ایوب امیدی؛ مریم مشرف؛ ابوالقاسم اسماعیل پور
چکیده
یکی از روشهای بلاگردانی که بهمنظور دفعِ شر از گذشته تا به امروز معمول بوده، آئین قربانی کردن است. این آئین، یکی از جلوههای پرستش است و برای معتقدان آن، عملی مذهبی و عقیدتی به‌شمار می‌رود. این پژوهش که از نوع مطالعات کیفی است، میکوشد با رویکرد پدیدارشنـاسی به بررسـی آئین قربانی کردن در فرهنگ عامـۀ شهرستـان ...
بیشتر
یکی از روشهای بلاگردانی که بهمنظور دفعِ شر از گذشته تا به امروز معمول بوده، آئین قربانی کردن است. این آئین، یکی از جلوههای پرستش است و برای معتقدان آن، عملی مذهبی و عقیدتی به‌شمار می‌رود. این پژوهش که از نوع مطالعات کیفی است، میکوشد با رویکرد پدیدارشنـاسی به بررسـی آئین قربانی کردن در فرهنگ عامـۀ شهرستـان ایـوان بپردازد. روش نمونهگیری، گلولهبرفی است که با استفاده از مصاحبۀ نیمه ساختاریافته، باورهای مربوط به آئین قربانی کردن را میان 18 نفر از افراد کهنسالِ شهرستان ایوان و شش روستای آن، بررسی می‌کند. نتایج پژوهش که طی هشت ماه انجام گرفت، نشان می‌دهد آئین قربانی کردن در فرهنگ عامۀ ایوان در پنج بخش، قابل بررسی است و اغلب با هدف بلاگردانی و دفع نحوست انجام میشود. نکتۀ مهم اینکه، بهعلتِ عدم توانایی مالی در جامعۀ سنّتی، بیشترِ قربانیها بهصورت غیرخونی انجام میشود؛ مگر در جشنها و واقعههای مهمی چون تولد، ازدواج، عزا، بیماریهای دشوار و سفرهای زیارتی که قربانیهای خونی پیشکش میشود؛ زیرا مردم در چنین مواردی معتقدند تا خونی ریخته نشود، آن بلا، دفع نمیشود. در مورد سِیرِ تعدیل قربانی کردن نیز میتوان گفت: ابتدا قربانی، بیشتر بهصورت خونی رایج بوده و بهتدریج، قربانیهای حیوانی با قربانیهای غیرخونی مانند پول، اهداء انواع خوراکیها چون آش و میوهجات و دعا و نیایش جایگزین شده است؛ برای مثال، نذر گیسووان با اهداء پول، جواهرات و استغفار تعدیل یافته که از مهمترین عوامل این امر، میتوان به گسترش آگاهی و کماهمیّت شدن عقاید خرافی و اهمیّت حیواناتی چون گاو و گوسفند در زندگی و فعالیت کشاورزی اشاره کرد.
