مقاله پژوهشی
علی‌اصغر فیروزجائیان؛ محمود شارع‌پور؛ نازنین فرزام
چکیده
امروزه حضور افراد و گروه‌های مختلف با اندیشه‌ها و رفتارهای متفاوت در کنار هم و لزوم احترام به حقوق یکدیگر، داشتن زندگی مسالمت‌آمیز و دوری از رفتارهای شتاب‌زده توأم با خشونت از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است. لازم است تا با انجام تحقیقات علمی زمینه همزیستی افراد متفاوت فراهم شود. در این مقاله با استفاده از نظریه منش و میدان بوردیو ...
بیشتر
امروزه حضور افراد و گروه‌های مختلف با اندیشه‌ها و رفتارهای متفاوت در کنار هم و لزوم احترام به حقوق یکدیگر، داشتن زندگی مسالمت‌آمیز و دوری از رفتارهای شتاب‌زده توأم با خشونت از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است. لازم است تا با انجام تحقیقات علمی زمینه همزیستی افراد متفاوت فراهم شود. در این مقاله با استفاده از نظریه منش و میدان بوردیو به دنبال بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی بر ارتباطات بین فردی با تأکید بر مدارای اجتماعی و به‌طور خاص مدارای رفتاری می‌باشد. برای بررسی مدارای اجتماعی (رفتاری) از تقسیم‌بندی کینگ استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه جوانان 35-18 سال شهر ساری (176996نفر) بوده که 400 نفر از آنها به‌عنوان حجم نمونه تحقیق انتخاب شده‌اند. همچنین داده‌های مورد نیاز تحقیق از طریق ابزار پرسشنامه به روش میدانی گردآوری شده است. تحلیل داده نیز به وسیله نرم‌افزارهای اس‌پی‌اس‌اس[1] و آموس[2] انجام گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین سرمایه فرهنگی و ابعاد آن با مدارای اجتماعی (رفتاری) رابطه و تأثیر معناداری وجود دارد. نتایج آزمون مدل ساختاری نشان می‌دهد که سرمایه فرهنگی تأثیر مستقیم (56/0Beta:) را بر مدارای اجتماعی (رفتاری) فرد دارد. همچنین سازه سرمایه فرهنگی توانسته 31 درصد از تغییرات سازه مدارای اجتماعی را تبیین کند.[1].SPSS[2]. Amos
مقاله پژوهشی
ایمان عرفان‌منش؛ سهیلا صادقی فسایی
چکیده
جهان اجتماعی عرصۀ گفتمان‌های متعددی است که در تثبیت فضای گفتمانی خود، با یکدیگر رقابت می‌کنند. کفایت تجربی گفتمان به توانایی در الگوسازی از نهادهای اساسی جامعه از جمله خانواده مربوط می‌شود. پس از انقلاب اسلامی، گفتمان‌های متخاصم برای مقابله با جریان گفتمانی این انقلاب تلاش کرده‌اند. این مقاله، پس از جست‌و‌جوی اسناد و اخبار ...
بیشتر
جهان اجتماعی عرصۀ گفتمان‌های متعددی است که در تثبیت فضای گفتمانی خود، با یکدیگر رقابت می‌کنند. کفایت تجربی گفتمان به توانایی در الگوسازی از نهادهای اساسی جامعه از جمله خانواده مربوط می‌شود. پس از انقلاب اسلامی، گفتمان‌های متخاصم برای مقابله با جریان گفتمانی این انقلاب تلاش کرده‌اند. این مقاله، پس از جست‌و‌جوی اسناد و اخبار معتبر دربارۀ زنان و خانواده در میان شبکههای اجتماعی و پایگاههای خبری بینالمللی و داخلی (62 سند بین سالهای 2012 تا 2015)، الگوی خانواده از منظر گفتمان داعش را، بر اساس بینش نظری و روشی تحلیل گفتمان انتقادی و تحلیل گفتمان لاکانی، در سه سطح تحلیل توصیفی، تفسیری و تبیینی بازنمایی و تحلیل کرده است. بخشی از قدرت گفتمانی آن الگو متأثر از عرصۀ ارتباطی و فضای مجازی است. در مجموع، چنین به نظر میرسد که الگوی خانوادۀ داعشی حول مفاهیم مردمحوری، غلبۀ اصالت جمع و توجه به آموزههای سلفیگرایی و ظاهرگرایی مفصلبندی می‌شود.
مقاله پژوهشی
حسین کرمانی
چکیده
هدف این مقاله ارائه الگویی برای اجرای مشاهده مشارکتی در گروه‌های تلگرامی و به دست دادن شناختی از این گروه‌ها است. تلگرام، در حال حاضر محبوب‌ترین برنامه پیام‌رسان فوری تلفن همراه در ایران است، بااین‌وجود تحقیقات زیادی درباره این برنامه و کاربری در آن اجرا نشده است. در این تحقیق می‌کوشم با ارائه الگوی مناسب، زمینه را برای اجرای ...
بیشتر
هدف این مقاله ارائه الگویی برای اجرای مشاهده مشارکتی در گروه‌های تلگرامی و به دست دادن شناختی از این گروه‌ها است. تلگرام، در حال حاضر محبوب‌ترین برنامه پیام‌رسان فوری تلفن همراه در ایران است، بااین‌وجود تحقیقات زیادی درباره این برنامه و کاربری در آن اجرا نشده است. در این تحقیق می‌کوشم با ارائه الگوی مناسب، زمینه را برای اجرای تحقیقات بعدی فراهم کرده و ویژگیهای این گروه‌ها را با نوع فعالیت کاربران ایرانی مورد مشاهده قرار دهم. برای اجرای این کار از شیوه ارائه شده توسط ماک و همکاران برای مشاهده مشارکتی استفاده کرده و آنرا برای استفاده در گروه‌های تلگرامی تغییر دادم. یافتههای تحقیق به ارائه جدول راهنمای مشاهده مشارکتی و همچنین تشخیص ویژگیهای گروه‌های تلگرامی انجامید. شاخصهای اصلی این جدول عبارتند از ظواهر، پیامها و گفتوگوها، نقش اعضا، فضای شخصی و ترافیک گروه. در قسمت یافتهها، مشخصات مربوط به هر یک از این شاخصها که در گروه‌های مورد مشاهده وجود داشت ارائه شده است.
مقاله پژوهشی
خدیجه سفیری؛ زهرا شهرزاد
چکیده
این پژوهش با تحلیل تماتیک جوک‌های مبادله‌شده در نرم‌افزار تلفن همراه «اتاق جوک»، در پی فهم آن است که چه مقولاتی با وساطت جوک‌ها میان مخاطبان و تولیدکنندگان جوک مبادله می‌شود و هر یک از رویکردهای کلان جامعه‌شناختی از چه منظری به تحلیل جوک‌ها و به‌طورکلی محتوای طنز می‌پردازند. به‌این منظور پس از معرفی رویکردهای کلان مواجهه ...
بیشتر
این پژوهش با تحلیل تماتیک جوک‌های مبادله‌شده در نرم‌افزار تلفن همراه «اتاق جوک»، در پی فهم آن است که چه مقولاتی با وساطت جوک‌ها میان مخاطبان و تولیدکنندگان جوک مبادله می‌شود و هر یک از رویکردهای کلان جامعه‌شناختی از چه منظری به تحلیل جوک‌ها و به‌طورکلی محتوای طنز می‌پردازند. به‌این منظور پس از معرفی رویکردهای کلان مواجهه جامعه‌شناختی با طنز، بیش از 500 جوک ارسالشده از یک مقطع زمانی تا رسیدن به مرحلة اشباع ثبت و جهت استخراج تمهای اصلی کدگذاری و مقولهبندی گردید تا تصویری کلان از وضعیت مفهومی جوک‌ها بدست آید. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد جوک‌ها بواسطة نفوذ آسانتر در فرهنگ عامه توانستهاند در زمینههای مذهبی، بهچالشکشیدن قدرت خرد و کلان، نقد رفتارها و خلقیات اجتماعی، بیان اعتراضات اجتماعی و ... اعلام موضع کنند. همچنین کژکارکردهایی نظیر رواج خیانت، طردهای جنسیتی و قومیتی، تلقین شرایط آنومیک، تحسین عادات غلط اخلاقی و... در محتوای تمهای مبادله‌شده قابل شناسایی بود.
مقاله پژوهشی
کریم مهری؛ رضا مهری
چکیده
مقاله پیش‌رو با استفاده از رویکرد برساختی و روش‌شناسی نظریه داده بنیاد[1] به بازسازی معنایی چگونگی تغییرات زبان گفتاری از ترکی به فارسی در دو دهه گذشته و مقاومت در مقابل تغییر درحال حاضر می‌پردازد. روش تحقیق کیفی است و از روش نظریه‌پردازی داده بنیاد و تکنیک مصاحبه عمیق برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. مهم‌ترین ...
بیشتر
مقاله پیش‌رو با استفاده از رویکرد برساختی و روش‌شناسی نظریه داده بنیاد[1] به بازسازی معنایی چگونگی تغییرات زبان گفتاری از ترکی به فارسی در دو دهه گذشته و مقاومت در مقابل تغییر درحال حاضر می‌پردازد. روش تحقیق کیفی است و از روش نظریه‌پردازی داده بنیاد و تکنیک مصاحبه عمیق برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. مهم‌ترین پرسش‌های تحقیق پیش‌رو این بوده است که«چه جنبه از زندگی آذری زبانان در دو دهه قبل تغییر کرد که تمایل به فارسی صحبت کردن در آنها زیاد شد؟»چه تغییراتی درحال حاضر رخ داده که تمایل به ترکی صحبت کردن در آنها بیشتر شده است؟ یافتههای بهدستآمده شامل شش مقوله عمده به این شرح است. متعینهای نیاز به نمایش جلال طبقات فرادست، شدت و میزان تعاملات بین طبقاتی، تمایل به تغییر نگرش و رفتار دربارة زبان، عدم توانمندی در ارتباط متقابل، فضای اجتماعی تعامل میان طبقات فرادست و فرودست؛ تشخصآوری زبانی، جست‌و‌جوی راههای ورود به طبقه فرادست از طریق تغییرات زبانی و پیروان تغییرات ارزشی در فرودستان. مقوله هستهای این بررسی فقدان تمایل به تغییرزبان گفتاری است که مقولات عمده فوق را دربرمیگیرد.[1]. Grounded Theory
رضا پیش‌قدم؛ آتنا عطاران
چکیده
واژة «قسمت» و عبارت‌های هم‌معنای آن مفاهیم عجین‌شده در فرهنگ فارسی هستند که به‌کاربردن صحیح و فهم آنها نیاز به تعمق و بررسی دارد؛ ازاین‌رو، در این پژوهش کوشیدیم تا نگاهی زبانی ـ تاریخی به باور تقدیرگرایی در جامعة ایران بیندازیم و با به‌کاربردن نظریة اسنادی به بررسی دقیق‌تر این باور بپردازیم؛ بنابراین، در 4 ماه، 280 موقعیت ...
بیشتر
واژة «قسمت» و عبارت‌های هم‌معنای آن مفاهیم عجین‌شده در فرهنگ فارسی هستند که به‌کاربردن صحیح و فهم آنها نیاز به تعمق و بررسی دارد؛ ازاین‌رو، در این پژوهش کوشیدیم تا نگاهی زبانی ـ تاریخی به باور تقدیرگرایی در جامعة ایران بیندازیم و با به‌کاربردن نظریة اسنادی به بررسی دقیق‌تر این باور بپردازیم؛ بنابراین، در 4 ماه، 280 موقعیت گفتمانی از افراد با گروه‌های سنی، سطح تحصیلات و مشاغل مختلف گردآوری شد. سپس، با استفاده از مدل هایمز (1967) تفکر تقدیرگرایی واکاوی شد و معنای مفهوم قسمت و واژگان همنشین با آن بررسی شد. افزون بر این، با بهره‌گیری از فرهنگکاوی این باور در جامعه، «زباهنگ جبرگرایی» را معرفی کردیم و نشان دادیم که میتوان مفهوم «قسمت» را فصل مشترک دو زباهنگ «جبرگرایی» و «صراحتگریزی» دانست. در مجموع، نتایج این پژوهش نشان داد تقدیرگرایی با سن رابطهای مستقیم و با تحصیلات رابطهای معکوس دارد.
مقاله پژوهشی
مریم تفرجی یگانه
چکیده
هدف مقاله پیش‌رو، بررسی نوع و میزان به‌کارگیری دشواژه[1] در فیلم‌های سینمایی رسوایی، عصر یخبندان، آب و آتش است. دشواژه‌ها واژه‌ها و اصطلاحاتی هستند که صورت و مفهوم ناخوشایندی دارند و اعضای یک جامعه از به‌کار بردن آنها به‌صورت مستقیم پرهیز می‌کنند. این پژوهش سعی دارد که میزان کاربرد دشواژه‌ها و ارتباط جنسیت با کاربرد آن را بررسی‌کند. ...
بیشتر
هدف مقاله پیش‌رو، بررسی نوع و میزان به‌کارگیری دشواژه[1] در فیلم‌های سینمایی رسوایی، عصر یخبندان، آب و آتش است. دشواژه‌ها واژه‌ها و اصطلاحاتی هستند که صورت و مفهوم ناخوشایندی دارند و اعضای یک جامعه از به‌کار بردن آنها به‌صورت مستقیم پرهیز می‌کنند. این پژوهش سعی دارد که میزان کاربرد دشواژه‌ها و ارتباط جنسیت با کاربرد آن را بررسی‌کند. پژوهش پیش‌رو از نوع تحلیل محتوی و پیکره بنیاد می‌باشد. پیکره پژوهش را متن دیالوگ‌های بیان شده توسط بازیگران موجود در این سه فیلم سینمایی تشکیل می‌دهند. تعداد دشواژه‌های موجود در این سه فیلم 84 مورد بوده که با استفاده از رویکرد جامعه‌شناسی زبان و نرم‌افزار اس‌پی‌اس[2] تجزیه و تحلیل شده‌اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌های در سطح توصیفی ـ استنباطی از آزمون تی دو نمونه مستقل[3] استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهند که از میان انواع مختلف دشواژه از قبیل عمومی، حیوانات، خانواده و غیره دشواژه‌هایی عمومی بیشترین کاربرد و بیماری و حیوانات ـ خانواده کم‌ترین کاربرد را داشته‌اند. همچنین میان جنسیت و کاربرد دشواژه‌ها ارتباط معناداری وجود نداشته و زنان و مردان به نسبت یکسانی از دشواژه استفاده نموده‌اند و تنها تفاوت آنها در نوع دشواژه‌های مورد استفاده بوده، به این معنا که زنان از دشواژه‌های مربوط به حیوانات بیشترین استفاده کردند ولی مردان بیشترین استفاده از دشواژه‌های عمومی داشته و از دشواژه‌های مربوط به بیماری اصلاً استفاده نکرده‌اند.[1]. Taboo3. Spss[3]. Independent-Samples t Test
علی وحیدی فردوسی؛ محسن الویری
چکیده
مقاله پیش‌رو در پی آن است تا از رهگذر واکاوی نقش ارتباطی رجزهای یاران امام حسین(ع) در قیام عاشورا، کارکرد «رجز» ـ به مثابه یک رسانه سنتی ـ را در این رویداد مهم تاریخ اسلام از منظر ارتباطی تبیین نماید. به این منظور و با بهره‌گیری از نظریه کارکردگرایی در مطالعه کارکردهای پیام‌های ارتباطی، بر «آگاه‌سازی» پیام‌های ارتباطی ...
بیشتر
مقاله پیش‌رو در پی آن است تا از رهگذر واکاوی نقش ارتباطی رجزهای یاران امام حسین(ع) در قیام عاشورا، کارکرد «رجز» ـ به مثابه یک رسانه سنتی ـ را در این رویداد مهم تاریخ اسلام از منظر ارتباطی تبیین نماید. به این منظور و با بهره‌گیری از نظریه کارکردگرایی در مطالعه کارکردهای پیام‌های ارتباطی، بر «آگاه‌سازی» پیام‌های ارتباطی ـ به‌عنوان یکی از کارکردهای پیام‌های ارتباطی ـ تمرکز شده و با استفاده از مدل ارتباطی «لاسول»، رجزهای یاران امام(ع) از جهت نقش «آگاهی بخش» آنها بررسی شد. در تحلیل محتوای رجزها از روش «تحلیل محتوای کیفی» (با رویکرد تلخیصی) استفاده شد. از جمله مهم‌ترین نتایج بهدست آمده این است رجزهای یاران سیدالشهداء(ع) در رویداد عاشورا، علاوه‌‌بر کارکردهای رایج این رسانه سنتی در آن دوران (از جمله بیان جنگاوری و نسب رزمنده)، همسو با اهداف ترسیمی امام حسین(ع) از قیام عاشورا بوده و از این منظر، واجد کارکرد «آگاهیبخشی» است.
مقاله پژوهشی
سارا عالم؛ وحید وزیری؛ علی رضایی‌شریف
چکیده
نمایش‌ها و مراسم آیینی سنتی به‌خصوص تعزیه و شبیه‌خوانی به‌عنوان عناصر فرهنگی پویا که از اعتقادات و باورهای انسانی نشأت‌گرفته، نقش مؤثری در افزایش پیوندهای اجتماعی افراد ایفا می‌کند. نظریه پیوند اجتماعی هیرشی به‌عنوان چارچوب تحقیق، زیرشاخه نظریه کنترل اجتماعی بوده و مؤلفه‌های آن، مشارکت اجتماعی، باور، دلبستگی و تعهد است. ...
بیشتر
نمایش‌ها و مراسم آیینی سنتی به‌خصوص تعزیه و شبیه‌خوانی به‌عنوان عناصر فرهنگی پویا که از اعتقادات و باورهای انسانی نشأت‌گرفته، نقش مؤثری در افزایش پیوندهای اجتماعی افراد ایفا می‌کند. نظریه پیوند اجتماعی هیرشی به‌عنوان چارچوب تحقیق، زیرشاخه نظریه کنترل اجتماعی بوده و مؤلفه‌های آن، مشارکت اجتماعی، باور، دلبستگی و تعهد است. اردبیل به‌عنوان شهر حسینیت با پیشینه غنی نمایش‌های آیینی بومی منطقه و برگزاری باشکوه مراسم آیینی عزاداری، تعزیه و سوگواری در ایام محرم، بهمنظور مطالعه موردی تحقیق انتخاب شده است. هدف تحقیق بررسی نقش تئاتر آیینی در ایجاد پیوند اجتماعی است که با استفاده از تکنیک پرسشنامه محقق ساخته از شهروندان اردبیلی به بررسی میزان تأثیر چنین فضایی در پیوند اجتماعی افراد می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد که بین متغیرهای ملاک از جمله تعهد، دلبستگی، باور و مشارکت اجتماعی و متغیر پیش‌بینی تئاتر آیینی رابطه معناداری وجود دارد و مؤلفه دلبستگی تأثیر بالایی در پیوند اجتماعی افراد با تئاتر آیینی دارد. تئاتر آیینی علاوه‌‌بر احیا و سره‌سازی نمایش‌های آیینی ـ بومی منطقه و انتقال آن به نسل آینده، باعث ارتقاء پیوند اجتماعی افراد در اردبیل شده و با نگاه توسعه‌ای در سایر شهرها نیز تأثیرگذار است.
مقاله پژوهشی
مریم مختاری؛ محمدصادق رجایی
چکیده
هدف این مقاله؛ تحلیل محتوای تبلیغات تجاری مندرج در نشریه‌ها رایج کشور در دو دوره هشت ساله، بهمنظور نمایان کردن روند تغییرات، شیوه و شکل بازنمایی کلیشه‌های سنتی و جنسی در شانزده سال گذشته است. داده‌های تحقیق به روش نمونه‌گیری سیستماتیک از میان 456 شمارگان شش هفته‌نامه و ماهنامه گردآوری شده است. مقایسه نتایج تحلیل محتوای دو دوره ...
بیشتر
هدف این مقاله؛ تحلیل محتوای تبلیغات تجاری مندرج در نشریه‌ها رایج کشور در دو دوره هشت ساله، بهمنظور نمایان کردن روند تغییرات، شیوه و شکل بازنمایی کلیشه‌های سنتی و جنسی در شانزده سال گذشته است. داده‌های تحقیق به روش نمونه‌گیری سیستماتیک از میان 456 شمارگان شش هفته‌نامه و ماهنامه گردآوری شده است. مقایسه نتایج تحلیل محتوای دو دوره مورد بررسی نشان می‌دهد که، اگرچه در دوره دوم نقشهای سنتی (مادری، همسری و خانهداری) کمتر بازنمایی شده‌اند؛ اما در دوره دوم، زنان به نحوی به تصویر کشیده شده‌اند (زیبا، جوان و لاغر) که گویی همیشه نیازمند بازسازی بدن خود هستند. در نتیجه، در هر دو دوره تصویر ناقص و منحرف شدهای از زن ارائه شده است که نمیتوان این تصویر را بازنمایی یک زن ایرانی و اسلامی دانست. بنابراین، لازم است تا با استفاده از طیف وسیعی از دستاوردها و موفقیتهای زنان در عرصههای مختلف، این شیوه بازنمایی به چالش کشیده شود.
