بررسی نظم‌آهنگ هجده سوره از قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه تهران

چکیده

زبان در حالت عام آن و قرآن کریم به‌مثابه یک زبان خاص، دارای ماهیتی سمعی و شنیداری است. پیدایی و شکل‌گیری و نیز فراگیری زبان به‏طور طبیعی، در تاریخ بشری و اتصال نسل‌ها، شیوه‌ای شنیداری داشته و دارد. هر زبان نیز آوا و آهنگ خاص خود را دارد که در بسیاری از موارد، تناسب لفظ و معنا در آن‏ها قابل تعقیب و بررسی است.
در زبان قرآن نیز چنین حالتی وجود دارد و این زبان به‏ دلیل توحیدی و الهی‌بودن، تابع نظم در زمینه‌های مختلف و از جمله تناسب و ائتلاف لفظ و معنا یا همان نظم‌آهنگ است. ازهمین‌رو، بررسی این جنبه از زبان دارای اهمیت و فواید قابل توجهی است. مقاله حاضر، این نظم و هماهنگی را در هجده سوره از قرآن کریم بررسی کرده است. موضوع ائتلاف لفظ، ریشه در ساخت انواع زبان‌ها و فطرت بشری دارد. مقاله به نمونه‌هایی از نظم و نثر فارسی را از همین زاویه توجه کرده و کوشیده است نمونه‌هایی تطبیقی را از الفاظ و عبارات برخی زبان‌های جهان ارائه دهد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of Concordance Between Sound and Meaning (Phono-Semantic Matching) of Eighteen Suras of Qur’an

نویسنده [English]

  • Abolfazl khoshmanesh
Assistant Professor of Tehran University
چکیده [English]

Language in general and the Holy Qur’an as a special language in particular, have an auditive nature. Formation and learning of a language in its natural manner, still continuing through successive generations in human history, have the same nature. Every language has also its own sound and melody, which in many cases, the proportion of sound and meaning are verifiable. The special language of the Holy Qura’n, dosen’t do exception in this regard. This language, being a divine and compulsory collection (by the Book and Sunnah), follows this order in many cases. So, the study of this aspect of the Qura’n’s language is important and has notable results. This paper studies the concordance existing between Kuranic words, phrases, ayas and their meanings in eighteen Suras of the Holy Qura’n...  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qura’n’s Language
  • phono-semantic in Qura’n
  • sound and meaning
  • concordance between word and meaning
  • phono-semantic matching

مراجع

ابن‌ ماجه‌، ابوعبداللّه‌ محمّدبن‌ یزید القزوینی(1395‌). السنن‌. بیروت: داراحیاء التراث‌ العربی‌.
ابن‌جزری، محمدبن محمد(بی‌تا). النشر فی القرائات العشر. بیروت: دارالکتب العلمیه.
الحاج صالح، عبدالرحمان. المدرسه الخلیلیه الحدیثه و الدراسات اللسانیه الحالیه فی‌العالم‌العربی. الجزایر: دانشگاه الجزایر.
الخفاجی، تومان غازی(2012). البنی اسلوبیه فی سورة الشعراء. دمشق: تموز للطباعه و النشر.
الخملیشی،حوریه(1431). الدار العربیة للعلوم ناشرون،ترجمة النص العربی القدیم و تأویله عند ریجیس بلاشر. بیروت: دارالامان، رباط.
خیام، عمربن­ابراهیم(1384). رباعیات (رباعیات کامل خیام نیشابوری، چهارزبانه: فارسی، انگلیسی، آلمانی، فرانسه). تهران: بهزاد.
رافعی‌، مصطفی‌ صادق(1361). اعجاز قرآن‌ و بلاغت‌ محمد، ترجمه:‌ عبدالحسین‌ ابن‌ الدین‌،‌ تهران: بنیاد قرآن.
طالقانى، سیدمحمود(1362). پرتوى از قرآن. تهران: شرکت سهامى انتشار.
طباطبایی، سیدمحمد حسین(1417). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه.
طبرسی، فضل­بن حسن(1416). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دارالمعرفه.
فورر، ویلی و آنسلم لائوبر(1356). آکوستیک در معماری. ترجمه: غلامعلی لیاقتی، دانشگاه ملی ایران.
قطب، سید (1415). التصویر الفنی فی القرآن‏. دارالشروق‏، بیروت: بى‏نا.
قطب، سید(بی­تا). فی ضلال القرآن. بیروت: بی­نا.
کلینى، محمدبن یعقوب بن اسحاق (1407). الکافی. به تحقیق على­اکبر غفارى و محمد آخوندى، تهران: دارالکتب‌الإسلامیه.
محمود، مصطفی (بی‌تا).  القرآن. محاولة لفهم عصری، دارالمعارف قاهره.
معرفت، محمدهادی(1386). التمهید فی علوم القرآن. قم: موسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید.
نوفل، عبدالرزاق(1349). قرآن بر فراز اعصار، ترجمه ابوالفضل بهرام‌پور و محمود شکیب، مقدمه یحیی نوری، تهران: چاپخانه حیدری.
 
Dell, François, Daiel Hirst et Jean-Roger Vergnaud(1984). Forme sonore du langage-Structure des représentations en phonologie, Hermann, Paris.
Galichet, Georges(1967). Phisiologie de la langue française, Presse universitaire de France, Paris.
Kristeva, Julia(1974). La révolution du langage poétique, Seuil, Paris.
 
Nattiez, Jean-Jacques(2010). La musique, les images et les mots – Du bon et du moins bon usage des métaphores dans l’esthétique comparée, Fides, Québec.
P. Bouton(1971). Discours physique du langage.Rivière, Philipe; Danchin, Laurent, Linguistique et culture nouvelle, Éditions universitaire, Paris. 
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار