مقاله پژوهشی
سیدعبدالرسول علم الهدی؛ سید حسین شرف الدین؛ محمد جواد نوروزی
دوره 15، شماره 27 ، مهر 1393، صفحه 7-36
چکیده
شبکه های اجتماعی سایبری شرایط جدیدی را در زندگی انسان بوجود آورده اند و از آنجایی که دین در همه ابعاد زندگی افراد جاری می شود، لازم است قواعد رفتاری و اخلاقی فعالیت در شبکه های اجتماعی از منظری دینی بازتولید شود. نظام سازی هنجاری برای رفتارها، در جامعه ایران بعد از انقلاب اسلامی که داعیه دار تمدن اسلامی و تعین رفتارهای دینی در همه سطوح ...
بیشتر
شبکه های اجتماعی سایبری شرایط جدیدی را در زندگی انسان بوجود آورده اند و از آنجایی که دین در همه ابعاد زندگی افراد جاری می شود، لازم است قواعد رفتاری و اخلاقی فعالیت در شبکه های اجتماعی از منظری دینی بازتولید شود. نظام سازی هنجاری برای رفتارها، در جامعه ایران بعد از انقلاب اسلامی که داعیه دار تمدن اسلامی و تعین رفتارهای دینی در همه سطوح زندگی مردم است، امری ضروری است. در این مقاله با تمرکز بر ارزش اسلامی عفاف، به عنوان یکی از نمودهای ارزش های اسلامی، و بازکاوی ابعاد آن در آموزه های دینی در دو بعد فقهی و اخلاقی، نظریه های ارتباطی مربوط به روابط انسانی و واسطه گری رایانه (جاذبه، مدیریت ادراک و نفوذ اجتماعی) را مورد بررسی قرار داده و سپس در سنت پژوهش کیفی با تلفیق سه روش گروه متمرکز، مصاحبه عمیق و مشاهده مشارکتی و غیرمشارکتی به کشف چگونگی ارتباط عفیفانه سایبری در شبکه های اجتماعی پرداخته شده است.
مقاله پژوهشی
محمد رحمان پور؛ محمد جواد لیاقتدار؛ ابراهیم افشار
دوره 15، شماره 27 ، مهر 1393، صفحه 37-66
چکیده
روند توسعه فن آوری اطلاعات در موسسات آموزش عالی قابل ملاحظه بوده است. در ایران نیز با درک چنین ضرورتی گام‌های مثبتی در این زمینه برداشته شده اما همچنین چالش هایی گریبانگیر آموزش عالی کشور بوده است. این پژوهش، ضمن بررسی وضعیت توسعه فن آوری اطلاعات در نظام های آموزش عالی جهان، هدف اصلی خود را تشریح این چالش ها در دو بعد فرهنگی-اجتماعی ...
بیشتر
روند توسعه فن آوری اطلاعات در موسسات آموزش عالی قابل ملاحظه بوده است. در ایران نیز با درک چنین ضرورتی گام‌های مثبتی در این زمینه برداشته شده اما همچنین چالش هایی گریبانگیر آموزش عالی کشور بوده است. این پژوهش، ضمن بررسی وضعیت توسعه فن آوری اطلاعات در نظام های آموزش عالی جهان، هدف اصلی خود را تشریح این چالش ها در دو بعد فرهنگی-اجتماعی ونیروی انسانی قرار داده است. جامعه آماری، اساتید شاغل در دانشگاههای دولتی کشور بود. شش دانشگاه کردستان، شیراز، علامه طباطبائی، تهران، صنعتی شریف و اصفهان به صورت تصادفی عنوان نمونه آماری برگزیده شد. ابزار جمع آوری داده نیز پرسشنامه محقق ساخته بود. نتایج نشان داد در بعد فرهنگی- اجتماعی، بالا بودن نسبت دانشجو به رایانه های موجود، ضعف روحیه جستجوگری دانشجویان، و ضعف زبان انگلیسی دانشجویان و اساتید از جمله چالش های مهم بود. در بعد نیروی انسانی نیز ناتوانی دانشجویان و اساتید در چگونگی دسترسی به اطلاعات موجود در پایگاههای اطلاعاتی یک چالش مهم عنوان شد.
مقاله پژوهشی
محمدرضا رسولی؛ سعیده بندگی منفرد
دوره 15، شماره 27 ، مهر 1393، صفحه 67-86
چکیده
این نوشتار با هدف بررسی ساختار و مضامین فرهنگى و اجتماعى صفحه‌های فیس‌بوک جوانان شهر تهران انجام گرفته است و این مسئله را بررسی می‌کند که در شبکة اجتماعى (فیس‌بوک) مضامین فرهنگى و اجتماعى به چه شکلی نمایان شده است؟ بررسی حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی و روش انجام آن تحلیل‌محتواست که بر اساس نمونهگیری هدفمند30 نفر از کاربران ایرانی ...
بیشتر
این نوشتار با هدف بررسی ساختار و مضامین فرهنگى و اجتماعى صفحه‌های فیس‌بوک جوانان شهر تهران انجام گرفته است و این مسئله را بررسی می‌کند که در شبکة اجتماعى (فیس‌بوک) مضامین فرهنگى و اجتماعى به چه شکلی نمایان شده است؟ بررسی حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی و روش انجام آن تحلیل‌محتواست که بر اساس نمونهگیری هدفمند30 نفر از کاربران ایرانی فیس‌بوک که بین سنین 15 تا 29 سال قرار داشتند برگزیده شدند. شیوة گردآوری اطلاعات، پرسشنامة معکوس بوده که پردازش آنها از طریق نرمافزار SPSS 21 صورت گرفته است. روایی این بررسی از نوع صوری و پایایی آن برحسب ضریب اسکات با مقدار 85 درصد مورد تأیید قرار گرفته است. یافتهها حاکی از آن است که در جامعة مورد بررسی، زنان بیشتر از مردان عضو فیس‌بوک بوده و بیشتر در سن 25 سال و از افراد تحصیلکرده هستند.
مقاله پژوهشی
محمد معین الدینی؛ احمد نادعلیان؛ محسن مراثی
دوره 15، شماره 27 ، مهر 1393، صفحه 87-110
چکیده
این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن برشمردن برخی از ویژگی های عمده هنر عامه به بررسی نقش و جایگاه سبک در آن می پردازد. هنر عامه به مثابه آیینه ای رو به فرهنگ عمومی، پیشینه تاریخی، آرمان ها و آرزوهای یک جامعه است. ویژگی هایی مانند جمعی بودن، ساختار ساده، احساسات گرایی، روایت گری، و توانایی برقراری ارتباط با لایه های مختلف ...
بیشتر
این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن برشمردن برخی از ویژگی های عمده هنر عامه به بررسی نقش و جایگاه سبک در آن می پردازد. هنر عامه به مثابه آیینه ای رو به فرهنگ عمومی، پیشینه تاریخی، آرمان ها و آرزوهای یک جامعه است. ویژگی هایی مانند جمعی بودن، ساختار ساده، احساسات گرایی، روایت گری، و توانایی برقراری ارتباط با لایه های مختلف اجتماعی، باعث می شود تا هنر عامه ضمن برقراری یک زمینه ارتباطی قوی، پیوند تاریخی، اجتماعی و فرهنگی محکمی بین اقشار گوناگون یک جامعه به وجود آورد. از این رو سبک که در برگیرنده جهان بینی فردی هنرمند است، بنا به ماهیت اجتماعی و فرهنگی هنرهای عامه، بیش از اینکه امری فردی و شخصی باشد مقوله ای عام است که تابع مؤلفه¬های عمیق اجتماعی و فرهنگی جامعه قرار می گیرد. البته این به این معنی نیست که در هنرهای عامه هنرمند استقلال سبک ندارد، هنرمند می تواند تا آن جا که مبانی اصلی فرهنگی و زیبایی شناختی جامعه به او اجازه می دهد، سبک شخصی و هویت هنری فردی خود را در اثر هنری به جا بگذارد.
مقاله پژوهشی
کریم خان محمدی؛ سید عباس حسینی
دوره 15، شماره 27 ، مهر 1393، صفحه 111-138
چکیده
این پژوهش بر اساس اندیشه‌های آیت‌الله جوادی‌آملی به ارائه الگوی ارتباطی روحانیت با نسل سوم انقلاب، جوانان پرداخته است. برای دستیابی به چنین الگویی از روش تحلیلی، یعنی؛ تحلیل به مؤلفه‌های معنایی، استفاده شده است؛ بدین ترتیب، ابتدا مؤلفه‌های معنایی روحانیت و نسل جوان استخراج و سپس با قرار دادن آنها در کنار یکدیگر الگوی ارتباطی ...
بیشتر
این پژوهش بر اساس اندیشه‌های آیت‌الله جوادی‌آملی به ارائه الگوی ارتباطی روحانیت با نسل سوم انقلاب، جوانان پرداخته است. برای دستیابی به چنین الگویی از روش تحلیلی، یعنی؛ تحلیل به مؤلفه‌های معنایی، استفاده شده است؛ بدین ترتیب، ابتدا مؤلفه‌های معنایی روحانیت و نسل جوان استخراج و سپس با قرار دادن آنها در کنار یکدیگر الگوی ارتباطی مطلوب ارائه می‌شود. بر پایه انسان‌شناسی ایشان، در ارتباطات انسانی، سه الگوی ارتباطی، «متدانی»، «متعارف» و «متعالی» قابل تصویر است. بنابراین، الگوی مطلوب در قالب ارتباط متعالی، که هدف این پژوهش است، مورد واکاوی قرار گرفته است. ایشان در این الگو، علاوه بر توجه به ساختار شخصیت روحانی بر پایه الگوی ارتباط متعالی و عضویت گروهی آنها، ویژگی‌های دوران جوانی را نیز مورد توجه قرار می‌دهند و بر این باورند که روحانیت با مراعات دو عنصر محوری، یعنی، «عقلانیت» که ناظر به محتوای پیام است و «صداقت» که ناظر بر نحوه ارائه پیام است، می‌تواند با نسل جوان ارتباط مطلوب برقرار کند. در این الگو، با توجه به رسالت‌های روحانیت و ویژگی‌های نسل جوان، عقلانیت اقتضا می‌کند روحانی در ارتباط با نسل جوان، به مؤلفه‌هایی همچون: شناساندن هویت جوان، آموزه‌های دینی، ترغیب به عقل‌مداری، علم آموزی، مراقبت از نفس، توجه به شبهات ذهنی، و ارائه الگوهای سازنده، عطف توجه نماید. همچنین با توجه به مفهوم «صداقت»، شایسته است روحانی، در تعامل با نسل جوان فصاحت بیان، ادب در گفتار، عطوفت و مهربانی در ارائه دین، بلاغت در کلام و برخورد محبت‌آمیز، را رعایت نماید.
مقاله پژوهشی
سعید ارکان‌زاده یزدی
دوره 15، شماره 27 ، مهر 1393، صفحه 139-162
چکیده
روزنامه‌نگاران ایرانی، این روزها بسیار بیشتر از گذشته از مطالب دیگر رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها استفاده می‌کنند. طبق آیین‌نامه‌های اخلاق حرفه‌ای مطبوعات و کتاب‌های آموزش روزنامه‌نگاری، روزنامه‌نگاران باید در شرایط عادی، منابع خبری خود را به دقیق‌ترین وضع معرفی کنند و نام رسانه‌ای را که از مطلبش استفاده کرده‌اند، ذکر کنند. برای ...
بیشتر
روزنامه‌نگاران ایرانی، این روزها بسیار بیشتر از گذشته از مطالب دیگر رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها استفاده می‌کنند. طبق آیین‌نامه‌های اخلاق حرفه‌ای مطبوعات و کتاب‌های آموزش روزنامه‌نگاری، روزنامه‌نگاران باید در شرایط عادی، منابع خبری خود را به دقیق‌ترین وضع معرفی کنند و نام رسانه‌ای را که از مطلبش استفاده کرده‌اند، ذکر کنند. برای بررسی میزان ذکر منبع در روزنامههای ایران، هفت روزنامة سراسری در فصل تابستان 1393 در نظر گرفته شد که نمایندة تنوع روزنامهها در کشور باشند. با تحلیلمحتوای تمام مطالب این روزنامهها و با استفاده از آزمون کایـ اسکوئر، مشخص شد که میزان ذکر منبع بین روزنامههای سیاسی و غیرسیاسی بهطور معناداری متفاوت است و این تفاوت معنادار بین حوزههای مختلف خبری نیز وجود دارد. با تحلیلمحتوای این روزنامهها مشخص شد حدود 25 درصد کل مطالب روزنامهها منبع خبری ندارند. روزنامههای سیاسی بیشتر به ذکر منبع اهمیت می‌دهند و مطالب حوزههای ورزشی و حوادث، کمترین میزان ذکر منبع را دارا هستند.
مقاله پژوهشی
نریمان محمدی؛ احمد رضایی
دوره 15، شماره 27 ، مهر 1393، صفحه 163-184
چکیده
تحولات گسترده در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در دهه‌های اخیر، بسیاری از تجربه‌های انسانی را تحت تأثیر خود قرار داده است. یکی از مهم‌ترین این تحولات، حاکم شدن منطق رسانه‌های ارتباطی بر سیطره زندگی مدرن است که بسیاری از سنن جوامع را با چالش جدی روبرو نموده است. سبک زندگی و تجربه فراغت یکی از حوزه هایی از زندگی اجتماعی انسان ...
بیشتر
تحولات گسترده در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در دهه‌های اخیر، بسیاری از تجربه‌های انسانی را تحت تأثیر خود قرار داده است. یکی از مهم‌ترین این تحولات، حاکم شدن منطق رسانه‌های ارتباطی بر سیطره زندگی مدرن است که بسیاری از سنن جوامع را با چالش جدی روبرو نموده است. سبک زندگی و تجربه فراغت یکی از حوزه هایی از زندگی اجتماعی انسان مدرن است که تحت تأثیر رسانه‌های ارتباطی، تغییراتی را تجربه نموده است. مقاله حاضر در همین راستا، به دنبال بررسی تجربه فراغت جوانان در بستر رسانه‌های ارتباطی است. به عبارتی دیگر، هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیرات رسانه‌های ارتباطی بر تجربه فراغت جوانان می‌باشد. روش پژوهش از نوع کیفی و ابزار پژوهش، مصاحبه روایی می‌باشد که طی آن با 35 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران مصاحبه روایی صورت گرفته شده است. یافته‌های پژوهش نشانگر این مسئله است که مناسبات قدرت رسانه‌ای و ایدئولوژی نهفته در آن که «متن تجارت محور» را رمزگذاری می‌کند، تجربه فراغت جوانان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تجربه رسانه‌ای فراغت، سبب تضعیف ارتباطات واقعی گشته و ارتباطات را به درون شبکه‌های سایبری انتقال می‌دهد. تجربه فراغت در چنین حالتی، بیشتر از آنکه جمعی باشد، نوعی تجربه فردی است. رسانه‌های ارتباطی درحالی‌که خود ابزاری برای کنترل فراغت محسوب می‌شوند، می‌توانند ابزاری هم برای مقاومت باشد و سبب احساس رهایی (هر چند ظاهری) در جوانان گردد. چنین تجربه‌ای می‌تواند به عنوان رها شدن از زندان روزمرگی معنا پیدا کند. رهایی ذهنی تنها به معنای فارغ شدن از مشغولیت‌های روزمره نیست، بلکه اختیار انتخاب فراغت نیز قابل‌توجه است
