بازنمایی فرهنگ ایران در فیلم‌های ایرانی تحسین‌شده در جشنواره‌های بین‌المللی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر ارشد مرکز تحقیقات صدا و سیما

2 استادیار دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

در این مقاله چگونگی تصویرپردازی از مؤلّفه‌های فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در فیلم‌های ایرانی برنده‌شده در جشنواره‌های بین‌المللی بررسی شده است. روش بررسی، تحلیل‌محتواست و جامعۀ آماری، 20 فیلم بلند داستانی را شامل می‌شود. یافته‌ها نشان می‌دهد در دو فیلم بادکنک سفید و باد ما را خواهد برد، مؤلّفه‌های فرهنگ ایرانی ـ اسلامی پررنگ‌تر بازنمایی ‌شده و در سایر فیلم‌ها،‌ نمایش این مؤلّفه‌ها، کم‌رنگ‌تر بوده است. همچنین بر اساس یافته‌ها، موضوع‌های بکر و متفاوت بودن داستان‌ها و مضامین، مهم‌ترین ویژگی این فیلم‌ها و احتمالاً زمینه‌ساز موفقیت بین‌المللی آنها بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Representation of Culture Iran In Iranian Prize-Winner Movies in International Festivals

نویسندگان [English]

  • Gholamreza M. Mehr 1
  • Abdollah Bikaranlou 2
1
2
چکیده [English]

This article by content analysis of Iranian prize-winner movies in international festivals, examines the depiction of Iranian-Islamic cultural components in these movies. The research method is content analysis and its sample includes 20 feature films. The findings show that in two movies i.e. "The White Balloon" and "The Wind Will Take US ", the Iranian-Islamic cultural components are represented more boldly and they are much paler in other movies. On the basis of other findings, such characteristics as being untamed and being different have been the most prominent characteristics that probably have paved the way for their international success.    

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian cinema
  • Film
  • International Festivals
  • Iranian-Islamic Cultural Representation
  • content analysis
آزاد ارمکی، تقی،  (1386).  فرهنگ و هویت ایرانی و جهانی شدن. تهران: تمدن ایرانی.
آشنا، حسام‌الدین و محمدرضا روحانی، (1389). «هویت فرهنگی ایرانیان از رویکردهای نظری تا مؤلّفه‌های بنیادی». تحقیقات فرهنگی، شمارة 4: 184-157.
آشوری، داریوش، (1379). تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ. تهران: آگاه.
استوری، جان، (1386). مطالعات فرهنگی دربارة فرهنگ عامه. ترجمة حسین پاینده، تهران: آگه.
بدیعی، نعیم، (1375). «تجزیه و تحلیل محتوا: نحوة محاسبة ضریب قابلیت اعتماد». تحقیق در علوم انسانی، شمارة 1: 31-25.
بودریار، ژان، (1389). جامعۀ مصرفی. ترجمة پیروز ایزدی، تهران: ثالث.
دهشیری، محمدرضا، (1388). «رسانه و فرهنگ‌سازی». تحقیقات فرهنگی،شمارة8: 208-179.
ربیعی، علی و فرناز احمدزاده، (1387). «نظریة بازنمایی رسانه‌ای و تحلیل افکار عمومی متقابل آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها». دانش سیاسی، شمارة 2، پاییز و زمستان.
سینماگران ایرانی و حضور بین‌المللی. (1369). زمستان، فارابی: 187-169.
شمس، مجید و نصیره امینی، (1388). «ارزیابی شاخص فرهنگ ایرانی و تأثیر آن در توسعه گردشگری». جغرافیایی انسانی، شمارة 4: 93-81 .
 
صوفی، محمدرشید، (1388). «تحلیل نشانه‌شناختی بازنمایی هویت کردی در سینمای ایران». (گزارش پژوهش) مرکز تحقیقات صدا و سیما.
ضیایی، حسین و امیرمسعود علمداری، (1385). جشنواره‌های جهانی. تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
عبدالله‌زاده، علی، (1377). «سفر جشنواره‌ای‌سازان به ناکجاآباد». نقد سینما، شمارة 13: 34-29.
عنایت، توفیق، (1387). «عناصر هویت و فرهنگ ایرانی در آثار هنر اسلامی». کتاب ماه هنر، شهریور.
فامیلی، مژده، (1375). «استقبال فرانسویان از سینمای معاصر ایران: فرضیاتی چند». ایران نامه، سال چهاردهم.
فیلیپس، ویلیام. اچ، (1388). پیش‌درآمدی بر فیلم. ترجمة فتاح محمدی. تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
کینگزبرگ، آیرا، (1379). فرهنگ کامل فیلم. ترجمة رحیم قاسمیان، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
گیویان، عبدالله و محمد سروی زرگر، (1388). «بازنمایی ایران در سینمای هالیوود». تحقیقات فرهنگی، شمارة 8: 177-147.
لال، ج، (1379). رسانه‌ها، ارتباطات، فرهنگ: رهیافتی جهانی. ترجمة مجید نکودست. تهران: روزنامه ایران.
لطفی، محمدرضا، (1388). «تأثیرات جشنواره‌های جهانی بر سینمای ایران (گفتگو با علیرضا امینی)». نقد سینما، تابستان.
 مالوی، لورا،‌ (1382). لذت بصری و سینمای روایی. ‌ترجمة فتاح محمدی، ‌ارغنون،‌ شمارة 23، ‌زمستان.
 معززی‌نیا، حسین، (1388). سینما ـ جشنواره. تهران: سروش.
موحدی، مسعود، (1383). تعیین ویژگی‌های فرهنگ ملّی ـ‌اسلامی. تهران: دبیرخانة شورای عالی انقلاب فرهنگی.
مهدی‌زاده، سید محمد (1389). نظریه‌های رسانه، اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: همشهری.
مهدی­زاده، سید محمد، (1387). رسانهها و بازنمایی. تهران، دفتر مطالعات و توسعة رسانه‌ها.
Hall, Stuart, (1997). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices. London, Thousand Oaks, and New Delhi: Sage/Open University Press.
 
Iedema, Rick, (2001). Analysing Film and Television: a Semiotic Account of Hospital: An Unhealthy Business, in Handbook of Visual Analysis, Edited by Theo van Leeuven and Carey Jewitt. Sage Publication.
Turow, Joseph, (2009). Media Today: An Introduction to Mass Communication.Routledge.