جایگاه رسانه در تغییر سبک زندگی سالمندان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

2 دکتری علوم ارتباطات عضو هیات علمی و استادیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

بنابر آمار سازمان ملل متحد، تعداد سالمندان تا سال ۲۰۵۰ بیش از دو برابر می­شود و از ۸۴۱ میلیون نفر به ۲ میلیارد نفر می‌رسد. ازجمله مسائل مهمی که در دورۀ سالمندی نیز مطرح است سبک زندگی است. محققان در این پژوهش از مدل بومی استاندارد داخلی موجود در خصوص سبک زندگی سالمندان استفاده کردند که دارای 5 بُعد پیش‌گیری؛ فعالیت­های جسمی، تفریحی، سرگرمی و ورزشی؛ تغذیۀ سالم؛ مدیریت تنش و روابط اجتماعی و بین‌فردی است. در این پژوهش، از دو راهکار هم‌بستگی و توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شد. جامعۀ آماری تمام شهروندان تهرانی با حداقل 60 سال سن هستند. نتایج نشان داد که رسانه‌ها در ابعاد پیش‌گیری، تغذیۀ سالم و روابط اجتماعی و بین‌فردی نقش دارند؛ درحالی‌که بر ابعاد فعالیت­های جسمی، تفریحی، سرگرمی و ورزشی و مدیریت تنش تأثیر معناداری ندارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Media's Role in Changing the Lifestyle of the Elderly People

نویسندگان [English]

  • hamideh Khaleghi Mohammadi 1
  • Sedigheh Babran 2
1 Ph.D. student of Social Communication Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran (Corresponding Author)
2 Faculty Member and Assistant Professor of Communication Sciences in the Department of social communication science, Tehran Central Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract
According to UN statistics, it is estimated that the number of elderly people will be more than double by the year 2050 and it would increase from 841 million to 2 billion. One of the most important issues, like other periods of life in old age, is lifestyle. In this period of life people would use media content like other ages and even more as they have more free time. Using media could help them to find and choose better lifestyle and information . In aging time the changes in media coverage could open new window for elderly, and help them to achieve their goals. The researcher used the existing internal standard model for the elderly lifestyle that includes 5 dimensions of prevention, physical activity, recreation, entertainment and sports, healthy eating, stress management and social and interpersonal relationships. In this study, a descriptive correlational and descriptive survey strategy was used. The statistical population is all citizens of Tehran who are at least 60 years old. The results showed that the media play a role in the dimensions of prevention, healthy nutrition, and social and interpersonal relationships. However, they did not have a significant effect on physical activity, recreational, entertainment, sport and stress management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Media
  • Elderly
  • Lifestyle
  • Quality of life
منابع و مأخذ
 
اسحاقی، سیدرضا، زیبا فرج‌زادگان و آناهیتا بابک (1388). «طراحی پرسشنامه سنجش سبک زندگی در سالمندان». دوماهنامه پایش، شماره 12: 100-91.
ایمان، محمدتقی و علی روحانی (1392). «بررسی رابطه مالکیت سرمایه اجتماعی و الگوهای گذران اوقات فراغت؛ مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه شیراز». کنگره ملی اوقات فراغت و سبک زندگی جوانان، شیراز.
بابک، آناهیتا، سهیلا داوری، پژمان عقدک و امید پیرحاجی (1390). «ارزیابی سبک زندگی سالمندان استان اصفهان». ماهنامه دانشکده پزشکی اصفهان، شماره 149: 1074- 1064.
باقیانی مقدم، محمدحسین، محمدحسن احرام‌پوش، ناهید آردیان و طاهره سلطانی (1392). «تعیین وضعیت سبک زندگی و عوامل مرتبط بر آن در بین کارمندان و کارگران شهر یزد». فصلنامه طب کار، شماره 3: 87ـ79.
باینگانی، بهمن، فهیم ایراندوست و سینا احمدی (1392). «سبک زندگی از منظر جامعه‌شناسی: مقدمه‌ای بر شناخت و واکاوی مفهوم سبک زندگی». ماهنامه مهندسی فرهنگی، شماره 77: 74-56.
بروجردی علوی، مهدخت و نسرین حداد (1391). «ارزش­های اخلاقی ارائه‌شده در تبلیغات بازرگانی تلویزیون جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه علمی فرهنگ ارتباطات، شماره 17: 254- 214.
تقدیسی، محمدحسین، پریناز دشمنگیر، طاهره دهداری و لیلا دشمنگیر (۱۳۹۱). «عوامل تأثیرگذار بر سبک زندگی سالم از دیدگاه سالمندان: مطالعه کیفی». فصلنامه مجله سالمندی ایران، شماره 27: 58ـ47.
جعفری، طاهره، محمدصادق مهدوی و محمدباقر ساروخانی (۱۳۹۵). «جایگاه اجتماعی سالمندان در خانواده با تأکید بر نقش تلویزیون: بررسی دیدگاه‌های سالمندان تهرانی». دوفصلنامه دین و ارتباطات، شماره50: 79ـ39.
خانیکی، هادی و حبیب راثی تهرانی (1390). «بررسی نگرش مخاطبان درباره تأثیر پیام‌های سلامت تلویزیون». فصلنامه علمی  مطالعات فرهنگ- ارتباطات، شماره 15: 187-151.
دشمنگیر، پریناز، محمدحسین تقدیسی، لیلا دشمنگیر و طاهره راهداری (1391). «عوامل تأثیرگذار بر سبک زندگی سالم از دیدگاه سالمندان: مطالعه کیفی». فصلنامه سالمند (مجله سالمندی ایران)، شماره 27: 57ـ47.
راسل، مهری و علی اردلان (1386). «آیندۀ سالمندی و هزینه‌های خدمات سلامت: هشداری برای نظام سلامت کشور». فصلنامه سالمند، شماره 4: 305-300.
فتحی، حبیب‌اله و علی جعفری (۱۳۹۶). «رابطه مصرف رسانه‌ای با تغییر سبک زندگی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی)». فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، شماره 9: 255ـ221.
فرقانی، محمدمهدی و ربابه مهاجری (1396). «رابطه بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و تغییر در سبک زندگی جوانان». فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، شماره 13: 292-259.
کریم بیات، محمد و روح‌اله منوچهری (1395). «نقش رسانه‌های اجتماعی در سبک زندگی اعضای کتابخانه‌های عمومی با تحلیل سوات». فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، شماره 3: 270ـ233.
گیدنز، آنتونی (1394). تجدد و تشخص. ترجمه ناصر موفقیان. تهران: نشر نی.
محمودی، قهرمان، کیومرث نیازآذری و طاهره صنعتی (1391). «ارزیابی سبک زندگی در سالمندان». فصلنامه سلامت خانواده، شماره 3: 50-45.
مهدی‌زاده، محمد (۱۳۹۱). نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: همشهری.
مهدی‌زاده، محمد و رضا خاشعی (1397). «نقش رسانه‌ها در انتخاب سبک‌های زندگی سلامت‌محور (با تأکید بر مصرف رسانه‌ای شهروندان شهر تهران)». فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، شماره 94: 78ـ51.
نجیمی، آرش و علی معظمی گودرزی (1390). «مطالعه سبک زندگی سالم در سالمندان شهر اصفهان: یک مطالعه مقطعی». فصلنامه تحقیقات نظام سلامت، شماره 4: 587-581.
یعقوبی دوست، محمود، بهروز شاهون وند، غلامرضا جولا و عزیزعلی مرادی (1394). «بررسی رابطه رسانه‌های دیداری و سبک زندگی (مورد مطالعه: جوانان شهر اهواز)». فصلنامه جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، شماره 18: 198-167.
Bandura, A., & Walters, R. H. (1969). Social learning and personality development.
Bosnes, I., Nordahl, H.M., Stordal, E., Bosnes, O., Myklebust, T.Å., et al. (2019). Lifestyle predictors of successful aging: A 20-year prospective HUNT study. PLOS ONE 14 (7): e0219200.
Coto, M., Lizano, F., Mora, S., Fuentes, J. (2017). ‘Social Media and Elderly People: Research Trends, Social Computing and Social Media’. Applications and Analytics: 9th International Conference, SCSM, Vancouver, BC, Canada, 65-81.
Haris, N., Abdul Majid, R., Abdullah, N. & Osman, R. (2014). ‘The role of social media in supporting elderly quality daily life’. International Conference on User Science and Engineering, Malasia.
Leist , A.K. (2013). ‘Social media use of older adults: a mini-review’. Gerontology Regenerative and Technological Section, 59 (4), 378-84.
Mcquail, D. (2006). Mcquails mass communication theory. sage publication.
Trentham, B., Sokoloff, S., Tsang, A ., Neysmith, S. (2015). ‘Social media and senior citizen advocacy: an inclusive tool to resist ageism?’. Politics, Groups, and Identities, 3: 3, 558-571.