نقش فنّاوری‌های ارتباطی دیجیتال در برقراری صلۀ رحم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

2 استادیار علوم ارتباطات اجتماعی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران، (نویسنده مسئول)

3 استاد گروه تعاون و رفاه اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

نتایج برخی تحقیقات، نشان‌دهندۀ تأثیر فنّاوریهای اطلاعاتی و ارتباطی در روابط خانوادگی‌اند. هدف این تحقیق، بررسی نقش فنّاوریهای ارتباطی و اطلاعاتی در برقراری صلۀ رحم بین جوانان و اعضای خانواده است. به‌بیان‌دیگر، این پژوهش می‌کوشد نقش استفاده از فنّاوری‌های ارتباطی دیجیتال مانند رایانه، تلفن همراه، اینترنت و نظایر آنها را در برقراری صلۀ رحم فیزیکی (برقراری ارتباطات رودررو) و صلۀ رحم دیجیتالی (برقراری ارتباط با خویشاوندان از طریق فنّاوریهای ارتباطی) مطالعه کند. روش تحقیق از نوع پیمایش است و از پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته برای گردآوری داده­‌ها استفاده شد. جامعۀ آماری این پژوهش شامل جوانان 15 تا 29 سالۀ شهر یاسوج بود که با استفاده از فرمول کوکران، 384 نفر از آنان از طریق نمونه­‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. تجزیه‌وتحلیل داده­‌ها به‌وسیلۀ نرم­افزار SPSS21 اجرا شد. نتایج تحقیق نشان می‏دهد، هرچه میزان استفاده از فنّاوریهای ارتباطی و اطلاعاتی افزایش یابد، میزان صلۀ ‌رحم از طریق ابزارهای ارتباطی دیجیتال هم تقویت می‌شود. بین استفاده از فنّاوریهای ارتباطی و اطلاعاتی و کمرنگ‏‏‏‏‌ترکردن صلۀ ‌رحم فیزیکی، رابطۀ معناداری وجود ندارد. به‌بیان‌دیگر، نتایج این پژوهش نه‌تنها نشان می‌دهند که این ابزارها به برقراری نوع جدیدی از صلۀ رحم یعنی صلۀ رحم دیجیتالی کمک می‌کنند، بلکه مدعی‌اند که استفاده از این فنّاوریها نقشی در کم‌کردن صلۀ رحم فیزیکی ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Digital Information and Communication Technologies in Sale-ye Rahem

نویسندگان [English]

  • Shojaat Poorsedighi 1
  • Shadi Zabet 2
  • SeyedAlireza Afshani 3
1 Master of Sciences of Social Communication, Azad Islamic University of Yazd.
2 Assistant professor, Sciences of Social Communication, Azad Islamic University of Yazd, (Corresponding Author)
3 professor, Department of Cooperatives and Social Welfare, School of Social Sciences, Yazd University
چکیده [English]

The ICT are accused of weakening family relationships. The purpose of this article is studing the role of ICT in practicing one of Islamic religion recommendations. Saleh-y-e rahem, between the youngsters and their family members; Saleh means bond and affinity, and Rahem means womb. on the other hand, in this study we are trying to show the role of using ICT such as computer, mobile phone, Internet etc., in digital Sale-ye Rahem (family relationships using ICT) and Physical Sale-ye Rahem (face-to-face relationships).   The study of social survey and research data has been gathered using the Questionnaire. Statistical community included youngsters between 15-29 years old in Yasuj city using Cochran sampling formula with 398 people who were examined and selected by random sampling. According to the results of Cronbach's alpha, reliability and validity of research is approved. Data were analyzed using SPSS21 software . The results of this research indicated that the use of ICT increases, Sale-ye Rahem is stengtend through digital communication tools.. Then, there is not a meaningful relationship between using of ICT and reducing physical Sale-ye Rahem. In other hand, this article shows that not only the ICT helps to establishment of a new form of Sale-ye Rahem, but it claims that the ICTs do not play a significant role in the reduction of physical Sale-ye Rahem.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Digital information and communication technologies
  • Virtual space
  • Sale-ye Rahem
  • Interpersonal relationships

مراجع

منابع و مأخذ
 
آمدی، عبدالواحدبن‌محمد (1362). غررالحکمودررالکلم، ترجمۀ محمدعلی انصاری، قم: انتشارات امام عصر.
امیدعلی، میثم و سیدحسن حسینی. »مروری انتقادی بر مهم‌ترین نظریه‌های تکنولوژی رسانه«، مطالعات میان‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شمارۀ 2: 37-25.
امیرپور، مهناز و شفیع بهرامیان (1393). مبانی کلی نظریه‌های ارتباط‌جمعی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
باومن، زیگموند (1384). عشق سیّال، در باب ناپایداری پیوندهای انسانی، ترجمۀ عرفان ثابتی، تهران: انتشارات ققنوس.
دهقان، حسین و برزو مروت (1397). »بررسی رابطۀ میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با روابط اجتماعی دانش آموزان «، فصلنامۀ علوم خبری، سال هفتم، شمارۀ 25: 132-103.
دیندارفرکوش، فیروز؛ وحید عقیلی و طیبه جهانبازی‌گوجانی (1392). »استفاده از تلفن همراه در ارتباطات چهره‌به‌چهره ازنظر دانشجویان دانشکدۀ علوم انسانی واحد تهران شرق (قیام‌دشت)«، فصلنامۀ مطالعات رسانه‌ای، شمارۀ 1: 99-87.
ربیعی، علی و فرشتۀ محمد زاده (1391). »آسیب‌شناسی فضای مجازی؛ بررسی تأثیر استفاده از اینترنت بر انزوای اجتماعی دانشجویان«، فصلنامۀ راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال دوم، بهار 1392، شمارۀ 6: 60-43.
شرف‌الدین، سیدحسین (1378). تحلیلی اجتماعی از صلۀ ‌رحم، تهران: مرکز تبلیغات اسلامی.
ضابط، شادی و مظفر چشمه‌سهرابی (1388). » تأملی بر نظریه‌های جامعه‌شناسی استفاده از فنّاوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی «، فصلنامۀ پژوهش‌های ارتباطی، سال شانزدهم، شمارۀ 4: 61-37.
عقیلی، وحید و احسان پوری (1390). »تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر ارتباطات بین‌فردی کاربران«، مجلۀ فرهنگ ارتباطات، شمارۀ 3: 36-18.
فرقانی، محمدمهدی و بهار بدیعی (1394). »فرایند اهلی‌سازی تکنولوژی رسانه‌ای: تجربۀ زیستۀ جوانان ایرانی در پذیرش تلفن همراه هوشمند«، فصلنامۀ مطالعات رسانه‌ای، شمارۀ 4: 178-133.
کلینی، محمدبن‌یعقوب (1367). فروعکافی، ترجمۀ علی‌اکبر غفاری، قم: دارالکتب الاسلامی.
کنعانی، محمدامین؛ حمیده محمدزاده و فاطمه محمدزاده (1393). »بررسی رابطۀ استفاده از اینترنت با نگرش به دوستی اینترنتی با جنس مخالف در میان دانشجویان دانشگاه گیلان«، فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی ایران، شمارۀ 4: 84-63.
گیدنز، آنتونی (1386). پیامدهای مدرنیته، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز.
مجلسی، محمدباقر (1374). بحارالانوار، قم: اسلامیه.
مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحارالانوار، بیروت: دارالاحیاء‌التراث العربی.
مرشدی‌زاده، علی (1391). ظرفیت‌های فراروی جهان اسلام در فضای مجازی، تهران: دانشگاه امام صادق(علیه‌السلام).
مهدی‌زاده، سیدمحمد (1389). نظریه‌های رسانه،‌ اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: انتشارات همشهری.
مهدی‌زاده‌ملاباشی، تورج (1391). مقدمه‌ای بر تکنولوژی­های نوین رسانه‌ای، تهران: مؤلف.
مهدی‌زاده، شراره و زهرا خیلا(1392). »تلفن همراه و روابط اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی«، فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارۀ 32: 117-99.
ون‌لون، یوست (1388). تکنولوژی رسانه‌ای از منظر انتقادی، ترجمۀ احد علیقلیان، تهران: همشهری.
 
Devitt, K. (2009). The Role of Mobile Phones in Family Communication, Children & Society Volume 23: 189–202.
 Lohisse J. (2009). La Communication: De la Transmission à la Relation ; Avec la Collaboration de : Annabelle Klein, Geoffroy Patriarche. Paris: De Boeck.
 Silverstone R. (1994(. Television and Everyday Life, Routledge.
 Roberts, J. A., & David, M. E. (2016). My Life Has Become a Major Distraction from My Cell Phone: Partner Phubbing and Relationship Satisfaction Among Romantic Partners. Computers in Human Behavior, 54: 134-141.‏
 Carvalho, J., Francisco, R., & Relvas, A. P. (2017). Family Functioning and Information and Communication Technologies: How Do They Relate? A Literature Review. Computers in Human Behavior, 45, 99-108.‏& Behavior, 10: 640-644.‏   
 Lewis, A. J., Knight, T., Germanov, G., Benstead, M. L., Joseph, C. I., & Poole, L. (2016). The Impact on Family Functioning of Social Media Use by Depressed Adolescents: a Qualitative Analysis of the Family Options Study. Frontiers in Psychiatry, 6 :‏131.
Bian, M. & Leungl L. (2014). Linking Loneliness, Shyness, Smartphone Addiction Symptoms, and Patterns of Smarpfone Use to Social Capital. Social Science Computer Review, VOI. 33: 61-79.
DOI: 10.1177/0894439314528779.
فصلنامه مطالعات فرهنگ - ارتباطات
دوره 22، شماره 53 - شماره پیاپی 85
اردیبهشت 1400
صفحه 115-137

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار