%0 Journal Article %T گفتمان‌کاوی برنامه معرفتی تلویزیون؛ مورد مطالعه: مجله علوم انسانی زاویه %J فصلنامه مطالعات فرهنگ - ارتباطات %I پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات %Z 2008-8760 %A بهمنی, مهرزاد %A مهدیزاده, سیدمحمد %A اکبرزاده جهرمی, سیدجمال‌الدین %D 2022 %\ 12/22/2022 %V 23 %N 60 %P 317-345 %! گفتمان‌کاوی برنامه معرفتی تلویزیون؛ مورد مطالعه: مجله علوم انسانی زاویه %K مخاطب نخبه %K سوژه %K گفتمان مسلط %K گفتمان معارض %K اسلام‌سیاسی %K گفتمان لیبرال- دموکراسی %R 10.22083/jccs.2022.303140.3432 %X رسانه ­ها در صورت­ بندی­های فرهنگی جامعه، نقش محوری ایفا می ­کنند و این بازی را نه فقط با بازتاب دادن فرهنگ، بلکه با شرکت در فرهنگ­سازی به اجرا می ­گذارند. در این مقاله با تمرکز بر متون تولیدی برای مخاطب نخبه، تلاش شده است، محتوای مختص برای این‌گونه از مخاطبان، مورد واکاوی قرار گیرد و نحوه بازنمایی مباحث فکری و اندیشگانی که از دغدغه ­های فکری مخاطب نخبه است؛ تحلیل شود. همچنین در پی آن هستیم؛ نشان دهیم در برنامه گفتگو محور تلویزیون، سازوکار صورت­ بندی آگاهی برای مخاطب نخبه چگونه است و سوژه‌های متکثر و نظام ­های فکری آن‌ها چگونه بازنمایی گفتمانی می ­یابد. به بیان دیگر، آیا از متون رسانه­ ای شده از شبکه فرهیختگان صداوسیما ـ شبکه چهار سیما ـ، صداهای مختلفی انعکاس می­یابد و درنهایت بررسی خواهد شد در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران، گفتمان‌های معاصر ایران در تقابل با یکدیگر، چگونه معرفی می ­شوند. بدین منظور مجله تصویری زاویه به‌عنوان مطالعه موردی انتخاب شده و با روش تحلیل گفتمان ـ رویکرد لاکلا و موف ـ 43 قسمت از این مجموعه تلویزیونی طی سال­های 1397 تا شهریور 1400 بررسی شده است. مهم ­ترین نتایج پژوهش نشان می­ دهد که گفتمان غالب متون مورد بررسی، گفتمان اسلام سیاسی است. این گفتمان با مفصل ­بندی دال­هایی چون احیای تمدن اسلامی، اسلامی ­سازی و بوم ی­سازی علوم انسانی، عقل ­گرایی اجتهادی، جدایی‌ناپذیری دین از سیاست، تقابل با غرب و الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، گفتمان انقلاب اسلامی را بازتولید و تثبیت می­کند و به این شیوه با مداخله هژمونیک در گفتمان ­های رقیب به مشروعیت­بخشی این گفتمان نزد سوژه­ ها می ­پردازد.در این مقاله پژوهشی با تمرکز بر مخاطب نخبه و تفکیک آن از مخاطب عام، تلاش شده است محتوای تولیدی برای این گونه از مخاطبان مورد واکاوی قرار گیرد و نحوه بازنمایی مباحث فکری و اندیشگانی در متون تولیدی مختص مخاطب نخبه نشان داده شود. همچنین در پی آن هستیم نشان دهیم به طور کلی صداوسیما در برنامه گفتگو محور، کدام گفتمان‌ها را و به چه نحوی هژمونیک می‌سازد. گفتمان‌ها در تقابل با یکدیگر چگونه بازنمایی می‌شوند؛ و دال‌ محوری و دال‌های شناور آنها چگونه مفصل‌بندی می‌شود. بدین منظور مجله تصویری زاویه که از شبکه چهار- شبکه فرهیختگان- رسانه ملی پخش می‌شود به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است و با تکنیک تحلیل گفتمان – رویکردلاکلاو موفه-اهداف پژوهش پی‌گیری شده است. %U https://www.jccs.ir/article_164897_fe47f7f88ab0bd4e9bb5179ba535ac16.pdf