نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران، بابلسر و محقق افتخاری دانشگاه وایکاتو نیوزیلند و دانشگاه غرب سیدنی استرالیا
چکیده
این مقاله، یکی از مهم‌ترین مباحث جمعیتشناختی یعنی مناسبات بین تمایلات باروری و تعلقات مذهبی را بر پایه رویکردی جامعه‌شناختی کانون اصلی توجه قرار داده و تلاش کرده‌ایم شواهد پژوهشی برای شناخت بهتر برخی از مهم‌ترین الگوها و تعیین‌کننده‌های مرتبط با آن را ارائه نمائیم. آیا تمایلات باروری افراد تابعی از تعلقات مذهبی آنان است؟ شرایط و ویژگی‌های اقتصادی ـ اجتماعی گوناگون تا چه حد می‌توانند تأثیرات تعلقات مذهبی بر روی تمایلات باروری را تحت‌الشعاع قرار دهند؟ به عبارت دقیق‌تر، آیا تعلقات مذهبی نقش مهم‌تری در تمایلات باروری ایفاء میکنند یا ویژگی‌های اقتصادی ـ اجتماعی تأثیرات تعیین‌کننده‌تری در تمایلات باروری دارند؟ درمجموع، نتایج این پژوهش را می‌توان به‌عنوان شواهد پژوهشی جدید در راستای تأیید نظریه جمعیتشناسان برجسته‌ای همچون وستوف و جونز (1979) و کافمن و اسکایربک (2012) تلقی و تبیین کرد، بدینمعنا که در دوران معاصر هرچه جوامع بیشتر مدرن می‌شوند، تأثیر و نفوذ تعلقات مذهبی در تمایلات باروری به‌تدریج کمتر و ضعیف‌تر می‌شود. نتایج این تحقیق نشان داد اگرچه تفاوت‌هایی در تمایلات باروری گروه‌های مذهبی دیده می‌شود، اما ویژگی‌های اقتصادی ـ اجتماعی نیز صرف‌نظر از تعلقات مذهبی آنان، نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در تمایلات باروری افراد ایفاء می‌کند. بر همین اساس، موفقیت پایدار و فراگیر برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاریهای معطوف به خانواده و فرزندآوری، صرف‌نظر از تعلقات مذهبی آنان، نیازمند گسترش هرچه بیشتر سطح توسعه و بهبود شرایط اقتصادی -اجتماعی میان همه افراد در سطح کل جامعه است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Sociological Analysis of Fertility Desires and Religious Affiliations in Iran
نویسنده [English]
- Yaghoob Foroutan
Associate Professor of Demography, University of Mazandaran, Iran. Research Associate at Waikato University, New Zealand & Adjunct Fellow, Western Sydney University, Australia
چکیده [English]
This article focuses primarily on one of the most important demographic issues, that is, the association between religious belonging and fertility desires from a sociological perspective; and we have attempted to presents research-based evidence in order to better understand some of the most important patterns and determinants related to this association. To what extent can socio-economic characteristics and situations affect the association between religious belonging and fertility desires? More clearly, whether religious affiliations or socio-economic characteristics do play a more important role in individuals’ fertility desires? Generally speaking, the results of this analysis provide fresh and new research findings to support the notion developed by such demographers as Westoff & Jones (1979) and Kaufman &Skirbekk (2012), suggesting that the influence of religious affiliations on fertility desires tends to gradually decrease when the contemporary societies become more modern. The research findings of this analysis have also confirmed that despite some differences across the religious groups, their fertility desires are still substantially affected by socio-economic determinants. Accordingly, the sustainable and comprehensive success of policies and planning remain on nationwide development programs in order to improve the socio-economic characteristics of the individuals, irrespective of religious affiliations.
کلیدواژه‌ها [English]
- Fertility desires
- religious belonging
- sociological perspective
- socio-economic characteristics
- Iran
)