غلامرضا محمدی‌مهر؛ عبدالله بیچرانلو
دوره 14، شماره 21 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 7-28
چکیده
در این مقاله، بازنمایی مسائل و معضلات اجتماعی در فیلم‌های ایرانی برگزیده در سه جشنوارة برجستة بین‌المللی شامل کن، برلین و ونیز بررسی شده است. حجم نمونه، برابر با جامعة آماری و 20 فیلم برندة جایزه را دربر می‌گیرد. موضوع کلی و داستان فیلم‌ها حاکی است که در 3/12 درصد صحنه‌ها، محدودیت‌های اجتماعی زنان و دختران و در 6/6 درصد ...
بیشتر
در این مقاله، بازنمایی مسائل و معضلات اجتماعی در فیلم‌های ایرانی برگزیده در سه جشنوارة برجستة بین‌المللی شامل کن، برلین و ونیز بررسی شده است. حجم نمونه، برابر با جامعة آماری و 20 فیلم برندة جایزه را دربر می‌گیرد. موضوع کلی و داستان فیلم‌ها حاکی است که در 3/12 درصد صحنه‌ها، محدودیت‌های اجتماعی زنان و دختران و در 6/6 درصد ناهنجاریهای اجتماعی بازنمایی شده است. همچنین 13 فیلم با مسائل و مشکلات اجتماعی ایران ارتباط نداشته و سه فیلم با مسائل اجتماعی، سه فیلم با محدودیت‌های اجتماعی زنان و یک فیلم با تهیۀ موسیقی زیرزمینی مرتبط بودهاند. رویکرد 15 فیلم به مسائل اجتماعی، انتقادی ـ اصلاحی بوده و در سه فیلم چنین رویکردی مشاهده نشده است. همچنین در سه فیلم، مؤلفههای سیاهنمایی بهطور کامل دیده شده است.
مهدی سلطانی گردفرامرزی؛ عبدالله بیچرانلو
دوره 13، شماره 17 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 76-119
چکیده
مقالۀ حاضر چگونگی بازنمایی مصرف در فیلم‌های سینمایی عصر دفاع مقدس را بررسی می‌کند. پرسش اصلی بررسی حاضر این است که مصرف، چگونه در فیلم‌های سینمایی عصر دفاع مقدس (1367- 1359)، بازنمایی شده و با هویت‌های اجتماعی کنشگران فیلم‌ها گره خورده است؟ روش این مطالعه، تحلیل نشانه‌شناختی است که با به‌کارگیری آن، پنج فیلم سینمایی منتخب ساخته‌شده ...
بیشتر
مقالۀ حاضر چگونگی بازنمایی مصرف در فیلم‌های سینمایی عصر دفاع مقدس را بررسی می‌کند. پرسش اصلی بررسی حاضر این است که مصرف، چگونه در فیلم‌های سینمایی عصر دفاع مقدس (1367- 1359)، بازنمایی شده و با هویت‌های اجتماعی کنشگران فیلم‌ها گره خورده است؟ روش این مطالعه، تحلیل نشانه‌شناختی است که با به‌کارگیری آن، پنج فیلم سینمایی منتخب ساخته‌شده در این دوره بررسی شدهاند. این پنج فیلم عبارتاند از: سناتور، گلهای داوودی، اجارهنشینها، زرد قناری و عروسی خوبان. یافتهها نشان میدهد که همۀ پنج فیلم بررسیشده، در سطح رمزگانهای ایدئولوژیک، مصرفگرایی به سبک مدرن را یا نفی می‌کنند یا در حاشیه قرار میدهند. همچنین یافتهها نشان میدهد به جهت حاکمیت گفتمانی متفاوت و حتی متعارض با بسیاری از گفتمانهای سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی در جهان، در دهۀ 1360 حتی نظریههای مرسوم جامعهشناختی متداول نیز در این زمینه صدق نمیکنند و این مقاله، به نوعی یکی از این نظریهها را در بوته آزمون قرار داده است.
عبدالله بیچرانلو
دوره 12، شماره 15 ، آذر 1390، ، صفحه 225-245
چکیده
این مقاله با هدف بررسی بازنمایی فرهنگ رضوی در سینمای ایران، به معرفی اجمالی و مرور مـهمتریـن فیلم‌های ساخته شده دربارۀ فرهنگ رضوی در کشورمان در سال‌های پس از انقلاب اسلامی میپردازد. در بررسی متمرکزتر موضوع، فیلم سینمایی کیمیا را به عنوان یکی از فیلم‌های مهمی که در بخش زیادی از آن ارتباط معنوی با امام رضا (ع) در کانون ...
بیشتر
این مقاله با هدف بررسی بازنمایی فرهنگ رضوی در سینمای ایران، به معرفی اجمالی و مرور مـهمتریـن فیلم‌های ساخته شده دربارۀ فرهنگ رضوی در کشورمان در سال‌های پس از انقلاب اسلامی میپردازد. در بررسی متمرکزتر موضوع، فیلم سینمایی کیمیا را به عنوان یکی از فیلم‌های مهمی که در بخش زیادی از آن ارتباط معنوی با امام رضا (ع) در کانون توجه فیلمساز قرار گرفته، تحلیل کردهایم.
در بررسی این فیلم که در زمرۀ فیلم‌های مربوط به دفاع مقدس نیز به شمار میرود، نگارنده از روش کیفی تحلیل نشانه‌شناختی بهره گرفته و در به کارگیری تحلیل نشانه‌شناختی برای بررسی فیلم از الگوی «رولان بارت» در تحلیل رمان «بالزاک»[1] استفاده شده و صحنههایی از فیلم که مستقیم در ارتباط با موضوع این مقاله بوده، گزینش و بررسی شده است.
[1]. Balzac
عبدالله بیچرانلو
دوره 11، شماره 9 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 9-34
چکیده
در این مقاله، ضمن بررسی ادبیات مربوط به موضوع تقابل میان رسانه‌های گوناگون، با بهره‌گیری از نتایج برخی مطالعات پیمایشی سال‌های اخیر دربارة وضعیت کاربری رسانه‌ها و محصولات فرهنگی در کشور، رقابت کنونی سینما با ویدئو، تلویزیون و ماهواره نیز تحلیل شده که در این رقابت، کفة گرایش مردم ایران به سمت ویدئو، تلویزیون و ماهواره ...
بیشتر
در این مقاله، ضمن بررسی ادبیات مربوط به موضوع تقابل میان رسانه‌های گوناگون، با بهره‌گیری از نتایج برخی مطالعات پیمایشی سال‌های اخیر دربارة وضعیت کاربری رسانه‌ها و محصولات فرهنگی در کشور، رقابت کنونی سینما با ویدئو، تلویزیون و ماهواره نیز تحلیل شده که در این رقابت، کفة گرایش مردم ایران به سمت ویدئو، تلویزیون و ماهواره سنگینتر شده است. در بررسی ریشههای رقابت بین سینما با ویدئو، تلویزیون و ماهواره، موضوع از دو منظر تأثیر تغییرات فناوری و ظهور فناوریهای جدید رسانهای در سینما و نیز تغییر در عادتهای تفریحی و فراغتی تماشاگران فیلم‌های سینمایی تبیین شده است.
عبدالله بیچرانلو؛ محمدحسین ساعی
دوره 11، شماره 9 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 35-56
چکیده
بیست‌وهشتمین جشنوارة بین‌المللی فیلم فجر، در بهمن سال 1388 برگزار شد. پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، در مصاحبه‌هایی تخصصی با 32 تن از کارشناسان و فعالان سینمایی1[1] دیدگاه‌های آن‌ها را بررسی کرده است. فعالان سینما مزیت‌هایی برای جشنواره قائل‌اند: 1. فضای رقابتی انگیزه‌بخشی به فیلم‌سازان برای تولید آثار ...
بیشتر
بیست‌وهشتمین جشنوارة بین‌المللی فیلم فجر، در بهمن سال 1388 برگزار شد. پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، در مصاحبه‌هایی تخصصی با 32 تن از کارشناسان و فعالان سینمایی1[1] دیدگاه‌های آن‌ها را بررسی کرده است. فعالان سینما مزیت‌هایی برای جشنواره قائل‌اند: 1. فضای رقابتی انگیزه‌بخشی به فیلم‌سازان برای تولید آثار پخته‌تر؛ 2. شناخت ضعف فیلم‌ها و اصلاح نسبی پیش از نمایش عمومی؛ 3. شناخت موضوعات مورد اقبال مخاطبان و منتقدان؛ 4. فرصتی سالیانه برای تعامل و تبادل دیدگاه‌ها درخصوص تحولات سینمای ایران. اغلب اهالی سینما معتقدند در مقطع کنونی تأمین هزینه‌های برگزاری و سازمان‌دهی جشنواره به وسیله دولت می‌تواند برای سینمای ایران مفید باشد. اغلب فعالان اذعان دارند که برگزیده و تحسین شدن یک فیلم یا عوامل آن در جشنوارة فیلم فجر باعث اعتباربخشی به آن می‌شود. فعالان سینمایی، ضمن تأیید اکران همزمان فیلم‌های جشنواره در شهرهای بزرگ، معتقدند سلیقه و ذائقة سینمایی جوانان شهرستان‌ها ارتقا می‌یابد و باعث رشد و گسترش متوازن و متعادل سینما در کشور می‌شود؛ اگرچه بسیاری از آنان مخالف برگزاری بخش اصلی جشنواره در سایر شهرها بودند. اغلب تأثیر جشنوارة فیلم فجر را در اعتبار و جایگاه سینمای ایران در عرصة بین‌المللی مثبت، اما اندک ارزیابی می‌کنند. از نگاه آن‌ها روند برگزاری جشنـواره، اگرچه به دلیل تغییر مدیریت‌ها در سال‌های مختلف، افت‌وخیزهای بسیار داشته است، اما در مجموع، روبه رشد بوده است.
1. اسامی صاحبنظران در پایان گزارش ذکر شده است.
عبدالله بیچرانلو
دوره 9، شماره 4 ، بهمن 1387، ، صفحه 71-93
چکیده
این مقاله گزارشی است از بررسی نگارنده در مرکز افکارسنجی و رصد فرهنگی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در جست‌وجوی پاسخ به این پرسش که وضعیت کنونی حضور سینمای ایران، در عرصه‌های بین‌المللی، چگونه است؟ آیا مطلوب است یا نیازمند الزاماتی است که باید افراد ذینقش در این فضا، از جمله سینماگران، سیاست‌گذاران و مدیران و نهادهای ...
بیشتر
این مقاله گزارشی است از بررسی نگارنده در مرکز افکارسنجی و رصد فرهنگی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در جست‌وجوی پاسخ به این پرسش که وضعیت کنونی حضور سینمای ایران، در عرصه‌های بین‌المللی، چگونه است؟ آیا مطلوب است یا نیازمند الزاماتی است که باید افراد ذینقش در این فضا، از جمله سینماگران، سیاست‌گذاران و مدیران و نهادهای سینمایی کشور، در جهت تحقق آن‌ها تلاش کنند. بدین منظور، دیدگاه‌های برخی فعالان سینما در حوزههای گوناگون بررسی شده و یافتهها در دو بخش تحلیلی و آماری عرضه شده است.
