%0 Journal Article %T دین و تمدن در گذار تاریخ (رویکردی راهبردی و تمدنی به مهدویت) %J فصلنامه مطالعات فرهنگ - ارتباطات %I پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات %Z 2008-8760 %A همایون, محمّدهادی %D 2007 %\ 05/01/2007 %V 9 %N 1 %P 171-193 %! دین و تمدن در گذار تاریخ (رویکردی راهبردی و تمدنی به مهدویت) %K مهدویت %K راهبرد %K نشانه‌های ظهور %K آخرالزمان %K تاریخ تمدن %K تاریخ ادیان %K تاریخ انبیا %K انقلاب اسلامی %R %X در جهان معاصر و در پی تجدید حیات اندیشة اسلامی، که یکی از دستاوردهای انقلاب مبارک اسلامی در ایران است، توجه به موضوع مهدویت در حکم عصارة کتاب خداوند و عترت پیامبر اکرم(ص) و قلة بعثت انبیای عظام(س) به‌طرز چشمگیری رو به افزایش است. این جریان به توجه به نشانه‌های ظهور در جامعة معاصر دامن زده است. تتبع در آیات و روایات مربوط به نشانه‌های ظهور و دورة آخرالزمان و تلاش برای استخراج راهبردهای اساسی شیعه در دوران غیبت و نزدیک به ظهور، رویکرد جدیدی را در مطالعات مربوط به مهدویت و آخرالزمان بنیان می‌نهد که می‌توان آن را «رویکرد راهبردی به مهدویت» نامید. با بررسی این‌گونه روایات و نشانه‌ها می‌توان شرایط آخرالزمان و دوران ظهور را این‌چنین تصویر کرد که حوادث در سطحی خرد و به شکل شورشی مقطعی یا انقلابی منطقه‌‌ای یا تغییر حکومتی سیاسی به وقوع نمی‌پیوندد. گسترة این اتفاقات جهانی است و عمق آن نیز به اندازه‌ای است که در تمام زوایای زندگی بشر نفوذ می‌کند و این معنا چیزی نیست جز یک زوال و انتقال تمدنی و برپایی یک تمدن جهانی الهی به دنبال آن. این رویکرد را در کنار رویکرد راهبردی می‌توان «رویکرد تمدنی به مهدویت» نامید. در گسترش این مفهوم و در بررسی متون و ادبیات تاریخ تمدن به این نکته برمی‌خوریم که هر کدام ایده‌ای را مفهوم محوری تحلیل تاریخ گرفته و تلاش کرده‌اند تا تاریخ تمدن‌های بشری را بر گرد آن تحلیل کنند. در این راستا و با رویکردی مهدوی می‌توان تلاش کرد تا ایدة «تقابل حق و باطل» در حکم مفهوم محوری، در نگرشی کاملاً متفاوت به تاریخ تمدن توضیح داده شود. %U https://www.jccs.ir/article_3502_6c528134b5ce6393113849cd09a5949d.pdf