی است. جامعۀ آماری شامل تمامی دانشجویان کارشناسی دختر و استادان زن دانشگاه قم در سال تحصیلی 98-1397 است که 357 نفر از دانشجویان دختر به روش نمونهگیری تصادفیـطبقهای و 152 نفر از استادان زن به روش نمونهگیری هدفمند جهت پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامۀ محققساختۀ ارزیابی فعالیتهای فرهنگی دانشگاه است که روایی و پایایی آن تأیید شد. تحلیل دادهها با نرمافزار SPSS-23 و با آزمونهای t، ANOVA و LSD انجام شد که نتایج پژوهش نشان داد دانشجویان معتقد بودند نقش برنامههای فرهنگی در تربیت دانشجویان به میزان متوسط بوده است که این اثربخشی بهترتیب در تربیت اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی بیشتر از متوسط؛ در تربیت سیاسی به میزان متوسط و در تربیت فرهنگیـهنری کمتر از متوسط بوده است. همچنین از دیدگاه استادان، نقش برنامههای فرهنگی دانشگاه در تربیت دانشجویان کمتر از متوسط بوده است که این اثربخشی بهترتیب در تربیت اعتقادی در حد متوسط؛ و در تربیت اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگیـهنری کمتر از متوسط بوده است. برنامهریزی فرهنگی ابزاری برای دستیابی به توسعۀ فرهنگی است که خود مهمترین ابزار دستیابی به توسعۀ پایدار است. لازم است که برنامههای فرهنگی دانشگاهها مرتبط با نیاز و علایق دانشجویان باشد تا میزان اثربخشی این برنامهها افزایش یابد.
غلامرضا محمدیمهر؛ عبدالله بیچرانلو
دوره 15، شماره 26 ، تیر 1393، ، صفحه 155-176
چکیده
در این مقاله چگونگی تصویرپردازی از مؤلّفههای فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در فیلمهای ایرانی برندهشده در جشنوارههای بینالمللی بررسی شده است. روش بررسی، تحلیلمحتواست و جامعۀ آماری، 20 فیلم بلند داستانی را شامل میشود. یافتهها نشان میدهد در دو فیلم بادکنک سفید و باد ما را خواهد برد، مؤلّفههای فرهنگ ایرانی ـ اسلامی پررنگتر ...
بیشتر
در این مقاله چگونگی تصویرپردازی از مؤلّفههای فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در فیلمهای ایرانی برندهشده در جشنوارههای بینالمللی بررسی شده است. روش بررسی، تحلیلمحتواست و جامعۀ آماری، 20 فیلم بلند داستانی را شامل میشود. یافتهها نشان میدهد در دو فیلم بادکنک سفید و باد ما را خواهد برد، مؤلّفههای فرهنگ ایرانی ـ اسلامی پررنگتر بازنمایی شده و در سایر فیلمها، نمایش این مؤلّفهها، کمرنگتر بوده است. همچنین بر اساس یافتهها، موضوعهای بکر و متفاوت بودن داستانها و مضامین، مهمترین ویژگی این فیلمها و احتمالاً زمینهساز موفقیت بینالمللی آنها بوده است.
احمدعلی قانع
دوره 14، شماره 21 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 157-178
چکیده
از مهمترین رسالتهای رسانهها، روشن ساختن افکار عمومی و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم در زمینههای مختلف زندگی است. یکی از زمینههای کاری رسانهها و از جمله صداوسیما، تولید و پخش آگهیهای بازرگانی است. اگر در این زمینه، قوانین و آییننامهها و دستور و توصیههای فقهی و اخلاقی رعایت شود و رسانه از رسالت حقیقی ...
بیشتر
از مهمترین رسالتهای رسانهها، روشن ساختن افکار عمومی و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم در زمینههای مختلف زندگی است. یکی از زمینههای کاری رسانهها و از جمله صداوسیما، تولید و پخش آگهیهای بازرگانی است. اگر در این زمینه، قوانین و آییننامهها و دستور و توصیههای فقهی و اخلاقی رعایت شود و رسانه از رسالت حقیقی خود فاصله نگیرد و بیش و پیش از آنکه به تبلیغات تجاری به نگاه درآمدزایی بنگرد، به نگاه معرفی موارد نیاز جامعه، آن هم بر طبق مصالح لازم بنگرد، میتوان رسانه را در این زمینه عاری از آسیب دانست. این مقاله درصدد است برخی آسیبهای موجود یا احتمالی در تبلیغات بازرگانی را معرفی کند. برخی از این آسیبها عبارتاند از: تولید و غش و ضرر زدن به یکدیگر، تشویق بر مصرف بیشتر کالاها و خدمات غیرضروری، استفادة ابزاری از صدا و تصویر زنان، القای عقبماندگی خود و برتر دانستن بیگانگان، ندادن آگاهی لازم در مورد کیفیت کالاها به مردم، ایجاد اطمینان دروغین نسبت به کیفیت کالاها، نفی کالای مشابه، القای پارهای از افکار و اندیشههای ناروا، استفادة ابزاری از ارزشهای دینی و ملی و خلاصة کلام عدم خیرخواهی صاحبان تبلیغات نسبت به هموطنان و همکیشان خود و تنها به فکر فایدة اقتصادی خود بودن.
محبوبه برند؛ حامد بخشی؛ مهدی کرمانی؛ مسعود ایمانیان
چکیده
علیرغم رشد دانش و فناوری، نگرشهای خرافی همچنان در زندگی بسیاری از افراد جامعه حضور دارند. این نگرشها ازآنجاکه مسیرهای خلاف واقعی به افراد جامعه برای حل مسائل خود نشان میدهند، به لحاظ اجتماعی آسیبزا هستند. نگرشهای خرافی محصول جامعهپذیری افراد در ردههای مختلف هستند. یکی از این عوامل دخیل در جامعهپذیری، رسانهها هستند ...
بیشتر
علیرغم رشد دانش و فناوری، نگرشهای خرافی همچنان در زندگی بسیاری از افراد جامعه حضور دارند. این نگرشها ازآنجاکه مسیرهای خلاف واقعی به افراد جامعه برای حل مسائل خود نشان میدهند، به لحاظ اجتماعی آسیبزا هستند. نگرشهای خرافی محصول جامعهپذیری افراد در ردههای مختلف هستند. یکی از این عوامل دخیل در جامعهپذیری، رسانهها هستند که بخش بزرگی از مصرف فرهنگی افراد را تشکیل میدهند. رسانهها بسته به اینکه چه نوع محتوایی را در جامعه ترویج کنند، نگرشهای همنوا یا مخالف با خرافه گرایی را ایجاد میکنند. تحقیق حاضر به دنبال بررسی رابطه مصرف فرهنگی و نگرش خرافی در بین دانشجویان مشهدی میباشد. روش پژوهش مقاله حاضر پیمایش بوده و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته اجرا شده است. جامعه آماری دانشجویان شهر مشهد میباشند که تعداد آنها برابر 97146 نفر است. از این تعداد 363 نفر با استفاده از فرمول کوکران به شیوه نمونهگیری چندمرحلهای بهعنوان نمونه مورد بررسی انتخاب گردیدند. نتایج پژوهش نشان داد مصارف فرهنگی آگاهیبخش نظیر کتاب و روزنامه با نگرش خرافی رابطه معکوس و مصارف فرهنگی سرگرمکننده نظیر ماهواره و شبکههای اجتماعی با نگرش خرافی رابطه مستقیم و معنادار داشتند. بااینحال، در مجموع میزان مصرف فرهنگی پاسخگویان با نگرش خرافی رابطه معکوس و معناداری نشان میداد.
سیدمیثم مطهری؛ مسعود دلخواه؛ اسماعیل بنیاردلان؛ مجید سرسنگی
دوره 16، شماره 30 ، شهریور 1394، ، صفحه 161-184
چکیده
امروز با گذشت نزدیک به چهل سال از انقلاباسلامی، اختلاف دو تهیهکننده اصلی سینمای ایران؛ یعنی حوزة هنری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ را باید «پاشنهآشیل سینمای ایران» دانست. حوزة هنری در وضعیت متضادی که داعیهدار سینمای فاخر و ارزشی است، تولیدات و مجوزهای صادره وزارت ارشاد را رد میکند. بهنظر بسیاری آثار تولیدی این ...
بیشتر
امروز با گذشت نزدیک به چهل سال از انقلاباسلامی، اختلاف دو تهیهکننده اصلی سینمای ایران؛ یعنی حوزة هنری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ را باید «پاشنهآشیل سینمای ایران» دانست. حوزة هنری در وضعیت متضادی که داعیهدار سینمای فاخر و ارزشی است، تولیدات و مجوزهای صادره وزارت ارشاد را رد میکند. بهنظر بسیاری آثار تولیدی این ارگان با تعریف اثر فاخر همسانی ندارد. جداکردن صفت ابدی از ناهنجاری مذکور، قبل از آنکه قهر مسئول با سینما به قهر تماشاگر از سینما دامن بزند و جذابیتهای سینمای بیگانه، ابتکار عمل را بهطورکل از ما بگیرد؛ الزامی است.
در این مقاله با گزینش درونسازمانی ارکان مقاله (شامل آثار، کارگردانان و مبانینظری) از بطن حوزةهنری، به دنبال تبیین وضعیتی هستیم که در آن نتایج صریح و الزاماً موردقبول امروز قطب منتقد قرار گیرد. دفاع مقدس تنها بستر مقبولی است که میتواند در این تنگنا راهگشا باشد. آثار حاتمیکیا و ملاقلیپور بهمثابه اسطورههای فیلمساز دفاع مقدس، شهریار بحرانی بهمنظور طلایهدار سینمای فاخر، ردپایی بر شن و چشم شیشهای هم بهمنزلة آثار صاحبسبک در دهه شصت از تولیدات حوزه گزینش شدهاند. آوینی دراصل از زمان شروع به کارش در اداره تلویزیون و سپس با تأسیس مجله سوره در حوزة هنری شروع به تدوین جدی آرای خود کرد. اگر در بحث تطبیقی مقاله تردیدی وجود نداشته باشد، این مقاله باید نقطهپایانی بر شکستهای قبلی و آغاز نگاه جدید به تعریف اخلاق و ارزش در سینما شود.
نتایج مقاله نشان میدهد که آثار تولیدی حوزة هنری با آرای آوینی هماهنگی غیرقابل ملاحظهای دارد. مهاجر، ردپایی برشن و چشمشیشهای بهطور قابلملاحظهای با آرای آوینی تطبیق دارد و در مقابل سه اثر هراس، گذرگاه و بلمی بهسوی ساحل؛ دیدگاههای شهید آوینی ناهماهنگ هستند. بنابراین، بررسی تطبیقی حاضر نشان میدهد که تضاد درونسازمانی مذکور اثبات شده است.
محمد عباس زاده؛ صمد عدلی پور؛ توکل آقایاری هیر؛ محمدباقر علیزاده اقدم
چکیده
جامعهشناسان حوزۀ خانواده بر این باورند که نوسازی مهمترین عامل تغییر و تحولات خانواده در کشورهای در حال توسعه است. در ایران نیز پس از ورود نوسازی به کشور، نهاد خانواده طی چند دهه اخیر تغییرات متعددی را تجربه کرده است. پس از انقلاب ایران، سیاستها و برنامههایی در راستای حمایت از خانواده در مقابل چالشهای پدیدار شده از نوسازی ...
بیشتر
جامعهشناسان حوزۀ خانواده بر این باورند که نوسازی مهمترین عامل تغییر و تحولات خانواده در کشورهای در حال توسعه است. در ایران نیز پس از ورود نوسازی به کشور، نهاد خانواده طی چند دهه اخیر تغییرات متعددی را تجربه کرده است. پس از انقلاب ایران، سیاستها و برنامههایی در راستای حمایت از خانواده در مقابل چالشهای پدیدار شده از نوسازی صورت گرفته است. به همین دلیل، هدف این پژوهش مطالعه تغییر و تحولات خانواده در بستر نوسازی و تأثیر آن بر سیاستگذاری ایران در حوزۀ خانواده است. روش پژوهش، کیفی است و از رهیافت نظریه داده بنیاد بهمنزله روش عملیاتی پژوهش استفاده شده است. نمونه آماری پژوهش، شهروندان شهر تبریز و انجمن خبرگان در این شهر هستند. راهبرد نمونهگیری، نظری و شیوه نمونهگیری، هدفمند است. یافتهها بیانگر آنند که نوسازی باعث تغییر در الگوهای خانواده، قواعد ازدواج و الگوهای همسرگزینی، عملکردهای خانوادگی، نگرشها و الگوهای فرزندآوری، متوازنشدن قدرت در خانواده، تغییر در الگوهای اوقات فراغت و تغییر در نگرشها و الگوهای طلاق شده است. همچنین سیاستهای اتخاذشده از سوی دولتها پس از انقلاب نتوانستهاند آسیبها و چالشهای خانواده را رفع کنند. این سیاستها با مشکلاتی همچون فراگیر نبودن سیاستها یا عدم رویکرد کلنگر به خانواده، داشتن رویکرد آسیبمحور به خانواده، متعدد بودن نهادهای متولی خانواده، صریح نبودن سیاستهای خانواده، مشخص نبودن طریقه دستیابی به سیاستها، نادیده گرفتن تنوع خانواده، عدم وجود بینش جامعهشناختی در سیاستها و تقلیل فضای معنایی و مفهومی خانواده به تأمین نیازهای اساسی، مواجه هستند.
مهدی ناظمی اردکانی
دوره 10، شماره 5 ، اردیبهشت 1388، ، صفحه 163-185
چکیده
نظام مدیریت دولتی در کشورهای درحالتوسعه به عنوان جوامع درحالگذار دارای ویژگیهایی است که درجوامع توسعهیافته کاملاً متحول شده است. مدیریت نظام اداری کشورها با سازوکارهای بوروکراتیک و ساختارهای مکانیکی از عهده تأمین خدمات عمومی جامعه برنمیآید و مورد نقد جدی قرار میگیرد. مدیریت دولتی نوین در پی مهندسی فرهنگی ...
بیشتر
نظام مدیریت دولتی در کشورهای درحالتوسعه به عنوان جوامع درحالگذار دارای ویژگیهایی است که درجوامع توسعهیافته کاملاً متحول شده است. مدیریت نظام اداری کشورها با سازوکارهای بوروکراتیک و ساختارهای مکانیکی از عهده تأمین خدمات عمومی جامعه برنمیآید و مورد نقد جدی قرار میگیرد. مدیریت دولتی نوین در پی مهندسی فرهنگی نظام اداری و زمینهسازی لازم برای حاکم شدن فرهنگ آیندهساز و پویا محقق میشود. گرایش به تقلید، عدم گرایش به اهداف تولید، گرایش به استقلال عمل، وجود نیروی انسانی ناکارآمد، عدم شایستهسالاری از جمله ویژگیهای نظام سنتی مدیریت دولتی است.
نریمان محمدی؛ احمد رضایی
دوره 15، شماره 27 ، مهر 1393، ، صفحه 163-184
چکیده
تحولات گسترده در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در دهههای اخیر، بسیاری از تجربههای انسانی را تحت تأثیر خود قرار داده است. یکی از مهمترین این تحولات، حاکم شدن منطق رسانههای ارتباطی بر سیطره زندگی مدرن است که بسیاری از سنن جوامع را با چالش جدی روبرو نموده است. سبک زندگی و تجربه فراغت یکی از حوزه هایی از زندگی اجتماعی انسان ...
بیشتر
تحولات گسترده در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در دهههای اخیر، بسیاری از تجربههای انسانی را تحت تأثیر خود قرار داده است. یکی از مهمترین این تحولات، حاکم شدن منطق رسانههای ارتباطی بر سیطره زندگی مدرن است که بسیاری از سنن جوامع را با چالش جدی روبرو نموده است. سبک زندگی و تجربه فراغت یکی از حوزه هایی از زندگی اجتماعی انسان مدرن است که تحت تأثیر رسانههای ارتباطی، تغییراتی را تجربه نموده است. مقاله حاضر در همین راستا، به دنبال بررسی تجربه فراغت جوانان در بستر رسانههای ارتباطی است. به عبارتی دیگر، هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیرات رسانههای ارتباطی بر تجربه فراغت جوانان میباشد. روش پژوهش از نوع کیفی و ابزار پژوهش، مصاحبه روایی میباشد که طی آن با 35 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران مصاحبه روایی صورت گرفته شده است. یافتههای پژوهش نشانگر این مسئله است که مناسبات قدرت رسانهای و ایدئولوژی نهفته در آن که «متن تجارت محور» را رمزگذاری میکند، تجربه فراغت جوانان را تحت تأثیر قرار میدهد. تجربه رسانهای فراغت، سبب تضعیف ارتباطات واقعی گشته و ارتباطات را به درون شبکههای سایبری انتقال میدهد. تجربه فراغت در چنین حالتی، بیشتر از آنکه جمعی باشد، نوعی تجربه فردی است. رسانههای ارتباطی درحالیکه خود ابزاری برای کنترل فراغت محسوب میشوند، میتوانند ابزاری هم برای مقاومت باشد و سبب احساس رهایی (هر چند ظاهری) در جوانان گردد. چنین تجربهای میتواند به عنوان رها شدن از زندان روزمرگی معنا پیدا کند. رهایی ذهنی تنها به معنای فارغ شدن از مشغولیتهای روزمره نیست، بلکه اختیار انتخاب فراغت نیز قابلتوجه است
فرود هاشمی؛ لیلا عظیمی؛ علی روشنایی؛ محمدحسین اسدی داودآبادی
چکیده
با فرارسیدن عصر فنّاوریهای نوین ارتباطی و گسترش فراگیر آن ـ که به دنبال خود مفاهیم جدیدی چون واقعیت مجازی، فضای سایبری و... را به همراه آورد ـ تغییر و تحولات گستردهای در روابط زوجین ایجاد شد. رسانههای جمعی، با ایجاد تغییرات فرهنگی، دگرگونیهای عمدهای در نگرشهای زوجین به عواطف و احساسات نسبت به یکدیگر در زندگی مشترک رقم ...
بیشتر
با فرارسیدن عصر فنّاوریهای نوین ارتباطی و گسترش فراگیر آن ـ که به دنبال خود مفاهیم جدیدی چون واقعیت مجازی، فضای سایبری و... را به همراه آورد ـ تغییر و تحولات گستردهای در روابط زوجین ایجاد شد. رسانههای جمعی، با ایجاد تغییرات فرهنگی، دگرگونیهای عمدهای در نگرشهای زوجین به عواطف و احساسات نسبت به یکدیگر در زندگی مشترک رقم زدهاند. هدف پژوهشِ پیش رو بررسی تأثیر گرایش به برنامههای ماهواره و شبکههای اجتماعی مجازی بر منابع احساسی زنان است. چارچوب و مدل نظری پژوهش بر اساس نظریۀ «خویشتن و تجربه در جهان رسانهای» تامپسون تدوین شده است؛ اما، برای افزایش غنای آن از نظریۀ گربنر، کمپر و کالینز نیز استفاده شده است. روش پژوهش علّی ـ تبیینی است و جامعۀ آماری زنان متأهل 20 ـ 55 سالۀ شهر بروجرد است. نمونهگیری به روش طبقهای نامتناسب و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 400 محاسبه شد. از طریق پرسشنامۀ هدایتشده اطلاعات موردنیاز جمعآوری و به کمک نرمافزار spss پردازش شد. یافتهها نشان میدهد که برنامههای ماهواره، شامل میزان و نوع استفاده، رابطۀ مستقیم و مثبتی با تغییرات منابع احساسی زنان داشتهاند. رگرسیون چندمتغیره نشان داد که درمجموع عوامل مربوط به ماهواره توانستهاند 37 درصد واریانس مربوط به منابع احساسی زنان را تبیین کنند. درمورد شبکههای اجتماعی مجازی، عضویت در شبکه و میزان استفاده، بهجز جذابیت استفاده، نیز رابطۀ مستقیم و مثبتی با منابع احساسی زنان نشان داده است. رگرسیون چندمتغیره توانسته درمجموع 44 درصد واریانس مربوط به منابع احساسی زنان را تبیین کند. بنابراین، یافتههای پژوهش چارچوب نظری را تأیید کردند و نشان میدهند که با آن متناسب هستند.
وحید خاشعی؛ سیدمهدی میرحاجی
دوره 16، شماره 32 ، اسفند 1394، ، صفحه 165-196
چکیده
فیلمها تصورات ما دربارۀ مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را بازنمایی میکنند و به شیوههایی که دربارۀ مسائل میاندیشیم، شکل میدهند. با توجه به اینکه مقوله مدیریت، یکی از معضلات امروز کشور ماست، توجه به این مسئله که مدیران چگونه در فیلمهای سینمایی بازنمایی و برساخت میشوند، در شناخت باور عمومی از مدیران میتواند مؤثر ...
بیشتر
فیلمها تصورات ما دربارۀ مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را بازنمایی میکنند و به شیوههایی که دربارۀ مسائل میاندیشیم، شکل میدهند. با توجه به اینکه مقوله مدیریت، یکی از معضلات امروز کشور ماست، توجه به این مسئله که مدیران چگونه در فیلمهای سینمایی بازنمایی و برساخت میشوند، در شناخت باور عمومی از مدیران میتواند مؤثر باشد. مقالۀ حاضر به بررسی چگونگی بازنمایی مدیران دولتی در فیلمهای سینمایی پس از انقلاب اسلامی ایران پرداخته است. پرسش اصلی بررسی حاضر این است که مدیران دولتی چگونه در فیلمهای سینمایی ساخته شده در جمهوری اسلامی، بازنمایی شدهاند و مقوله مدیریت چگونه با هویتهای اجتماعی کنشگران فیلمها گره خورده است؟ روش این مطالعه، تحلیل نشانهشناختی است که با به کارگیری آن، پنج فیلم سینمایی که در سال اکران خود، پرفروشترین فیلم سال بودهاند، بررسی شدهاند. یافتهها نشان میدهد فیلمسازان به ویژگیهای حوزه رفتاری مدیران بیش از سایر حوزهها توجه دارند.
سیدحسین شرفالدین؛ نعمتالله کرم الهی؛ علی وحیدی فردوسی
چکیده
این پژوهش بر آن است تا با تبیین یک دستگاه نقد دینی بهمنظور تحلیل آثار نمایشی اقتباسی، از منظری انتقادی و با روش تحلیل مضمون، نحوۀ نمایش پیامبران در سریال یوسف پیامبر را تحلیل کند. برای دستیابی به این هدف، از چارچوب مفهومی روایتشناسی و از مباحث مطرح شده در حوزۀ شخصیتپردازی استفاده شده است. با بهرهگیری از «قرآن» به عنوان ...
بیشتر
این پژوهش بر آن است تا با تبیین یک دستگاه نقد دینی بهمنظور تحلیل آثار نمایشی اقتباسی، از منظری انتقادی و با روش تحلیل مضمون، نحوۀ نمایش پیامبران در سریال یوسف پیامبر را تحلیل کند. برای دستیابی به این هدف، از چارچوب مفهومی روایتشناسی و از مباحث مطرح شده در حوزۀ شخصیتپردازی استفاده شده است. با بهرهگیری از «قرآن» به عنوان یک متن مرجع دینی، الگوی مفهومی اسوهپردازی یعقوب نبی(ع) و یوسف نبی(ع) که مشتمل بر نحوۀ روایت آنها در قرآن است تبیین و بر مبنای الگوی مفهومی تولید شده، نحوۀ شخصیتپردازی یوسف و یعقوب در سریال یوسف پیامبر، به عنوان یکی از آثار دراماتیک اقتباسی پربیننده تحلیل شده است. درخصوص شخصیتپردازی یعقوب سریال میتوانیم بگوییم که نحوۀ پرداختن به مضامین صبر و توکل به عنوان مضامین محوری در اسوهپردازی یعقوب در روایت قرآنی، در سریال به درستی انجام نشده و به این دلیل، یعقوب سریال را نمیتوانیم در نهایت اسوۀ صبر و توکل بدانیم. همچنین مضمون تقوا که یکی از مضامین اصلی در الگوی اسوهپردازی یوسف در قرآن است، در یوسف سریال به درستی نمایش داده نشده است. اما نحوۀ پرداختن به مضمون صبر در یوسف سریال، همسو با این مضمون در روایت قرآنی یوسف(ع) است و این، یکی از نقاط قوت در شخصیتپردازی یوسف سریال به شمار میرود.
زهره سعیدی
چکیده
کانت بحث فرهنگ را معطوف به خیر اعلای انسان که بیانگر کمال مطلوب انسان در جمع میان فضیلت و سعادت است و غایت نهایی او به شمار میرود، طرح کرده است. وی که پیش از این در نقد دوم مفهومی انتزاعی و ایدهآل از خیر اعلا عرضه داشته و تحقق آن را مبتنی بر کمک خداوند کرده بود، در نقد سوم برای نشان دادن وجه انضمامی خیر اعلا از مفهوم فرهنگ بهره میگیرد ...
بیشتر
کانت بحث فرهنگ را معطوف به خیر اعلای انسان که بیانگر کمال مطلوب انسان در جمع میان فضیلت و سعادت است و غایت نهایی او به شمار میرود، طرح کرده است. وی که پیش از این در نقد دوم مفهومی انتزاعی و ایدهآل از خیر اعلا عرضه داشته و تحقق آن را مبتنی بر کمک خداوند کرده بود، در نقد سوم برای نشان دادن وجه انضمامی خیر اعلا از مفهوم فرهنگ بهره میگیرد که انضباط و مهارت دو مؤلفة آن به شمار میروند و به ترتیب ناظر به فضیلت و سعادت انسان هستند. مفهوم مذکور مبتنی بر تلاش و فعالیت مختارانة انسان است و بهمثابه یک هدف اجتماعی از طریق فاعل بشری محقق خواهد شد. بزرگترین ظهور فرهنگ از نظر کانت آزادی معقول است. آزادی معقول درون انسان را که ناظر به اخلاق است و بیرونِ او را که ناظر به جامعة مدنی است، دربرمیگیرد و رشد و گسترش آن در نوع انسان و در طول تاریخ و در طی نسلها منجر به سیادت عقل بر جهان و حاکمیت فرهنگ آزادی خواهد شد.
محمدمهدی وحیدی؛ سید محمد مهدیزاده
چکیده
یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ یک گرهگاهِ تاریخی مهم برای ایالات متحده بود. در این روز بود که رضایتِ خاطرِ ناشی از صلحی که در میانِ بسیاری از ملتها وجود داشت و با پایانِ جنگ سرد و نابودی کمونیسم آغاز شده بود، با ظهور یک دشمنِ تازه، بهشکلی نمادین، پایان یافت. در این برهه، موضعِ گفتمانی رسانههای جریان اصلی ایالاتِ متحده نسبت به دیگری و شرق ...
بیشتر
یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ یک گرهگاهِ تاریخی مهم برای ایالات متحده بود. در این روز بود که رضایتِ خاطرِ ناشی از صلحی که در میانِ بسیاری از ملتها وجود داشت و با پایانِ جنگ سرد و نابودی کمونیسم آغاز شده بود، با ظهور یک دشمنِ تازه، بهشکلی نمادین، پایان یافت. در این برهه، موضعِ گفتمانی رسانههای جریان اصلی ایالاتِ متحده نسبت به دیگری و شرق نیز دچار تغییراتی شد. در این مقاله با اشاره به ایدۀ رشد و کمال شخصیت در ادبیات داستانی و با توسل به ابزارهای تحلیلی نشانهشناسی اجتماعی تصویر، به بررسی نحوۀ برساخت هویتِ خودی و در مقابل آن، دیگری، در این دوران میپردازیم. به اعتقاد ما، تلویزیون جایگاه مناسبی برای تولید آن چیزی است که نظریهپردازان نشانهشناسیِ اجتماعی با عنوان «منبع نشانهای» از آن یاد میکنند لذا در تحلیل خود بر یک سکانس استثنائی از سریال تلویزیونی میهن متمرکز شده ایم و پس از بررسی کاملِ این سکانس ملاحظه کردهایم که در سریالِ میهن، خودی، تعریفی مشخص پیدا کرده است. او یک زنِ اروپاییتبار (امریکاییِ اصیل) است. از سوی دیگر، با مردی مواجه هستیم که به لحاظ خصوصیات ظاهری یک امریکاییِ اصیل محسوب میشود؛ اما به دشمنِ ایالاتِ متحده پیوسته و در صدد انجام حملهای علیهِ امریکاست و ما در تحلیل خود نشان دادهایم که سازندگان در کمال اختصار، به خطرِ خودیهایی اشاره میکنند که به خدمتِ دیگری درآمدهاند و اکنون میتوانند بارِ دیگر ایالاتِ متحده را از درون تهدید کنند و مورد حمله قرار دهند. در تحلیلِ خود همچنین شیوه بازنمایی و حفظِ نمایشِ چارچوبهای هویتیِ پسانژادی و چندفرهنگی در ایالاتِ متحده را مورد بازشناسی قرار داده ایم.
جواد افشارکهن؛ زهرا زمانی
چکیده
با پیشرفت سریع تکنولوژی، تغییرات وسیع جامعه و گذر از جامعهی تولیدی به سمت جامعهی مصرفی، شالودههای هویتیابی نیز دچار تغییر شدهاست و بدن را به مثابه رسانهی هویت در نظر میگیرند. پژوهش حاضر با استفاده از نظریه ی زمینه ای و ابزار مصاحبه ی عمیق در میان 21 جوان شهر همدان بدنبال مطالعه ی جراحی زیبایی و سبک های هویتی جوانان می باشد. ...
بیشتر
با پیشرفت سریع تکنولوژی، تغییرات وسیع جامعه و گذر از جامعهی تولیدی به سمت جامعهی مصرفی، شالودههای هویتیابی نیز دچار تغییر شدهاست و بدن را به مثابه رسانهی هویت در نظر میگیرند. پژوهش حاضر با استفاده از نظریه ی زمینه ای و ابزار مصاحبه ی عمیق در میان 21 جوان شهر همدان بدنبال مطالعه ی جراحی زیبایی و سبک های هویتی جوانان می باشد. نتایج این پژوهش بیانگر آنست که من در خویشتن منفی، دیگری در خویشتن من همراه با انگ و طرد چهره به عنوان عواملی علّی در گرایش کنشگران به سمت جراحی زیبایی نقش داشتند. اقتضائات سنی و فرهنگ جوانی به عنوان عوامل زمینه ای، تصوّر ایده آل ذهنی و اعتقادات مذهبی در مورد رابطه جسم و روح نیز عنوان عامل مداخلهگر در گرایش کنشگران به سمت عمل جراحی است. در مواجه با شرایط فوق آنها به دنبال انتخاب پزشک و انتخاب مدل بینی به عنوان راهبرد جراحی زیبایی هستند. مشارکت کنندگان پژوهش بعد از اقدام به جراحی بر اساس سه ملاک دستیابی یا عدم دستیابی به تصوّرات ایده آل بدنی، چگونگی درک خودپنداره و چگونگی اندیشه ی تغییر به سه سبک هویت ترمیمی با تجربه ی مثبت، هویت ترمیمی با تجربه منفی و هویت مشروعیت بخش دستهبندی شدند که نتایج جراحی زیبایی با توجه به سبک های هویتی آنان متفاوت است
محسن ظریفینیا؛ محمود بشیری
چکیده
سبک زندگی مجموعهای از اصول رفتاری در عرصههای مختلف زندگی است. در دهههای اخیر برای کاربردی کردن مفهوم آن در محافل ادبی، مخاطب با کارکردهای مثبت و منفی سبک زندگی در ادبیات داستانی مواجه شده است و با مطالعة موارد ذهنی و عینی، ذهنش بسوی سبکهای برتر نیز، جلب شده است. مطلب حائز اهمیت، بازخوانی سبک زندگی رزمندگان ...
بیشتر
سبک زندگی مجموعهای از اصول رفتاری در عرصههای مختلف زندگی است. در دهههای اخیر برای کاربردی کردن مفهوم آن در محافل ادبی، مخاطب با کارکردهای مثبت و منفی سبک زندگی در ادبیات داستانی مواجه شده است و با مطالعة موارد ذهنی و عینی، ذهنش بسوی سبکهای برتر نیز، جلب شده است. مطلب حائز اهمیت، بازخوانی سبک زندگی رزمندگان در ادبیات داستانی دفاع مقدس است. این بازخوانی میتواند هویت فرهنگی، نظامی، اجتماعی و سیاسی مرزداران ایرانی را برای تحقق آرمانگرایی «دفاع» از سرزمین و اعتقادات جامعه به افراد منعکس و دستاوردهای گرانسنگ آنرا بهویژه در زمان بحران حفظ کند. درواقع، شناخت منشاء انگیزههای رفتاری مدافعان میهن، ظرفیتهای اندیشه و فرهنگ ایرانیان و قدرت راهبرد «دفاع» را آشکار مینماید. این پژوهش تلاش دارد شاخصههای سبک زندگی را در رمان «نخلهای بیسر» و «ریشه در اعماق» با روشگفتمانی «ارنستولاکلاو» منعکس کند. در این روش، پیوند مولفههای سبک زندگی، چگونگی خلق هویت جهادی رزمندگان بیان میشود. یافتهها نشان میدهد علل رفتاری شخصیتها با تکیه بر پایبندی بر مبانی باورهای دینی و غیرت ملی، دستاورد استقلال و امنیت کشور را بهدنبال داشته است.
علی ربیعی؛ رضوانه عرفانی حسینپور
دوره 14، شماره 23 ، آذر 1392، ، صفحه 171-194
چکیده
آگاهی از خوانش مخاطبان از برنامههای شبکههای ماهوارهای برونمرزی بهعنوان محتوای رقیب برنامههای شبکههای داخلی اهمیت بسیاری در سیاستگذاری رسانهای و برنامهریزی برای حفظ و افزایش مخاطبان صداوسیما دارد. با این پیشفرض، مقالة حاضر به مصرف شبکههای ماهوارهای سیاسی فارسیزبان در ایران و بهطور ...
بیشتر
آگاهی از خوانش مخاطبان از برنامههای شبکههای ماهوارهای برونمرزی بهعنوان محتوای رقیب برنامههای شبکههای داخلی اهمیت بسیاری در سیاستگذاری رسانهای و برنامهریزی برای حفظ و افزایش مخاطبان صداوسیما دارد. با این پیشفرض، مقالة حاضر به مصرف شبکههای ماهوارهای سیاسی فارسیزبان در ایران و بهطور خاص برنامة پارازیت توسط دانشجویان دانشگاههای تهران پرداخته و ضمن تحقیق دربارة خوانشهای آنها از برنامه، کارکردها و رضامندیهای حاصل از آنرا مورد پرسش قرار داده است.
این نوشتار در قالب نظریة دریافت به روش کیفی و با تکنیک مصاحبة عمقی با 20 دانشجو صورت گرفته است. یافتهها نشان میدهد که مصرف شبکههای سیاسی ماهوارهای دگراندیش، به معنای مخالفت با کلیة مواضع جمهوری اسلامی نیست و جوانان خوانشهای تخالفی و مذاکرهای نسبت به برنامههای این شبکهها دارند؛ همچنین رویکرد انتقادی برنامه نسبت به رفتارهای مدنی و اخلاق در جامعة ایرانی، مورد تأکید و محل توجه دانشجویان بوده است.
زهرا حامدی شیروان؛ شهلا شریفی
دوره 15، شماره 25 ، خرداد 1393، ، صفحه 171-196
چکیده
چکیده اهمیت و نقش چشمگیر گفتمان رسانهها بهطور عام و مطبوعات بهطور خاص بر آگاهیبخشی و همچنین جهتدهی و شکلدهی به افکارعمومی بر کسی پوشیده نیست. در فصل دوم قانون مطبوعات که به رسالت مطبوعات مربوط است، یکی از آن رسالتها عبارت است از «روشن ساختن افکارعمومی و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم». در این مقاله به بررسی میزان ...
بیشتر
چکیده اهمیت و نقش چشمگیر گفتمان رسانهها بهطور عام و مطبوعات بهطور خاص بر آگاهیبخشی و همچنین جهتدهی و شکلدهی به افکارعمومی بر کسی پوشیده نیست. در فصل دوم قانون مطبوعات که به رسالت مطبوعات مربوط است، یکی از آن رسالتها عبارت است از «روشن ساختن افکارعمومی و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم». در این مقاله به بررسی میزان آگاهیبخشی، صراحت در بیان یا بالعکس پوشیدهگویی در پارهای از متون مطبوعاتی در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف پرداخته شده است. ساختارهای گفتمانمدار این متون عبارتاند از: نامگذاری و ارجاع، استعاره، کنایه و مجاز. بررسی دادههای نوشتار حاضر حاکی از این مطلب است که کاربرد سه مؤلفة استعاره، کنایه و مجاز در متون، به صراحت نداشتن و پوشیدهگویی میانجامد. مؤلفة نامگذاری و ارجاع با توجه به نحوة کاربرد میتواند منجر به صراحت یا بالعکس پوشیدهگویی شود و اینکه روزنامهها بر اساس دیدگاهها، ایدئولوژیها و اهداف مورد نظر خود، به توصیف رویداد پرداختهاند.
فاطمه مهرابی؛ بهروز عوضپور
چکیده
گسترش فناوری و توسعه هوش مصنوعی در زندگی مدرن بهخصوص در عرصه ارتباطات انسانی به فرصتی برای ایجاد تحولات بنیادین در این عرصه، چه در روابط انسان و ماشین و چه در روابط انسانی شده است. این تحولات به همان اندازه که میتوانند باعث توفیق روابط انسانی باشند، ممکن است عامل تحدید آن نیز باشند. از اینرو پژوهش پیش رو با تمرکز بر هنر سینما ...
بیشتر
گسترش فناوری و توسعه هوش مصنوعی در زندگی مدرن بهخصوص در عرصه ارتباطات انسانی به فرصتی برای ایجاد تحولات بنیادین در این عرصه، چه در روابط انسان و ماشین و چه در روابط انسانی شده است. این تحولات به همان اندازه که میتوانند باعث توفیق روابط انسانی باشند، ممکن است عامل تحدید آن نیز باشند. از اینرو پژوهش پیش رو با تمرکز بر هنر سینما که در سالهای اخیر به بازنمایی فرصتها و چالشهای این مقوله پرداخته، این مسئله را در بستر این هنر و بهطور خاص فیلم «او» اثر اسپایک جونز بررسی کرده تا به نقش هوش مصنوعی در شکلدهی به ارتباطات انسانی و روابط انسان و ماشین آگاهی یابد. روش انتخابی برای تحلیل این فیلم، روش اسطورهکاوی است که تحلیل آثار هنری را با عنایت به پسزمینه اجتماعیشان فراهم میکند. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که در نمونه مطالعاتی مذکور و دیگر آثاری که همزمان و با مضامین مشابه خلق شدهاند، روایات اسطورهای مرتبط با هوش نقش محوری در شکل دادن به وقایع فیلم داشتهاند؛ که این مسئله، خود نیز متأثر از زندگی شخصی مؤلف و اندیشه غالب مکان-زمان خلق اثر است. درواقع نمونه مطالعاتی این پژوهش، در موضوعی که بدان پرداخته بود، آیینه تمامنمای زمانه خویش است و از همین رو است که اقبال تماشاگران و متخصصان را بهصورت توأمان دارد، چراکه همه افرادی که در زمان-مکان خلق این اثر زیست میکنند، نحواً و نوعاً تحت تأثیر روایات اسطورهای مرتبط با هوش هستند.
ایوب امیدی؛ مریم مشرف؛ ابوالقاسم اسماعیل پور
چکیده
یکی از روشهای بلاگردانی که بهمنظور دفعِ شر از گذشته تا به امروز معمول بوده، آئین قربانی کردن است. این آئین، یکی از جلوههای پرستش است و برای معتقدان آن، عملی مذهبی و عقیدتی بهشمار میرود. این پژوهش که از نوع مطالعات کیفی است، میکوشد با رویکرد پدیدارشنـاسی به بررسـی آئین قربانی کردن در فرهنگ عامـۀ شهرستـان ...
بیشتر
یکی از روشهای بلاگردانی که بهمنظور دفعِ شر از گذشته تا به امروز معمول بوده، آئین قربانی کردن است. این آئین، یکی از جلوههای پرستش است و برای معتقدان آن، عملی مذهبی و عقیدتی بهشمار میرود. این پژوهش که از نوع مطالعات کیفی است، میکوشد با رویکرد پدیدارشنـاسی به بررسـی آئین قربانی کردن در فرهنگ عامـۀ شهرستـان ایـوان بپردازد. روش نمونهگیری، گلولهبرفی است که با استفاده از مصاحبۀ نیمه ساختاریافته، باورهای مربوط به آئین قربانی کردن را میان 18 نفر از افراد کهنسالِ شهرستان ایوان و شش روستای آن، بررسی میکند. نتایج پژوهش که طی هشت ماه انجام گرفت، نشان میدهد آئین قربانی کردن در فرهنگ عامۀ ایوان در پنج بخش، قابل بررسی است و اغلب با هدف بلاگردانی و دفع نحوست انجام میشود. نکتۀ مهم اینکه، بهعلتِ عدم توانایی مالی در جامعۀ سنّتی، بیشترِ قربانیها بهصورت غیرخونی انجام میشود؛ مگر در جشنها و واقعههای مهمی چون تولد، ازدواج، عزا، بیماریهای دشوار و سفرهای زیارتی که قربانیهای خونی پیشکش میشود؛ زیرا مردم در چنین مواردی معتقدند تا خونی ریخته نشود، آن بلا، دفع نمیشود. در مورد سِیرِ تعدیل قربانی کردن نیز میتوان گفت: ابتدا قربانی، بیشتر بهصورت خونی رایج بوده و بهتدریج، قربانیهای حیوانی با قربانیهای غیرخونی مانند پول، اهداء انواع خوراکیها چون آش و میوهجات و دعا و نیایش جایگزین شده است؛ برای مثال، نذر گیسووان با اهداء پول، جواهرات و استغفار تعدیل یافته که از مهمترین عوامل این امر، میتوان به گسترش آگاهی و کماهمیّت شدن عقاید خرافی و اهمیّت حیواناتی چون گاو و گوسفند در زندگی و فعالیت کشاورزی اشاره کرد.
امیر لشکری؛ محمود عزیزی سلدوز
دوره 13، شماره 18 ، شهریور 1391، ، صفحه 173-208
چکیده
«روضهخوانی» از گونههای مرسوم قصهگویی نمایشی مذهبی ایرانی است که اساساً کارکردی تبلیغی داشته، با گذشت زمان فراگیر شده و به رسمی مذهبی بدل گشته است؛ چنانکه از چندین قرن پیش تاکنون بهطور مستمر و همهساله، روضهخوانیهای عمومی و خصوصی بسیاری در سطح شهرها و روستاهای ایران در کنار دیگر آیینهای عزاداری ماههای ...
بیشتر
«روضهخوانی» از گونههای مرسوم قصهگویی نمایشی مذهبی ایرانی است که اساساً کارکردی تبلیغی داشته، با گذشت زمان فراگیر شده و به رسمی مذهبی بدل گشته است؛ چنانکه از چندین قرن پیش تاکنون بهطور مستمر و همهساله، روضهخوانیهای عمومی و خصوصی بسیاری در سطح شهرها و روستاهای ایران در کنار دیگر آیینهای عزاداری ماههای محرم و صفر برگزار میشده است. برقراری این مجالس و همچنین حضور در آن، به شکلی خودانگیخته بوده و با استقبال فراوانی از سوی اهل شیعه روبرو میشود و این به دلیل علاقة بسیار شیعه به امامانش و یادآوری مصائب ایشان در راه نجات دین و شریعتشان است. از اینرو شیعیان حضور در این مجالس و گوشسپردن به روضه را ثوابی بزرگ میدانند. روضهخوانی بهعنوان پدیدهای فراگیر که چندین قرن از عمر آن میگذرد، مستلزم توجه بیشتر و شناخت عمیقتر است؛ بنابراین این مقاله فرصتی است برای پرداختن به رایجترین گونة نقل مذهبی در ایران یعنی روضهخوانی و بررسی هرچه بیشتر این موضوع که آیا نقلهای مذهبی همچون روضهخوانی، علاوه بر کارکرد دینی و اجتماعی گستردهشان، از منظر زیباییشناسی نیز غنی بوده و در شأن یک هنر محسوب میشوند؟
علی اصغر میرجعفری
دوره 10، شماره 8 ، بهمن 1388، ، صفحه 173-190
امیدعلی مسعودی
دوره 10، شماره 7 ، آبان 1388، ، صفحه 173-205
چکیده
رسانههای جمعی عواملی مؤثر بر فرهنگ عمومی جوامع هستند. در تحقیق نویسنده بر روی برنامههای خبری سه شبکة تلویزیونی سیانان آمریکا، الجزیره قطر و العالم جمهوری اسلامی ایران در ایام جنگ دوم خلیج فارس مشخص شد که حضور رسانههای مستقل میتواند ضمن شکستن انحصار رسانهای و پخش یکسویة اطلاعات رسانههای انحصارگر غربی، ...
بیشتر
رسانههای جمعی عواملی مؤثر بر فرهنگ عمومی جوامع هستند. در تحقیق نویسنده بر روی برنامههای خبری سه شبکة تلویزیونی سیانان آمریکا، الجزیره قطر و العالم جمهوری اسلامی ایران در ایام جنگ دوم خلیج فارس مشخص شد که حضور رسانههای مستقل میتواند ضمن شکستن انحصار رسانهای و پخش یکسویة اطلاعات رسانههای انحصارگر غربی، فرصتهای تازهای را در اختیار وسایل ارتباطجمعی کشورهای مدافع فرهنگ عمومی بگذارد.
در این تحقیق با روش کیفی (تحلیل محتوی) تلاش شد تا به این پرسش اصلی پاسخ داده شود که در طول جنگ دوم خلیج فارس چه محتوایی در برنامههای این سه شبکه به مخاطبان ارائه شد؟ کدام موفقتر عمل کردند و بر فرهنگ مخاطبان و افکار عمومی تأثیر گذاشتند؟
از جمله عوامل تأثیرگذار برنامههای خبری که بررسی و مقایسه شد، عبارتند از: استراتژی سرگرمی، سرعت و شفافیت، گفتمان و تعامل، برنامههای مبتذل ومستهجن، اسلامی بودن برنامهها، شهامت و شجاعت خبرنگاران، تکنیکهای پوشش خبری، با مردم یا علیه مردم، میزان نفوذ برنامهها، نقش آگهی ، ارزشهای خبری، وحرفهای بودن گویندگان. نتیجه نشان داد که، تنها مجهز بودن به فناوریهای ارتباطی گرهگشا نیست، بلکه در سایة شناخت فرهنگ مهاجم و کاربرد درست فرهنگ اسلامی میتوان جریان یکسویة اخبار و انحصار رسانهای را متوقف کرد.
فاطمه براتلو
چکیده
حاکمان قاجار، بهویژه از دورة ناصری، به این درک دست یافتند که میتوانند با سیاستهای فرهنگی تأثیر مستقیمی بر زندگی مردمان داشته باشند و از این طریق، شکل نوینی به اِعمال قدرت خویش بخشند. در این میان، عرصة مطبوعات یکی از مهمترین نقاطِ اجرای این سیاستها بوده است. در مقالۀ پیش رو قصد داریم با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به این پرسش ...
بیشتر
حاکمان قاجار، بهویژه از دورة ناصری، به این درک دست یافتند که میتوانند با سیاستهای فرهنگی تأثیر مستقیمی بر زندگی مردمان داشته باشند و از این طریق، شکل نوینی به اِعمال قدرت خویش بخشند. در این میان، عرصة مطبوعات یکی از مهمترین نقاطِ اجرای این سیاستها بوده است. در مقالۀ پیش رو قصد داریم با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به این پرسش بپردازیم که بازتاب سیاستهای فرهنگی عصر ناصری بر مطبوعات چه بوده و چه پیامدهایی را رقم زده است. بررسی روند تاریخی جریان مطبوعات در این دوره نشان میدهد که نقطة آغاز این جریان نیز، همچون بسیاری از دیگر تغییرات بنیادین دورة قاجار، وقوع جنگهای ایران و روس و درک ضرورت اجرای برخی اصلاحات است. بهموجب اسناد، امر روزنامهنگاری و مطبوعات در معنای امروزین آن با حمایت عباسمیرزای ولیعهد پدیدار شده و در زمان صدارت امیرکبیر شکلی حرفهای به خود گرفته است. مطبوعات ایرانی همزمان با صدارت میرزاحسینخان سپهسالار در حالی گسترش یافته که در پرتو سیاستهای مختلف فرهنگی، مداخلات ناصرالدینشاه از هستة مرکزی حکمرانی در عرصة مطبوعات همچنان ادامهدار است. در این میان، مقاله با ارائة اسنادی تاریخی نشان میدهد که اعمال کنترل بر مطبوعات با قوانینی چون طرح سانسور، بهعنوان نمونة سیاستهای فرهنگی اعمالشده بر مطبوعاتِ عصر ناصری، به ظهور مطبوعاتِ در تبعید انجامیده است. میتوان جنبشها و انقلابهای بعدی مانند مشروطیت را نیز از پیامدهای سیاستهای فرهنگیِ آن دوران در امور مختلف فرهنگی، ازجمله در امر مطبوعات، دانست.
شهرام یوسفیفر؛ شهناز جنگجو
چکیده
آگهیهای تجاری، بهمثابه عناصر فرهنگی، حامل پیامهای اجتماعی و فرهنگی بوده و تأثیر انکارناپذیری در برداشتها، ادراکها و رفتارهای فرهنگی مصرف کنندگان برجای میگذارند. هدف مقالۀ پیشرو، بررسی کارکرد فرهنگی آگهیهای تجاری مرتبط با زنان، در روزنامه اطلاعات، مهمترین نشریۀ کشور در دوره پهلوی اول (1305-1320) است. برای این منظور، ...
بیشتر
آگهیهای تجاری، بهمثابه عناصر فرهنگی، حامل پیامهای اجتماعی و فرهنگی بوده و تأثیر انکارناپذیری در برداشتها، ادراکها و رفتارهای فرهنگی مصرف کنندگان برجای میگذارند. هدف مقالۀ پیشرو، بررسی کارکرد فرهنگی آگهیهای تجاری مرتبط با زنان، در روزنامه اطلاعات، مهمترین نشریۀ کشور در دوره پهلوی اول (1305-1320) است. برای این منظور، از دو روش تحلیل محتوا و رویکرد نشانهشناسی رولان بارت استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه شمارههای روزنامه اطلاعات در فاصله سالهای 1305-1320ش است. انتخاب نمونه آماری، از میان سالهای مورد بررسی، بهصورت یک سال در میان و از هر یک سالهای انتخاب شده نیز، بهصورت نمونهگیری تصادفی طبقهبندی شده و بر مبنای یک هفته آماری صورت گرفت و در مجموع 168 شمارگان روزنامه بهعنوان نمونه آماری انتخاب شد. هر یک از آگهیهای تجاری مرتبط با زنان نیز بهعنوان یک واحد تحلیل در نظر گرفته شد. نتیجه پژوهش نشان داد بیشترین تعداد آگهیهای تجاری، به تبلیغ کالاهای مصرفی غیرضروری چون لوازم آرایشی و پوشاک غربی مطابق با مد روز در کشورهای اروپایی اختصاص داشته است و زنان بیشتر در پیوند با مد و آرایش بازنمایی شدهاند. به لحاظ ارزشهای فرهنگی بازنمایی شده نیز، این آگهیها بیشتر بهمثابه عامل فرهنگساز عمل نموده و ارزشهایی چون مصرفگرایی و غربگرایی را بین زنان تبلیغ میکردهاند.
ابراهیم آریانی قیزقاپان؛ عادل زاهد بابلان؛ علی خالق خواه؛ مهدی معینی کیا
چکیده
پژوهش پیش رو با هدف مدلسازی نقش عوامل سازمانی تعارض شغلی و رهبری زهرآگین در پرسهزنی اینترنتی صورت گرفت. این پژوهش، از نظر راهبرد اصلی، کمّی و، از نظر تکنیک تحلیلی، توصیفیـهمبستگی بود. جامعۀ آماری این مطالعه شامل کارکنان ستادی دانشگاههای جامع وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری در چهار سطح تراز عملکرد بینالمللی، ملی، ...
بیشتر
پژوهش پیش رو با هدف مدلسازی نقش عوامل سازمانی تعارض شغلی و رهبری زهرآگین در پرسهزنی اینترنتی صورت گرفت. این پژوهش، از نظر راهبرد اصلی، کمّی و، از نظر تکنیک تحلیلی، توصیفیـهمبستگی بود. جامعۀ آماری این مطالعه شامل کارکنان ستادی دانشگاههای جامع وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری در چهار سطح تراز عملکرد بینالمللی، ملی، منطقهای و محلی در سراسر کشور بود. روش نمونهگیری از نوع خوشهای چندمرحلهای بود. حجم نمونه، با توجه به مدل کرجسیـمورگان و با در نظر گرفتن خطای 05/0 =α، 430 نفر در نظر گرفته شد. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامۀ پرسهزنی اینترنتی بلا و همکاران (2006)، پرسشنامۀ تعارض شغلی دوبرین (2008) و پرسشنامۀ رهبری زهرآگین اسمیت و هانگس (2008) استفاده شد. روایی محتوایی ابزارها با نظر استادان علوم تربیتی و روانشناسی تأیید شد. دادهها با رویکرد شبکۀ عصبی مصنوعی با روش پرسپترون چندلایه (MPL) تحلیل شد. نتایج نشان داد ارتباطیابی عوامل سازمانی مؤثر بر پرسهزنی اینترنتی دارای یک لایۀ ورودی با هفت گره و یک لایۀ پنهان با سه گره است. شبکۀ عصبی مصنوعی نشان داد پرشها و روند پرسهزنی اینترنتی کارکنان را میتوان از روی عوامل سازمانی تعارض شغلی و رهبری زهرآگین پیشبینی کرد. با توجه به اثر معنیدار عوامل تعارض شغلی و رهبری زهرآگین در پرسهزنی اینترنتی کارکنان، ضروری است در هدایت رفتار منابع انسانی، جهت جلوگیری از بروز رفتار انحرافی پرسهزنی اینترنتی، به این مؤلفهها و اثرهایشان در سازمان توجه شود.