بازنمایی دین در فیلم‌نامه‌های اولین جشنواره فیلم دینی رویش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی و استادیار گروه علوم اجتماعی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی

2 کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مسئله اصلی مقاله حاضر میزان و نوع بازنمایی دین در فیلم‌نامه‌های سینمایی ارسالی به اولین جشنواره فیلم دینی رویش است. برای این منظور، با توجه به تعاریف مختلفی که از دین صورت گرفته بود، تعریف برون‌دینی لئوبا با قدری تغییر استفاده شد. بر اساس این تعریف، دین مجموعه‌ای شامل چهار بعد نظری ـ اعتقادی، درون فردی، رفتاری و نهادی در نظر گرفته شده است. روش اجرای تحقیق اسنادی بوده و با تکنیک تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری تحقیق تمام فیلم‌‌نامه‌های ارسالی به جشنواره بوده که از این میان 158فیلم‌نامه به شیوه نمونه‌گیری تصادفی نظام‏مند انتخاب شده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند بعد درون‌ فردی دین کم‌ترین تجلّی را در فیلم‌نامه‌های ارسالی به جشنواره داشته و ابعاد تجسم‌یافته از دین همچون تجلیات مادی و رفتاری دین بیشترین ظهور را داشته  است. درنتیجه، به نظر می‌رسد آنچه با عنوان فیلم‌نامه‌های دینی ارسال شده است به‏طور عمده شامل عناصر  از پیش ساخته‌شده دینی ـ همچون هنجارها و ابنیه دینی ـ بوده است تا تجربه دینی یا ارزش‌های اخلاقی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Content Analysis of Religious Expressions in Ruyesh Festival Scenarios

نویسندگان [English]

  • Hamed Bakhshi 1
  • Fatemehsadat Ayazi 2
1 Faculty Member and Assistant Professor of Social Science Group, Academic Center for Education, Culture and Research
2 Master's Student of Social Science Research, Mashhad Ferdosi University
چکیده [English]

This paper studies the religious expressions in scenarios sent to the first religious short film festival of "Rouyesh". To this end, after reviewing the literature, Leoba's definition of religion by some modification is selected and based on it we recognize four dimensions for religion: theoretical, religious experience, behavioral and institutional. Sample population is all of scenarios sent to the festival which we select 158 scenarios by random systematic sampling with 95% confidence interval. The method of research is documentary and the technique of content analysis is used to investigate religious symbols in these scenarios. The results show that the religious experience dimension of religion has the lowest appearance in scenarios and the institutional appearance of religion such as religious norms or religious buildings and means have the most presence in religious scenarios. This means that the scenarios perceived as religious almost include institutional religious norms and buildings rather than religious experiences or moral values.    

کلیدواژه‌ها [English]

  • Expression
  • Religion
  • religious cinema
  • content analysis
  • cenario
  • Film Festival of "Rouyesh"
اسمارت، نینیان(1383). تجربه دینی بشر. جلد اول، ترجمه: مرتضی گودرزی، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.
آقاسی‌زاده، محمد(1389). «بازنمایی مفاهیم و نمادهای مذهبی در سینمای ایران». فرهنگ پژوهش، دوره پاییز، ص 61-80.
آیت‌الهی، حبیب‌الله(1383). «هنر دینی از زبان صاحبنظران». دو ماهنامه بیناب، شماره هفتم، آبان ماه.
پترسون، مایلک و دیگران(1376). عقل و اعتقاد دینی. ترجمه: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: نشر طرح نو، چاپ اول
تامسون، کنت(1381). دین و ساختار اجتماعی (مقالاتی در جامعه شناسی دین). ترجمه: علی بهرام‌پور و حسن محدثی، تهران: نشر کویر.
ترنر، برایان(1381). «دین چیست؟»، در دین و ساختار اجتماعی. ترجمه: ع. بهرامپور و ح. محدثی، تهران: نشرکویر، چاپ اول.
جوادی آملی، عبدالله(1381). دین‌شناسی. قم: مرکز نشر اسراء، چاپ اول.
حسینی، مهدی(1383). «هنر دینی از زبان صاحبنظران». در دو ماهنامه بیناب، شماره هفتم، آبان ماه.
دفلور، ملوین و دنیس، اورت(1383). شناخت ارتباطات جمعی. ترجمه، سیروس مرادی، تهران: انتشارات دانشکده صدا و سیما
راودراد، اعظم و سلیمانی، مجید(1390). «بازنمایی گفتمان سنت اسلامی از تجربه دینی در سینمای ایران: تحلیل گفتمان فیلم زیر نور ماه». علوم اجتماعی، بهار. ص 1-16.
راودراد، اعظم(1386). «سینمای دینی ایران. مقایسه فیلم‌های کویر و قدمگاه». نامه صادق، زمستان، ص 79-99.
رایف، دانیل و دیگران(1381). تحلیل پیام‌های رسانه‌ای. ترجمه: مهدخت بروجردی علوی، تهران: نشر سروش.
الستون، ویلیام پی(1376). دین در دین و چشم‌اندازهای نو. ترجمه: غ. توکلی، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول.
شجاعی‌زند، علیرضا(1380). دین، جامعه و عرفی شدن(جستارهایی در جامعه شناسی دین). تهران: نشر مرکز.
صالحی، فوزیه (1383). بررسی ارزش‌های اسلامی در مجموعه تلویزیـونی گـم‌گشـته. تهـران: مرکز مطالعات رسانه‌ای و سنجش برنامه‌ای.
کریپندورف، کلوس(1378). تحلیل محتوا. ترجمه: هوشنگ نایب، تهران: انتشارات روش .
همیلتون، ملکم(1381). جامعه شناسی دین. ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان، چاپ دوم.
هیک، جان(1376). فلسفه دین. ترجمه: بهزاد سالکی، تهران: انتشارات بین‌المللی‌الهدی، چاپ اول.
الیاده، میرچا(1375). دین‌پژوهی. ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی، جلد اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
 
Baugh, Lloyd. (1997). Imaging the Divine: Jesus and Christ-Figures in Film. Kansas City. Burns & Oates.
Davis, Stephen. (1991) Definitions of art, Ithaca, NY, and London: Cornell University Press. (Detailed review of philosophical treatments of the topic since the 1950s; contains a bibliography.)
 
Hayes, AF. (2005). An SPSS procedure for computing Krippendorff's alpha Available from http://www.comm.ohio-state.edu/ahayes/macros.htm.
Kinnard , Roy. (1992). Divine Images: A History of Jesus on the Screen. New York City: Citadel Press.
Martin, Joel. (1995). Screening the sacred: religion, myth, and ideology in popular American film: Westview Press.
Miles, Margaret Ruth. (1997). Seeing and believing: Religion and values in the movies: Beacon Press.
Neuendorf, Kimberly A. (2002). The content analysis guidebook: Sage.
Reinhartz, Adele. (1998). Jesus in Film: Hollywood Perspectives on the Jewishness of Jesus. Journal of Religion and Film, 2(2).
Sargent, James D, Tickle, Jennifer J, Beach, Michael L, Dalton, Madeline A, Ahrens, M Bridget, & Heatherton, Todd F. (2001). Brand appearances in contemporary cinema films and contribution to global marketing of cigarettes. The Lancet, 357(9249), 29-32.
Scott, Bernard Brandon. (1994). Hollywood dreams and biblical stories: Fortress Press.
Stone, Bryan. (2001). The sanctification of fear: Images of the religious in horror films. Journal of Religion and Film, 5(2), 42.
Tatum, W Barnes. (1997). Jesus at the movies: A guide to the first hundred years: Polebridge PressWestar Inst.
Telford, William R. (1997). Jesus Christ movie star: the depiction of Jesus in the cinema. Explorations in theology and film: Movies and meaning, 115-139.