مقایسه نقش و راهبردهای روشنفکران قبل و بعد از انقلاب اسلامی در توسعه سیاسی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران a.ahmadi.1905@gmail.com

2 استادیار گروه علوم اجتماعی، واحد گرمسار، دانشگاه، آزاد اسلامی، گرمسار، ایران (نویسنده مسئول) seda@yahoo.com

3 استادیار گروه علوم اجتماعی، واحد گرمسار، دانشگاه، آزاد اسلامی، گرمسار، ایران sharbatian@yahoo.com

چکیده

هدف اصلی این پژوهش مقایسۀ نقش و راهبردهای روشنفکران قبل و بعد از انقلاب اسلامی در توسعۀ سیاسی ایران است و در همین راستا، نقش روشنفکران چهار نسل متفاوت اول، دوم و سوم و چهارم مورد بررسی قرار گرفته است. روش این پژوهش، کیفی و با رویکرد تحلیل محتوا و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای و مقالات انجام شده که روشنفکران نسل اول تا چهارم ایران معاصر در آن به بحث و تحقیق پرداخته‌اند و محقق، با استفاده از رویکرد استقرایی و کدگذاری سه‌گانه به استخراج و تحلیل مطالب مرتبط و موردنیاز پرداخته است. یافته‌ها و نتایج پژوهش نشان‌دهندۀ آن است که روشنفکران در طول دوران معاصر نقش‌ها و راهبردهای متفاوتی داشته‌اند که از آن جمله می‌توان به سکولاریسم در نزد روشنفکران عصر مشروطیت، صنعتی شدن در نزد روشنفکران عصر پهلوی اول، پیشرفت در علم و فنّاوری نزد روشنفکران پهلوی دوم و رفع وابستگی به کشورهای غربی در بین روشنفکران بعد از انقلاب اسلامی اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing the Role and Strategies of Intellectuals before and after the Islamic Revolution in the Political Development of Iran

نویسندگان [English]

  • ali ahmadi 1
  • Mojtaba Sedaghati Fard 2
  • Yaaghoub Sharbatian 3
1 PhD student in Political Sociology, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran. a.ahmadi.1905@gmail.com
2 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran (Corresponding Author)
3 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Garmsar Branch, Azad Islamic University, Garmsar, Iran dy sharbatian@yahoo.com
چکیده [English]

The main purpose of this research is to compare the role and strategies of intellectuals before and after the Islamic Revolution in the political development of Iran, and in this regard, the role of intellectuals of four different generations, the first, second, third, and fourth, has been investigated. The research method is qualitative and with a content analysis approach, using library tools and articles in which intellectuals of the first to fourth generation of contemporary Iran have discussed and researched, and the researcher used the inductive approach and triple coding to extract and analysis of related and required content. findings and results of the research show that intellectuals have different roles and strategies during the contemporary era, including secularism in the eyes of the intellectuals of the constitutional era, industrialization in the eyes of the intellectuals of the first Pahlavi era, progress in science and technology in the eyes of the second Pahlavi intellectuals, and Dependence on Western countries among the intellectuals after the Islamic Revolution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intellectualism
  • Intellectuals
  • Political Development
  • Contemporary Iran

مراجع

منابع و مأخذ
 آبراهامیان، یرواند(۱۳9۴). ایران بین دو انقلاب. تهران: نشر نی.
آدمیت، فریدون(۱۳۴۰). فکر آزادی و مقدمه نهضت مشروطه در ایران. تهران: نشر سخن.
آدمیت، فریدون(۱۳8۳). اندیشه‌های طالبوف تبریزی. تهران: دماوند.
ازغندی، علیرضا(۱۳9۲). تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران ۵۷-۱۳۲۰. تهران: سمت.
باتامور، توماس برتون(۱۳۷۷). نخبگان و جامعه. ترجمۀ علیرضا طیب. تهران، نشر شیرازه.
بازرگان، مهدی(1384). آیا اسلام یک خطر جهانی است؟ تهران: قلم.
ببی، ارل(1384). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. ترجمۀ دکتر رضا فاضل، تهران: نشر سمت.
 بروجردی، مهرزاد(1377). روشنفکران ایرانی و غرب. ترجمۀ جمشید شیرازی، تهران: نشر فرزان.
بشیریه، حسین(1377). جامعه‌شناسی سیاسی. تهران، نشر نی.
بشیریه، حسین(1390). درس‌های دموکراسی برای همه. تهران: نشر نگاه معاصر.
بشیریه، حسین(1392). عقل در سیاست. تهران: نگاه معاصر.
بیگدلو، رضا(1390). باستان‌گرایی در تاریخ ایران. تهران: بینا.
پدرام، مسعود(1393). روشنفکری دینی و مدرنیته: در ایران پس از انقلاب. تهران: گام نو.
تاجیک، محمدرضا(1389). جامعۀ امن در گفتمان خاتمی. تهران: نشر نی.
جعفری، افشین و قاسمی، زهرا(1399). تأثیر رابطه نخبگان سیاسی حاکم و روشنفکران بر توسعۀ فرهنگ سیاسی پس از انقلاب اسلامی، رهیافت انقلاب اسلامی، 14(52)، 244- 255. کد dor: 20.1001.1.20083777.1399.14.52.12.2
جهانبگلو، رامین(1396). موج چهارم. تهران: نشر نی.
دلانتی، جرالد(1396). دانش در چالش: دانشگاه در جامعۀ دانایی، ترجمۀ علی بختیاری‌زاده، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
رضوی، مسعود(۱۳۷۹). روشنفکران، احزاب و منافع ملی. تهران، نشر فروزان روز.
رهبری، مهدی(1394). جامعه‌شناسی سیاسی انقلاب اسلامی ایران. بابلسر: دانشگاه مازندران.
ریتزر، جرج(1385). نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ساروخانی، باقر(1383). روش تحقیق در علوم اجتماعی. جلد دوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سروش، عبدالکریم(1396). مدیریت و مدارا. تهران: صراط.
سریع القلم، محمود(1392). عقلانیت و توسعه‌یافتگی ایران. تهران: نشر فرزان.
سعید، ادوارد(۱۳۸۰). نقش روشنفکر. ترجمه: حمید عضدانلو، تهران، نشر نی.
سعید، ادوارد(1388). نشانه‌های روشنفکری. ترجمۀ محمد افتخاری، تهران: نشر آگه.
سوئل، توماس(1401). روشنفکران و جامعه. ترجمۀ شایان صولتی و شروین صولتی، تهران: انتشارات گوتنبرگ.
صدری، احمد(1386). جامعه‌شناسی روشنفکران. ترجمۀ حسن آبنیکی، تهران: انتشارات کویر.
عنایت، حمید(1381). اندیشه سیاسی در اسلام معاصر. ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی، تهران: انتشارات خوارزمی.
میرلطفی، پرویز رضا و جهانتیغ، محسن(1401). نقش جریان روشنفکری در توسعۀ سیاسی. پنجمین کنفرانس بین‌المللی و ششمین. کنفرانس ملی حقوق و علوم سیاسی، تهران، 1625894 https: //civilca. Com / com / doc /
Huntington, Samuel. (1965). Political Develop and Political Decay, world political, xvii.
Weber, Max. " Politics as a Vacation", In from Max Weber, edited by H.H. Gerth and C. Wright Mills. New York: Oxford University Press,1958.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار