مقاله پژوهشی
یعقوب فروتن
چکیده
این مقاله، یکی از مهمترین مباحث جمعیتشناختی یعنی مناسبات بین تمایلات باروری و تعلقات مذهبی را بر پایه رویکردی جامعه‌شناختی کانون اصلی توجه قرار داده و تلاش کرده‌ایم شواهد پژوهشی برای شناخت بهتر برخی از مهمترین الگوها و تعیین‌کننده‌های مرتبط با آن را ارائه نمائیم. آیا تمایلات باروری افراد تابعی از تعلقات مذهبی آنان است؟ ...
بیشتر
این مقاله، یکی از مهمترین مباحث جمعیتشناختی یعنی مناسبات بین تمایلات باروری و تعلقات مذهبی را بر پایه رویکردی جامعه‌شناختی کانون اصلی توجه قرار داده و تلاش کرده‌ایم شواهد پژوهشی برای شناخت بهتر برخی از مهمترین الگوها و تعیین‌کننده‌های مرتبط با آن را ارائه نمائیم. آیا تمایلات باروری افراد تابعی از تعلقات مذهبی آنان است؟ شرایط و ویژگیهای اقتصادی ـ اجتماعی گوناگون تا چه حد می‌توانند تأثیرات تعلقات مذهبی بر روی تمایلات باروری را تحت‌الشعاع قرار دهند؟ به عبارت دقیق‌تر، آیا تعلقات مذهبی نقش مهم‌تری در تمایلات باروری ایفاء میکنند یا ویژگیهای اقتصادی ـ اجتماعی تأثیرات تعیین‌کننده‌تری در تمایلات باروری دارند؟ درمجموع، نتایج این پژوهش را میتوان بهعنوان شواهد پژوهشی جدید در راستای تأیید نظریه جمعیتشناسان برجسته‌ای همچون وستوف و جونز (1979) و کافمن و اسکایربک (2012) تلقی و تبیین کرد، بدینمعنا که در دوران معاصر هرچه جوامع بیشتر مدرن میشوند، تأثیر و نفوذ تعلقات مذهبی در تمایلات باروری بهتدریج کمتر و ضعیف‌تر میشود. نتایج این تحقیق نشان داد اگرچه تفاوت‌هایی در تمایلات باروری گروههای مذهبی دیده میشود، اما ویژگیهای اقتصادی ـ اجتماعی نیز صرف‌نظر از تعلقات مذهبی آنان، نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در تمایلات باروری افراد ایفاء میکند. بر همین اساس، موفقیت پایدار و فراگیر برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاریهای معطوف به خانواده و فرزندآوری، صرف‌نظر از تعلقات مذهبی آنان، نیازمند گسترش هرچه بیشتر سطح توسعه و بهبود شرایط اقتصادی -اجتماعی میان همه افراد در سطح کل جامعه است.
مقاله پژوهشی
اکبر زارع شاه آبادی؛ محمد حسن معنویت
چکیده
خرده‌فرهنگ‌های متفاوت بر اساس موضوعات متفاوتی همانند قومیت، دین و نژاد شکل می‌گیرند. یکی از این موضوعات خرده‌فرهنگ‌های جوانان است. هدف ما در این پژوهش تعیین رابطه سرمایه اجتماعی با خرده‌فرهنگ‌های جوانان است و اینکه سرمایه اجتماعی چه تأثیراتی بر گرایش جوانان به خرده‌فرهنگ‌های مختلف دارد. این پژوهش در دو بخش اکتشافی و توصیفی ...
بیشتر
خرده‌فرهنگ‌های متفاوت بر اساس موضوعات متفاوتی همانند قومیت، دین و نژاد شکل می‌گیرند. یکی از این موضوعات خرده‌فرهنگ‌های جوانان است. هدف ما در این پژوهش تعیین رابطه سرمایه اجتماعی با خرده‌فرهنگ‌های جوانان است و اینکه سرمایه اجتماعی چه تأثیراتی بر گرایش جوانان به خرده‌فرهنگ‌های مختلف دارد. این پژوهش در دو بخش اکتشافی و توصیفی انجام شده است. ابتدا در بخش اکتشافی برای ساختن ابزار مناسب و شناخت خرده‌فرهنگ‌های مختلف جوانان شهر یزد، با 20 نفر از جوانان شهر یزد مصاحبه کیفی انجام شد و پس از شناسایی اینگونهها و ساختن ابزار مناسب، پیمایش اجرا شد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر انتخاب شد. روش نمونهگیری در این پژوهش بهصورت خوشهای چندمرحلهای بوده است. یافته‌ها نشان داد که سرمایه اجتماعی جوانان در سطحی پایینتر از حد متوسط قرار دارد و سرمایه اجتماعی با تیپهای پرخاشگری و لُمپن در صحبت کردن، جلف و لُمپن در آرایش و پوشاک، منزوی و بزهکار در ارزشها و هنجارها، اعتیاد، مذهبی و ورزش کردن در اوقات فراغت، تماشا و گوش کردن به فیلم و موسیقی خارجی و صرف غذای گیاهی رابطهای معنادار و همبستگی بالایی دارند.
مقاله پژوهشی
محمد جواد ایمانی خوشخو؛ بهاره ناجی
چکیده
اگر صدا را توانایی بازاندیشانه کنشگران برای ارائه روایت از زندگی خود و دیگران و انتخابی مهم برای اصلاح شرایط موجود در نظر بگیریم، در این صورت شعر طنز دوره مشروطه ازنظر شکلگیری صدای عمومی و ظهور و بروز یک قالب شعری انتقادی رو به‌سوی جامعه، منحصربهفرد است. اینکه چرا این قالب در چنین دورهای امکان ظهور یافت موضوع بررسی این پژوهش ...
بیشتر
اگر صدا را توانایی بازاندیشانه کنشگران برای ارائه روایت از زندگی خود و دیگران و انتخابی مهم برای اصلاح شرایط موجود در نظر بگیریم، در این صورت شعر طنز دوره مشروطه ازنظر شکلگیری صدای عمومی و ظهور و بروز یک قالب شعری انتقادی رو به‌سوی جامعه، منحصربهفرد است. اینکه چرا این قالب در چنین دورهای امکان ظهور یافت موضوع بررسی این پژوهش است. در این مقاله، با مطالعه اشعار طنز چهار شاعر مطرح مشروطه (ایرج میرزا، عارف قزوینی، فرخی یزدی و ملک‌الشعرای بهار)، ضمن تحلیل چگونگی بروز این صدا، بسترهای شکلگیری آن با استفاده از نظریه صدای آلبرت هیرشمن تحلیل شده است. عوامل مؤثر بر شکلگیری و گسترش صدای عمومی عبارت‌اند از: نارضایتی حاصل از مقایسه ایران با کشورهای مدرن، عدم سهولت فرصت خروج در عین ممکن بودن خروج، وجود احساس وفاداری ملی و احتمال تأثیر صدا بهدلیل ضعف حاکمیت. درحالی‌که صدای عمومی دورۀ مشروطه در نقد فرهنگ عمومی، صریح و فاصله‌گذارانه است، این امر در نقد سیاست (شاه، اهالی سیاست و استعمار) تا حدی به صدای مورب نیل کرده است. طنز مشروطه فارغ از صحت محتوای آن، قالبی درخشان برای تجلی صدای افقی جمعی بوده که زمینهساز شکلگیری هویتهای سیاسی جمعی و بالطبع، صدای عمودی خطاب به صاحبان قدرت شده است.
مقاله پژوهشی
سیده راضیه یاسینی
چکیده
این مقاله به واکاوی تطور سیاست‌های گفتمانی در دورۀ پهلوی‌ها و نوع تأثیرگذاری آن‌ها بر پوشاک زنان ایران می‌پردازد و با رویکردی جامعه‌شناختی ویژگیهای ظاهری و دلالت‌های معنایی پوشاک زنان تحت تأثیر عوامل فرهنگی ـ اجتماعی، پیامدهای کردارهای گفتمانی متفاوت دورۀ پهلوی اول و دوم بر پوشاک زنان را مطالعه میکند. ضرورت این‌چنین ...
بیشتر
این مقاله به واکاوی تطور سیاست‌های گفتمانی در دورۀ پهلوی‌ها و نوع تأثیرگذاری آن‌ها بر پوشاک زنان ایران می‌پردازد و با رویکردی جامعه‌شناختی ویژگیهای ظاهری و دلالت‌های معنایی پوشاک زنان تحت تأثیر عوامل فرهنگی ـ اجتماعی، پیامدهای کردارهای گفتمانی متفاوت دورۀ پهلوی اول و دوم بر پوشاک زنان را مطالعه میکند. ضرورت این‌چنین مطالعاتی، ناظر بر اهمیت بازشناسی تبعات سیاست‌های آمرانه و اشاعه‌گرایانه در عرصه‌های فرهنگی است. رویکرد مطالعه، کیفی و توصیفی ـ تحلیلی است و از تحلیل گفتمان انتقادی برای تحلیل کردارهای گفتمان غالب در دورههای پهلوی اول و دوم استفاده شده است. هدف از این مطالعه، پاسخ به این سؤال است که دو رویکرد متفاوت در دورۀ پهلوی اول (آمرانه) و در دورۀ پهلوی دوم (اشاعه‌گرایانه) با پدیدۀ کشف حجاب، به چه نتایجی منجر شده است؟ نتایج نشان میدهد کردارهای متفاوت در گفتمان پهلوی در دو دوره، به‌رغم برخورداری از گفتمان واحد، پیامدهای مختلفی داشت و بهدلیل تمرکز کردارهای گفتمانی در دورۀ پهلوی دوم بر اقتضائات اجتماعی و فرهنگی روز، نسبت به کردارهای گفتمانی پهلوی اول، بیشتر به اهداف خود نزدیک شد. همچنین درنتیجۀ هژمونیک شدن گفتمان پهلوی‌ها، نوعی «همگن‌سازی» نسبی پوشش زنان در ایران رخ داد که نتیجۀ یکی از کردارهای این گفتمان در دورۀ اول پهلوی‌ها بود.
مقاله پژوهشی
جمال الدین اکبرزاده جهرمی؛ اوین احمدی
چکیده
ظهور و گسترش شبکههای اجتماعی مجازی، به‌خصوص شبکههای اجتماعی تصویرمحور، فضایی به نسبت باز برای بازنمایی هویت و حتی هویتسازی در اختیار گروههای قومی و به حاشیه راندهشده قرار داده است که بهصورت تاریخی از آن بیبهره بودهاند. این مقاله به دنبال شناخت انواع گونه‌های هویتی بازنمایی شده زنان کرد ایرانی در شبکۀ اجتماعی ...
بیشتر
ظهور و گسترش شبکههای اجتماعی مجازی، به‌خصوص شبکههای اجتماعی تصویرمحور، فضایی به نسبت باز برای بازنمایی هویت و حتی هویتسازی در اختیار گروههای قومی و به حاشیه راندهشده قرار داده است که بهصورت تاریخی از آن بیبهره بودهاند. این مقاله به دنبال شناخت انواع گونه‌های هویتی بازنمایی شده زنان کرد ایرانی در شبکۀ اجتماعی اینستاگرام و نیز شناسایی راهبردها و فن‌هایی است که این زنان برای بازنمایی هویت جمعی خود بکار می‌گیرند. روش تحقیق این پژوهش، روش کیفی نتنوگرافی یا مردمنگاری شبکهای است که برای گردآوری و تحلیل دادهها از الگوی سادبک مشتمل بر سه فن مصاحبه، مشاهده مشارکتی و خوانش محتوای مجازی استفاده شده است. بر اساس یافته‌ها، کاربران زن گرچه در بازنمایی هویت خود عاملیت بیشتری یافته‌اند، اما کنشگری آن‌ها از ساختارهای از پیش تعیین‌شده معماری شبکههای اجتماعی نظیر لایک، کامنت و بازنشر تصاویر تاثیر گرفته است. همچنین یافته‌ها نشان از وجود سه تیپ هویتی جهانوطنی، ملی ـ ایرانی و قومی در این شبکه دارد؛ تیپهایی که مؤلفه‌های هر یک از آن‌ها خود به سه زیرمجموعه نمایشِ تعلق به جامعه مطلوب، فرهنگ و سیاست تقسیم میشوند. هر یک از این زیرمجموعهها نیز راهبردها و فن‌های بازنمایی مختص به خود را دارند. هویتهای بازنمایی شده زنان در اینستاگرام در مقایسه با رسانه‌های جمعی از تنوع و تکثر بیشتری برخوردار است. همچنین این هویت‌ها سیال و چندرگه بوده و در برهه‌‌هایی خاص نظیر بحران‌های اجتماعی رادیکال‌تر بروز میکنند.
مقاله پژوهشی
محمدباقر سپهری
چکیده
این مقاله با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر آیندۀ تولید رسانه ای شبکۀ سبلان با تأکید بر سرگرمی و نگاهی آینده نگرانه (1398 تا 1408) و با روش دلفی انجام شده است. براساس پویش های محیط دور و رقابت و برمبنای مطالعه‌های آینده‌پژوهانه، دیدگاه‌های خبرگان مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. بررسی‌ها نشان می دهد، 45 عامل در ده گروه محیط ...
بیشتر
این مقاله با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر آیندۀ تولید رسانه ای شبکۀ سبلان با تأکید بر سرگرمی و نگاهی آینده نگرانه (1398 تا 1408) و با روش دلفی انجام شده است. براساس پویش های محیط دور و رقابت و برمبنای مطالعه‌های آینده‌پژوهانه، دیدگاه‌های خبرگان مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. بررسی‌ها نشان می دهد، 45 عامل در ده گروه محیط دور و محیط رقابت شناسایی شده و خبرگان دربارۀ اهمیت و عدمقطعیت آن‌ها پاسخ دادند. بر اساس محاسبۀ میانگین اهمیت و عدم قطعیت، پیشرا نها و عوامل کلیدی اصلی شناسایی شدند. از این نظر از گروه محیط دور، عامل مسائل جنسی، خشونت و جذابیتهای بصری از عوامل اخلاق با 26/89 درصد از اهمیت و عدم قطعیت بیشتری برخوردار است؛ همچنین از گروه محیط دور، مؤلفه هزینۀ تولید و پخش برنامه‌های سرگرمکننده از عوامل اقتصادی با 26/85 درصد اهمیت و قطعیت بیشتری در میان خبرگان دارد. قالبها و ساختارهای سرگرم کننده فناورانه محور و توجه به اینفوتینمنت، دو عاملی هستند که هر کدام با 99/84 درصد از اهمیت و عدمقطعیت یکسانی برخوردار شدهاند. درواقع، چهار مؤلفه پیشگفته با بیشترین اهمیت و عدمقطعیت، پیشمشخصها و پیشران های اصلی سناریوهای آینده برای شبکۀ سبلان هستند.
مقاله پژوهشی
ایوب امیدی؛ مریم مشرف؛ ابوالقاسم اسماعیل پور
چکیده
یکی از روشهای بلاگردانی که بهمنظور دفعِ شر از گذشته تا به امروز معمول بوده، آئین قربانی کردن است. این آئین، یکی از جلوههای پرستش است و برای معتقدان آن، عملی مذهبی و عقیدتی بهشمار می‌رود. این پژوهش که از نوع مطالعات کیفی است، میکوشد با رویکرد پدیدارشنـاسی به بررسـی آئین قربانی کردن در فرهنگ عامـۀ شهرستـان ...
بیشتر
یکی از روشهای بلاگردانی که بهمنظور دفعِ شر از گذشته تا به امروز معمول بوده، آئین قربانی کردن است. این آئین، یکی از جلوههای پرستش است و برای معتقدان آن، عملی مذهبی و عقیدتی بهشمار می‌رود. این پژوهش که از نوع مطالعات کیفی است، میکوشد با رویکرد پدیدارشنـاسی به بررسـی آئین قربانی کردن در فرهنگ عامـۀ شهرستـان ایـوان بپردازد. روش نمونهگیری، گلولهبرفی است که با استفاده از مصاحبۀ نیمه ساختاریافته، باورهای مربوط به آئین قربانی کردن را میان 18 نفر از افراد کهنسالِ شهرستان ایوان و شش روستای آن، بررسی میکند. نتایج پژوهش که طی هشت ماه انجام گرفت، نشان میدهد آئین قربانی کردن در فرهنگ عامۀ ایوان در پنج بخش، قابل بررسی است و اغلب با هدف بلاگردانی و دفع نحوست انجام میشود. نکتۀ مهم اینکه، بهعلتِ عدم توانایی مالی در جامعۀ سنّتی، بیشترِ قربانیها بهصورت غیرخونی انجام میشود؛ مگر در جشنها و واقعههای مهمی چون تولد، ازدواج، عزا، بیماریهای دشوار و سفرهای زیارتی که قربانیهای خونی پیشکش میشود؛ زیرا مردم در چنین مواردی معتقدند تا خونی ریخته نشود، آن بلا، دفع نمیشود. در مورد سِیرِ تعدیل قربانی کردن نیز میتوان گفت: ابتدا قربانی، بیشتر بهصورت خونی رایج بوده و بهتدریج، قربانیهای حیوانی با قربانیهای غیرخونی مانند پول، اهداء انواع خوراکیها چون آش و میوهجات و دعا و نیایش جایگزین شده است؛ برای مثال، نذر گیسووان با اهداء پول، جواهرات و استغفار تعدیل یافته که از مهمترین عوامل این امر، میتوان به گسترش آگاهی و کماهمیّت شدن عقاید خرافی و اهمیّت حیواناتی چون گاو و گوسفند در زندگی و فعالیت کشاورزی اشاره کرد.
مقاله پژوهشی
میثم موسائی؛ پروانه مرادیان دقیق؛ سحر چنگیز
چکیده
هدف از پژوهش پیش‌رو برآورد تابع تقاضای سینما و تحلیل عوامل مؤثر بر آن در شهر مشهد است. با بررسی ادبیات نظری، پنج عامل اثرگذار عوامل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، فردی و محیطی شناسایی‌شده و متغیرهای مربوط به هریک از عوامل بر اساس مدل مفهومی تدوین شده است. پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته وبر مبنای مدل مفهومی، پرسشنامه‌ای شامل 71 گویه در ...
بیشتر
هدف از پژوهش پیش‌رو برآورد تابع تقاضای سینما و تحلیل عوامل مؤثر بر آن در شهر مشهد است. با بررسی ادبیات نظری، پنج عامل اثرگذار عوامل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، فردی و محیطی شناسایی‌شده و متغیرهای مربوط به هریک از عوامل بر اساس مدل مفهومی تدوین شده است. پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته وبر مبنای مدل مفهومی، پرسشنامه‌ای شامل 71 گویه در طیف درجه‌ای لیکرت برای نمره‌گذاری متغیرها تدوین شده است. جامعه پژوهش، کل جمعیت تماشاگر سینما در شهر مشهد در سال 1394است، برای تخمین تعداد نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که تعداد 384 نفر تماشاگر برای گردآوری دادهها کافی تشخیص داده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که قیمت بلیط سینما بیشترین تأثیر منفی و معنادار را بر تقاضای سینما دارد. از میان عوامل اجتماعی، وضعیت مالی و رفاهی خانواده و نیز تحصیلات والدین تأثیر مثبت و معناداری بر تقاضای سینما دارد. از میان عوامل فرهنگی میزان اوقات فراغت بیشترین تأثیرمثبت را بر تقاضای سینما دارد؛ بعلاوه این پژوهش نشان میدهد که افزایش استفاده از رسانه‌ها به‌جای اینکه نقش جانشین داشته باشند، نقش محصول مکمل را دارد. داده‌های به‌دست‌آمده تأثیر مثبت و بالای پایگاه درآمدی افراد در میان عوامل اجتماعی مؤثر بر تقاضای سینما در مشهد را نشان میدهد. در مجموع، عوامل اقتصادی نسبت به سایر عوامل بیشترین تأثیر را دارد.
مقاله پژوهشی
فریده آفرین
چکیده
هدف پژوهش، مطالعۀ اثر «ورود مسیح به بروکسل» بر اساس مؤلفه‌های نظری در تفکر ژولیا کریستوا است. به همین دلیل، مؤلفه‌هایی چون سرپیچی، امر نمادین، امر نشانه‌ای، تبادل امر نمادین، نشانه‌ای، معنازایی، بینامتنیت و فرایند معناکاوی بازخوانی میشوند. سؤال پژوهش این است: آیا اثر مذکور در زمرۀ شمایل‌‌های مسیحی قرار می‌گیرد یا سرپیچی ...
بیشتر
هدف پژوهش، مطالعۀ اثر «ورود مسیح به بروکسل» بر اساس مؤلفه‌های نظری در تفکر ژولیا کریستوا است. به همین دلیل، مؤلفه‌هایی چون سرپیچی، امر نمادین، امر نشانه‌ای، تبادل امر نمادین، نشانه‌ای، معنازایی، بینامتنیت و فرایند معناکاوی بازخوانی میشوند. سؤال پژوهش این است: آیا اثر مذکور در زمرۀ شمایل‌‌های مسیحی قرار می‌گیرد یا سرپیچی از آن محسوب میشود؟ برای پاسخ دادن به سؤال، با بهرهگیری از روش تحلیل محتوای کیفی، ویژگیهای بصری و معانی چندگانۀ اثر بیرون کشیده میشود. بررسی انواع سرپیچی‌ها در اثر و تمرکز بر تبادل امر نشانه‌ای و نمادین، قابلیت‌های زبان بصری انسور در اثر «ورود مسیح به بروکسل» مانند شیوۀ رنگ‌گذاری، نحوۀ قاب‌بندی خاص او با پیروی از عکاسی، استفاده وافر از ماسک‌ها و نقاب‌ها را برجسته میکند. واکاوی در روابط بینامتنی اثر، تغییر جایگاه مسیح، جابجایی زمان ظهور او در سال 1889 و تعویض مکان نمایش در بروکسل سدۀ نوزدهم و اوایل سدۀ بیستم را نشان میدهد. معناکاوی اثر نشان میدهد نمایش اشباح در پیش‌زمینه در کارناوالی از مضمون تهی شده، بیشتر از آنکه بازنمایی کلام کتاب مقدس باشد، نمایش «خروج» و سرپیچی است. خروجی که تفسیر تازه از دین و اضطراب از سلطۀ نقاب‌‌زدگان و ماسکداران یعنی اشباح بورژوازی و سلطه سرمایه‌داری را نشان میدهد. نتیجه اینکه بهدلیل فاصلۀ نقاشی مذکور از نص کتاب مقدس این اثر در راستای شمایل‌‌های مسیحی نیست و ضمن سرپیچی از آن‌ها، نوعی شمایل برای دوران مدرن بروکسل محسوب میشود.
مقاله پژوهشی
قاسم تورجی؛ نادر شایگان فر؛ فرزان سجودی؛ سید حسن سلطانی
چکیده
انیمیشن هستند. آن‌ها از هر قوم و سرزمینی، بهدلیل تأثیرپذیری و عدم قدرت تجزیه‌وتحلیل بالا، از منفعلترین اقشار جامعه بهشمار میروند. محتوای سریال انیمیشن بن‌تن، حاوی رمزگانهای اجتماعی جامعۀ تولیدکننده است، ازاین‌رو بر رفتار و طرز فکر بیننده تأثیر میگذارد. محورهای غیریتساز، پارهای از عناصر و نشانههای متنی ...
بیشتر
انیمیشن هستند. آن‌ها از هر قوم و سرزمینی، بهدلیل تأثیرپذیری و عدم قدرت تجزیه‌وتحلیل بالا، از منفعلترین اقشار جامعه بهشمار میروند. محتوای سریال انیمیشن بن‌تن، حاوی رمزگانهای اجتماعی جامعۀ تولیدکننده است، ازاین‌رو بر رفتار و طرز فکر بیننده تأثیر میگذارد. محورهای غیریتساز، پارهای از عناصر و نشانههای متنی مانند «منجی» را بهلحاظ معناشناختی دچار دگرگونی میکنند تا مخاطبان در مواجهه با این دوگانهها به سمت‌وسویی معطوف شود که روایت فیلم تمایل دارد. به‌این‌ترتیب، منجی دارای ویژگیهای هویت / ملیتی است که در سریال بازنمایی میشود. کودک در دوران بزرگسالی به دنبال منجی با هویت / ملیتی است که در کودکی برای او ترسیم کردهاند. مسئلۀ اصلی این پژوهش بررسی چگونگی بکارگیری عناصر متنی برای تغییر شکل عناصر معنا است تا جایگاه هویتی منجی دستخوش تغییر و جابهجایی شود. نظریۀ پسااستعماری، روش تحلیل گفتمان این پژوهش، از طریق بیان دیدگاه‌هایی با فرض مفهوم مخالف، در مورد آنچه در فرهنگ غرب شکل‌گرفته، قادر به پیمایش نااندیشیدهها در متون استعماری است. این پژوهش با مطالعه و بررسی دقیق، ریزبینانه و جزءنگر سریال انیمیشن بن‌تن بهعنوان مورد مطالعاتی، با اتکاء به الگوی نشانهشناختی سه سطحی فیسک و الگوی پنج سطحی روایی بارت به واکاوی محورهای غیریتساز متنی سریال بن‌تن مبادرت نموده است. یافته‌ها حکایت از آن دارد که هالیوود در تصمیمسازی برای کودکان به کمک انیمیشنهایی نظیر بن‌تن شالودهای از اقتدارگرایی را بر معرفتشناسی آن‌ها استوار میکند.
مقاله پژوهشی
طاهر روشندل اربطانی؛ افشین امیدی؛ اسماعیل نوروزی
چکیده
با مشاهدۀ تغییرات چند دهۀ اخیر میتوان گفت که اینترنت و به دنبال آن فنّاوری‌های دیجیتال، کلیت صنعت موسیقی را متحول و دگرگون کردهاند. اگرچه میتوان به برخی از پیامدهای منفی این روند اشاره کرد، بااین‌حال باید پذیرفت که بخش بزرگی از کسبوکارهای جدید در صنعت موسیقی همچون توزیع دیجیتال موسیقی پیامد مثبت همین تغییرات فناورانه ...
بیشتر
با مشاهدۀ تغییرات چند دهۀ اخیر میتوان گفت که اینترنت و به دنبال آن فنّاوری‌های دیجیتال، کلیت صنعت موسیقی را متحول و دگرگون کردهاند. اگرچه میتوان به برخی از پیامدهای منفی این روند اشاره کرد، بااین‌حال باید پذیرفت که بخش بزرگی از کسبوکارهای جدید در صنعت موسیقی همچون توزیع دیجیتال موسیقی پیامد مثبت همین تغییرات فناورانه بوده است. با در نظر گرفتن شرایط خاص فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در ایران، هدف اصلی این پژوهش آن است تا با نگاهی نوآورانه و کاربردی به تدوین راهبردهایی برای استفادۀ بهینه از این فرصت‌های نوظهور در عرصۀ توزیع دیجیتال موسیقی بپردازد. در این راستا، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد تحقیق کیفی و مصاحبه با 14 نفر از متخصصان کشور، نقشۀ راهبردی خود را در جهت هدف مطالعه ارائه میدهد. راهبردهای پیشنهادی در این مطالعه، در شش بخش نوآوری محصول، خدمت، موقعیت، فرایند، اجتماعی و پارادایمی تقسیمبندی شدهاند. نتایج گویای این امر است که چنانچه سرویسهای توزیع دیجیتال موسیقی بتوانند به شایستگی هر چه تمامتر، نیازها و احساسهای مخاطب خود را شناسایی کنند، به شکل بهتری خواهند توانست برای نیازهای آنان پاسخ مناسب بیابند و با نوآوریهای مدل کسب‌وکار، بازیگران جدیدی را وارد بازار خود کنند. در پایان، در مورد برخی چالش‌های فرهنگی و سیاسی این عرصه بحث صورت گرفته است.
مقاله پژوهشی
علیرضا کرمانی؛ سهیلا صادقی فسا
چکیده
جربیات بزرگسالان از کودکی‌شان از تجربۀ کودکان امروزی متفاوت است. این تفاوت ما را با این پرسش مواجه میکند که کودکی از گذشته تا امروز چه تحولاتی را پشت سر گذاشته است؟ دغدغۀ اصلی این نوشتار پرداختن به ابعاد مختلف این پرسش از منظر فوکو، نظریه‌پرداز تحلیل گفتمان انتقادی است. فوکو به دیوانگی، بیماری و زندان پرداخته است، اما آیا کودکی ...
بیشتر
جربیات بزرگسالان از کودکی‌شان از تجربۀ کودکان امروزی متفاوت است. این تفاوت ما را با این پرسش مواجه میکند که کودکی از گذشته تا امروز چه تحولاتی را پشت سر گذاشته است؟ دغدغۀ اصلی این نوشتار پرداختن به ابعاد مختلف این پرسش از منظر فوکو، نظریه‌پرداز تحلیل گفتمان انتقادی است. فوکو به دیوانگی، بیماری و زندان پرداخته است، اما آیا کودکی بهصورت جسته‌گریخته در آراء و مکتوبات او دیده نمیشود؟ به همین دلیل سعی شده است تا از شیوۀ مسئلهسازی فوکو در راستای بازسازی جایگاه کودکی بر مبنای رویکرد تحلیل گفتمان فوکویی استفاده شود. رویکرد تحلیل گفتمان علاوه بر اینکه نظریه قلمداد میشود به‌مثابۀ روش نیز میتواند تحقیقات را روشمند سازد. دو سنگ بنای تحلیل گفتمان فوکویی را طرد و تاریخیت تشکیل میدهند. در دورههای مختلف تاریخی؛ پیشامدرن، مدرن و پسامدرن، طرد کودکان از امور عقلاء که در اینجا بزرگسالان جامعه هستند، اشکال متفاوتی به خود گرفته است. در دورۀ پیشامدرن، کودکان معمولاً بزرگسالانی کوچک بودند که در همۀ امور دخالت داده میشدند. در نظام دانایی مدرنیته مبتنی بر ایدئولوژی روان‌شناسی رشد پیاژه، مفهوم کودکی و مقتضیات آن اعم از اجبار در ورود به مدرسه و طرد از دنیای بزرگسالان به شیوههای مختلف برجسته شد. طرد کودکان در نظام دانایی دورۀ پسامدرن، دگردیسی دیگری پیدا کرده است. در نظام دانایی پسامدرنیته به سبب اتفاقاتی که در دنیای ارتباطات و توسعه اتفاق افتاده است، کودکان بسیار سریع‌تر از دورۀ مدرن، کودکی خود را پشت سر میگذارند و وارد دنیای بزرگسالی میشوند. این روایت فوکویی از کودکی نشان میدهد که کودکی اتفاقاً مفهومی که ریشه در گذشته داشته باشد، نیست و ساخته و پرداختۀ دوران مدرن است.
