راهبردهای بهره گیری از ظرفیت های سینمای ایران با رویکرد معرفی سیمای فرهنگ ایرانی در عرصه بین الملل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت رسانه، دانشگاه سوره (نویسندۀ مسئول)

2 استادیار دانشکده ارتباطات و رسانه، دانشگاه صداوسیما

3 استادیار دانشکده فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه سوره، تهران

چکیده

استفادۀ بهینه از ظرفیت­های سینما، به‌عنوان رسانه­ای که در زمینه­های اجتماعی و به­ویژه فرهنگی تأثیرگذار است، نیازمند داشتن هدف، راهبرد و برنامه­ریزی است. پژوهش پیش رو، با هدف دست­یابی به راهبردهایی برای سینمای ایران، با رویکرد معرفی فرهنگ ایرانی در عرصۀ بین­الملل صورت گرفت. این پژوهش کیفی به روش پیمایشی و با نمونه­گیری به شیوۀ گلوله برفی و هدفمند انجام شد. پس از مطالعات اسنادی، با بهره­گیری از مصاحبۀ عمیق با استادان، منتقدان، کارگردانان، مدیران حوزۀ پخش بین­المللی فیلم و خبرگان، محیط و عوامل درونی و بیرونی سینما در عرصۀ بین­الملل بررسی شد و گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامه صورت گرفت. روایی پرسش‌نامه به شیوۀ صوری و پایایی آن با آلفای کرونباخ تأیید شد. با تعیین نقاط قوت، ضعف و فرصت­ها و تهدیدها، تحلیل داده­ها و تدوین راهبردها برای هریک از مناطق چهارگانه با ماتریس SWOT انجام شد. بر اساس نتایج پژوهش، موقعیت راهبردی سینمای ایران در سطح بین­الملل رقابتی نشان داده شد؛ اما ازآنجاکه نقطۀ به‌دست‌آمده بسیار به بخش محافظه­کارانه نزدیک است، راهبردهای این بخش نیز مورد توجه‌اند. ساخت و حمایت از فیلم­هایی با شاخصه­های فرهنگ ملی ایران و ساخت فیلم­هایی با تأکید بر مؤلفه­های عشق، انسانیت، صلح­جویی و اخلاق؛ سرمایه­گذاری و حمایت از فیلم­های مستند باکیفیت با موضوع ایران و مردم ایران؛ فراهم‌آوردن امکان نمایش آن‌ها در خارج از کشور؛ استفاده از افراد آشنا به پخش بین­المللی فیلم در نمایش فیلم در خارج از کشور و نظارت بر شاخص­های کیفی محتوایی و تکنیکی ازجمله راهبردهای مناسب در این زمینه هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Strategies for using Capacities of Iranian Cinema to Introduce Iranian Culture to the International arena

نویسندگان [English]

  • Seyedeh Maryam Masoumzadeh 1
  • Saeed Saraby 2
  • Majid Rezaeian 3
1 MA of Media Management of Soore university(Corresponding Author).
2 Assistant Professor of IRIB university.
3 Assistant Professor of Soore university.
چکیده [English]

The optimal use of cinema, as a media influencing social and especially cultural domains, requires the establishment of goals, strategies and plans. This study aims to develop strategies for Iranian cinema to present Iranian culture to the international community. The qualitative research was carried out with a survey-type methodology with snowball and targeted sampling.After going over documents and records, in-depth interviews with professors, critics, directors, and international film distribution managers and experts were conducted. The environment and internal and external factors of cinema in the international arena were also examined, through the use of a semi-open questionnaire.Questionnaire validity was confirmed by a formal method and its reliability by Cronbach’s alpha. A SWOT matrix was employed to measure strengths, weaknesses, opportunities and threat, and to analyze data and formulate strategies in the four mentioned areas.The results of the research illustrate that the strategic position of Iranian cinema in the international arena is competitive, but since the point is close to the conservative sector, the strategies of this sector are also considered.Among strategies, the paper suggests films be made to support and display characteristics of Iranian culture emphasizing the components of love, humanity, peace and Ethics, not just nationally, but for a broad and diverse foreign audience while their quality is being monitored, Investing and supporting high quality documentary films with the subject of Iran and the people of Iran, employing people who are professional in international broadcasting film for playing film in foreign.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Swot analysis
  • Iranian cinema
  • Iranian culture
  • Cultural Diplomacy
  • Representation
منابع و مأخذ
آزاد ارمکی، تقی (1386). فرهنگ و هویت ایرانی و جهانی‌شدن. تهران: تمدن ایرانی.
آشنا، حسام‌الدین و محمدرضا روحانی (1389). «هویت فرهنگی ایرانیان از رویکردهای نظری تا مؤلفه‌های بنیادی». فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 4: 185-157.
ابری، انسیه (90-1389). بررسی عوامل مؤثر بر توان صنعت سینمای ایران برای ورود به بازارهای جهانی. رساله دکتری، مدیریت رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
بازن، آندره (1386). سینما چیست؟. ترجمه محمد شهبا. تهران: هرمس.
بیچرانلو، عبدالله (1387). «بررسی حضور بین‌المللی سینمای ایران از دیدگاه کارشناسان و فعالان سینما». فصلنامه مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات (نامه پژوهش فرهنگی سابق)، شماره 4: 93-71.
جنیدی، رضا، زهرا احمدی‌پور و محمدرضا حافظ‌نیا (1392). «تبیین فرایند تصویرسازی ژئوپلیتیک؛ تصویرسازی ژئوپلیتیک ایالات متحده امریکا از اتحاد جماهیر شوروی سابق در دوره جنگ سرد». دوفصلنامه پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل، شماره 1: 69-46.
خانی، محمدحسن (1384). «دیپلماسی فرهنگی و جایگاه آن در سیاست خارجی کشورها». دوفصلنامه دانش سیاسی، شماره 2: 148-135.
دادگران، سید محمد (1385). مبانی ارتباطات جمعی. تهران: فیروزه.
دفلور، ملوین و اورت ای. دنیس (1383). شناخت ارتباطات جمعی. ترجمه سیروس مرادی. تهران: انتشارات دانشکده صداوسیما.
رضائیان، علی (1392). مبانی سازمان و مدیریت. تهران: سمت.
رضی، حسین (1377). «ارتباطات میان‌فرهنگی (تاریخ، مفاهیم و جایگاه)». فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق (ع)، شماره 6 و 7: 166-135.
زیباکلام، صادق و جلیل بیات (1393). «سینما و قدرت نرم؛ سیاست تطبیقی امریکا و چین». فصلنامه مطالعات میان‌فرهنگی، شماره 24: 72-43.
سورین، ورنر و جیمز تانکارد (1384). نظریه‌های ارتباطات. ترجمه علیرضا دهقان. تهران: دانشگاه تهران.
سیمبر، رضا و احمدعلی مقیمی (1394). «منافع ملی و شاخص‌های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه علمی پژوهشی سیاست جهانی، شماره 1: 38-7.
صلواتیان، سیاوش و سید محمدرضا سیدی (1394). «تدوین راهبردهای سازمان صداوسیمای ج.ا.ا در جنگ نرم، مطالعه
موردی حوزۀ محصولات نمایشی خارجی». فصلنامه رادیو تلویزیون، شماره 27: 147-115.
کریمی میبدی، احسان (1393). ارائه راهبرد مطلوب مرکز آموزش سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه ارتباطات دانشگاه صداوسیما.
گیویان، عبدالله و محمد سروی زرگر (1388). «بازنمایی ایران در سینمای هالیوود». فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 8: 147-177.
متز، کریستین (1380). نشانه‌شناسی سینما. ترجمه روبرت صافاریان. تهران: فرهنگ کاوش.
مهدی‌زاده، سید محمد (1387). رسانه‌ها و بازنمایی. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
مهدی‌زاده، سید محمد (1393). نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: همشهری.
وثوقی، منصور و علی‌اکبر نیک‌خلق (1392). مبانی جامعه‌شناسی. تهران: بهینه.
هریسون، جفری و کارون جان (1386). مدیریت استراتژیک. ترجمه بهروز قاسمی. تهران: هیأت.
یونسکو (1379). راهبردهای عملی توسعه فرهنگی. ترجمه محمد فاضلی. تهران: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان.
 
Czuma-Imiołczyk, L. (2017). ‘SWOT analysis as an organizational management tool on the example of a meat processing company’. World Scientific News, (78), 185-192.
Dougherty, B.A., J. (2013). November 01. RUSSIA’S “SOFT POWER” STRATEGY. Washington, D.C.: Georgetown University.
Hall, S. (2003). Representation;Cultural Representations and Signifying Practices. London: Sage.
Mennen, M. (2011). ‘Strategic Analysis of the BBC’. Seminar paper. Retrieved from: www.googlebooks.com  
Osita, I., Onyebuchi, R. I. & Justina, N. (2014). ‘Organization's stability and productivity: the role of SWOT analysis an acronym for strength, weakness, opportunities and threat’. International Journal of Innovative and Applied Research, 2(9), 23-32.
Schneider, C. (2005). The New Public Diplomacy, Soft Power in International Relations. Palgrave Macmillian.