بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر شادابی اجتماعی در حضور متغیرهای حمایت اجتماعی و دینداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری جامعه‏شناسی اقتصادی و توسعه، عضو استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چکیده

شادابی اجتماعی به دلیل آنکه همواره با خرسندی، خوش‌بینی و امید و اعتماد همراه است می‌تواند به منزلة کاتالیزور، نقش تسریع‏کننده‏ای در فرایند توسعه یک جامعه داشته باشد. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که؛ بنا به اهمیت و جایگاه سرمایه اجتماعی در توسعه آیا می‏توان از آن به منزلة عاملی اثرگذار بر شادابی اجتماعی سود جست؟ و تأثیر سرمایه اجتماعی بر شادابی اجتماعی در حضور متغیرهای حمایت اجتماعی و دینداری چگونه است؟  رویکرد مقاله حاضر اثبات‌گرایی و از نوع توصیفی ـ تبیینی است. متغیر شادابی اجتماعی براساس شاخص‏های لیندنبرگ اندازه‏گیری و پرسش‌نامه پس از بررسی روایی و پایایی، با تلفیق روش نمونه‏گیری طبقه‌بندی و خوشه‏ای چند مرحله‏ای، با برآورد حجم نمونه از طریق فرمول کوکران، بین 810 خانوار در پنج منطقه شهر تهران در سال 1392 اجرا شد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که متغیر دینداری بر حمایت اجتماعی و دینداری و حمایت اجتماعی بر سرمایه اجتماعی موثرند و در نهایت سرمایه اجتماعی بر شادابی اجتماعی نیز موثر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study on the Effect of Social Capital on Social Happiness Considering Social Support and Religion

نویسنده [English]

  • Ehsan Rahmani Khalili
PHD of sociology and economic development, Young Research Club and Elite, Islamic Azad University North, Tehran, Iran.
چکیده [English]

As Social happiness always accompany with optimism, hope and  trust can have catalyst role in accelerating the process of development of a society. The main question is that, according to the importance of social capital in development, can it be used as a factor influencing social happiness? And how impact on social happiness in the presence of social support happiness and religion? Enjoying a positivistic approach, this study is in fact a descriptive-causal survey. To measure the variables, we used (SC-IQ), Lindenberg Indices. After considering validity and reliability of the study, the questionnaires were applied to 810 households in five districts of Tehran in 2013 CE which were selected based on stratified sampling and cluster multistage sample design and utilizing Cochran formula to evaluate the sample volume. The results of our study indicate that religion causes an increase in social support. Religion and social support, as two variables in this study, affect social capital; and finally, social capital causes an increase in social happiness.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Capital
  • Social Happiness
  • Social Support
  • Religion
  • Citizens Tehran
منابع و مأخذ
 
 
آرگایل، مایکل(1383). روانشناسی شادی، ترجمه: فاطمه بهرامی، حسن پالاهنگ، حسن گوهری. تهران: نشر جهاد دانشگاهی، واحد صنعتی.
آرمسترانگ، دیوید(1378). جامعه شناسی پزشکی، ترجمه: محمد توکل. تهران: نشر حقوقی.
آزموده، پیمان(1382). رابطه جهت گیری با سرسختی  و شادکامی دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
آیزنک، مایکل(1375). روانشناسی شادی، ترجمه: مهرداد فیروز بخت و خشایار بیگی. تهران: انتشارات بدر.
ادریسی، افسانه(1391). تأثیر کیفیت زندگی و سلامت اجتماعی بر شادابی اجتماعی، گزارش نهایی طرح تحقیقاتی مصوب دانشگاه آزاد واحد تهران شمال، چاپ نشده.
اینگلهارت، رونالد(1373). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه: مریم وتر، انتشارات کویر.
پاتنام، رابرت(1384). سرمایه اجتماعی، اعتماد دموکراسی و توسعه، ترجمه: افشین خاکباز و حسن پویان. تهران: نشر شیرزاده.
توسلی، غلامعباس(1382). مشارکت اجتماعی در شرایط جامعه آنومیک، رابطه آسیب‌ها و انحرافات اجتماعی با مشارکت اجتماعی، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران.
جعفری، سیدابراهیم، عابدی، محمدرضا و لیاقتدار، محمدجواد(1383). «شادمانی دانشجویان دانشگاه اصفهان،میزان و عوامل موثر بر آن»، فصلنامه طب و تزکیه، شماره 54، پاییز 1383، ص 24-15
جلالی مقدم، مسعود(1379)، درآمدی بر جامعه شناسی دین، آراء جامعه شناسان بزرگ در مورد دین، تهران: نشر مرکز.
چین آوه و محبوبه و روستایی، الهام(1383). رابطه بین حمایت اجتماعی و شادکامی و تأثیر آن بر سلامت روان دانشجویان، طرح پژوهشی مصوب دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان، چاپ نشده.
حبیب‌زاده خطبه‌سرا، رامین(1384). بررسی انواع دینداری بین دانشجویان دانشگاه تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، چاپ نشده.
دورکیم، امیل(1383)، صور بنیادی حیات دینی: توتم پرستی در استرالیا، مترجم: باقرپرهام، تهران: نشر مرکز
شجاعی باغینی، محمدمهدی(1387)، مبانی مفهومی‌سرمایه اجتماعی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
شجاعی زند، علیرضا(1382)، «مدلی برای سنجش دینداری در ایران»، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره ششم، شماره 1، 34-66.
شرف‌الدین، هدا(1389). رابطه اضطراب اجتماعی، امیدواری و حمایت اجتماعی با خوشبختی ذهنی در دانشجویان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی اهواز، چاپ نشده.
علی‏پور، احمد(1385). «ارتباط حمایت اجتماعی با شاخص های ایمنی بدن در افراد سالم: بررسی مدل تأثیرکلی». مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، تابستان، 12 (پیاپی 45)، ص134-139.
 
کار، آلن(1387). روانشناسی مثبت: علم شادمانی و نیرومندهای انسان (چاپ سوم). ترجمه: حسن پاشا شریفی، جعفر نجفی زند، باقر ثنائی. تهران: نشرسخن.
کلمن، جیمز(1377). بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه: منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.
کوزر، لوئیس(1377). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه شناسی، مترجم: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
کولینز، جی.آر و تی.ای، وودز(1382)، «روان شناسی دین و نقش دین در سلامت جسم و روان»، ترجمه مجتبی حیدری، مجله معرفت، اسفند، شماره 75، 83-78.
موسوی، سیدمحسن(1387). بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر شادمانی در سطوح خرد و کلان. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد جامعه شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، چاپ نشده.
مهدوی، سیدمحمدصادق؛ ادریسی، افسانه و رحمانی‌خلیلی، احسان(1390). «بررسی و مقایسه میزان دینداری در گروه‌های مختلف شهروندان تهرانی»، نامه پژوهش فرهنگی، سال سوم، شماره یازدهم ، پاییز 90، 166-139.
نائبی، هوشنگ(1374). پژوهش در روان‌شناسی اجتماعی، سنجش میزان احساس خوشبختی سرپرستان خانوارهای تهرانی، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
 
Adler, MG. ,Fagley, NS. (2005), Appreciation: Individual differences in finding value and meaning as a unique predictor of subjective well-being, Journal of personality, 73(1), 79-114.
Ahuvia, Aaron. C. (2002). “Materialistic values and well-being in business students”. European journal of social psychology, Vol. 32, No. 1, pp. 137-146.
Ahuvia, Aaron. C. (2008). “If money doesn’t make us happy, why do we act as if it does?”. Journal of Economic Psychology, Vol. 29, No. 4, pp. 491-507.
Argyle, M. (2001). Personality, self-esteem and demographic predictions of happiness and depression in H. Cheng & A. Farnham (Eds), The Psychology of happiness.
   Cobb, C., Halstead T., Rowe, J. (1976). “If the GDP is up why is America down?”. The Atlantic monthly.
  Cohen, D. A., Karen M., Thomas A. F. (2003), “Neighborhood Physical condition and health”. American Journal of public health, Vol. 13, No. 3, pp. 467-471.
  Coleman, J. (1988). “Social capital in the creation of human capital”. American Journal of Sociology, No. 94, pp. 95-120
Coleman, J.(1994), Foundations of Social Theory, Cambridge MA:Belknap Press.
Diener, E., Lucas, R., & Oshi, S. (2002). Subjective Well-Bing. In C.R. Snyder and S. Lopez (eds). Handbook of positive Psychology (pp. 63-73). New York: Oxford University Press.
Ferlander, S. (2003). The internet, social capital and local community, (Unpublished doctoral dissertation of philosophy). University of Stirling.
Fischer, C. (1982). To Dowell among Friends. Berkeley: University of California Press.
Fukuyame. Francis, (1999), "Social Capital and Civil Society" is Accessible at http://www.prospect.org/print/V4/13/Putnam-r.html.
Grootaert, C., & Bastelaer, T. (2002). The Role of Social Capital in development. Cambridge: Univ. Press.
Gundelach, P., & Kreiner, S. (2004). “Happiness and life satisfaction in Advanced European countries”. Cross - cultural, Research, Vol. 38, No. 4, November, pp. 359- 386.
 
Lane, R. (2000). “Diminishing Returns to income; Companionship and happiness”. Journal of happiness studies, No. 1, pp. 103-119.
Lindenberg, S. (1993). Framing, empirical, evidence and applications (pp. 11-38). Tubingen: Mohr (siebeck).
Lindenberg, S. (2000). “It takes both trust and lack of mistrust: the workings of solidarity and relational signaling in contractual relationships”. Journal of Management and Governance, No. 4,33-11.
Lindstrom, M. (2006). “Social capital and lack of belief in the possibility to influence one's own health: A population-based study”. Scandinavian Journal of Public Health, No. 34, pp. 69–75.
Nieboer, A., Lindenberg, S., Boomsma, A., Van Bruggen, A.C. (2005). “Dimensions of well-being and their measurement: The SPF-IL Scale”. Social Indicators Research, No. 73, pp. 313-353.
Offe, Claus and Fuchs, Susanne. (2002), "A decline of Social Capital? The German Case", Published in Putnam, Robert D,. (2002). Democracy in Flux: The Evolution of Social Capital in Contemporary Society, New York: Oxford University Press.
Ott, J. (2001). “Did the market Depress happiness in the US?”. Journal of happiness studies, No. 2, pp.433-443.
Schyns, P. (2000). “Cross National Differences in Happiness: Economic and Cultural Factors Explored ”, Social Indicator Research. No. 43, pp. 3-26.
TsouMeng-wen & liu Jin-Tan (2001). “Happiness and Domain satisfaction in Taiwan”. Journal of happiness studies, No.2, pp. 269-288.
Turner, B. (2003). “Social Capital, SES and health: an individual- level analysis”, Social science & medicine. No. 50, pp. 619-639.
Wellman, B. (1992). “Which Type of Ties and Networks Provide What kinds of Social Support?”. Advances in Group Processes, Vol. 9, pp. 207-235.
Wellman, B. (1999). The Network Community: An Introduction, 1-48 in Networks in the Global Village, B. Wellman (ed). Boulder, Co: Westwood.
Woolcock M. (1997). “Social capital and economic development: toward a theoretical synthesis and policy framework,
Woolocock, M., & Narayan, D. (2000). Social Capital: Implications for Development Theory, Research, and Policy, The World Bank Research Observer, Vol. 15, No. 2, pp. 225-249.