مقاله پژوهشی
سیدمجتبی رضوی طوسی؛ لیلا باقری
دوره 11، شماره 11 ، آبان 1389، صفحه 7-43
چکیده
در سالهای اخیر یکی از بحث‌های جدی در حوزة فرهنگی کشورمان موضوع میزان سرانة مطالعة ایرانیان بوده است؛ بهگونه ای که در ابتدای سال 87 بحث در این زمینه به رسانه‌ها نیز راه یافت و ارقامی از 2 دقیقه مطالعه در روز تا 30 دقیقه در روز مطرح گردید. بهمنظور روشن‌تر شدن این موضوع و ارائة آماری که با استفاده از روش‌های علمی و مشخص به ...
بیشتر
در سالهای اخیر یکی از بحث‌های جدی در حوزة فرهنگی کشورمان موضوع میزان سرانة مطالعة ایرانیان بوده است؛ بهگونه ای که در ابتدای سال 87 بحث در این زمینه به رسانه‌ها نیز راه یافت و ارقامی از 2 دقیقه مطالعه در روز تا 30 دقیقه در روز مطرح گردید. بهمنظور روشن‌تر شدن این موضوع و ارائة آماری که با استفاده از روش‌های علمی و مشخص به دست آمده و قابل اتکا باشد، دو پیمایش با عنوان «بررسی میزان مطالعة شهروندان تهرانی» در دو سال متوالی 1387 و 1388 به اجرا درآمد که مهمترین نتایج آن در این مقاله ارائه می‌شود. مهمترین نتایج بهدست آمده به شرح زیر است: ـ میزان مطالعه در سال 88 نسبت به سال قبل آن رو به کاهش بوده و از 90 دقیقه در شبانه‌روز (24 ساعت) به 1/76 دقیقه در یک شبانه‌روز رسیده است. از بین منابع مطالعه، مطالعة روزنامه، نشریه و مجله کاهش چشمگیری را نشان می‌دهد. ـ مقایسة میانگین مطالعة پاسخگویان در هر شبانه روز به تفکیک وضعیت تأهل در دو سال 87 و 88 حاکی از کاهش روند میانگین مطالعه در بین هر دو گروه متأهل و مجرد در سال 88 است. شایان ذکر است افراد مجرد تقریباً نزدیک به دو برابر افراد متأهل مطالعه می کنند. ـ در دو سال 1387 و 1388 بیشترین موضوع مورد مطالعة پاسخگویان در حوزة منابع مذهبی بوده که این رقم در سال 1388، 6/20 درصد بوده که نسبت به سال 1387 (3/15 درصد) افزایش را نشان می‌دهد.
مقاله پژوهشی
مهناز شایسته‌فر
دوره 11، شماره 11 ، آبان 1389، صفحه 45-71
چکیده
واقعه عاشورا و شهادت مظلومانه سیدالشهداء و یاران باوفایش در کربلا، تأثیری حرکت آفرین در متن زندگی شیعه داشته و الهام‌بخش بسیاری از نهضت‌های حق علیه باطل بوده، به طوری که این واقعة دلخراش تأثیری شگرف در عرصه‌های مختلف هنری به ویژه نقاشی نیز به جای گذاشته است. در این میان نقاشی قهوه‌خانه‌ای و دیوارنگاری‌های بقاع متبرکه، ...
بیشتر
واقعه عاشورا و شهادت مظلومانه سیدالشهداء و یاران باوفایش در کربلا، تأثیری حرکت آفرین در متن زندگی شیعه داشته و الهام‌بخش بسیاری از نهضت‌های حق علیه باطل بوده، به طوری که این واقعة دلخراش تأثیری شگرف در عرصه‌های مختلف هنری به ویژه نقاشی نیز به جای گذاشته است. در این میان نقاشی قهوه‌خانه‌ای و دیوارنگاری‌های بقاع متبرکه، به دلیل ارتباط نزدیکتر با نگرش‌ها و زندگی عامه جامعه، بیشترین تاثیر را از این واقعه دریافت نموده است.
بقعه چهارپادشاه در که مدفن سادات کیا در لاهیجان است، از یک سو به جهت تحولات تاریخی آن و از سوی دیگر به دلیل آثار با ارزش نقاشیهای دیواری، گچبری برجسته، صندوقهای چوبی منبت از اهمیت ویژهای در میان بقاع متبرکه شمال ایران برخوردار میباشد. از این رو در این پژوهش با بررسی واقعه عاشورا، موضوع، نوع نگرش و اجرا نقاشیهای بقعه با نقاشیهای قهوه‌خانه‌ای، به صورت تطبیق و مقایسه مورد بررسی قرار گرفتهاند. حاصل این پژوهش، علاوه بر تشابه در موضوعهای انتخابی و نوع پرداخت آنها، دریافت تفاوتهایی در نوع اجرا، ابعاد، میزان تصویرگری و تاثیر بصری آثار در میدان بیننده میباشد
مقاله پژوهشی
حسن شرفی؛ نادر سلسبیلی
دوره 11، شماره 11 ، آبان 1389، صفحه 71-96
چکیده
در یک تعریف، ایجاد فرصت‌های یادگیری به منزلة خلق یک برنامه درسی است. این فرصت‌ها می‌تواند به شکل زمینه‌ها و فعالیت‌های یادگیری توسط معلم و دانش‌آموز در کلاس درس با ایجاد یک محیط محرک و جذاب؛ خانواده در محیط خانه و نیز ارگان‌های فرهنگی در جامعه و محیط اجتماعی، بوجود آید. به این ترتیب، برنامه‌درسی فرصت‌های یادگیری‌ای ...
بیشتر
در یک تعریف، ایجاد فرصت‌های یادگیری به منزلة خلق یک برنامه درسی است. این فرصت‌ها می‌تواند به شکل زمینه‌ها و فعالیت‌های یادگیری توسط معلم و دانش‌آموز در کلاس درس با ایجاد یک محیط محرک و جذاب؛ خانواده در محیط خانه و نیز ارگان‌های فرهنگی در جامعه و محیط اجتماعی، بوجود آید. به این ترتیب، برنامه‌درسی فرصت‌های یادگیری‌ای است که می‌توان براساس اهداف، محتوا، فعالیت‌های یادگیری، ابزار و مواد آموزشی، زمان و مکان یادگیری، گروه‌بندی، فنون تدریس و ارزشیابی، طراحی و تدوین نمود. فاصله نظر و عمل از مسایل عمده در طراحی و اجرای برنامه درسی است. ایجاد فرصت‌های یادگیری بر تعامل نظریه و عمل برنامه‌درسی تأثیر می گذارد. این نوشتار که به روش مطالعه‌ای زمینه‌یابی و بررسی منابع مکتوب و بیان تجربه ارائه می‌شود، فرصت‌های یادگیری متناسب با رهیافت‌های آموزش هنر همچون رهیافت تلفیقی به برنامه درسی هنر؛ ایجاد فرصت‌های یادگیری در برنامه‌ریزی درسی هنر مبتنی بر منطقه و مدرسه؛ فرصت‌های یادگیری در آموزش هنرهای ملی (ایرانی- اسلامی) و برنامه درسی جدید هنر با هدف فزایندگی اجرای رهیافت‌های برنامه درسی هنر از طریق خلق فرصت‌های یادگیری و تبدیل نظریه به عمل برنامه درسی به منظور کاهش فاصله نظر و عمل در برنامه درسی هنر، مطرح می‌گردد.
مقاله پژوهشی
افشین محمدی؛ غزال بی‌بک آبادی
دوره 11، شماره 11 ، آبان 1389، صفحه 97-138
چکیده
پدیده سبک زندگی از مشخصات جهان نوین و مدرنیته است و به تعبیر دیوید چنی(1378 :16) کسانی که در جوامع مدرن زندگی می‌کنند برای توصیف کنش‌های خود و دیگران از مفهوم سبک زندگی استفاده می‌کنند. افراد تحت تاثیر رسانه‌ها به سلیقه‌ها و ارزش‌های خود شکل می‌دهند و این سلیقه‌ها و ارزشهاست که منجر به بروز رفتار و در نهایت شکل‌گیری ...
بیشتر
پدیده سبک زندگی از مشخصات جهان نوین و مدرنیته است و به تعبیر دیوید چنی(1378 :16) کسانی که در جوامع مدرن زندگی می‌کنند برای توصیف کنش‌های خود و دیگران از مفهوم سبک زندگی استفاده می‌کنند. افراد تحت تاثیر رسانه‌ها به سلیقه‌ها و ارزش‌های خود شکل می‌دهند و این سلیقه‌ها و ارزشهاست که منجر به بروز رفتار و در نهایت شکل‌گیری سبک زندگی آنها می‌شود. از سوی دیگر دو مفهوم سنت و مدرنیته و سیر تحولات و تغییر مناسبات و ارزش‌ها و رفتار مردم در قالب این دو مفهوم، در سالهای اخیر به یکی از اساسی‌ترین و پرچالش‌ترین حوزه‌های مطالعه و پژوهش تبدیل شده است و به دلیل اهمیت موضوع است که در این پژوهش مولفه‌های سبک زندگی را تحت دو عنوان اصلی سبک زندگی سنتی و مدرن و الگوی رفتار را تحت دو عنوان الگوی رفتار مادی و الگوی رفتار فرهنگی بررسی خواهیم کرد. برای این بررسی از رسانه سینما استفاده کرده‌ایم. چرا که صنعت رسانه‌ایی سینما که در فیلم‌های پرفروش و پرمخاطب آن نمود پیدا می‌کند می‌تواند به یکی از اسناد معتبر برای بررسی مولفه‌های شیوه زندگی مخاطبان سینما و نیز دست اندرکاران فیلم‌ها تبدیل شود. چرا که فیلم‌های پرفروش و پرمخاطب می‌تواند بازنمایی از نگرش‌ها و ارزش‌های موجود در جامعه ایران باشد که به شکل رفتار مردم در جامعه، انتخاب‌هایشان و الگوی مصرف‌شان نمود پیدا کرده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده این است که سبک زندگی سنتی بیشترین سبک مشاهده شده؛ الگوی رفتار فرهنگی بیشترین الگوی رفتار مشاهده شده در فیلم‌ها را شامل می‌شوند.
مقاله پژوهشی
سیدمحمدصادق مهدوی؛ افسانه ادریسی؛ احسان رحمانی خلیلی
دوره 11، شماره 11 ، آبان 1389، صفحه 139-165
چکیده
دین واقعیتی اجتماعی است و مناسک دینی، ناظر بر نیازهای اجتماعی ریشه‌دار انسان است. اعمال دینی حس همبستگی و اتکا به گروه و خلاصه، حس بودن در جامعه را نشان می‌دهد. دین زبان مشترک اخلاقی جامعه است. این مقاله در جستجوی پاسخ به این سوالات است که میزان دینداری شهروندان تهرانی چگونه است؟ دینداری در گروه‌های مختلف برپایه سن، جنسیت، منطقه ...
بیشتر
دین واقعیتی اجتماعی است و مناسک دینی، ناظر بر نیازهای اجتماعی ریشه‌دار انسان است. اعمال دینی حس همبستگی و اتکا به گروه و خلاصه، حس بودن در جامعه را نشان می‌دهد. دین زبان مشترک اخلاقی جامعه است. این مقاله در جستجوی پاسخ به این سوالات است که میزان دینداری شهروندان تهرانی چگونه است؟ دینداری در گروه‌های مختلف برپایه سن، جنسیت، منطقه محل سکونت، محل تولد، وضعیت تأهل، میزان تحصیلات چه تفاوتی دارد و رابطه دینداری با متغیر پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی خانواده چگونه است؟
تحقیق حاضراز نوع توصیفی ـ مقایسه‌ای است و از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندانی است که در نیمه اول آبان ماه 1388 ساکن شهر تهران بوده‌اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول‌کوکران 391 نفر و انتخاب نمونه باتلفیق نمونه‌گیری خوشه‌ای و طبقه‌بندی نامتناسب صورت گرفته است. جهت بررسی اعتبار و قابلیت اعتماد پرسشنامه، از اعتبار محتوایی و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. متغیر دینداری در این تحقیق با سه شاخص اعتقادات، اخلاقیات و اعمال، در سطح سنجش رتبه‌ای، در غالب طیف لیکرت مورد سنجش قرار گرفته است.
برخی از یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که دینداری بین دوگروه زنان و مردان و دو گروه متولدین تهرانی و شهرستانی تفاوت معناداری ندارد؛ اما در بین گروه‌های سنی ، وضعیت تاهل، سطح تحصیلات و ساکنین مناطق مختلف، تفاوت معناداری دارد.
مقاله پژوهشی
نسیم مجیدی؛ زهره هوشمند
دوره 11، شماره 11 ، آبان 1389، صفحه 167-195
چکیده
در بین رسانه‌ها، تلویزیون عامه پسندترین جلوة قرن بیست و یکم است. در میان انبوه برنامه‌ها و ژانرهای موجود در تلویزیون، «سریال‌ها» به عنوان یکی از ژانرهای محبوب تلویزیونی، بینندگان زیادی را به خود جلب کرده است؛ در سالهای اخیر تعداد این مخاطبان به طرز قابل توجهی رو به افزایش گذاشته است. در سطح جهانی هم در بسیاری از مواقع، ...
بیشتر
در بین رسانه‌ها، تلویزیون عامه پسندترین جلوة قرن بیست و یکم است. در میان انبوه برنامه‌ها و ژانرهای موجود در تلویزیون، «سریال‌ها» به عنوان یکی از ژانرهای محبوب تلویزیونی، بینندگان زیادی را به خود جلب کرده است؛ در سالهای اخیر تعداد این مخاطبان به طرز قابل توجهی رو به افزایش گذاشته است. در سطح جهانی هم در بسیاری از مواقع، سریال ساخته شده در یک کشور، در سایر کشورها به نمایش در می آید و مورد توجه مخاطبان دیگر کشورها قرار می‌گیرد. در سالهای اخیر شاهد پخش سریال‌های کره‌ای از شبکه‌های مختلف سیما و استقبال مخاطبان از این سریال ها هستیم. بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل پرمخاطب بودن سریال های کره ای در بین جوانان ایرانی و همچنین شناخت سلایق و خواسته‌های مخاطبان ایرانی با استفاده از روش پیمایشی و نمونه گیری (تصادفی) خوشه‌ای چند مرحله‌ای انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که، 4/54 درصد از کل پاسخگویان پیگیر قسمت‌های مختلف سریال‌های کره‌ای بوده و همچنین 77 درصد پاسخگویان اظهار داشته‌اند که اطرافیان و خانواده‌یشان نیز علاقه‌مند به تماشای سریال‌های کره‌ای بوده‌اند. زنان بیشتر از مردان پیگیر تماشای سریال‌های کره‌ای بوده و افراد با تحصیلات پایین‌تر بیشتر پیگیر تماشای سریال‌های کره‌ای بوده‌اند. تشابهات فرهنگی بین ایران و کره در پربیننده شدن سریال‌های کره‌ای در بین مخاطبان ایرانی مؤثر بوده است.
مقاله پژوهشی
اصغر میرفردی؛ سیروس احمدی؛ زهره رفیعی بلداجی
دوره 11، شماره 11 ، آبان 1389، صفحه 199-227
چکیده
ارزش‌ها از بنیادی‌ترین عوامل جهت‌دهندۀ رفتارهای انسانی در هر جامعه‌ای به شمار می‌آیند و نقش مهمی را در رشد و توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایفا می‌کنند. این مطالعه در صدد شناخت جهت‌گیری ارزشی توسعه محور معلمان و عوامل اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار بر آن است. داده‌های پژوهش به شیوۀ پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، ...
بیشتر
ارزش‌ها از بنیادی‌ترین عوامل جهت‌دهندۀ رفتارهای انسانی در هر جامعه‌ای به شمار می‌آیند و نقش مهمی را در رشد و توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایفا می‌کنند. این مطالعه در صدد شناخت جهت‌گیری ارزشی توسعه محور معلمان و عوامل اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار بر آن است. داده‌های پژوهش به شیوۀ پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، از تعداد343 معلم شاغل در ادارۀ آموزش و پرورش شهرستان بروجن، که به شیوۀ تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند؛ گردآوری شده است. نتایج حاصل از یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که 1/72 درصد از معلمان دارای حد متوسطی از جهت‌گیری ارزشی توسعه محور بودند. نتایج نشان می‌دهد که سطح سواد والدین، وضعیت اقتصادی خانواده در دوران نوجوانی، درآمد، وضعیت اشتغال و میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی ارتباط معناداری با جهت‌گیری ارزشی توسعه محور نداشتند. احساس امید به زندگی و احساس رضایت از زندگی (رضایت شغلی، رضایت از زندگی خانوادگی، رضایت از امکانات زندگی و رضایت از وضعیت سلامت) رابطه معناداری با جهت‌گیری ارزشی توسعهمحور داشتند؛ به این معنا که با افزایش احساس امید به زندگی و رضایت از زندگی، جهت‌گیری ارزشی توسعه محور افزایش مییابد.
