تحلیل به‌کارگیری دشواژه در فیلم‌های سینمای ایران از منظر جامعه‌شناسی زبان و رابطه آن با جنسیت بازیگران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه ایلام

چکیده

هدف مقاله پیش‌رو، بررسی نوع و میزان به‌کارگیری دشواژه[1] در فیلم‌های سینمایی رسوایی، عصر یخبندان، آب و آتش است. دشواژه‌ها واژه‌ها و اصطلاحاتی هستند که صورت و مفهوم ناخوشایندی دارند و اعضای یک جامعه از به‌کار بردن آنها به‌صورت مستقیم پرهیز می‌کنند. این پژوهش سعی دارد که میزان کاربرد دشواژه‌ها و ارتباط جنسیت با کاربرد آن را بررسی‌کند. پژوهش پیش‌رو از نوع تحلیل محتوی و پیکره بنیاد می‌باشد. پیکره پژوهش را متن دیالوگ‌های بیان شده توسط بازیگران موجود در این سه فیلم سینمایی تشکیل می‌دهند. تعداد دشواژه‌های موجود در این سه فیلم 84 مورد بوده که با استفاده از رویکرد جامعه‌شناسی زبان و نرم‌افزار اس‌پی‌اس[2] تجزیه و تحلیل شده‌اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌های در سطح توصیفی ـ استنباطی از آزمون تی دو نمونه مستقل[3] استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهند که از میان انواع مختلف دشواژه از قبیل  عمومی، حیوانات، خانواده و غیره دشواژه‌هایی عمومی بیشترین کاربرد و بیماری و حیوانات ـ خانواده کم‌ترین کاربرد را داشته‌اند. همچنین میان جنسیت و کاربرد دشواژه‌ها ارتباط معناداری وجود نداشته و زنان و مردان به نسبت یکسانی از دشواژه استفاده نموده‌اند و تنها تفاوت آنها در نوع دشواژه‌های مورد استفاده بوده، به این معنا که زنان از دشواژه‌های مربوط به حیوانات بیشترین استفاده کردند ولی مردان بیشترین استفاده از دشواژه‌های عمومی داشته و از دشواژه‌های مربوط به بیماری اصلاً استفاده نکرده‌اند.



[1]. Taboo


3. Spss


[3]. Independent-Samples t Test

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Sociolinguistics Analysis of Taboo Application in Iranian cinematic Films and its Relation with Actor or Actress' Gender

نویسنده [English]

  • Maryam Tafaroji Yeganeh
Assistant professor of English language and literature department of Ilam universiy.
چکیده [English]

The aim of this study is an investigation of type and amount of taboo application in Rosvaee, Asre yakhbandan, and Ab va Atash Iranian cinematic films. Taboos are words and expressions which have unpleasant meaning and the member of society avoids using them directly. This study wants to investigate the application of taboo and its relation with gender. This work is a kind of content analysis, corpus base study. The corpus of the study composed of actors/actress dialogues in these three films. 84 taboos were found which have been analyzed by content analysis with the help of SPSS and t-statistic used for investigation.
The results show that among different kind of taboo, like general, animals, family and etc., general taboos have the highest rate of application and animals, family and disease have the lowest one. Besides, there is no significant relation between gender and the use of taboo. Which means the males and females used the same amount of them. But the only difference is about the type of taboos used by males and females. Females mostly used the animals, but males mostly used general taboos. Besides, males never used of taboo related to diseases.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sociolinguistics
  • taboo
  • Gender
  • Cinematic films
منابع و مأخذ
 
 
ابهریان آزادی، سلماز (1389). بررسی تطبیقی دشواژه‌ها و به واژه‌ها در فارسی و ترکی آذربایجانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی. دانشگاه الزهرا(س).
ارباب، سپیده (1391). بررسی و طبقه‌بندی دشواژه‌های رایج فارسی در تداول عامه. فصلنامه پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقی، شماره4.
افروز بروجنی، مهناز (1389). بررسی ساختار محتوایی و زبانی واژگان تابو در برخی از داستان‌های معاصر فارسی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی شهرکرد.
مدرسی خیابانی، شهرام (1392). بررسی میزان کاربرد دشواژه‌ها در برنامه‌های طنز. فصلنامه علوم اجتماعی مطالعات سبک زندگی، شماره 4: 57-76.
مدرسی، یحیی (1391). در آمدی بر جامعه‌شناسی زبان (چاپ سوم). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مظلومان، رضا (1351). سینما و اثرش بر رفتارهای ضد اجتماعی. فصلنامه دانشکده علوم و حقوق سیاسی، شماره 10:113-147.
سلطانی گرد فرامرزی، مهدی (1385). نمایش جنسیت در سینمای ایران. فصلنامه زن در توسعه و سیاست، شماره 14: 61-92.
شیخی، تهمینه (1390). بررسی کاربرد دشواژه‌ها در گفتار گویشوران زبان ترکمنی. زبان شناخت. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 2: 11-24.
 وارداف، رونالد (1393).  درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان. ترجمه رضا امینی. تهران: انتشارات بوی کاغذ.
 
Gao, Ch. (2013). A Sociolinguistic Study of English Taboo Language. Theory and Practice in Language Studies, Vol. 3, No. 12: 2310-2314.
 
Mirus, G. Fisher, J. Napoli, D. (2012). Taboo expressions in American Sign Language. Lingua 122:1004-1020.
Nazir, B. (2012). Gender Patterns on Facebook: A Sociolinguistic Perspective. International Journal of Linguistics. Vol. 4, No. 3.  ISSN 1948-5425