منصور ساعی
چکیده
خانواده نخستین نهاد اجتماعی است که در آن، فرزندان نوع و کیفیت ارتباطات میان‌فردی و کنش ارتباطی را با والدین خود تجربه میکنند. اعضای خانواده از طریق سازوکار ارتباطات میان‌فردی نیازها، خواستهها، عواطف، نگرانیها، دغدغهها، تجربهها، افکار، دیدگاه‌ها و احساسات خود را با یکدیگر در میان میگذارند؛ مشورت میکنند؛ تصمیم ...
بیشتر
خانواده نخستین نهاد اجتماعی است که در آن، فرزندان نوع و کیفیت ارتباطات میان‌فردی و کنش ارتباطی را با والدین خود تجربه میکنند. اعضای خانواده از طریق سازوکار ارتباطات میان‌فردی نیازها، خواستهها، عواطف، نگرانیها، دغدغهها، تجربهها، افکار، دیدگاه‌ها و احساسات خود را با یکدیگر در میان میگذارند؛ مشورت میکنند؛ تصمیم می‌گیرند؛ از همدیگر حمایت و پشتیبانی عاطفی و روانی میکنند و تضادها و تنش‌ها را رفع میکنند. هدف مطالعۀ پیش رو تحلیل الگوهای ارتباطات میان‌فردی والدین و فرزندان در خانواده است. بدین منظور، با رویکرد کیقی، مصاحبههای عمقی با هدف تحلیل تجربۀ زیستۀ 40 نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر در مقطع متوسطۀ دوم در 10 دبیرستان دولتی در 5 نقطۀ شهر تهران صورت گرفت. تحلیل تجربۀ زیستۀ نوجوانان مورد مطالعه نشان میدهد که عمدهترین گفت‌وگوهای فرزندان و والدین در خانواده از نوع «گفت‌وگوی گزارش‌محور» یا اطلاعرسان درمورد «فعالیتهای آموزشی و درسی فرزندان و اتفاقات مدرسه و یا فعالیتهای روزمرۀ اعضای خانواده» است. نتایج پژوهش حاکی است که سه الگوی ارتباطات کلامی «گفت‌وشنودی و مشارکتی»، «الگوی مناظرهای و جدلی» و «الگوی تکگویی نصیحتمحور و سرزنش‌آمیز» در روابط بین والدین و فرزندان قابل مشاهده است.
