بررسی کارکرد اجتماعی- فرهنگی ماشین نگاره‌ها بر اساس مدل قوم‌نگاری زبانی هایمز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه کاشان

3 دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی

چکیده

بشر در طول تاریخ برای ارتباط مؤثر با سایر افراد جامعه، راهکارهای متفاوتی را آزموده است. ازنگاره‌های اولیه بر دیوار غارها تا دیوار نوشته‌ها و ماشین نگاره‌ها همگی سعی دارند تا مانند آیینه‌ای تمام نما، گزارشگر ذهنیّات، احساسات و عواطف، ‌آمال و آرزوها و دردهای بشری باشند. ماشین نگاره (ماشین نوشته) یکی از نمادهای مهم زبان، در جوامع شهری است که کمتر  توجه محققان ایرانی شده است. در این پژوهش، ارتباط از طریق ماشین نگاره‌ها و تأثیرات فرهنگی و اجتماعی آنها بررسی شد. از میان تعداد فراوانی از ماشین نگاره‌ها که به‌طور تصادفی در سالیان متمادی از سطح شهرهای مختلف جمع‌آوری شدند؛ مجموعه‌ای شامل 2312 ماشین نگاره به شیوه تحلیل محتوایی طبقه‌بندی، کدگذاری و بررسی شد. پراکندگی و کارکردهای اجتماعی و فرهنگی آنها بر اساس مدل قوم‌نگاری زبانی ‌هایمز[1]معروف به SPEAKING نیز تحلیل و از نظر محتوایی به 15 مقوله تقسیم شد. بررسی فراوانی داده‌ها نشان داد که آموزه‌های مذهبی، نوشته‌های پند آموز و توصیه‌های اخلاقی بیشترین فراوانی و گونه‌های انتقادی و سیاسی دارای پایین‌ترین فراوانی بودند. نتایج ازمون خی2 نیز نشان داد که این تفاوت‌ها با سطح اطمینان 99 درصد معنا دارند. بررسی ماشین نگاره‌ها در مدل هایمز نشان داد که ماشین نگاره‌ها نیز مانند دیگر رویدادهای ارتباط کلامی بشر، با هشت عنصر موقعیت مکانی، ماهیت نویسندگان‌، هدف، قالب زبانی، ‌لحن کلام، ‌نوع کانال ارتباطی‌، هنجارها و ژانر خاص خود، پیام‌های اجتماعی و فرهنگی را به راحتی منتقل می‌کنند.



[1]. Hymes

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Socio-cultural Aspects of Bumper Stickers Based on Dell Hymes’ Ethnography

نویسندگان [English]

  • hh hh 1
  • g g 3
1 hh
2
3 g
چکیده [English]

One of man’s engagements has always been social communication for which he has sought to find various means such as old inscriptions on the walls of caves and the more modern graffiti. As a form of communication, bumper stickers reflect mindsets, emotions, and socio-cultural views of people. The reflection of deep socio-cultural issues through bumper stickers has unfortunately been underestimated in linguistic research. The current study aimed to analyze bumper stickers as an effective tool for the expression of socio-cultural ideas and meanings. 2312 bumper stickers were collected randomly over a long period of time. They were content analyzed and categorized into 15 categories. They were also described in terms of Hymes’ ethnography of communication. The results of the analyses revealed that religious and inspirational bumper stickers were the most frequent and the political and critical ones were the least frequent. Statistically significant differences were found between these categories of  bumper stickers.  The studies also showed how bumper stickers convey significant meanings through their setting, participant, end, act, key, instrumentality, norms, and genres.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hymes
  • Ethnography of Communication
  • Bumper sticker
  • language and Culture
  • Linguistic Landscape

مراجع

منابع و مأخذ
 
 
ابوالقاسمی، محمدجواد (1385). شناخت فرهنگ. ترجمه سیاوش نادری فارسانی، چاپ اول، تهران: عرش پژوه.
انوشه، حسن (1381). فرهنگ‌نامة ادبی فارسی، جلد دوم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی:  سازمان چاپ و انتشارات.
آرین‌پور، یحیی (1375). از صبا تا نیما، ‌جلد دوم، چاپ ششم، تهران: زوار.
بشیریه، حمید (1387). فرهنگ انسان‌شناسی و قوم‌شناسی، چاپ دوم، تهران: نشر نگاه معاصر.
پیشقدم، رضا؛ فاطمه وحیدنیا‌؛ ایلین ‌فیروزیان پوراصفهانی (1393). «‌نگاه جامعه‌شناختی به کنش گفتار نفرین: مقایسه زبان‌های فارسی و انگلیسی». فصلنامه مطالعات زبان و ترجمه دانشکده ادبیات و علوم انسانی علمی ـ پژوهشی، شماره 2.
تاجیک، ‌محمدرضا (1379). «مجموعه مقالات، گفتمان و تحلیل گفتمانی»‌، تهران: فرهنگ گفتمان.
تحریریان، محمدحسن؛ مصطفی مرادی مقدم (1392).«‌بررسی گرایش‌ها و تحلیل بین فرهنگی دیوار نوشته‌ها:  گفتمان خاموش»‌، ماهنامه جستارهای زبانی. شماره 3.
دقتی نجد، محمدصادق (1387‌). قلمرو موضوعات مردم نگاری (جلد اول: مردم‌نگاری روستایی و ایلی)‌، چاپ اول، تهران: میراث فردا‌.
دیوسالار فرهاد (1389). «آسیب‌شناسی اعتماد اجتماعی در خودرونوشته‌ها».‎ فصلنامه اندیشه‌های ادب، شماره 5.
زندی، بهمن؛ مهدی ‌سمایی و مسعود شهبازی (1390)‌. «بررسی زبان‌شناختی خودرو نوشته‌های تهران و اردبیل». فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 4.
ستاری، جلال (1373). فرهنگ و مردم، تهران: نشر شورای عالی فرهنگ و هنر.
ستاری، جلال (1389). هویت جمعی در شناسایی مصادیق فرهنگ، تهران: نشر مرکز.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1379). موسیقی شعر، چاپ ششم. تهران: آگاه.
شهبازی، مسعود (1389). ‌بررسی خودرو نوشته‌های شهرهای تهران و اردبیل از دیدگاه زبان‌شناختی‌‌. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد.
قجری، حسینعلی و ‌جواد نظری (1392). کاربرد تحلیل گفتمان در تحقیقات اجتماعی‌. چاپ اول. تهران: جامعه‌شناسان.
کوثری، مسعود (1389). «گرافیتی به‌منزله هنر اعتراض». فصلنامه جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، شماره 1.
میرزایی، حسین و وحید طلوعی (1393). درآمدی بر روش‌شناسی مطالعات فرهنگی، چاپ اول، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
هادیان طبایی زواره، ‌سیدجمال (1388). اتول نامه فرهنگ ماشین‌نوشته‌ها در‌ ایران، چاپ دوم، تهران: نشر یک.
 
Bhatia,T. K. (1987). English in advertising‌. Multiple mixing and media , World Englishes 6(1)33-48.
Bhatia,T. k. (1992). Discourse functions and pragmatics of mixing:  A dvertising across cultures, world Englishes 11(2/3):  195-215.
Goddard, A. (2001). The Language of Advertising:  Written Texts, 2nd ed. , London :  Routledge.
Hymes, D. (1964). A perspective for linguistic anthropology.  In Horizons of anthropology. Sol Tax, ed:  Chicago, Aldine.
Hymes, D. (1972( .On communicative competence. Sociolinguistics,269-293.
Hymes, D. (1972). Models of the interaction of language and social life‌. In :  J. J. Gumperz and D. Hymes(eds) Directions in Sociolinguistics: The Ethnography of Communication, New York: Holt,Rinehart and Winston ,pp. 35-71
Hymes, D. H. (2011). A perspective for Linguistic Anthropology (vol 14, pg 569, 2010). Journal of sociolinguistics, 15(1), 149-149.
Jahnson , D. ‌m (1992). Approaches to Research in Second Language Learning. New York :  Longman.
Mackey, A. &Gass, s. M. (2005). Second language research:  Methodolgy and Dooijn. New jersey,Lawerence Erlbaume.
Polski, M. (2005), ethnograghy for market researc author: sage publications. London. New Delhi
Morgan, M. (2004). Speech Community‌. In : A. Duranti(ed. ) A Companion to linguistic Anthropology, Oxford: Blakwell,pp. 186-219.
Saville-Troike, (2003), d. M. Applications and implications. Document Resume, 241.
Shohamy, E. , & Gorter, D. (2008). Linguistic landscape:  Expanding the scenery:  Routledge.
Swales, J. M. (1990). Genre Analysis:  English in Academic and Research Settings, Cam bridge : Cambridge University Press.
Toolan,M. (1988). The language of press advertising. In  M. Ghadessy (ed. ) Registers of Written English, London :  Francis Pinter, pp. 52-64.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار