مقاله پژوهشی
سید میلاد موسوی حق شناس؛ احسان شاه‌قاسمی
چکیده
فضای مجازی عرصهای است که بخش گسترده‌ای از خدمات، تبادلات، گردش اطلاعات، تعاملات، ارتباطات و به تعبیری، حیات در آن یا به‌واسطۀ آن جریان می‌یابد؛ به همین جهت، ضرورت وجود قاعده‌های اخلاقی در این پهنه با توجه به قابلیتهای بی‌بدیل و روزافزون آن انکارناشدنی است. یکی از ظرفیت‌های مغفول‌مانده در زمینۀ سامان‌بخشی و توسعۀ اخلاق در ...
بیشتر
فضای مجازی عرصهای است که بخش گسترده‌ای از خدمات، تبادلات، گردش اطلاعات، تعاملات، ارتباطات و به تعبیری، حیات در آن یا به‌واسطۀ آن جریان می‌یابد؛ به همین جهت، ضرورت وجود قاعده‌های اخلاقی در این پهنه با توجه به قابلیتهای بی‌بدیل و روزافزون آن انکارناشدنی است. یکی از ظرفیت‌های مغفول‌مانده در زمینۀ سامان‌بخشی و توسعۀ اخلاق در فضای مجازی بهرهگیری از نقش مسئولیت‌های اجتماعی و تدوین کدهای مرتبط با آن است. در این مقاله، بر مبنای نظریۀ داده‌بنیاد و با استفاده از روش ترکیبی، ابتدا سعی شده است، با مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته با متخصصان و خبرگان حوزۀ ارتباطات، کدهای مسئولیت اجتماعی پیشنهادی آنها در حوزۀ فضای مجازی استخراج شود و پس از آن، با ترتیب‌دادن پیمایشی به‌کمک پرسشنامه، اولویت کدهای مذکور از منظر شهروندان تهرانی مورد سنجش قرار گیرد. تدوین نظام اولویت‌بندی از این جهت حائز اهمیت است که می‌تواند در سیاستگذاریها، قانونگذاریها و برنامه‌ریزی‌های راهبردی مورد نظر و ملاحظۀ تصمیم‌گیران و کارگزاران قرار گیرد. بر اساس نتایج این مقاله، کدهای مسئولیت اجتماعی پیشنهادی متخصصان در ده مقولۀ «روابط اجتماعی»؛ «حریم خصوصی، حفاظت و امنیت»؛ «خانواده و کودکان»؛ «تبلیغات و تجارت الکترونیک»؛ «اقدامات و تکنیک‌های غیرحرفه‌ای، آزاردهنده و آسیب‌زا»؛ «سواد رسانهای»؛ «تولید محتوا»؛ «مالکیت فکری»؛ «حق دسترسی» و «سرویس اینترنت و پهنای باند» دسته‌بندی میشوند. همچنین، از منظر کاربران فضای مجازی در شهر تهران، کدهای مسئولیت اجتماعی مرتبط با مقوله‌های «روابط اجتماعی»؛ «تبلیغات و تجارت الکترونیک» و «حریم خصوصی، حفاظت و امنیت» دارای اولویت بیشتری نسبت به سایرین هستند.
مقاله پژوهشی
سید وحید عقیلی؛ ندا شفیعی
چکیده
هدف مقالة پیشِ‌رو تحلیل و واکاوی سیاست‌های رسانهای در قبال مسائل و معضلات زیست‌محیطی است و اینکه مدل مناسب رسانهای پرداخت به مسائل زیست‌محیطی کدام است و چه ویژگی‌ها و اقتضائاتی دارد؟ چارچوب مفهومی این پژوهش نظریة ارتباطات محیطِ‌زیست با تأکید بر فرآیند کارکردگرایی، برجسته‌سازی، سیاستگذاری رسانهای است. برای دست‌یافتن ...
بیشتر
هدف مقالة پیشِ‌رو تحلیل و واکاوی سیاست‌های رسانهای در قبال مسائل و معضلات زیست‌محیطی است و اینکه مدل مناسب رسانهای پرداخت به مسائل زیست‌محیطی کدام است و چه ویژگی‌ها و اقتضائاتی دارد؟ چارچوب مفهومی این پژوهش نظریة ارتباطات محیطِ‌زیست با تأکید بر فرآیند کارکردگرایی، برجسته‌سازی، سیاستگذاری رسانهای است. برای دست‌یافتن به الگوی رسانهای، با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، 22 تن از استادان ارتباطات و جامعه‌شناسی و افراد دارای تجربة کاری در حوزة رسانه و محیطِ‌زیست مورد مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختاریافته قرار گرفتند. سپس، با کدگذاری، دادهها مورد تعبیر و تفسیر قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد رسانه و کارگزار، سه کارکردِ خدمتی اصلی برای ترویج توسعة پایدار دارند. اولین کارکرد رسانه که در این پژوهش شناسایی شد، عبارت از فراهم‌سازی عواملِ میانجیِ شکوفاییِ توسعة پایدار اسـت. عوامل میانجی که مقولاتی همچون درگیرکردن مردم، بهادادن به سازمان‌های مردم‌نهاد و پای‌کارآوردن دانشگاهیان را دربرمی‌گیرد. دومین کارکرد رسانه، به‌کارگیری راهبرد پنج‌گانة انتشار رسانة تخصصی حوزة محیطِ‌زیست، استخدام و به‌کارگیری خبرنگار تخصصی حوزة محیطِ‌زیست، انتشار و برجسته‌سازی مسائل زیست‌محیطی، اطلاع‌رسانی مسائل زیست‌محیطی و پاسخگوکردن مسئولان برای ترویج اخبار توسعة پایدار اسـت. سرانجام سومین کارکرد خدمتی، تدوین سیاستگذاری کلان زیست‌محیطی، نگاه غیراقتصادی و آینده‌نگرانه به محیطِ‌زیست، پرهیز از سیاست‌زدگی در حوزة محیطِ‌زیست و به‌کارگیری مسئولان متعهد و متخصص حوزة محیطِ‌زیست است. به‌عبارت‌دیگر، از دریچۀ این کارکردهای خدمتی است که در ساختار رسانه و کارگزار حاکمیتی، توسعۀ پایدار محقق خواهد شد.
مقاله پژوهشی
آرمان حیدری؛ حمید صداقت؛ خیری حمیدپور
چکیده
با گسترش فضای مجازی و رسانه‌ای‌شدن فضای فرهنگی، هویت‌یابیِ افراد نیز دگرگون شده است. از منظر جامعه‌شناختی، تحلیلِ نمود هویتی زنان در فضاهای مجازی که آزادی کمتری در فضاهای «واقعی» سنتی برای ابراز هویت خود دارند، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا فضای مجازی ظرفیت بیشتری برای خلق و بازنمایی هویت مطلوب و آرمانی دارد. به‌علاوه، ...
بیشتر
با گسترش فضای مجازی و رسانه‌ای‌شدن فضای فرهنگی، هویت‌یابیِ افراد نیز دگرگون شده است. از منظر جامعه‌شناختی، تحلیلِ نمود هویتی زنان در فضاهای مجازی که آزادی کمتری در فضاهای «واقعی» سنتی برای ابراز هویت خود دارند، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا فضای مجازی ظرفیت بیشتری برای خلق و بازنمایی هویت مطلوب و آرمانی دارد. به‌علاوه، استفاده از رویکردهای کیفی برای فهم عمق و سیالیت فرایند هویتیابی سودمندتر است. ازاین‌رو، مقالۀ پیش‌رو فرایند هویت‌یابیِ 16 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه یاسوج در فضای مجازی را با رویکردی کیفی واکاوی کرده است. تکنیک جمعآوری دادهها مصاحبۀ بدون ساختار و نیمه‌ساختاریافته بوده است. روش نمونه گیری غیرتصادفی، هدفمند و با حداکثر تنوع؛ راهبرد تحلیل دادهها کدگذاری سه‌مرحلهای باز، محوری و گزینشی بوده است. بر اساس ماهیت مضامین مصاحبه‌ها، علل، بسترها و پیامدهای استفادۀ این دختران از فضای مجازی ذیل ده مقولۀ محوریِ «ماهیت ارتباط، ابراز جنبه‌های متفاوت خود، استفادۀ هدفمند جهت تأمین نیازها و خدمات متنوع، ارضای تمایلات روحی ـ فیزیولوژیک، پرکردن اوقات فراغت، ضعف شخصیت روانی و مهارتی، نابسامانی زندگی خانوادگی، خودهای متفاوت ارائه‌شده در فضای مجازی، قابلیتهای فضای مجازی در زندگی مدرن و دامنۀ آسیب‌های فضای مجازی» تحلیل شدند. در سطحی انتزاعی‌تر، میتوان گفت مقولۀ هستۀ «فضای مجازی پژواکِ فضای واقعی و جولانگاه خودهای واقعی ـ وانمودی» بازتاب‌دهندۀ روند هویتیابی دختران موردمطالعه در فضای مجازی است که ناشی از تأثیر دوسویۀ ویژگیهای روان‌شناختی‌ـ‌فیزیولوژیک‌ـاجتماعیِ دختران و شرایط زیست فرهنگی‌ـ‌اجتماعیِ آنان در فضای واقعی جامعه است.
مقاله پژوهشی
آمنه صدیقیان بیدگلی
چکیده
به‌موازات گسترش فنّاوری‌های رسانهای و افزایش حضور دانشجویان در فضای مجازی، پژوهش هایی نیز در زمینۀ مسائل مرتبط با آنها صورت گرفته است. یکی از مسائل نوظهور مربوط به جرائم و آزارهایی است که در فضای سایبری حادث میشوند و دامنه‌شان، از شکستن قفل نرم‌افزار گرفته تا مزاحمت‌های اینترنتی، متنوع است. این مقاله با نظرگاهی ...
بیشتر
به‌موازات گسترش فنّاوری‌های رسانهای و افزایش حضور دانشجویان در فضای مجازی، پژوهش هایی نیز در زمینۀ مسائل مرتبط با آنها صورت گرفته است. یکی از مسائل نوظهور مربوط به جرائم و آزارهایی است که در فضای سایبری حادث میشوند و دامنه‌شان، از شکستن قفل نرم‌افزار گرفته تا مزاحمت‌های اینترنتی، متنوع است. این مقاله با نظرگاهی جامعه شناختی در صدد بررسی انحرافات سایبری است و از زاویۀ نظریه‌های پیوند اجتماعی و کنترل اجتماعی، تأثیر دینداری، پیوند اجتماعی و متغیرهای زمینهای بر متغیر وابسته را بررسی کرده است. پژوهش با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه در میان دانشجویان دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری در تهران با حجم نمونه 400 نفر صورت گرفت. در این پژوهش، دینداری در ابعاد اعتقادی، مناسکی و التزام سنجیده شده است. شاخص دینداری با میانگین 18/3 نشان از دینداری متوسط رو به بالای دانشجویان دارد. 75 درصد دانشجویان دارای پیوند اجتماعی متوسط رو به بالایی هستند. شاخص انحرافات سایبری نشان می‌دهد تنها 2/14 درصد دانشجویان به میزان زیاد و خیلی زیاد تجربۀ این انحرافات را داشته‌اند و میزان آنها در بین دانشجویان مقاطع و سنین پایین‌تر بیشتر است. دینداری و پیوند اجتماعی نیز هر دو رابطۀ معکوسی با ارتکاب انحرافات دارند. همچنین، تحلیل رگرسیونی نشان می‌دهد مدل نظری پژوهش توانسته 7/73 درصد تغییرات انحرافات سایبری را تبیین کند. به‌علاوه، نتایج تحلیل مسیر نشان می‌دهد متغیری که بیشترین تأثیر مستقیم را بر متغیر وابسته داشته متغیر پیوند اجتماعی است.
مقاله پژوهشی
زهرا اردکانی فرد؛ محمدمهدی فرقانی؛ منا سلگی
چکیده
دین در طول تاریخ رسانه‌های خبری وجود داشته و موضوعات مربوط به دین بخشی از گفتمان‌های روزنامه‌نگاری بوده است. در ایران نیز دین در رسانه‌ها حضور پررنگی دارد؛ اما رابطۀ بین روزنامه‌نگاری و دین کمتر موردتوجه پژوهشگران قرار گرفته است. این پژوهش به دنبال توصیف و تبیین روزنامه‌نگاری دین به‌عنوان یک سبک روزنامه‌نگاری در فضای رسانهای ...
بیشتر
دین در طول تاریخ رسانه‌های خبری وجود داشته و موضوعات مربوط به دین بخشی از گفتمان‌های روزنامه‌نگاری بوده است. در ایران نیز دین در رسانه‌ها حضور پررنگی دارد؛ اما رابطۀ بین روزنامه‌نگاری و دین کمتر موردتوجه پژوهشگران قرار گرفته است. این پژوهش به دنبال توصیف و تبیین روزنامه‌نگاری دین به‌عنوان یک سبک روزنامه‌نگاری در فضای رسانهای ایران است؛ برای این منظور به بررسی اخبار دینی در خبرگزاری‌های رسمی کشور پرداخته و سعی میکند روزنامه‌نگاری دین را از دو منظر سبک (فرم) و مضمون توصیف نماید. برای این منظور از روش تحلیل محتوای کمی در این پژوهش استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که روزنامه‌نگاری دین در ایران عمدتاً دارای ویژگیهای ذیل است؛ سخت خبر، دارای سبک روزنامه‌نگاری عینی، همراه با تیتر استنباطی، استفاده از روش هرم وارونه، با ارزش خبری تازگی و رویکردی تبلیغی. همچنین ازنظر مضامین این سبک از روزنامه‌نگاری بیشتر به ابعاد سیاسی، اجتماعی و مناسکی دین می‌پردازد که گفتمان سنتی نسبت به دین را اتخاذ مینماید. گفتمان دین سنتی که به جنبه‌های اجتماعی دین تأکید دارد مثل امر به معروف و نهی از منکر و مناسک بزرگ جمعی مثل نماز عید فطر.
مقاله پژوهشی
پروانه فرامرزیانی؛ باقر انصاری؛ محمد سلطانی فر؛ افسانه مظفری
چکیده
پژوهش پیش‌رو باهدف طراحی و ارزیابی مدل مفهومی راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی به دو روش کیفی و کمی انجام شد. پس از بررسی پیشینه و مفاهیم نظری پژوهش، با استفاده از روش کیفی مصاحبه عمیق با 18 نفر از متخصصان حوزه ارتباطات، حقوق و روانشناسی با روش نمونه‌گیری نااحتمالی هدفمند، داده‌های پژوهش به اشباع نظری رسیده، با ...
بیشتر
پژوهش پیش‌رو باهدف طراحی و ارزیابی مدل مفهومی راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی به دو روش کیفی و کمی انجام شد. پس از بررسی پیشینه و مفاهیم نظری پژوهش، با استفاده از روش کیفی مصاحبه عمیق با 18 نفر از متخصصان حوزه ارتباطات، حقوق و روانشناسی با روش نمونه‌گیری نااحتمالی هدفمند، داده‌های پژوهش به اشباع نظری رسیده، با استفاده از تحلیل مضمون تفسیر شده و مدل مفهومی ساخته شد. یافته‌های پژوهش، شش مضمون فراگیر و 17 مضمون سازمان‌یافته را به‌عنوان شاخص‌های اصلی راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی نشان دادند که عبارت‌اند از راهکارهای: اجتماعی (محیط اجتماعی)، فرهنگی (فرهنگ‌سازی)، حقوقی (قانون‌گذاری، الزامات تهیه رضایت‌نامه، الزامات دسترسی)، آموزشی (سواد رسانهای، تولید محتوا، تفکر انتقادی، آموزش رسمی، مدیریت دانش، گسترش حوزه سواد و اندیشه)، اقتصادی (سرمایه‌گذاری) مدیریتی (الزامات فنی، سیاستگذاری، آموزشی، امنیت سازمانی، حمایت نهادی). در بخش کمی به‌منظور برازش مدل، پرسشنامه محقق ساخته بین 160 نفر از متخصصان و فعالان کودک که با روش نمونه‌گیری طبقهای نسبتی و فرمول مورگانکرجسی انتخاب شدند، توزیع شد. یافته‌های توصیفی بخش کمی، نشان داد که میزان شاخص کل راهکارها در سطح مطلوبی قرار دارد و یافته‌های استنباطی بخش کمی پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی نشان داد که مدل بازتولید شده از برازش لازم برخوردار است. مدل مفهومی احصا شده در تدوین راهبردها و قوانین لازم برای سیاستگذاری و برنامه‌ریزی حمایت از حق حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی کاربرد دارد.
مقاله پژوهشی
فاطمه براتلو
چکیده
حاکمان قاجار، به‌ویژه از دورة ناصری، به این درک دست یافتند که می‌توانند با سیاست‌های فرهنگی تأثیر مستقیمی بر زندگی مردمان داشته باشند و از این طریق، شکل نوینی به اِعمال قدرت خویش بخشند. در این میان، عرصة مطبوعات یکی از مهم‌ترین نقاطِ اجرای این سیاست‌ها بوده است. در مقالۀ پیش رو قصد داریم با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به این پرسش ...
بیشتر
حاکمان قاجار، به‌ویژه از دورة ناصری، به این درک دست یافتند که می‌توانند با سیاست‌های فرهنگی تأثیر مستقیمی بر زندگی مردمان داشته باشند و از این طریق، شکل نوینی به اِعمال قدرت خویش بخشند. در این میان، عرصة مطبوعات یکی از مهم‌ترین نقاطِ اجرای این سیاست‌ها بوده است. در مقالۀ پیش رو قصد داریم با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به این پرسش بپردازیم که بازتاب سیاست‌های فرهنگی عصر ناصری بر مطبوعات چه بوده و چه پیامدهایی را رقم زده است. بررسی روند تاریخی جریان مطبوعات در این دوره نشان می‌دهد که نقطة آغاز این جریان نیز، همچون بسیاری از دیگر تغییرات بنیادین دورة قاجار، وقوع جنگ‌های ایران و روس و درک ضرورت اجرای برخی اصلاحات است. به‌موجب اسناد، امر روزنامه‌نگاری و مطبوعات در معنای امروزین آن با حمایت عباس‌میرزای ولیعهد پدیدار شده و در زمان صدارت امیرکبیر شکلی حرفه‌ای به خود گرفته است. مطبوعات ایرانی هم‌زمان با صدارت میرزاحسین‌خان سپهسالار در حالی گسترش یافته که در پرتو سیاست‌های مختلف فرهنگی، مداخلات ناصرالدین‌شاه از هستة مرکزی حکمرانی در عرصة مطبوعات همچنان ادامه‌‌‌دار است. در این میان، مقاله با ارائة اسنادی تاریخی نشان می‌دهد که اعمال کنترل بر مطبوعات با قوانینی چون طرح سانسور، به‌عنوان نمونة سیاست‌های فرهنگی اعمال‌شده بر مطبوعاتِ عصر ناصری، به ظهور مطبوعاتِ در تبعید انجامیده است. میتوان جنبش‌ها و انقلاب‌های بعدی مانند مشروطیت را نیز از پیامدهای سیاست‌های فرهنگیِ آن دوران در امور مختلف فرهنگی، ازجمله در امر مطبوعات، دانست.
مقاله پژوهشی
سیدکمال الدین موسوی؛ حدیثه شمس
چکیده
پژوهش پیش‌رو به مطالعۀ عشق آنلاین و گونه‌های آن در فضای مجازی، آن‌هم در پرتو برخی ویژگیهای کاربران، می‌پردازد و از نظریات استرنبرگ، لی، گیدنز، باومن و بن زئیف بهره گرفته است. پیمایش روش اصلی این پژوهش است و جامعۀ آماری آن نیز شامل نمونه‌ای 384 نفره از شهروندان شهر کاشان در سال 1399 است که به شیوۀ نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و مطالعه ...
بیشتر
پژوهش پیش‌رو به مطالعۀ عشق آنلاین و گونه‌های آن در فضای مجازی، آن‌هم در پرتو برخی ویژگیهای کاربران، می‌پردازد و از نظریات استرنبرگ، لی، گیدنز، باومن و بن زئیف بهره گرفته است. پیمایش روش اصلی این پژوهش است و جامعۀ آماری آن نیز شامل نمونه‌ای 384 نفره از شهروندان شهر کاشان در سال 1399 است که به شیوۀ نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و مطالعه شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش، امکان شکل‌گیری عشق آنلاین در جامعۀ موردمطالعه وجود دارد و گونه‌های مختلفی از عشق آنلاین در بین کاربران شکل گرفته است. رایجترین گونۀ عشق آنلاین در بین پاسخگویان عشق تفریح و سرگرمی (لودوس) و پس از آن، به‌ترتیب، عشقهای حسابگرانه و همسریاب بوده‌اند. «عشق خیانتآمیز» تنها 4 درصد از کل روابط رمانتیک آنلاین را در بین پاسخگویان تشکیل داده است. بر اساس نتایج آزمون فرضیات روشن شد، بهاستثنای خودپنداره و جنسیت، گونه‌های عشق آنلاین با متغیرهایی چون سن، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات، نوع شغل، نگرش به اینترنت، میزان تداوم دوستی اینترنتی و محیط اینترنتیِ دوستیابی رابطه دارند؛ یعنی، افراد، با توجه به اینکه در چه گروه سنی، تحصیلی، اشتغال و... قرار دارند، گونه‌های متفاوتی از عشق آنلاین را تجربه میکنند.
مقاله پژوهشی
ایرج قره داغی؛ علی اکبر رضایی؛ عباسعلی قیومی؛ سیدرضا صالحی امیری؛ محمد سلطانی فر
چکیده
پژوهش پیش‌رو در صدد ارائۀ مدل مناسب برای تبلیغات محصولات فرهنگی است. در این پژوهش تلاش شده فرایند تبلیغات محصولات فرهنگی در فضای رسانهای کشور (تلویزیون، روزنامهها و مجلات) و تغییر و تحولات آن از زوایای مختلف بررسی و موشکافی شود و متناسب با ابعاد، مؤلفهها، شاخصها، عوامل مؤثر و ویژگیهای آن، مدل بومی مناسب و جامع و یکپارچه‌ای ...
بیشتر
پژوهش پیش‌رو در صدد ارائۀ مدل مناسب برای تبلیغات محصولات فرهنگی است. در این پژوهش تلاش شده فرایند تبلیغات محصولات فرهنگی در فضای رسانهای کشور (تلویزیون، روزنامهها و مجلات) و تغییر و تحولات آن از زوایای مختلف بررسی و موشکافی شود و متناسب با ابعاد، مؤلفهها، شاخصها، عوامل مؤثر و ویژگیهای آن، مدل بومی مناسب و جامع و یکپارچه‌ای برای تبلیغات محصولات فرهنگی ارائه شود. رویکرد مورداستفاده در پژوهش پیش رو روش کمّی و کیفی (آمیخته) است. جامعۀ آماری پژوهش خبرگان دانشگاهی و متخصصان علمی و اجرایی فعال در حوزۀ تبلیغات محصولات فرهنگی و فضای رسانهای را شامل میشود که بر اساس دیدگاه‌های 18 نفر از خبرگان و 385 فعال تبلیغاتی با رویکرد سیستمی استراوس و کوربین، طی سه مرحلۀ کدگذاری باز و محوری و انتخابی، 50 مفهوم و12 مقوله استخراج شد. از این میان، تبلیغات محصولات فرهنگی به‌عنوان مقولۀ مرکزی و 11 مورد دیگر اجزای نظریۀ داده‌بنیاد پژوهش را تشکیل دادند. یافته‌ها نشان داد از چهار مقولۀ اصلی شرایط علّی، محوری، راهبردی و پیامدها به‌ترتیب سیاست‌های دولتی مبتنی بر حمایت از تولیدات فرهنگی و تغییر نگرش به محصول یا کالابودن آنها، داشتن برنامۀ تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی، آموزش‌های نهادی در دو سطح تولیدکنندگان و نهاد خانواده و تأکید بر حفظ هویت و ارزش‌های اصیل جامعه بالاترین سطح تأکیدات را دارند. لذا، در چارچوب ادبیات نظری پژوهش، دیدگاه خبرگان و بهرهگیری از نظریۀ داده‌بنیاد، مدل پیشنهادی برای تبلیغات محصولات فرهنگی در فضای رسانهای ایران طراحی و تدوین شد.
مقاله پژوهشی
محمدصادق نصراللهی
چکیده
«ارتباط» موضوع علم ارتباطات است و دال مرکزی آن به حساب می‌آید. این واژه معادل «Communication» در زبان انگلیسی است. در رویکرد مفهوم‌پردازانه در زیست‌بوم علمی ایران اسلامی، طرح این سؤال جالب و مفید است که مشتقات ربط در قرآن کریم چه مختصات مفهومی‌ای دارند. به دیگر سخن، از منظر علم ارتباطات، ریشة ربط و مشتقات آن در قرآن کریم چگونه ...
بیشتر
«ارتباط» موضوع علم ارتباطات است و دال مرکزی آن به حساب می‌آید. این واژه معادل «Communication» در زبان انگلیسی است. در رویکرد مفهوم‌پردازانه در زیست‌بوم علمی ایران اسلامی، طرح این سؤال جالب و مفید است که مشتقات ربط در قرآن کریم چه مختصات مفهومی‌ای دارند. به دیگر سخن، از منظر علم ارتباطات، ریشة ربط و مشتقات آن در قرآن کریم چگونه تحلیل میشود؟ این مقاله با بهرهگیری از روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی، ضمن شناسایی 5 آیه‌ای که دارای شقی از مشتقات ربط است، به تحلیل ارتباطی ربط در دو سطح پرداخته است: سطح اوّل و حداقلی (تحلیل ابعاد ارتباطی مشتقات ربط در قرآن کریم) و سطح دوّم و حداکثری (نسبت‌شناسی مفهومی ربط در قرآن و ارتباط در علوم ارتباطات). در سطح اوّل، ابعاد ارتباطی سه اصطلاح «رباط الخیل»، «ربط قلب» و «مرابطه» استخراج شده است. رباط الخیل، اگرچه دارای معنای نظامی است، درون‌مایه‌های ارتباطی غیرصریح دارد که از آن جمله میتوان به ارتباط مؤمنان مجاهد با مؤمنان، خیول و کافران اشاره کرد. ربط قلب بر پدیدة ناب ارتباطی در ساحت معنوی دلالت دارد که دو ویژگی «بدون پیام بودن» و «ارتباط کامل‌تر بودن» را میتوان به آن نسبت داد. در نهایت، لزوم داشتن فهم ارتباطی از مرابطه مورد تأکید این مقاله بوده که به‌عنوان «فراگرد تراکنشی» در جامعة ایمانی معرفی شده است؛ اما در سطح دوّم، این ایده مطرح شده که ربط قرآنی با ارتباط امروزی دارای جوهرة معنایی مشابه «اشتراک» و «اعتماد» است و از این‌رو، میتوان گفت «مشترک معنوی» هستند.
مقاله پژوهشی
علی اصغر سعدآبادی؛ فهیمه آزموده؛ کیارش فرتاش
چکیده
مسجد، به‌عنوان اصلی‌ترین محور تمدن اسلامی و اولین نهاد شکل‌گرفته در اسلام، از جایگاه بسیار ویژه و خاصی برخوردار است. باوجودِ بیش از 70 هزار مسجد، استفادۀ محدود از این ظرفیت عظیم در کشوری اسلامی سبب افول جایگاه آن شده است. ازاین‌رو، در این پژوهش با رویکرد اقدام‌پژوهی مشارکتی تلاش متمرکز و عمیقی جهت ایده‌پردازی در حوزۀ مسجد با هدف ...
بیشتر
مسجد، به‌عنوان اصلی‌ترین محور تمدن اسلامی و اولین نهاد شکل‌گرفته در اسلام، از جایگاه بسیار ویژه و خاصی برخوردار است. باوجودِ بیش از 70 هزار مسجد، استفادۀ محدود از این ظرفیت عظیم در کشوری اسلامی سبب افول جایگاه آن شده است. ازاین‌رو، در این پژوهش با رویکرد اقدام‌پژوهی مشارکتی تلاش متمرکز و عمیقی جهت ایده‌پردازی در حوزۀ مسجد با هدف آرمانی نیل به جایگاه ویژۀ آن، یعنی مسجد طراز اسلامی، در قالب رویدادی استارت‌آپی صورت گرفته است. این موضوع اولین گام در عرصۀ استفاده از ظرفیت این رویدادها در خدمت موضوعات فرهنگی است. ایدۀ برگزاری این استارت‌آپ ویکند در مدت یک سال برنامه‌ریزی شد و در بازۀ زمانی یک‌ماهه در قالب دو رویداد استارت‌آپ ویکند (شتاب) در محل کمپ آموزشی ـ فرهنگی دماوند دانشگاه امام صادق (ع) در بهار سال 1397 برگزار شد. این رویداد مرجع هدایت و راهبری جریان تولید، جمعآوری و ترویج ایده‌های مسجدی، تیم‌سازی، تولید محصول، ارزش‌آفرینی و زمینه‌سازی جهت اجرای آن برای نیل به مسجد طراز اسلامی است. ازاین‌رو، سؤال اصلی در این مقاله این است که استارت‌آپ ویکند مسجد طراز اسلامی در طراحی ایده‌های خلاقانه چه نقشی داشته است. اصلی‌ترین نتایج عملیاتی اقدام‌پژوهی این رویداد استارت‌آپی عبارت‌اند از: شکل‌گیری، پرورش و اجرای ایده‌های خلاقانه در حوزۀ مسجد تا سطح کمینه محصول پذیرفتنی (MVP) باشند. ایده‌های «قرض‌الحسنه از طریق جمع‌سپاری مسجدی» و «رصد، پایش، ارزیابی و مقایسۀ وضعیت مساجد» در این رویداد به‌عنوان ایده‌های برتر انتخاب شدند.
مقاله پژوهشی
سید مجید بایگان؛ حسن قلاوندی؛ محمد حسنی
چکیده
کار و فعالیت زیربنای حیات و فرهنگ کار جمعی مکمل آن برای بقا است. ازآنجاکه انسان موجودی اجتماعی است، فرهنگکار درصورتی‌که در قالب گروهی و مشارکتی باشد بر عملکرد فرد تأثیرگذار خواهد بود. بر همین اساس پژوهش حاضر به بررسی رابطۀ فرهنگ ارتباطات کاری مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی و فرهنگ کار مشارکتی بر عملکرد شغلی در میان اعضای هیأت علمی ...
بیشتر
کار و فعالیت زیربنای حیات و فرهنگ کار جمعی مکمل آن برای بقا است. ازآنجاکه انسان موجودی اجتماعی است، فرهنگکار درصورتی‌که در قالب گروهی و مشارکتی باشد بر عملکرد فرد تأثیرگذار خواهد بود. بر همین اساس پژوهش حاضر به بررسی رابطۀ فرهنگ ارتباطات کاری مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی و فرهنگ کار مشارکتی بر عملکرد شغلی در میان اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج با نقش میانجی سرمایۀ اجتماعی می‌پردازد. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی است. جامعۀ آماری کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج (204 نفر) در سال 1399 و نمونه پژوهش شامل 134 نفر که با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی طبقهای انتخاب شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته و تحلیل دادهها با روش مدل یابی معادلات ساختاری و استفاده از نرم‌افزار SPSS24 و PLS انجام گرفت. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که رابطۀ فرهنگ ارتباطات کاری مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی با عملکرد شغلی و نقش میانجی سرمایۀ اجتماعی با مقدار Z-value:2, 64 و رابطۀ فرهنگ کار مشارکتی با عملکرد شغلی و نقش میانجی سرمایۀ اجتماعی با مقدار Z-value: 2. 10 معنادار می‌باشند. همچنین رابطۀ فرهنگ ارتباطات کاری مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی با عملکرد شغلی، فرهنگ کار مشارکتی با عملکرد شغلی، رابطۀ فرهنگ کار مشارکتی با سرمایۀ اجتماعی و سرمایۀ اجتماعی با عملکرد شغلی به ترتیب با مقدار 7.15- 4.16- 5.19 - 6.35 - T-value:3.16 در سطح اطمینان 95 درصد معنادار بوده‌اند.
