نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا شاکری ¹
• وحید موسی‌پور ²
• سهیلا نورعلی ³

¹ استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی (موسسه حقوق تطبیقی) دانشگاه تهران

² کارشناسی ارشد حقوق هنری ادبی، دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع)

³ کارشناسی ارشد حقوق مالکیت فکری، دانشگاه تهران

چکیده

اجراکنندگان آثار ادبی و هنری (ازجمله بازیگران و خوانندگان)، مانند هر مالک فکری دیگری حق بهره‌برداری از اجرای هنری خود را دارند. آنها می‌توانند شخصاً از این حق بهره‌برداری کنند یا از طریق قرارداد، اجازه بهره‌برداری آن را به دیگری اعطا نمایند یا اساساً حقوق خود را به دیگری انتقال دهند. قراردادهای مذکور معمولاً با مسائل حقوقی مانند مشخص نبودن ماهیت عقد، موضوع انتقال حقوق اجراکننده به تولیدکنندگان و قید مباشرت اجراکننده روبرو هستند و بنابراین، روشن نبودن این امور در بسیاری قراردادها می‌تواند بهره‌برداری از اجرای اثر ادبی و هنری را در هاله­ای از ابهام قرار دهد. افزون بر اینکه مطالعات نشان می‌دهد اجراکنندگان آشنایی چندانی با حقوق خود ندارند. خلاقانه بودن اجراهای هنری و مبتنی بودن اجراها بر شخصیت مجری خود از عناصری هستند که قراردادهای اجرا را از سطح قراردادهای کارگر و کارفرمایی ارتقا می­دهند و با مانع حقوقی برای تحقق عقد بیع یا اجاره مواجه می­شود. مسئله پژوهش پیش‌رو آن است که آیا قراردادهای اجراکنندگان، ماهیت و مقررات ویژه‌ای می‌طلبند؟ این قراردادها چه ویژگی‌هایی باید داشته باشند؟ پژوهش کنونی با رویکرد  تحلیلی ـ توصیفی و از طریق ابزار کتابخانه‌ای و میدانی به گردآوری اطلاعات می‌پردازد و تلاش می‌کند ضمن بررسی حقوق هنرمندان اجراکننده و یافته‌های به‌دست‌آمده از طریق پرسشنامه و مصاحبه با اجراکنندگان شهر تهران، به ارزیابی و تحلیل این قراردادها ‌بپردازد و سرانجام نتیجه‌گیری می‌نماید که قراردادهای هنرمندان اجراکننده اگرچه در بسیاری موارد تابع قواعد عمومی است اما در پاره‌ای موارد نیاز به مقررات ویژه‌ای دارد که هدف از آن، تعدیل روابط میان هنرمندان اجراکننده و تولیدکنندگان و نهایتاً رفاه بیشتر عموم مردم است.

کلیدواژه‌ها

• اثر ادبی و هنری
• هنرمند اجراکننده
• تولیدکننده
• قرارداد

20.1001.1.20088760.1396.18.39.6.5

عنوان مقاله [English]

Legal Study on Contracts of Performers of Literary and Artistic Work, With Emphasis on Comparative Study

نویسندگان [English]

• zahra Shakeri ¹
• vahid mosapor ²
• soheila nurali ³

¹ Assistant Professor at Faculty of Law & Political Science (Institute of Comparative Law) University of Tehran(Corresponding Author)

² LLM of Artistic-Literary Law, Imam Reza International University

³ LLM of Intellectual Property Law, University of Tehran

چکیده [English]

Performers of literary and artistic works (including actors and singers), such as any other intellectual owners, have a right to exploit of their own artistic performance. They can exploit of this right personally, or license or assign their rights to other person through contract. These contracts usually face with legal issues such as lack of clarity in the nature of contract, transfer of Performer’ rights to producer and Performers’ stewardship and then lack of clarity of these issues can put up exploitation of literary and artistic works in a halo of ambiguity in many of contracts. In addition, studies show that Performers do not acquaint with their rights. Creativity in artistic performance and dependency of performance on Performer character are elements that promote performance contracts into worker and employer contracts and face to legal problem for realization selling and lease contract. This research question is whether the performers’ contracts require special nature and rules? what features should these contracts have? This study collects informations with analytical-descriptive approach and by means of library and field study and attempts to assess and analyze these contracts Meanwhile the rights of Performers and findings obtained through questionnaires and interview with Performers of Tehran city and finally concludes that although the performers’ contracts are subject to general rules, but require special regulations in some cases that its purpose is adjustment of relations between performers and producers and ultimately greater prosperity of the public.

کلیدواژه‌ها [English]

• Literary and artistic work
• Performer
• Producer
• Contract