تبیین اهمیت شناخت مفاخر برای اعتلای هویت فرهنگی معاصر ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان و پژوهشگر گروه سنت‌ها و مفاخر فرهنگی ـ هنری پژوهشکدة هنرهای سنتی اسلامی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات

چکیده

  امروزه و در مواجهه با فرهنگ جهانی‌سازی، اهمیت هویت‌های قومی و ملی در عرصه‌های خرد و کلان فرهنگی حائز اهمیت بیشتری می‌شود. مفاخر یک ملت رابطه‌ای مستقیم با هویت و خودباوری فرهنگی آن ملت در فرایند جهانی‌سازی دارند. مفاخر افراد یا پدیده‌هایی هستند که می‌توان به آنها افتخار کرد و به عبارتی مایة فخر و مباهات هستند. در مورد مفاخر در فرهنگ‌ها و تمدن‌های گوناگون مطالعات و تحقیق‌هایی انجام گرفته که بیشتر این تحقیق‌ها مربوط به افراد یا اشخاصی است که در یک حوزه نخبه بوده و برای فرهنگ میزبان نوعی افتخار به حساب می‌آمدند. این تحقیق‌ها را می‌توان در یک دایرة شناختی با عنوان مفخره‌شناسی قرار داد. اما نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که اصولاً معنا و گسترة مفاخر چیست و آیا معیارها و شاخصه‌هایی برای شناسایی این مفاخر وجود دارد یا خیر و اگر وجود دارد این شاخصه‌ها کدامند. پس از این مفاهیم اساسی، مهم‌ترین بعد کارکردی شناخت مفاخر بعد هویتی آنهاست. شاید ابعاد تخصصی و حرفه‌ای یک مفخره تنها برای علاقه‌مندان و متخصصان آن حوزه قابل‌اهمیت باشد، اما بعد هویتی آنها می‌تواند موجب ارتقای فرهنگ عمومی و اعتلای هویت قومی و ملی در گستره‌ای فراخ‌تر باشد. بنابراین به نظر می‌رسد شناخت مفاخر فرهنگی و هنری یک ملت و تلاش برای الگوسازی آنها تا حد قابل‌توجهی در اعتلای هویت فردی، اجتماعی و ملی آن ملت مؤثر خواهد بود. بنابراین این تحقیق بر مبنای روشی اکتشافی ـ تبیینی به دنبال طرح بخشی از مبانی نظری مفخره‌شناسی در حوزة فرهنگ و هنر ایران‌زمین است تا علاوه‌ بر پاسخگویی به پرسش‌های طرح‌شده، زمینة بررسی‌های تکمیلی در این حوزه را فراهم کند.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explanation the Importance of Pride Worthies Recognition in Order to Elevate Iranian Contemporary Cultural Identity

نویسنده [English]

  • Iman Zakariaee Kermany
Assistant Professor in Art University of Isfahan
چکیده [English]

Today, facing globalization, national and ethnic identities have become more important in micro and macro cultural fields. In globalization process, pride worthies of one nation have direct relation with cultural identity. Pride worthies are person or Phenomenon that we can be proud of them. In various cultures and civilizations some research has be done about figures but more of them are about persons who are elites or famous in one or several fields like science, art, culture, politics, religious and etc. The main purpose of this research is redefinition of the concept pride worthy in Iranian contemporary culture. In order to achieve this purpose, the following questions must be answered. What is the meaning and scope of pride worthies and are there any factors or the criteria for identifying these pride worthies? Although in the first section of this paper, concept and scope of pride worthies have been studied and in the other part, identity dimension as the most important function of pride worthies’ cognition has been studied. Maybe professional dimension of one pride worthy be attractive for expert persons of that field but identity dimension could elevate public culture and national and ethnic identities in wider area. This research is done with exploratory-explanatory method and the main result of it is introduction and cognition of cultural and artistic pride worthies of one nation and effort to make models for members of society, will be effective to elevate individual, social and national identities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pride worthies
  • Identity
  • Cultural pride worthies
  • Artistic pride worthies

مراجع

منابع و مآخذ
 
 
انوری، حسن(1381). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: نشر سخن.
بشیریه، حمید(1387). فرهنگ از دیدگاه انسان شناسی و قوم شناسی. تهران: نگاه معاصر.
تامس، آلن( 1383). ارزش چیست؟ مترجم: عزت‌الله فولادوند. بخارا. 37. صص 48-44.
چیتامبار، جی.بی(1373). مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی با تأکید بر جامعه شناسی روستایی. مترجم: احمد حجاران و مصطفی ازکیا. تهران: نشر نی.
داوری اردکانی، رضا(1384). خلیج فارس، خلیج فارس است. نامه فرهنگ. 55. صص11-4.
دهخدا، علی اکبر(1377). لغت نامه. جلد 11. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
رضی، حسین(1377). ارتباطات میان فرهنگی: تاریخ، مفاهیم و جایگاه. پژوهشی دانشگاه امام صادق(ع). 6 و 7. صص166-135.
رفیع پور، فرامرز( 1387). توسعه و تضاد: کوششی در جهت تحلیل علل پیدایش انقلاب اسلامی و مسایل اجتماعـی ایران. تهران: شرکت سهامی انتشار.
روح الامینی، محمود(1381). زمینه فرهنگ‌شناسی. تهران: انتشارات عطار.
زرین‌کوب، عبدالحسین(1373). نقد ادبی. تهران: امیرکبیر.
ساروخانی، باقر(1375). درآمدی بر دایره المعارف علوم اجتماعی. تهران: انتشارات کیهان.
سجودی ، فرزان(1388) .نشانه شناسی: نظریه و عمل. تهران: نشر علم.
سعیدی مدنی، سیدمحسن(1385). درآمدی بر مردم شناسی اعتقادات دینی. یزد: دانشگاه یزد.
شایان، سیاوش(1386). ضرورت توجه به مفاخر جغرافیدان در کلاس های درس جغرافیا. رشد آموزش جغرافیا. 81. ص2.
شعیری، حمیدرضا، وفایی، ترانه(1388). راهی به نشانه- معنا شناسی سیال: بررسی و تحلیل « ققنوس نیما یوشیج » از دیدگاه نشانه- معنا شناسی. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
شهری، جعفر(1371). طهران قدیم. 5جلد. تهران: معین.
شیخاوندی، داور(1382). جهانی شدن و هویت فرهنگی محلی. رشد آموزش علوم اجتماعی. 23. صص 10-4.
عنصری، ابوالقاسم حسن بن احمد(1341). دیوان ابوالقاسم حسن‌بن احمد عنصری. یحیی قریب(مقدمه، حواشی و تعلیقات). تهران: ابن سینا.
قائم مقام فراهانی(1373). مشآت. به کوشش بدرالدین یغمایی. تهران: شرق.
محمدی، سید بیوک(1370). الگوهای فرهنگی. فرهنگ، 3. صص 182-159.
مصدق، محمد(1366). خاطرات و تألمات مصدق. به کوشش ایرج افشار. تهران: نشر علمی.
 
معین، محمد(1387). فرهنگ فارسی معین. تهران: نشر دبیر.
معینی علمداری، جهانگیر(1380). موانع نشانه‌شناختی گفت‌وگوی تمدن‌ها. تهران: مرکز بین‌المللی گفت‌وگوی تمدن‌ها و نشر هرمس.
میان دره، رضا(1381). مشاهیر و مفاخر ایران زمین در آسیای مرکزی .مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز. 37. صص178-173.
ناصر خسرو قبادیانی، ابومعین(1365). دیوان ناصر خسرو. مجتبی مینویی و مهدی محقق(مصحح). تهران: دانشگاه تهران.
نظام‌السلطنه مافی، حسین قلی خان(1361). خاطرات و اسناد حسین قلی‌خان نظام السلطنه مافی. مجموعه متون و اسناد تاریخی کتاب اول: قاجاریه. به کوشش معصومه نظام مافی و منصوره اتحادیه(نظام مافی) و دیگران. جلد اول. تهران: نشر تاریخ ایران.
نگهداری، بابک(1385). رصد فرهنگی، ابعاد و راهکارها. مهندسی فرهنگی3. صص10-12.
 
Castell, Manuel. (1998). The Rise of the network Society. Oxford: Basil Blackwell.
Edgerton, Robert B., Langness, Lewis L. (1974). Methods and styles in the study of culture. Novato, California: Chandler & Sharp.
Oswalt, Wendell H. (1970).Understanding our culture: an anthropological view. Austin: Holt, Rinehart and Winston INC
Powell, Jim. (1997). Derrida for Beginner. New York: Writers and Readers Publishing.
Spivak, Gayatric. (1993). Foundations and Cultural Studies. In Questioning Foundations: Truth, Subjectivity, culture. Hugh Silverman(edited). London: Rutledge. 
 
منابع اینترنتی:
ارزش چیست؟ انسان ارزشی کیست؟(1390). بازیابی شده از سایت خبر آن لاین. آدرس http://www.khabaronline.ir/detail/193651/ (بازیابی شده در تاریخ 11 تیرماه 1391).
عرفانی، فرهاد(1390). هویت یعنی چه؟. بازیابی شده از وبگاه تابناک. آدرس اینترنتی http://www.tabnak.ir/fa/news/195106  (بازیابی شده در تاریخ 1تیرماه1391).
فکوهی، ناصر(1389). هویت فرهنگی چیست و مولفه هایش کدامند؟ .انسان‌شناسی و فرهنگ. بازیابی شده از آدرس http://anthropology.ir/node/8409 (بازیابی شده در تاریخ 1 تیرماه 1391).
فکوهی، ناصر(1390). هویت فرهنگی چیست؟.انسان‌شناسی و فرهنگ. بازیابی شده از آدرس  http://anthropology.ir/node/10614 (بازیابی شده در تاریخ 1 تیرماه 1391).
مدنی، شایسته(1390). ارزش چیست؟ (بخش اول و سوم). بازیابی شده از سایت انسان‌شناسی و فرهنگ. آدرس http://anthropology.ir/node/9542  و http://anthropology.ir/node/9989 (بازیابی شده در 11تیرماه 1391).
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار