مقاله پژوهشی
افسانه ادریسی؛ سمانه پالیزبان
دوره 10، شماره 6 ، مرداد 1388، صفحه 9-26
چکیده
تحقیق حاضر به منظور شناخت رابطة میان خدمات شهری و سبک زندگی شهروندان با هدف بررسی نقش تسهیلات شهری بر شیوة زندگی شهرنشینان انجام شده است. در این پژوهش، با استفاده از شیوة پیمایشی، با 734 نفر از سرپرستان خانوارهای ساکن در مناطق بیستودوگانه شهر تهران یا افراد مطلع خانوار که حداقل 18 سال سن داشتهاند، مصاحبه شده است. یافتههای ...
بیشتر
تحقیق حاضر به منظور شناخت رابطة میان خدمات شهری و سبک زندگی شهروندان با هدف بررسی نقش تسهیلات شهری بر شیوة زندگی شهرنشینان انجام شده است. در این پژوهش، با استفاده از شیوة پیمایشی، با 734 نفر از سرپرستان خانوارهای ساکن در مناطق بیستودوگانه شهر تهران یا افراد مطلع خانوار که حداقل 18 سال سن داشتهاند، مصاحبه شده است. یافتههای تحقیق نشان داد میزان برخورداری و استفادة شهروندان تهرانی از خدمات شهری شهرداری کمتر از حد متوسط است. به طور متوسط تمایلات رفتاری پاسخگویان در زمینة نحوة گذران اوقات فراغت، مدیریت بدن، و دیگر سلائق بیشتر سنتی بوده و فاصلة زیادی تا سبک مدرن دارد. یافتههای تحقیق رابطة میان سبک زندگی با برخورداری از خدمات شهری و میزان استفاده از آنها را تأیید کرد و نشان داد شهروندانی که از خدمات شهری برخوردارترند و از آنها بیشتر استفاده میکنند، سبک زندگی مدرنتری دارند. متغیر میزان استفاده از خدمات شهری تأثیر مستقیم بر سبک زندگی دارد. بنابراین، اگر امکانات و تسهیلات شهری افزایش یابد ولی در کنار آن میزان استفاده از این خدمات رایج نشود، هیچ تغییری در شیوة زندگی شهروندان حاصل نمیشود.
مقاله پژوهشی
فاطمه براتلو؛ محمد صنایع
دوره 10، شماره 6 ، مرداد 1388، صفحه 27-43
چکیده
توجه به ادبیات موجود در حوزة دانش علوم اجتماعی و مدیریت نظام فرهنگی ـ اجتماعی و نیز ادبیات فقهی، کلامی، و فلسفی در حوزة اندیشة دینی میتواند رویکردی بیافریند که خود با پارادایمی توحیدی فهمیدنی است. چنین رویکردی میتواند ما را در ارائة تفسیری نو از مفاهیم اجتماعی یاری دهد. اندیشمندان علوم اجتماعی از دیرباز به دنبال طراحی شهری ...
بیشتر
توجه به ادبیات موجود در حوزة دانش علوم اجتماعی و مدیریت نظام فرهنگی ـ اجتماعی و نیز ادبیات فقهی، کلامی، و فلسفی در حوزة اندیشة دینی میتواند رویکردی بیافریند که خود با پارادایمی توحیدی فهمیدنی است. چنین رویکردی میتواند ما را در ارائة تفسیری نو از مفاهیم اجتماعی یاری دهد. اندیشمندان علوم اجتماعی از دیرباز به دنبال طراحی شهری ایدهآل بودهاند که در آن امور طبیعی و اجتماعی به بهترین نحو جاری است. در چنین جامعهای کنشگران در پیروی از قواعد اجتماعی فعالانه ظاهر میشوند. چنین فرایندی در ادبیات علوم انسانی میتواند با متغیر سرمایة اجتماعی تبیین و تفسیر شود. در ادبیات دینی امر به معروف و نهی از منکر نزدیکترین مضمون به این معناست. این مقاله با تکنیک حل مسئله در پی استفاده از داراییهای معرفتی امیدوار به ارائة مدلی شناختی است که با استفادة ابزارگونه از عقلانیت مدرن ذیل اندیشهای درون دینی میتواند راهی نو در حوزة گسترش مفهومی ادبیات بومی کشور باشد. از این رو، ضمن پرداختن به ادبیات سرمایة اجتماعی، مدلی شناختی به منظور نهادینه کردن بعدی از اندیشة اجتماعی دینی ارائه شده است.
مقاله پژوهشی
محمدرضا رضوانی؛ علی احمدی
دوره 10، شماره 6 ، مرداد 1388، صفحه 45-68
چکیده
شناخت و درک مفهوم مکان و فضا در بسیاری از حوزههای علمی کاربرد دارد. فضا و مکان بستری برای فعالیتهای انسانی تلقی میشود. بنابراین، بررسی ماهیت فضا و مکان و تعامل آن با فرهنگ ضروری است، چرا که غفلت از این موضوع مانع شناخت جامع مکان و فرهنگ خواهد بود. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش فرهنگ در مکانها و شکلگیری هویت مکانی با روش اسنادی ...
بیشتر
شناخت و درک مفهوم مکان و فضا در بسیاری از حوزههای علمی کاربرد دارد. فضا و مکان بستری برای فعالیتهای انسانی تلقی میشود. بنابراین، بررسی ماهیت فضا و مکان و تعامل آن با فرهنگ ضروری است، چرا که غفلت از این موضوع مانع شناخت جامع مکان و فرهنگ خواهد بود. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش فرهنگ در مکانها و شکلگیری هویت مکانی با روش اسنادی است که از منابع متعدد استفاده شده است. استفادة انسان از مکان برای بیان احساس مکانی یا هویتپذیری در سطوح محلی، منطقهای، ملی، و جهانی مؤثر است، انسان با فرهنگ خود در شکلپذیری و نقشیابی مکانها تأثیرگذار است. فرهنگهای گوناگون مکانهای خاص خود را میسازند و کارکردهایی متناسب به آن میبخشند. ویژگیهای فرهنگی جامعه همچون روحی در کالبد مکان نفوذ میکند، در آن تجلی مییابد و خود را در بستر مکانی و فضایی نمایان میسازد. معماری، شیوههای کشت و زرع، نوع و شکل سکونتگاههای انسانی، و ساخت راهها از جمله پدیدههایی انسانی متأثر از فرهنگ است که به مثابه چشماندازهای فرهنگی مطالعه میشوند.
مقاله پژوهشی
مهناز شایستهفر
دوره 10، شماره 6 ، مرداد 1388، صفحه 69-99
مقاله پژوهشی
محمدرحیم عیوضی؛ ولیمحمد احمدوند
دوره 10، شماره 6 ، مرداد 1388، صفحه 101-118
چکیده
مقالة حاضر پژوهشی است بر رویکرد نظری امام خمینی(ره) دربارة سکولاریسم. مسلماً پرداختن به این موضوع مستلزم تعریف سکولاریسم، تفاسیر و برداشتهای گوناگون از آن، و فرایند سکولاریزاسیون است. از این رو، پژوهشگر ضمن بیان مقدمات به آرا و مبانی نظری حضرت امام خمینی(ره) دربارة شاخصها و مبانی سکولاریسم همچون خصوصی شدن دین، عقلانیت ابزاری، ...
بیشتر
مقالة حاضر پژوهشی است بر رویکرد نظری امام خمینی(ره) دربارة سکولاریسم. مسلماً پرداختن به این موضوع مستلزم تعریف سکولاریسم، تفاسیر و برداشتهای گوناگون از آن، و فرایند سکولاریزاسیون است. از این رو، پژوهشگر ضمن بیان مقدمات به آرا و مبانی نظری حضرت امام خمینی(ره) دربارة شاخصها و مبانی سکولاریسم همچون خصوصی شدن دین، عقلانیت ابزاری، جدایی اخلاق از سیاست، و جدایی دین از سیاست میپردازد. انقلاب اسلامی نقطة عزیمت تحول در مبانی اندیشه در ایران معاصر است. انقلاب اسلامی اعتراضی بود به نحوة تفکر، نحوة زندگی، و نوسازی سیاسی ـ اجتماعی سکولار. شایسته است به این سؤالات پاسخ داده شود که چرا انقلاب اسلامی و ایدئولوگ آن، یعنی حضرت امام خمینی(ره)، با سکولاریسم تضادی بنیادین داشتند. تا کنون مقالات و آثار متعددی از دیدگاه اسلام دربارة سکولاریسم نگاشته شده است، اما از دیدگاه حضرت امام(ره) دربارة مبانی اندیشه سکولاریستی بحث نشده است. پژوهشگر در این مقاله تلاش میکند تا با بیان و فهم مبانی اندیشة سکولاریسم به تبیین دیدگاه حضرت امام(ره) بپردازد.
مقاله پژوهشی
حسن کلاکی
دوره 10، شماره 6 ، مرداد 1388، صفحه 119-140
چکیده
نظریة بنیادی روشی مدرن برای کشف مفاهیم بنیادی از دلِ دادههای تحقیق کیفی است. از این منظر، یک روش کیفی با تکنیک اکتشافی- استقرائی است، اما پوزیتیویسم روشی است کمّی با تکنیک قیاسی به دنبال تأیید یا ردّ مدل نظری و فرضیات تحقیق. نظریة بنیادی سه مرحلة اساسی کدگذاری باز، محوری و انتخابی دارد. البته مراحل روششناسی نظریة بنیادی لزوماً ...
بیشتر
نظریة بنیادی روشی مدرن برای کشف مفاهیم بنیادی از دلِ دادههای تحقیق کیفی است. از این منظر، یک روش کیفی با تکنیک اکتشافی- استقرائی است، اما پوزیتیویسم روشی است کمّی با تکنیک قیاسی به دنبال تأیید یا ردّ مدل نظری و فرضیات تحقیق. نظریة بنیادی سه مرحلة اساسی کدگذاری باز، محوری و انتخابی دارد. البته مراحل روششناسی نظریة بنیادی لزوماً پیدرپی نیست؛ بلکه بر اساس تحلیل همزمان است. یعنی محقق همزمان میتواند به گردآوری، طبقهبندی، و تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق بپردازد و از ارتباط میان مقولة مرکزی با دیگر مقولات خط داستانی پدید میآید. در نظریة بنیادی، برخلاف تحقیقات کمّی، پیش از تحقیق میدانی نمیتوان نمونهگیری نظری را برنامهریزی کرد. معیار قضاوت در نمونهگیری نظری هنگامی اتفاق میافتد که اشباع نظری مقوله یا نظریه صورت پذیرد. هنگامی که محقق، پس از پیمودن روند مسیرهای فوق، به کشف نظریه نرسید باید حساسیت نظری را افزایش دهد، یعنی پرسیدن و مقایسة مداوم در طول تحقیق که اساس نظریة بنیادی را تشکیل میدهد.
مقاله پژوهشی
علی صباغیان
دوره 10، شماره 6 ، مرداد 1388، صفحه 141-160
چکیده
بازار داخلی اروپایی بخش سینما را در برگرفته است. با وجود این، فیلم به مثابه یک رسانه فرهنگی، به آسانی خود را در معرض روندهای یکسانساز که در فرایند ادغام اقتصادی ذاتی است قرار نمیدهد. به نظر میرسد مابین اقدامات ملی و تلاشهایی که به منظور بهوجود آوردن بازار مشترک اروپایی برای کالاها و خدمات سمعی و بصری انجام میگیرد، ...
بیشتر
بازار داخلی اروپایی بخش سینما را در برگرفته است. با وجود این، فیلم به مثابه یک رسانه فرهنگی، به آسانی خود را در معرض روندهای یکسانساز که در فرایند ادغام اقتصادی ذاتی است قرار نمیدهد. به نظر میرسد مابین اقدامات ملی و تلاشهایی که به منظور بهوجود آوردن بازار مشترک اروپایی برای کالاها و خدمات سمعی و بصری انجام میگیرد، تناقضی وجود دارد. این وضعیت با افزودن ماده 151 به نظام حقوقی اتحادیة اروپا در پیمان ماستریخت، که حمایت از ارزشهای فرهنگی را یکی از وظایف اساسنامهای اتحادیة اروپا ذکر میکند، پیچیدهتر شده است. وقتی به توسعة سیاست فیلم اروپایی مینگریم تضاد ذاتی این دو موضوع به شدت آشکار میشود. دستور کار این سیاست اهداف دوگانهای را بهوجود میآورد که به آسانی آشتیپذیر نیستند. با رویارویی اقدامات سیاست رقابتی اروپایی مؤثر بر بخش فیلم و ملاحظات سیاست فرهنگی ملی، این تنش افقی تشدید شده است. هدف این مقاله بررسی دو سطح تنش در چارچوب سیاست فیلم اتحادیة اروپا بر مبنای اسناد و رویههای کمیسیون اروپا و دستیابی به نتایجی برای پایداری آینده است.