تحلیل انسان‌شناختی طریقت قادریه طالبانی در منطقه اورامانات لهون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.

چکیده

اعتقادات صوفیان و دراویش در طول تاریخ اسلام، یکی از بحث برانگیزترین مسائل بوده است و سبب کشاکش‌ها و معرکه‌های بسیاری در طول تاریخ در میان موافقان و مخالفان بوده است. در سوی مخالفان، همیشه برخی از فقها و فلاسفه ایستاده بودند و هر کدام از منظر خود به این گروه ایراد وارد آورده‌اند. ایرادات فقها از منظر فقهی و ایرادات فلاسفه از منظر معرفت‌شناختی بوده است.  
در این مقاله با بررسی طریقت قادریه طالبانی که یکی از فرقه‌های مشهور در صوفیان است، با رویکردی انسان‌شناختی به واکاوی مؤلفه‌های اعتقادی آنان و ارتباط این نظام اعتقادی با نظام کنشی پرداخته شده است. مسئله اصلی این مقاله این است که طریقت قادریه چیست و چه نظام اعتقادی ـ  ارزشی داشته و این نظام چگونه خود را در شکل مناسکی در حوزه فردی و اجتماعی به منصه ظهور رسانیده و بازتولید می‌کند. میدان مطالعه شده در این تحقیق، روستاهای وراء و نجار در اورامانات لهون، در نزدیکی پاوه هستند. روش تحقیق در اینجا مشاهده مشارکتی، مصاحبه و مطالعات اسنادی بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Anthropological Analysis of Talebani Qadiriyya’s Order in Oramanat Lehun Region

نویسنده [English]

  • Ahmad Naderi
Assistant Professor, Tehran Uni.
چکیده [English]

The beliefs of Sufis and Dervishes have been one of the most controversial issues during Islamic history and caused numerous challenges and struggles between supporters and opposition groups of these beliefs. There were always some jurists and philosophers among opposition groups who have cited some shortcomings according to their point of views. Jurists’ views covered juridical issues while philosophers’ views emphasized on epistemological problems.
In this article, Talebani Qadiriyya’s order as one of the main sects of Sufism has been reviewedthrough anthropological approach by analyzing their theological components and the relationship between their belief system and real world. The main concern of this article is laid upon what is Qadiriyya order? What kind of belief or value system it has? And how this order is reproduced or emerged in individual and social domains? The field research was done in “Vora” and “Najjar” villages in Oramanat Lehunnear the Paveh. The research method is used in this article is participant observation, interviews and study of documents.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qadiriyya order
  • Kurdish culture
  • Dhikr
  • Sama
  • Khanqah
  • Dervishes
منابع و مآخذ
 
ابن‌خلدون، عبدالرحمن بن محمد(1382). مقدمه ابن‌خلدون، ترجمه محمد پروین گنابادی، چاپ دهم، تهران: علمی فرهنگی.
امینی، امیر(1377). تحقیقی پیرامون زبان کردی، تهران: هدف.
تامسون، کنت و دیگران(1381). دین و ساختار اجتماعی، ترجمة علی بهرام‌پور و حسن محدثی، تهران: کویر.
تدین، عطاءالله، بی‌تا، جلوه‌های تصوف و عرفان در ایران و جهان، انتشارات تهران. 
چهاردهی، نورالدین(1360). سلسله‌های صوفیه ایران، تهران: بتونگ.
 دورکیم، امیل(1383). صور بنیادین حیات دینی، باقر پرهام، تهران: مرکز.
 زرین‌کوب، عبدالحسین(1362). ارزش میراث صوفیه، تهران: امیرکبیر، چاپ 5.
ستاری، جلال(1375). عشق صوفیانه، تهران: مرکز، چاپ دوم.
سجادی، سیدضیاءالدین(1372). مقدمه‌ای بر عرفان و تصوف، تهران: سمت.
 سهروردی، عمربن محمد(1364). عوارف‌المعارف، ج۱، ترجمه ابومنصور عبدالمؤمن اصفهانی، تهران: قاسم انصاری.
کربن، هانری(1387). انسان نورانی در تصوف ایرانی، فرامرز جواهری نیا، شیراز: آموزگار خرد، چاپ دوم.
 غنی، قاسم(1356)، بحثی در تصوف، تهران: زوار، چاپ دوم.
 فروزانفر، بدیع‌الزمان(1351). مجموعه مقالات و اشعار، به کوشش عنایت‌الله مجیدی، تهران: دهخدا.
 فروهر، نصرت‌الله(1387) کارنامه تصوف، تهران: افکار.
قشیری، عبدالکریم بن‌هوازن(1361). رساله قشیریه، تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران: علمی فرهنگی.
 شمس، ابراهیم، جغرافیای هورامان، در: دایره‌المعارف هورامان، دسترسی آنلاین: http://sarkav.blogfa.com/  تاریخ دسترسی: مرداد 1394.
مرکز آمار ایران، سرشماری نفوس و مسکن سال 1385، دسترسی آنلاین:
 
Arrbery, A. J, 2008, Sufism, An Account of the Mystics of Islam, London: Routledge
Avery, Kenneth. S, 2004, A Psychology of Early Sufi Samâ`: Listening and Altered States, London: Routledge
During, Jean, 1999, “what is Sufi Music?” in: The Heritage of Sufism (Volume 2): The legacy of medieval Persian Sufism (1150-1500), edited by Leonard Lewisohn, Oxford: Oneworld
Eliade, Mircea, 1978, A History of Religious Ideas: From the Stone Age to the Eleusinian Mysteries, trans. by Willard R. Trask, Chicago: University of Chicago Press
 
Knysh, Alexander, 2010, Islamic mysticism : a short history, Boston: Brill
Otto Rudolf, 2004, Das Heilige: Über das Irrationale in der Idee des Göttlichen und sein Verhältnis zum Rationalen, 2 Auflage, München: C.H.Beck
Schimmel, Annemarie, 2005, The Role of Music in Islamic Mysticism, in: SUFISM, MUSIC AND SOCIETY IN TURKEY AND THE MIDDLE EAST, edited by: Anders Hammarlund, Tord Olsson, Elisabeth Özdalga, London: Taylor & Francis e-Library
Titus, Burckhardt, 2008, Introduction to Sufi doctrine, Indiana: World Wisdom