مطالعۀ نشانه‌شناختی تصویر کودک در انیمیشن ایرانی «مهارت‌های زندگی برای کودکان»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه کاشان (نویسندۀ مسئول)

2 استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه کاشان

3 کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه کاشان

چکیده

مضامینی که انیمیشن‌ها درصدد القاء به مخاطبین کودکشان هستند هرگز به صورت اتفاقی نبوده، بلکه در پی رمزگذاری‌های خاصی صورت پذیرفته است که در نهایت منجر به معرفی الگوی از پیش تعیین شده برای کودکان است. هدف از این پژوهش، تحلیل نشانه‌شناختی الگوی بازنمایی کودک در انیمیشن‌ است. بدین منظور با استفاده از روش نشانه‌شناسی، به بررسی محبوب‌ترین و پرمخاطب‌ترین انیمیشن ایرانی «مهارت‌های زندگی برای کودکان» پرداخته شده است. این مجموعه شامل 250 قسمت ده دقیقه‌ای که تولید آن از سال 1391 شروع و تا 1395 پایان یافته است. بدین ترتیب برای دستیابی به تصویر جامعی از کودک در این مجموعه تمام قسمت‌ها مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در این انیمیشن با نوعی بازنمایی توأم با «بدنمایی» از کودک و دوران کودکی مواجه هستیم. ویژگی‌ها و خصایص برجسته‌ی کودک در این مجموعه وابستگی به بزرگسالان، ناتوانی در حل مسائل شخصی، عدم خلاقیت و ابتکار، عدم تجهیز به مهارت‌های مدرن، فقدان روحیه‌ی پرسش‌گری و اطاعت کامل از والدین، پرخاشگری و گستاخی در مقابل همسالان، ساده لوحی و زودباوری است. علاوه بر این در بازنمایی کودک، کاراکترهای کودک در جایگاه سن طبیعی خود بازنمایی نمی‌شوند. بلکه کوچکتر و نابالغ‌تر از سن زیستی‌شان نمایش داده می‌شوند و این نابالغ بودن در تمام رفتار و تعاملات روزمره‌شان مشهود است. چنین الگوی بازنمایی در مجموع در قاب گفتمان «پیشامدرن» جای می‌گیرد. برجسته ترین ویژگی انیمیشن «مهارت‌های زندگی برای کودکان» این است که در آن کودک به عنوان «سوژه منفعل و تربیت پذیر» به شمار می‌رود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Semiotic Study of The Image of A Child In The Iranian Animation "Life Skills for Children"

نویسندگان [English]

  • mohamad ganji 1
  • narges nikkhah ghamsari 2
  • samane foroughi 3
1 Associate Professor of Social Science Department, Kashan University (Corresponding Author).
2 Assistant Professor of Social Science Department, Kashan University.
3 M.A. in Cultural Studies, Kashan University.
چکیده [English]

The themes that the animations seek to instill in their child's audiences have never been accidental, but have been followed by specific encodings that eventually lead to the introduction of a predetermined pattern for children. Therefore, the purpose of this study is to semiotically analyze the child representation pattern in animation. For this purpose, using the semiotic method, the most popular and the most popular Iranian animation is "Life Skills for Children". The collection consists of 250 ten-minute episodes that its  production began in 1391 and ended in 1395. In order to get a comprehensive picture of the child in this series, all sections have been studied and analyzed. The results of this study suggest that we are presented with a kind of representation of the "body" of the child and childhood. Highlights and features of the child in this series: Adult dependency, inability to solve personal problems, lack of creativity, lack of modern skills, lack of questioning morale and complete obedience to parents, aggression and impudence towards peers, naivety and it is cynicism. In addition, in child representations, child characters are not represented in their natural age. Rather, they appear smaller and more immature than their biological age, and this immaturity is evident in all their daily behavior and interactions. Such a pattern of representation is generally embedded in the "pre-modern" discourse. Animation Life Skills for Children aims to introduce the most prominent feature of the child as a "passive and nurturing subject".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Representation
  • Child
  • Encoding
  • Pre-modern discourse
منابع و مأخذ
 احمدی، بابک (1370). ساختار و تأویل متن، جلد اول، تهران: نشر مرکز.
استریناتی، دومینیک (1380). نظریه­های فرهنگ عامه، ترجمۀ ثریا پاک‌نظر، تهران: انتشارات گام نو.
اسفاری، میترا (1396). «جدال هویتی در پارک، رقابت قاعده­مند در چهارراه: دو نما از کودکی در فضای شهری»، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره 46: 175-147.
پستمن، نیل (1387). نقش رسانههای تصویری در زوال دوران کودکی، ترجمۀ صادق طباطبایی، چاپ دوم، تهران: انتشارات اطلاعات.
پولادی، کمال (1387). بنیادهای ادبیات کودک، چاپ دوم، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
جیمز، آلیسون و کریس جنکس و آلن پروت (1385). جامعه‌شناسی دوران کودکی (نظریه‌پردازی درباره دوران کودکی)، ترجمه علیرضا کرمانی و علیرضا ابراهیم‌آبادی، تهران: نشر ثالث.
ذکایی، محمدسعید (1395). درآمدی بر مطالعات کودکی در ایران، تهران: نشر آگاه.
چندلر، دنیل(1386). مبانی نشانه شناسی سینما، ترجمه مهدی پارسا. تهران: انتشارات سوره مهر.
طالبی، ابوتراب و معراج سادات ملکوتی (1393). «مسأله هویت در کودکان بدون شناسنامه»، برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 18: 53-24.
طاهری، صدرالدین (1396). نشانه‌شناسی کهن‌الگوها در هنر ایران باستان و سرزمین‌های همجوار، تهران: نشر شورآفرین.
فاضلی، نعمت­الله (1385). «بازنمایی فوتبال یا واقعیت»، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره 6:. 109-81
فریتاس ، کریستال د. (۱۳۸۱)کلیدهای آموزش و مراقبت از سلامت جنسی در کودکان و نوجوانان، ترجمۀ سارا رئیسی طوسی، تهران: صابرین.
فیسک، جان (1381). «فرهنگ و ایدئولوژی»، ترجمه مژگان برومند، مجلة ارغنون، شماره 20: 126-117
گل‌محمدی، احمد (1395). «هویت­سازی دولت‌پسندانه، هویت اسلامی در داستان­های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان»، فصلنامه دولتپژوهی، شماره 6: 38ـ1.
نوروزی، داریوش (1392). تصویر کودک در سینمای ایران، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
نیکولز، بیل(1386). ساخت‌گرایی، نشانه شناسی سینما، ترجمۀ علاءالدین طباطبایی، تهران: نشرهرمس
 
Berer, A. (1996) ‘Media Tribes: Making Sense of Popular Culture, the Mass Media,and Everyday Life in America’, ETC: A Review of General Semantics ,pp.39- 53
Bennett,A & Bennet ,T. Katel, P. (2012) An Introduction to Cultural Sociology, london : Routledge
Calvert & Levis (eds), (2002). Television Studies, the key concepts Rutledge.
-Chandler, D. (2006). Semiotics: the Basics, London: Routledge.
-Chen, R. (2009). Early Childhood Identity: Construction, Culture, and the Self (Rethinking Childhood), Peter Lang Publishing Inc.
- Cinoglu, H. & Arikan, Y. (2012). ‘Self, Identity and Identity Formation: From the Perspectives of Three Major Theories', available at https://b2n.ir/k01442.
- Hall, Stuart.(2003) The Work of Representation, In Cultural Representation and Signifying Practice, London, Sage Publication
-Lutfey, K. & Mortimer, J.T. (2006). 'Development and Socialization through the Adult Life Course'. In: Handbook of Social Psychology, Delameter, J (eds). New York, NY: Springer.
Padowck, K.(2012) Forbidden Animation: Censored Cartoons and Blacklisted Animators in America, Jefferson, NC: McFarland and Company.