ORIGINAL_ARTICLE
نظام رسانهای ایران: جانشینی ناکامل رسانههای نوین و از جا دررفتگی شبکۀ رسانهها
رسانههای نوین در ایران امروز، روی رسانههای جریان اصلی تأثیرات عمیقی گذاشتهاند و در مواردی باعث شدهاند که آنها کارکرد خود را از دست بدهند. پژوهش پیشرو، با استفاده از روش ترکیبی تلاش کرده است تأثیر رسانههای نوین بر مکانیزمهای داخلی رسانههای ایران و همچنین ارتباط این رسانهها با مردم و نظام سیاسی ــ اقتصادی را بررسی کند. تأثیر رسانههای نوین بر رسانهها و تأثیر آنها بر ارتباط رسانهها با نظام سیاسی ــ اقتصادی با روش کیفی گراندد تئوری و تأثیر رسانههای نوین بر ارتباط مردم با رسانهها به روش کمی پیمایش ارزیابی شد. در انتها، محقق به این نتیجه رسید که رسانههای نوین بهخودیخود سبب تغییر نظام رسانهای ایران نشدهاند؛ بلکه بهدلیل نقش پررنگ دولت و غیرحرفهای بودن در پسزمینۀ مهندسی فرهنگی و رواج فناوریهای ارتباطات و اطلاعات، این دگرگونی رخ داده و رسانههای نوین تشدیدکننده این وضعیت بودهاند. در نظام رسانهای ایران، فعالان نظام سیاسی ــ اقتصادی و مردم بهدلیل اختلال در کارکرد رسانههای جریان اصلی بهسوی رسانههای نوین رفتهاند؛ اما این رسانهها نتوانستهاند بهطور کامل جانشین رسانههای جریان اصلی شوند و نوعی از جا دررفتگی در شبکۀ رسانههای ایران به وجود آمده است.
https://www.jccs.ir/article_93464_8faa7561648c440b16c959fc4d80b2b7.pdf
2020-03-20
7
31
10.22083/jccs.2019.126933.2401
نظام رسانهای
رسانههای نوین
رسانههای جریان اصلی
روزنامهنگاری شبکهای
جامعۀ شبکهای
از جا دررفتگی
سوسن
باستانی
sbastani@alzahra.ac.ir
1
استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا (س)
AUTHOR
هادی
خانیکی
hadi.khaniki@gmail.com
2
استاد گروه علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی
AUTHOR
سعید
ارکانزاده یزدی
saeed.arkan@gmail.com
3
دکترای فرهنگ و ارتباطات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی (نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
منابع و مأخذ
1
ارکانزاده یزدی، سعید (1394). کاربردهای حرفهای تلفن همراه هوشمند در روزنامهنگاری ایران، مقاله ارائه شده در اولین همایش ملی تلفن همراه هوشمند و سبک زندگی، 21-20 خرداد 1394، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
2
اسماعیلی، محسن (1394). «حقوق مطبوعات؛ چالشهای امروز و نیازهای فردا»، فصلنامه علمی وسایل ارتباط جمعی رسانه، شماره 100، 24-5.
3
اکبرزاده جهرمی، جمالالدین (1395). «پیامدهای همگرایی اینترنت و تلویزیون بر سیاستگذاری رسانهای در ایران»، فصلنامه علمی مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، شماره 34: 50-7.
4
باستانی، سوسن و ارکانزاده یزدی، سعید (1393). «روزنامهنگاری تعاملی: ارزیابی وبسایتهای خبری ایران»، مجله جهانی رسانه، شماره 9: 21-1.
5
بصیریان جهرمی، حسین؛ هادی خانیکی، محمدسعید ذکایی (1392). «رسانههای اجتماعی و سازمانهای رسانهای: بررسی سیاستگذاری و مصرف فیسبوک در مواجهه با رسانه ملی»، پژوهشهای ارتباطی، شماره 75: 80-59.
6
خانیکی، هادی و حسین بصیریان جهرمی (1392). «کنشگری و قدرت در شبکههای اجتماعی مجازی؛ مطالعه کارکردهای فیسبوک در فضای واقعی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 61: 80-45.
7
خانیکی، هادی (1394). «بازخوانی ارتباطات در ایران؛ از مفهوم وسایل ارتباطجمعی و رسانهها تا مطالعات رسانههای نوین»، فصلنامه علمی مطالعات رسانههای نوین، شماره 1: 13-1.
8
زمانی، بیبی عشرت؛ شهناز شهریاری نیستانی و یاسمین عابدینی (1391). «رابطه بین میزان و نوع استفاده از تلفن همراه و صفات شخصیتی دانشجویان»، فصلنامه علمی مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، شماره 51: 159-141.
9
سلطانآبادی، محمود و احمد توکلی (1390). «مقایسه بین وبلاگنویسی و روزنامهنگاری از دیدگاه روزنامهنگاران وبلاگنویس»، مطالعات رسانهای، شماره 6: 138-121.
10
سیدعلوی، سیدمسعود و سیدرضا نقیبالسادات (1384). «ساختار وبلاگهای فارسی روزنامهنگاری تحلیل محتوای وبلاگهای فارسی روزنامهنگاران ایرانی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 32: 172-139.
11
شهابی، محمود و مجتبی جهانگردی (1387). «خاستگاه اجتماعی الگوهای استفاده از تلویزیونهای ماهوارهای فارسیزبان در میان مخاطبان تهرانی»، تحقیقات فرهنگی ایران، شماره 34: 56-23.
12
ضیاییپرور، حسین (1382). «وبلاگ نویسی و روزنامهنگاری در ایران: نقد و بررسی تطبیقی و تأثیر متقابل دو پدیده»، فصلنامه علمی وسایل ارتباط جمعی رسانه ، شماره 56: 49-34.
13
عبداللهینژاد، علیرضا و حسینعلی افخمی (1392). «خبرگزاریها و فناوریهای جدید رسانهای»، فصلنامه علمی مطالعات فرهنگ - ارتباطات، شماره 53: 127- 103.
14
عقیلی، وحید و احسان پوری (1390). «تأثیر شبکههای اجتماعی مجازی بر ارتباطات بین فردی کاربران»، فصلنامه علمی مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، شماره 1: 42-25.
15
فلیک، اووه (1392). درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمۀ هادی جلیلی، چاپ ششم، تهران: نی.
16
کاستلز، مانوئل (1389 الف). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ؛ ظهور جامعه شبکهای، ترجمه احد علیقلیان و افشین خاکباز، جلد اول، چاپ ششم، تهران: طرح نو.
17
کوثری، مسعود؛ محمدرضا جوادی یگانه و طاهره خیرخواه (1385). «کاربردهای تلفن همراه برای کاربران ایرانی (با تأکید بر نظریه استفاده و خشنودی)»، فصلنامه علمی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره 2: 226-205.
18
کین، جان (1389). رسانهها و دموکراسی، ترجمۀ نازنین شاهرکنی، چاپ دوم،تهران: طرح نو.
19
متانی، مهرداد؛ رمضان حسنزاده و علیاکبر فرهنگی (1391). «بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به تماشای برنامههای شبکههای ماهوارهای»، پژوهشهای ارتباطی، شماره 71: 202-183.
20
معتمدنژاد، کاظم و رویا معتمدنژاد (1386). حقوق ارتباطات، جلد 1: کلیات، چاپ اول، تهران: مرکز مطالعات و توسعه رسانهها.
21
مککوایل، دنیس (1382). درآمدی بر نظریه ارتباطات، ترجمۀ پرویز اجلالی، چاپ اول، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانهها.
22
منتظرقائم، مهدی (1384). «سیاستهای دریافت برنامههای تلوزیونی ماهوارهای در کشورهای آسیایی: درسهای مقابله و بهرهوری برای ایران»، فصلنامه علمی مطالعات جامعهشناختی، شماره 26: 96-65.
23
مولایی، محمدمهدی و علیرضا کتابدار (1392). «فرصتهای تعاملی رسانههای اجتماعی برای برنامههای تلویزیونی»، فصلنامه علمی وسایل ارتباط جمعی رسانه، شماره 91: 69-51.
24
یزدخواستی، بهجت؛ صمد عدلیپور و الهام کیخایی (1392). «حوزه عمومی و گفتوگو در فضای مجازی شبکههای اجتماعی (بررسی تأثیر شبکههای اجتماعی مجازی بر گفتوگوی میان فرهنگها)»، فصلنامه علمی مطالعات فرهنگ - ارتباطات، 53: 101-81.
25
Akhavam-Majid, R. & Wolf, G. (1991). American Mass Media and the Myth of Libertarianism: Toward an “elite power group” theory. Critical Studies in Mass Communication, 8(2), 139-151.
26
Cardoso, G. (2006). The Media in the Network Society: Browsing, News, Filters and Citizenship. Portugal: Centre for Research and Studies in Sociology.
27
Curran, J & Park, M. (2005). De-Westernizing Media Studies. USA: Routledge.
28
Dijk, J. V. (2006). The Network Society (2nd Edition). USA: Sage Publications.
29
Eldridg, J. & Eldridge, L. (1994). Raymond Williams: Making connections. USA: Routledge.
30
Hallin, D. & Mancini, P. (2004). Comparing Media Systems. UK: Cambridge University Press.
31
Hallin, D. & Mancini, P. (2012).Comparing Media Systems Beyond the Western World. UK: Cambridge University Press.
32
Heinrich, A. (2011). Network Journalism: journalistic practice in interactive spheres. USA: Routledge Publication.
33
Khiabany, G. (2010). Iranian Media: The Paradox of Modernity. USA: Routledge.
34
McQuail, D. (2010). McQuail’s Mass Communication Theory (6th Edition). UK: Sage.
35
Mellado, C. & Lagos, C. (2013). Redefining comparative analyses of media systems from the perspective of new democracies. Communication and Society, 4(26), PP.1-24.
36
Ostini, J & Fung, A. Y. (2002). Beyond the Four Theories of the Press: A New Model of National Media Systems. Mass Communication & Society, 5(1), 41-56.
37
Rogers, Evertt M. (1986) Communication Technology: The New Media in Society(1st edition). USA: Free Press. Retrieved from http://catdir.loc.gov/catdir/samples/simon031/85027555.html
38
Straubhaar, J. (1986). Review and Criticism (Sydney W. Head, World broadcasting systems: A comparative Analysis). Journal of Broadcasting & Electronic Media, 30(2), pp. 236-237.
39
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه جنبههای روانشناختی ـ جامعهشناختی کاربری فیسبوک بین کاربران ایرانی و عوامل تأثیرگذار بر آنها
سایتهای شبکۀ اجتماعی در دو دهه اخیر جایگاه ویژهای بین کاربران پیدا کردهاند و در این بین سایت فیسبوک محبوبترین شبکۀ اجتماعی مورد استفاده بوده است. این سایت در ایران نیز کاربران زیادی دارد و به همین دلیل تحقیق درباره جوانب مختلف آن ضرورت دارد. این مقاله به مطالعه عوامل مؤثر بر جنبههای روانشناختی ـ جامعهشناختی کاربری فیسبوک میپردازد. ما برای شناخت این جنبهها، نظریه استفاده و خشنودی و نمایش را مثلثبندی کردهایم و از این طریق پنج جنبه اصلی روانشناختی ـ جامعهشناختی کاربری فیسبوک را شناسایی کردهایم که عبارتند از: جنبه جبرانی کاربری فیسبوک، بازنمایی خود، فرایند جامعهپذیری، اعتیاد به فیسبوک و هویت مجازی. برای مطالعه عوامل مؤثر بر این جنبهها، سه دسته متغیرهای جمعیتشناختی، ویژگیهای روانشناسانه و میزان حضور در فیسبوک در نظر گرفته شد و با استفاده از روش پیمایش آنلاین، تحقیق اجرا شد. پرسشنامه به مدت 3 ماه در دسترس بود و 354 پاسخنامه در این مدت گردآوری شد. سپس همبستگی بین متغیرهای مختلف و وجود تأثیر علی بین متغیرهای همبسته با استفاده از نرمافزار اسپیاساس تحلیل و در نهایت مدل علی تحقیق با استفاده از نرمافزار آموس ارائه شد. یافتههای تحقیق نشان میدهد که تمام عوامل روانشناسانه فرد با تمام جنبههای روانشناختی ـ جامعهشناختی کاربری فیسبوک بین کاربران ایرانی همبستگی دارد؛ اما تمام این همبستگیها علّی نیست. نتایج همچنین نشان داد که از بین عوامل روانشناسانه، روان رنجوری و خطرپذیری قدرت تبیینکنندگی بیشتری دارند، در حالیکه خودشیفتگی بر هیچیک از جنبههای کاربری تأثیر علّی ندارد.
https://www.jccs.ir/article_93823_8451ad763fadcfed6024c2ae1823469c.pdf
2020-03-20
33
66
10.22083/jccs.2019.101694.2277
فیسبوک
اعتیاد به فیسبوک
بازنمایی خود
هویت مجازی
عوامل اصلی پنجگانه ویژگیهای شخصیتی
خودشیفتگی
حسین
کرمانی
h.kermani@ut.ac.ir
1
دکترای علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
منابع و مأخذ
1
چیتسازقمی، محمدجواد (1383). هویت دینی جوانان در ایران، در مبانی نظری هویت و بحران هویت، به اهتمام علی اکبر علیخانی، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
2
دوران، عباس و منوچهر محسنی (1383). هویت، رویکردها و نظریهها، در مبانی نظری هویت و بحران هویت، به اهتمام علی اکبر علیخانی، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
3
رسولزاده اقدم صمد، پویان احیایی ، صمد عدلیپور و مریم سهرابی (1393). «تحلیل رابطه حضور در شبکه اجتماعی فیسبوک و انزوای اجتماعی در بین جوانان شهر تبریز»، توسعه اجتماعی، شماره 4: 154- 133.
4
صفارینیا، مهرناز؛ علیمحمد مزیدی و مجید صفارینیا (1395). «مقایسه شایعه پراکنی اینترنتی وخودشیفتگی در بین کاربران فیسبوک، اینترنت و افراد غیر کاربر اینترنت». دو فصلنامه شناخت اجتماعی، شماره 9: 80-66.
5
کرمانی، حسین، یوسف پاکدامن و محمد آشتیانی (1395). «مطالعه عوامل ترجیح پیامرسان فوری تلگرام بر دیگر برنامههای مشابه توسط کاربران ایرانی»، فصلنامه جامعه، فرهنگ، رسانه. شماره 18.
6
کستلز مانوئل (1380) عصر اطلاعات: ظهور جامعه شبکهای، ترجمۀ احد علیقلیان و افشین خاکباز، تهران: نشر طرح نو.
7
Ames, D. R., Rose, P., & Anderson, C. P. (2006). The NPI-16 as a short measure of narcissism. Journal of Research in Personality, 40(4), 440–450.
8
https://doi.org/10.1016/j.jrp.2005.03.002
9
Amichai-Hamburger, Y., & Vinitzky, G. (2010). Social network use and personality. Computers in Human Behavior, 26(6), 1289–1295.
10
https://doi.org/10.1016/j.chb.2010.03.018
11
Back, M. D., Stopfer, J. M., Vazire, S., Gaddis, S., Schmukle, S. C., Egloff, B., & Gosling, S. D. (2010). Facebook Profiles Reflect Actual Personality, Not Self-Idealization. Psychological Science, 21(3), 372–374. https://doi.org/10.1177/0956797609360756
12
Bodroža, B., & Jovanović, T. (2016). Validation of the new scale for measuring behaviors of Facebook users: Psycho-Social Aspects of Facebook Use (PSAFU). Computers in Human Behavior, 54, 425–435. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.07.032
13
Bouchard, T. J., & McGue, M. (2003). Genetic and environmental influences on human psychological differences. Journal of Neurobiology, 54(1), 4–45.
14
https://doi.org/10.1002/neu.10160
15
boyd, danah m., & Ellison, N. B. (2007). Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 210–230. https://doi.org/10.1111/j.1083-6101.2007.00393.x
16
Brown, R. P., & Zeigler-Hill, V. (2004). Narcissism and the non-equivalence of self-esteem measures: A matter of dominance? Journal of Research in Personality, 38(6), 585–592. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2003.11.002
17
Buffardi, L. E., & Campbell, W. K. (2008). Narcissism and Social Networking Web Sites. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(10), 1303–1314. https://doi.org/10.1177/0146167208320061
18
Campbell, W. K., Foster, C. A., & Finkel, E. J. (2002). Does self-love lead to love for others? A story of narcissistic game playing. Journal of Personality and Social Psychology, 83(2), 340–354. https://doi.org/10.1037/0022-3514.83.2.340
19
Chafetz, Glenn, Frankel Benjamin & Michael Spirtaz (2012)Origins of National Interests, Routledge.
20
Denzin, N. K. (2017). Sociological Methods: A Sourcebook, 6th edition. Routledge.
21
Eloranta, J., Kermani, H., & Rahimi, B. (2016). Facebook Iran: Social Capital and the Iranian Social Media. In D. M. Faris & B. Rahimi (Eds.), Social Media in Iran: Politics and Society after 2009 (pp. 19–41). Brooklyn, NY: SUNY.
22
Emmons, R. A. (1987). Narcissism: Theory and measurement. Journal of Personality and Social Psychology, 52(1), 11–17. https://doi.org/10.1037/0022-3514.52.1.11
23
Eranti, V., & Lonkila, M. (2015). The social significance of the Facebook Like button. First Monday, 20(6). https://doi.org/10.5210/fm.v20i6.5505
24
Goffman, E. (1959). The presentation of self in everyday life. New York: Anchor Books.
25
Hogan, B. (2010). The Presentation of Self in the Age of Social Media: Distinguishing Performances and Exhibitions Online. Bulletin of Science, Technology & Society, 30(6), 377–386. https://doi.org/10.1177/0270467610385893
26
InternetWorldStats.com (2016) IRAN (Islamic Republic of), retrieved at 2 October, 2016.
27
John, O. P., Naumann, L. P., & Soto, C. J. (2008). Paradigm Shift to the Integrative Big-Five Trait Taxonomy: History, Measurement, and Conceptual Issues. In O. P. John, R. W. Robins, & L. A. Pervin (Eds.), Handbook of personality: Theory and research (pp. 114-158). New York, NY: Guilford Press.
28
Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business Horizons, 53(1), 59–68. https://doi.org/10.1016/j.bushor.2009.09.003
29
Kardefelt-Winther, D. (2014). A conceptual and methodological critique of internet addiction research: Towards a model of compensatory internet use. Computers in Human Behavior, 31, 351–354. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.10.059
30
Kuo, T., & Tang, H.-L. (2014). Relationships among personality traits, Facebook usages, and leisure activities – A case of Taiwanese college students. Computers in Human Behavior, 31, 13–19. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.10.019
31
Laughey, D. (2007). Key themes in media theory. Maidenhead: McGraw Hill / Open University Press.
32
Lee, E. W. J., Ho, S. S., & Lwin, M. O. (2017). Explicating problematic social network sites use: A review of concepts, theoretical frameworks, and future directions for communication theorizing. New Media & Society, 19(2), 308–326.
33
https://doi.org/10.1177/1461444816671891
34
Matthews, Gerald; Deary, Ian J.; Whiteman, Martha C. (2003). Personality Traits (2nd Ed.). Cambridge University Press.
35
Manago, A. M., Graham, M. B., Greenfield, P. M., & Salimkhan, G. (2008). Self-presentation and gender on MySpace. Journal of Applied Developmental Psychology, 29(6), 446–458. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2008.07.001
36
McCord, B., Rodebaugh, T. L., & Levinson, C. A. (2014). Facebook: Social uses and anxiety. Computers in Human Behavior, 34, 23–27. https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.01.020
37
McQuail, D. (2010). McQuail’s Mass Communication Theory. Book. London: SAGE Publications.
38
Michikyan, M., Dennis, J., & Subrahmanyam, K. (2015). Can You Guess Who I Am? Real, Ideal, and False Self-Presentation on Facebook Among Emerging Adults. Emerging Adulthood, 3(1), 55–64. https://doi.org/10.1177/2167696814532442
39
Milošević-Đorđević, J. S., & Žeželj, I. L. (2014). Psychological predictors of addictive social networking sites use: The case of Serbia. Computers in Human Behavior, 32, 229–234. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.12.018
40
Moore, K., & McElroy, J. C. (2012). The influence of personality on Facebook usage, wall postings, and regret. Computers in Human Behavior, 28(1), 267–274. https://doi.org/10.1016/j.chb.2011.09.009
41
Papacharissi, Z. & Mendelson, A. (2011). Toward a New(er) Sociability: Uses, Gratifications and Social Capital on Facebook, In Papathanassopoulos, Stelios (Ed.) Media Perspectives for the 21st Century, Routledge.
42
Patra, S. K. (2015). Online Participation and Self-presentation in Social Networking Sites: A Study of Selective Users of India. Journal of Creative Communications, 10(1), 89–104. https://doi.org/10.1177/0973258615569968
43
Raskin, R., & Terry, H. (1988). A principal-components analysis of the Narcissistic Personality Inventory and further evidence of its construct validity. Journal of Personality and Social Psychology, 54(5), 890–902. https://doi.org/10.1037/0022-3514.54.5.890
44
Ryan, T., & Xenos, S. (2011). Who uses Facebook? An investigation into the relationship between the Big Five, shyness, narcissism, loneliness, and Facebook usage. Computers in Human Behavior, 27(5), 1658–1664. https://doi.org/10.1016/j.chb.2011.02.004
45
Shiota, M. N., Keltner, D., & John, O. P. (2006). Positive emotion dispositions differentially associated with Big Five personality and attachment style. The Journal of Positive Psychology, 1(2), 61–71. https://doi.org/10.1080/17439760500510833
46
Tkach, C., & Lyubomirsky, S. (2006). How Do People Pursue Happiness?: Relating Personality, Happiness-Increasing Strategies, and Well-Being. Journal of Happiness Studies, 7(2), 183–225. https://doi.org/10.1007/s10902-005-4754-1
47
Wang, J.-L., Jackson, L. A., Zhang, D.-J., & Su, Z.-Q. (2012). The relationships among the Big Five Personality factors, self-esteem, narcissism, and sensation-seeking to Chinese University students’ uses of social networking sites (SNSs). Computers in Human Behavior, 28(6), 2313–2319. https://doi.org/10.1016/j.chb.2012.07.001
48
Weidman, A. C., Fernandez, K. C., Levinson, C. A., Augustine, A. A., Larsen, R. J., & Rodebaugh, T. L. (2012). Compensatory internet use among individuals higher in social anxiety and its implications for well-being. Personality and Individual Differences, 53(3), 191–195. https://doi.org/10.1016/j.paid.2012.03.003
49
Yen, J.-Y., Yen, C.-F., Chen, C.-S., Wang, P.-W., Chang, Y.-H., & Ko, C.-H. (2012). Social Anxiety in Online and Real-Life Interaction and Their Associated Factors. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 15(1), 7–12. https://doi.org/10.1089/cyber.2011.0015
50
Zywica, J., & Danowski, J. (2008). The Faces of Facebookers: Investigating Social Enhancement and Social Compensation Hypotheses; Predicting FacebookTM and Offline Popularity from Sociability and Self-Esteem, and Mapping the Meanings of Popularity with Semantic Networks. Journal of Computer-Mediated Communication, 14(1), 1–34. https://doi.org/10.1111/j.1083-6101.2008.01429.x
51
ORIGINAL_ARTICLE
جوهرزدایی: تقلیل دین به عرفانهای نوظهور (مطالعه موردی: تحلیل گفتمان انتقادی برنامههای پرگار از شبکه بیبیسی فارسی)
مقاله پیشرو با تحلیل گفتمان انتقادی 24 برنامه از مجموعه برنامههای پرگار شبکۀ تلویزیونی بیبیسی فارسی میخواهد نشان دهد که چگونه گفتمان هژمونیکِ مسلط بر این مجموعه برنامۀ گفتمان سکولاریسم ـ سعی در القای این ایده دارد که دین در جهان معاصر تنها در شکل عرفانهای نوظهور یا معنویتهای شخصی میتواند به حیات خود ادامه دهد، دینی که از قلمروی عمومی غایب است. در راستای صورتبندی این شکل دینورزی، از طریق دوقطبیسازیهایی همچون کارشناسان مدرن مراجع سنتی، عرفان ـ فقه، گوهر دین ـ مناسک دین، فردگرایی ـ مرجعیتگرایی میکوشد از تمامی عناصری که در میان دینداران سنتی همچون ذاتیات و مسلمات فرض شده، جوهرزدایی کند. «دین پیرایی» و «دینزدایی» دو رویکردی است که سکولاریسم برای جوهرزدایی از دین بکار میگیرد. تحت این رویۀ جوهرزدایی است که دین به چیزی نحیف و خنثی بدل میشود و دیگر در زندگی اجتماعی همچون پدیداری عینی قابل تشخیص نخواهد بود.
https://www.jccs.ir/article_93835_91cbe513352ea3e9a518ffbf47974a6d.pdf
2020-03-20
67
92
10.22083/jccs.2019.166330.2680
سکولاریسم
جوهرزدایی
دینپیرایی
دینزدایی
تحلیل گفتمان انتقادی
عارف
دانیالی
aref_danyali@yahoo.com
1
استادیار گروه الهیات، گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشکده علوم انسانی و تربیت بدنی دانشگاه گنبد کاووس (نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
خدیجه
آقائی
aghaei.khadijeh@gmail.com
2
استادیار گروه زبانهای خارجه، دانشکده علوم انسانی و تربیت بدنی دانشگاه گنبد کاووس
AUTHOR
منابع و مأخذ
1
احمدی، بابک (1384).کارِ روشنفکری، تهران: نشر مرکز.
2
تزودورف، تزوتان (1387). روح روشنگری، ترجمۀ عبدالوهاب احمدی، تهران: آگه.
3
شاهمیری، آزاده (1389). نظریه و نقد پسااستعماری، تهران: نشرعلم.
4
فوکو، میشل (1380). نظم گفتار، ترجمۀ باقر پرهام، تهران: نشر آگه.
5
فوکو، میشل (1389). «سوژه و قدرت»، تئاتر فلسفه، ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
6
کانت، ایمانوئل (1377). روشننگری چیست؟، ترجمۀ سیروس آرینپور، تهران: نشرآگه.
7
لاکلاو، ارنستو (1385). واسازی، عملگرایی، هژمونی، ترجمۀ شیوا رویگریان، در: دیکانستراکشن و پراگماتیسم، تهران: گام نو.
8
لاکلاو، ارنستو و موفه، شانتال (1393). هژمونی و استراتژی سوسیالیستی، ترجمۀ محمد رضایی، تهران: نشر ثالث.
9
وبر، ماکس (1385). اخلاق پروتستانی و روح سرمایهداری، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
10
یورگنسن، ماریان و فیلیپس، لوئیز (1393). نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
11
Carrette, Jeremy. (2000). Towards a Political Sprituality, London: Routledge.
12
Foucault, M. (1997). What is Enlightenment?, Translated by Robert Hurley and others, In Ethics, The Penguin Press.
13
Foucault, M. (2005). The order of things. Routledge.
14
Laclau, E. (1993). Power and representation. IM. Poster. Politics, Theory, and Contemporary Culture.New York: Columbia University Press.
15
Laclau, E. (2005). On populist reason. London: Verso.
16
ORIGINAL_ARTICLE
بازنمایی گفتمانهای خانواده در مجلات عامهپسند ایرانی
خانوادهگرایی بهمثابه یک گفتمان هژمونیک در فضای فرهنگی و رسانهای کشور در سالهای اخیر توسط گفتمانهای رقیب از جمله جریان فکری و فرهنگی فمینیسم به چالش کشیده شده است. امروزه فضای فرهنگی و رسانهای جامعۀ ایرانی بهویژه عرصۀ مطبوعات و نشر محل تخاصم گفتمانی این دو رویکرد هستند. این پژوهش درصدد بررسی کیفیت بازنمایی گفتمانهای نظری پیرامون خانواده در عرصۀ مجلات عامهپسند ایرانی است. روش مورد استفاده در این تحقیق، تحلیل گفتمان با بهرهگیری از روششناسی لاکلا و موفه است. نمونه مورد بررسی در این پژوهش مجلات خانواده سبز، خانوادۀ ایرانی، موفقیت و روزهای زندگی بوده و متون ستونهای خانوادگی این مجلات بهعنوان واحد تحلیل این تحقیق خوانش شدهاند. نتایج پژوهش حاکی از این است که مؤلفهها و عناصر گفتمان خانوادهگرا که با محوریت جمعگرایی و دال مرکزی «سازش» در فضای نظری کشور صورتبندی میگردد، در مجلات عامهپسند بهصورت پررنگتری برساخت شده و در مقابل عناصر و مؤلفههای گفتمان فمینیستی با محوریت فردگرایی و دال مرکزی «حقوق» حضور کمرنگتری در مطالب این مجلات داشته است. به نظر میرسد در فضای فرهنگی جامعه ایرانی هنوز ردپای نظم دینی ـ سنتی خانواده بهصورت کاملاً پررنگ محسوس بوده و گفتمانهای رقیب از جمله جریان فمینیستی یا روشنفکری نتوانستهاند گفتار غالبی را در حوزۀ خانواده و مناسبات آن برای عامۀ مردم ارائه نمایند.
https://www.jccs.ir/article_93826_df8bfac6b394cf8b7cdfc28517456498.pdf
2020-03-20
93
122
10.22083/jccs.2019.138452.2493
تحلیل گفتمان
خانواده
فردیت
مجلات عامه پسند
امیر
رستگار خالد
amir_rastegarkhaled@yahoo.com
1
استادیار گروه جامعهشناسی دانشگاه شاهد (نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
ابوالفضل
اقبالی
abolfazl_eghbali62@yahoo.com
2
دانشجوی دکترای دانش اجتماعی مسلمین دانشگاه تهران
AUTHOR
عاطفه
خالقی
at_khaleghi@yahoo.com
3
کارشناسارشد جامعهشناسی دانشگاه شاهد
AUTHOR
منابع و مأخذ
1
قرآن کریم.
2
آزاد ارمکی، تقی (1394). جامعهشناسی خانواده ایرانی، تهران: سمت.
3
ابراهیمی، قربانعلی (1388). «تحلیل گفتمان بازتولید زبان جنسیتی در مجلات عامه پسند فارسی در ایران»، مجله زن در فرهنگ و هنر، شماره 1: 49-35.
4
اعزازی، شهلا (1383). «مفهوم شناسی خشونت». مجله حورا، شماره 10: 44-25.
5
اعزازی، شهلا (1370) «تضاد میان آموزش و پرورش و جامعه: بررسی کتاب فارسی اول دبستان»، فصلنامه علوم اجتماعی علامه طباطبایی، شماره 1 و 2: 79-54.
6
اعزازی، شهلا (1384) «ساختار جامعه و خشونت علیه زنان»، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره14: 46-21.
7
اعزازی، شهلا (1386). «روند نمایش خانواده در تلویزیون»، فصلنامه پژوهشهای ارتباطی، شماره52: 35-7.
8
اعزازی، شهلا (1380) «بازتاب چشمداشت های اجتماعی در تلویزیون»، فصلنامه زن در توسعه و سیاست، شماره1: 131-101.
9
بستان، حسین (1390). اسلام و جامعه شناسی خانواده، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
10
بک گرنسهایم، الیزابت (1388). خانواده در جهان امروز، ترجمۀ بیتا مدنی، تهران: پایا.
11
تاجیک، محمدرضا (1383). گفتمان، پادگفتمان و سیاست، تهران: مؤسسه توسعه علوم انسانی.
12
تنهایی، ابوالحسن و عالیه شکربیگی (1387). «جهانی شدن، تجددگرایی و خانواده در ایران»، مجله جامعهشناسی، شماره 56: 55-33.
13
جلاییپور، حمیدرضا (1385). «چرا خانواده مدنی در ایران رهاییبخش است؟»، مجله زنان، شماره 130: 53-41.
14
حاجیانی، ابراهیم (1390). آسیبشناسی نهاد خانواده در ایران(مجموعه مقالات)، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
15
حرانی، حسنبنشعبه (1404ق). تحفالعقول، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
16
حرعاملى، محمدبنحسن (1416ق). وسایلالشیعه الى تفاصیل مسائلالشریعه، قم: مؤسسه آلالبیت لاحیاء التراث.
17
حقشناس، سیدجعفر (1392). آسیبشناسی خانواده(مجموعه مقالات)،قم: مرکز تحقیقات زن و خانواده
18
خمینی، سیدروحالله (1368). صحیفه نور، تهران: دفتر تنظیم و نشر آثار حضرت امام(ره).
19
دیلمی، حسن بن ابی الحسن (1412ق). ارشاد القلوب، قم: شریف رضی.
20
روزنبام، هایدی (1376). خانواده بهمثابه ساختاری در مقابل جامعه، ترجمۀ محمدصادق مهدوی، چاپ اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
21
زمانیان، علی (1387). تغییرات بنیادین نهاد خانواده در چند دهه اخیر در ایران، تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی.
22
زیبایینژاد، محمدرضا (1389). «فمینیسم ایرانی»، نشریه حورا، شماره 37: 36-3.
23
ساروخانی، باقر و همکاران (1395). «تحلیل گفتمان الگوهای خانواده در جامعه کنونی با تأکید بر مناسبات همسرگزینی»، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، شماره 7: 42-9.
24
سلطانی، علیاصغر (1384). قدرت، گفتمان و زبان: سازوکارهای جریان قدرت در جمهوری اسلامی ایران. تهران: نشر نی.
25
صادقیفسایی، سهیلا و ایمان عرفانمنش (1395). گفتمانها و خانواده ایرانی: جامعهشناسی الگوهای خانواده، پس از مناقشه مدرنیته در ایران،تهران: دانشگاه تهران.
26
صدوق، محمدبنعلی (1413ق). من لایحضره الفقیه، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
27
طالبان، محمدرضا (1393)، پیمایش ملی تدین اسلامی ایرانیان، مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
28
طبرسى، فضلبنحسن (1408ق). مکارمالاخلاق، بیروت: دارالحوراء.
29
علویتبار، علیرضا (1386). «خانواده سنتی گزینهای ناممکن»، مجله زنان، شماره150: 44-36.
30
علیاحمدی، امید (1388). تحولات معاصر خانواده در شهر تهران، تهران: نشر شهر.
31
غیاثوند، احمد (1395). «رفتارها و باورهای ایرانیان: تحلیلی جامعهشناختی از چهار دهه دینداری در جامعه ایران»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 73: 251-211.
32
فرجی، مهدی و کاظمی عباس (1388)، «بررسی وضعیت دینداری در ایران: با تأکید بر دادههای پیمایش سه دهه گذشته»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 6: 58-36.
33
فرقانی، محمدمهدی و مهشید السادات مظلوم (1392). «سبک زندگی در نشریات عامهپسند، مطالعه موردی دو هفتهنامه زندگی ایدهآل سال 1391» نشریه مظلوم، شماره 7: 118-124.
34
قانعیراد، محمدامین (1396). زوال پدرسالاری: فروپاشی خانواده یا ظهور خانواده مدنی، تهران: نقد فرهنگ.
35
کرمی، محمدتقی (1395). «ساخت اجتماعی طلاق در ایران»، فصلنامه مطالعات جنسیت و خانواده، شماره 1: 86-64.
36
کلینى، محمدبنیعقوب (1429ق). الکافى، قم: دارالحدیث للطباععه والنشر.
37
کلینى، محمدبنیعقوب (1430ق). فروع کافى، قم: دارالحدیث للطباععه والنشر.
38
کلهر، سینا (1393). بررسی عوامل موثر بر اجرای سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. رساله دکتری جامعهشناسی فرهنگی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات تهران.
39
کیا، علیاصغر و نادر منصور کیایی (1389). «بازنمایی فرهنگی در مجلات عامهپسند؛ بررسی تحول گفتمان فرهنگی در مجلات عامهپسند سالهای 65، 75 و 85»، فصلنامه پژوهشهای ارتباطی، شماره 3: 143-115.
40
گیدنز، آنتونی (1387). تجدد و تشخص، ترجمۀ ناصر موافقیان، تهران: نی.
41
مجلسی، محمدباقر (1404ق). بحارالانوار،بیروت: مؤسسه الوفاء.
42
محمدی ریشهری، محمد (1386). میزان الحکمه. قم: دارالحدیث.
43
مرادی، محمد (1394). «تحلیل روند دادرسی در دادگاههای خانواده». مجله حورا، شماره 49: 35-46.
44
مهدیزاده، محمد (1386). «ساخت و محتوای مطبوعات عامهپسند: تحلیل محتوای صفحه اول 18 نشریه عامه پسند»، فصلنامه رسانه، شماره 3: 226- 207.
45
هوارث، دیوید(1377). «نظریه گفتمان» ترجمه: علیاصغر سلطانی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره2: 49-45.
46
یورگنسن، ماریان؛ فیلیپس، لوئیز (1389). نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
47
نوریطبرسی، حسینبنمحمدتقی (1401ق). مستدرکالوسایل و مستنبطالمسایل، قم: آلالبیت لاحیاء التراث.
48
نیکپی، امیر (1391). «جامعهشناسی تحول خانواده در ایران»، جامعهشناسی تاریخی، شماره 1: 169-131.
49
هندی، علاءالدین (1413ق). کنزالعمال، بیروت: مؤسسۀ الپایاننامه.
50
سایتها:
51
پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری به آدرس: www.khamenei.ir
52
قوانین مربوط به خانواده، بازتولید خشونت ساختاری علیه زنان است، 23/11/1388 رجوع شود به آدرس: www.pezhvakeiran.com/page1.php?id=20237
53
خشونت ساختاری علیه زنان روز به روز افزایش مییابد، 4/9/1389 رجوع شود به آدرس:
54
www.iranzanan.ir/first_point/001975.php?q
55
قوانین ایران حامی زنان نیست، 12/11/1391 رجوع شود به آدرس:
56
https://jahanezan.wordpress.com/2013/03/09/12345-643
57
سنت حقوقی مسلمانان و چالش برابری جنسیتی، 25/11/1394 رجوع شود به آدرس:
58
www.feministschool.com/spip.php?article7887
59
Laclau, E. & Mouffe, C. (1985) Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics. London: Verso.
60
Engels, Fredrick, (1972). “The Origin of Family Private Property, and the State”, Pathfinder presses.
61
Barrett, M. & A. Philips (1992). Destabilizing Theory: Contemporary Feminist Debates, London: Polity Press.
62
Cahoone, L. (2003). Form Modernism to Postmodernism: An Anthology Expanded, Second Edition, Wiley-Blackwell Publisher
63
Barrett, Michelle. (1989). "Women's Oppression Today". Haloton Press.
64
De Beauvoir, Simone. (1949). "The Second Sex". Translated by H.M. Parshley. N.Y: Vintage Book.
65
Firestone, Shulamith, (1970). "The Dialectic of Sex" in: Linda Nicholson (ed.), The Second Wave, New York and London: Rutledge,
66
Friedan, Betty. (1963). "The Feminine Mystique". N.Y: Dell.
67
Millett, Kate (1969). "Sexual Politics". Garden City, N.Y: Doubleday
68
Steinem, Gloria (1970). "Women's Right". Presented in Women's Rights Workshop, N.Y.
69
Giddens, Anthony (1992). The Transformation of Intimacy (Sexuality, Love and Eroticism in Modern Societies), Stanford University Press, First Publish.
70
Goode, William Josiah (1963). World revolution and family patterns, New York, Free Press of Glencoe.
71
Hakim, Catherine (2003). Models of the Family in Modern societies: Ideal & Realities, England, Ash gate.
72
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی گذران اوقات فراغت در رسانههای اجتماعی
هدف این مقاله، ارزیابی شرایط و زمینههای اولویتبخشی به رسانههای اجتماعی برای گذران اوقات فراغت، نحوۀ استفادۀ فراغتی از رسانههای اجتماعی و ارزیابی تأثیرات مثبت و منفی آن از منظر کاربران بوده و از رویکرد نظریۀ زمینهای استفاده کرده است. براساس تحلیل دادههای مصاحبههای کیفی، چهار مقولۀ عمدۀ نیازهای ارتباطی، نیازهای فراغتی، نیازهای فناورانه و نیاز به تجربههای متفاوت بهعنوان شرایط زمینهساز گذران اوقات فراغت، سه مقولۀ رشد تواناییهای ارتباطی، تأثیرات روانی و تقویت منافع فردی بهعنوان تأثیرات مثبت دستهبندی شدند و تأثیرات منفی در پنج مقولۀ تأثیرات فردی، تأثیرات بر ارتباطات خانوادگی، تأثیرات بر ارتباطات اجتماعی، تأثیرات منفی بر سلامت جسمی و روانی مطرح و عوامل تداوم دهندۀ فعالیت فراغتی در رسانههای اجتماعی نیز به عوامل فناورانه و روانی دستهبندی شدند. نتایج این تحقیق، روند جایگزینی فراغت مجازی با واقعی و آمیختگی مفاهیم فراغت و کار را نزد کاربران تأئید میکند.
https://www.jccs.ir/article_93828_51721aedd14bc4f66c7f4962e2eec763.pdf
2020-03-20
123
146
10.22083/jccs.2019.142337.2526
اوقات فراغت
رسانههای اجتماعی
فراغت مجازی
نظریۀ زمینهای
مرضیه
خلقتی
mzkhelghati@ut.ac.ir
1
دانشجوی دکتری ارتباطات، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
اباذری، یوسفعلی (1381). «نوربرت الیاس و فرایند متمدن شدن»، نامه علوم اجتماعی، شماره 19: 25-19.
1
اسمیت، فیلیپ (1387). درآمدی بر نظریه فرهنگی، ترجمۀ حسن پویان، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
2
بشیر، حسن و محمدصادق افراسیابی (1391). «شبکههای اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان: مطالعه موردی بزرگترین جامعه مجازی ایرانیان»، فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی، شماره 1: 62-31.
3
ترلو، کریسپین؛ آلیس تومیک و لرد لنگل (1389). ارتباطات کامپیوتر ـ واسط، ترجمۀ سروناز تربتی، تهران: جامعهشناسان.
4
ذکایی، محمدسعید (1391). سبکهای فراغتی جوانان، تهران: تیسا.
5
رسولی، محمدرضا و مریم مرادی (1391). «عوامل مؤثّر بر تولید محتوا در شبکههای اجتماعی»، کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 56: 66-57.
6
رفعتجاه، مریم؛ مرجان رشوند و مریم شهیدی زندی (1389). «تبیین جامعهشناختی فعالیتهای فراغتی دختران جوان با تأکید بر عوامل آسیبشناختی آن»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان سابق)، شماره 50: 80-29.
7
ریاضی، سیدابوالحسن (1392). «تصویری از فرهنگ مصرفی جامعه ایران با استفاده از دادههای یک پیمایش ملی پیرامون گذران اوقات فراغت»، فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی ایران، شماره 4: 153-137.
8
ساروخانی، باقر و محمد میرزایی ملکیان (1390). «رابطه بین نحوۀ گذران اوقات فراغت و هویت ملی جوانان شهر تهران»، فصلنامه مطالعات جامعه شناختی ایران، شماره 2: 28-1.
9
سازمان ملی جوانان (1382). بررسی وضعیت اوقات فراغت جوانان، اهل قلم: تهران.
10
شهابی، محمود و قدسی بیات (1391). «اهداف و انگیزههای عضویت کاربران در شبکههای اجتماعی مجازی (مطالعهای دربارۀ جوانان شهر تهران)»، فصلنامه علمی مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، شماره 20: 86-61.
11
قادرزاده، امید؛ هیرش قادرزاده و حسین حسنپناه (1394). «بسترها و منابع گذران فراغت جوانان (مطالعه پیمایشی جوانان 18 تا 29 ساله استان کردستان)»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، شماره 4: 661-637.
12
کوثری، مسعود (1386). جهان فرهنگی کاربران ایرانی در شبکه دوستیابی اورکات، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
13
مجدالدین، اکبر (1383). «نوربرت الیاس بنیانگذار جامعهشناسی فرایند»، پژوهشنامۀ علوم انسانی، شماره 41 و 42: 148-131.
14
محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش 1، تهران: جامعهشناسان.
15
منادی، مرتضی (1386). «اوقات فراغت و چالشهای جهانیشدن مقایسه دو نسل»، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و رسانه، شماره 8: 165-131.
16
هزارجریبی، جعفر و علیاکبر اکبریتبار (1392). مطالعهای در باب تأثیرات شبکههای اجتماعی مجازی بر سبک زندگی و اوقات فراغت جوانان، مجموعه مقالات کنگره ملی اوقات فراغت و سبک زندگی جوانان، شیراز، وزارت ورزش و جوانان.
17
Blackshaw, T. (Ed.). (2013). Routledge Handbook of Leisure Studies. Routledge.
18
Caers, R., De Feyter, T., De Couck, M., Stough, T., Vigna, C., & Du Bois, C. (2013). Facebook: A literature review. New Media & Society, 15(6), 982-1002.
19
Christopherson, K. M. (2007). The positive and negative implications of anonymity in Internet social interactions:“On the Internet, Nobody Knows You’re a Dog”. Computers in Human Behavior, 23(6), 3038-3056.
20
Wilson, R. E., Gosling, S. D., & Graham, L. T. (2012). A Review of Facebook Research in the Social Sciences. Perspectives on Psychological Science 203-220.
21
Hurd, A. R., & Anderson, D. M. (2010). The park and recreation professional's handbook. Human Kinetics.
22
Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business horizons, 53(1), 59-68.
23
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تحولات هویت جوانان ایرانی ( ۱۳۹۴- ۱۳۵۳)
با توجه به اتخاذ پیشفرض ترکیبی بودن هویت، سؤالات اصلی این تحقیق این است که عناصر سازنده این ترکیب در قشر جوان جامعۀ ایرانی کداماند. تحولات هر کدام از این عناصر در طول چند دهۀ اخیر چگونه بوده است و چه فراز و فرودی را داشته است. مناسبات میان اجزا سازندۀ هویت جمعی جوانان ایرانی چگونه است. این ترکیب چه نوع ترکیبی است و نحوۀ آرایش، همنشینی، داد و ستد و تعامل میان این عناصر به چه ترتیبی است؛ روش تحقیق این پژوهش مطالعۀ طولی و ملی است که بر مبنای تحلیل ثانویه دادههای کمی متغیرهای مورد مطالعه در بازۀ زمانی سالهای 1394- 1353انجام گرفته است. نتایج نشان میدهد، هویت مذهبی با میانگین 11/83 در مقیاس ۱۰۰ غالبترین نوع هویت در این سالها در جامعۀ جوانان ایرانی بوده است. پس از آن هویت ملی با میانگین 29/80 بیشترین گسترش را در میان جوانان دارد. هویت قومی با 46/53 و همچنین هویت مدرن با 03/52 در ردههای بعدی قرار دارند. برحسب آزمونهای همبستگی و براساس نمودار هم تغییری بهطور کلی میتوان استنباط کرد بین هویت ملی و هویت قومی در میان جوانان در سال 86 رابطه وجود دارد. ضریب همبستگی این دو متغیر مستقیم و معنادار در حد متوسط است. همچنین نتایج حاصل از آزمون همبستگی اسپیرمن بین هویت ملی و هویت مذهبی در میان جوانان در سالهای 1386، 1384، 1379 و 1388 نشان از وجود رابطۀ بین این دو هویت است. ضریب همبستگی این دو متغیر مستقیم و معنادار در حد متوسط است.
https://www.jccs.ir/article_93463_bbe1841643570561d8876093e0763794.pdf
2020-03-20
147
180
10.22083/jccs.2019.126067.2392
هویت ملی
هویت مذهبی
هویت مدرن
هویت قومی
محید
فولادیان
fouladiyan@ferdowsi.um.ac.ir
1
دکتری جامعه شناسی نظری فرهنگی و عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد ( نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
حسن
رضایی بحرآباد
rezaeebahrabad@gmail.com
2
دکتری جامعهشناسی اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
محسن
سوهانیان حقیقی
sohanianhaghighi@gmail.com
3
کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
منابع و مأخذ
1
اسدی، علی (1353). پیمایش ملی، تهران: پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران.
2
اسلامی ندوشن، محمدعلی (1376). ایران و تنهائیش، تهران: شرکت سهامی انتشار.
3
بررسی تحلیلی هویت قومی و ملی مردم ایران و عوامل مؤثر بر آن (1386).تهران: مرکز افکار سنجی دانشجویان.
4
بررسی تغییرات فرهنگی در میان جوانان (1386). تهران: مرکز افکار سنجی دانشجویان.
5
بررسی تمایل به مشارکت شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری (1384). تهران: مرکز افکار سنجی دانشجویان.
6
برگر،پیتر ولاکمان، توماس (1375). ساخت اجتماعی واقعیت، ترجمۀ فریبرز مجیدی، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
7
بشیریه، حسین (1381). عقل در سیاست، تهران: مؤسسه پژوهش نگاه معاصر
8
بلیکی، نورمن ( 1384). طراحی پژوهشهای اجتماعی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر نی
9
پیمایش ارزشهای جهانی (1379). تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی.
10
پیمایش ارزشهای جهانی (1384). تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی.
11
پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای جوانان (1386). تهران: مرکز افکار سنجی دانشجویان.
12
پیمایش ملی ارزشهای جوانان (1383). تهران: سازمان ملی جوانان.
13
جنکینز، ریچارد (1381). هویت اجتماعی. ترجمۀ تورج یاراحمدی، تهران: نشرشیرازه.
14
چلبی، مسعود و علی جنادله (1386). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر موفقیت اقتصادی»، پژوهشنامه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، ویژهنامه جامعهشناسی، شماره 53، 154 -117.
15
حاجیانی، ابراهیم (1387). بررسی منابع هویت ایرانی، پایاننامه دکتری، دانشگاه تهران؛ دانشکده علوم اجتماعی.
16
داوری اردکانی، رضا (1386). ایرانیان سرچشمه خودآگاهی غرب، روزنامه هممیهن، 2/4/86.
17
رجایی، فرهنگ (1382). مشکله هویت ایرانیان امروز. تهران: نشر نی
18
رفعتجاه، مریم و علی شکوری (1387). «اینترنت و هویت اجتماعی»، مجله جهانی رسانه، شماره 1، 70-54.
19
سروش، عبدالکریم (1377). رازدانی و روشن فکری و دین داری. تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
20
سروش، مریم (1380). بررسی عوامل فرهنگی - اجتماعی مؤثر بر هویت مذهبی جوانان شهر شیراز. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز؛ دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
21
سنجش دینداری در ایران. (1388). تهران: مرکز افکار سنجی دانشجویان.
22
شاکری، رضا (1383). رابطه آگاهی و هویت، مجموعه مقالات هویت در ایران، چاپ اول، تهران، - پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی.
23
عبداللهی، محمد (1374). «بحران هویت ودینامیسم ومکانیسم تحول هویت جمعی در ایران». نامه انجمن جامعهشناسی، دفتر اول، 83-63.
24
فرهنگ سیاسی ایرانیان. (1384). تهران: مرکز افکار سنجی دانشجویان
25
فکوهی، ناصر(1381). «شکل گیری هویتی و الگوهای محلی و ملی و جهانی(مطالعه موردی لرستان)». مجله جامعهشناسی ایران، شماره 4: 161-127.
26
گزارش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان (1379). وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
27
گزارش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان (1382). وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
28
گزارش ملی ارزشها ونگرش های ایرانیان (1394). وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
29
گزارش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان (1374). وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
30
گزارش سنجش سرمایۀ اجتماعی کشور (1394). وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
31
گزارش سنجش سرمایۀ اجتماعی کشور (1385). وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
32
گلمحمدی، احمد (1381). جهانی شدن ، فرهنگ، هویت، تهران: نشرنی
33
گودرزی، حسین (1384). جامعهشناسی هویت در ایران، تهران: مؤسسه مطالعات ملی.
34
گیدنز، آنتونی (1383). جامعهشناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری. تهران: نشر نی
35
ملاکهای همسرگزینی در جامعه معاصر ایران و بررسی تحولات آینده و پیامدهای آن (1388). تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران.
36
منصورنژاد، محمد (1385). دین و هویت، تهران: مؤسسۀ مطالعات ملی.
37
وضعیت و نگرش جوانان ایران: مشاورهای با جوانان (1379). تهران: سازمان ملی جوانان.
38
ORIGINAL_ARTICLE
معرفی زباهنگ مرگمحوری و شادیگریزی از طریق تفحص در گفتمانشناسی «مرگ» در زبان فارسی
نظر به اهمیت زبان و واژگان در منعکس نمودن باورهای فرهنگی حاکم بر جوامع و در نهایت، شناخت بهتر و کاملتر این باورها، جستار حاضر که در زمرۀ پژوهشهای جامعهشناسی زبان قرار دارد، بر آن شده است تا در پرتوی الگوی هایمز (1967)، به بررسی کارکردهای مختلف قطعۀ زبانی «مرگ» و عبارات مرتبط با آن، در پیکرهای نمونه از زبان فارسی بپردازد. «مرگ» و عبارات وابسته به آن از جمله مضامینی هستند که از زوایای مختلف فرهنگی، اجتماعی و نیز زبانی قابل تفحص و بررسی بوده و به خوبی میتوانند باورهای فرهنگی جوامع را به تصویر کشند. به منظور نیل به هدف مورد نظر، نخست تعداد 673 بافت طبیعی که در آنها گفتمان مرتبط با «مرگ» بکار رفته بود، ضبط شد و پس از بررسی دادههای گردآوری شده براساس بخشهای هشتگانۀ مدل هایمز (1967)، موارد کاربرد این قطعۀ زبانی از منظر اجتماعی و زباهنگهای مرتبطِ حاکم در جامعۀ فارسی زبان استخراج گردید. یافتههای حاصل از پژوهش، حاکی از آن بود که دلیل نهفته در پس کاربرد گستردۀ قطعۀ زبانی مذکور در میان فارسیزبانان، حاکمیت زباهنگهای مرگاندیش و مرگطلب بودن، مردهپرستی، غمستایی و شادیگریزی در جامعۀ ایرانی است.
https://www.jccs.ir/article_93832_26e3c12a1c517f4bb857d35caef5442b.pdf
2020-03-20
181
206
10.22083/jccs.2019.154431.2611
فرهنگ کاوی
کالبد شکافی زبان
زباهنگ
مدل SPEAKING هایمز
مرگ
رضا
پیشقدم
pishghadam@um.ac.ir
1
استاد گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
آیدا
فیروزیان پوراصفهانی
firooziyan@imamreza.ac.ir
2
استادیار گروه زبان انگلیسی، دانشگاه بینالمللی امام رضا(ع) (نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
آیلین
فیروزیان پوراصفهانی
a.firoozian@du.ac.ir
3
استادیار گروه زبان انگلیسی، دانشگاه دامغان
AUTHOR
ابوالقاسمی، محسن (1381). دستور تاریخی، تهران: سمت.
1
پژهان، هدی؛ محمدعلی محمودی و محمدعلی زهرازاده (1395). «بررسی ارتباط مرگ با کلام و گفتمان پسامرگی در پستمدرنیسم در روایتهای داستانی محمدرضا کاتب»، نقد و نظریۀ ادبی، شماره 1: 78- 57.
2
پیشقدم، رضا و آتنا عطاران (1392). «نگاهی جامعهشناختی به کنش گفتاری قسم: مقایسه زبانهای فارسی و انگلیسی»، فصلنامۀ مطالعات زبان و ترجمه، شماره 46: 25-50.
3
پیشقدم، رضا و پریا نوروز کرمانشاهی (1394). «ارتباط میان زبان، مذهب و فرهنگ: تحقیق و تدقیقی در کارکردهای لقب حاجی و واژههای وابسته در زبان فارسی»، فصلنامۀ علمی-پژوهشی زبان پژوهی، شماره 20: 51-27.
4
پیشقدم، رضا و فاطمه وحیدنیا (1394). «کاربردهای «دعا» در فیلمهای فارسی و انگلیسی در پرتو الگوی هایمز»، جستارهای زبانی- پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی، شماره 7: 23-1.
5
پیشقدم، رضا؛ فاطمه وحیدنیا و آیلین فیروزیان پوراصفهانی (1394). «نگاهی جامعهشناختی به کنش گفتاری نفرین: مقایسه زبانهای فارسی و انگلیسی»، فصلنامۀ مطالعات زبان و ترجمه، شماره 47: 72-45.
6
پیشقدم، رضا (1391). «معرفی «زباهنگ» بهعنوان ابزاری تحولگرا در فرهنگکاوی زبان»، فصلنامۀ مطالعاتزبانوترجمه(دانشکدۀادبیاتوعلومانسانی)، شماره 4: 62- 47.
7
پیشقدم، رضا و آیدا فیروزیان پوراصفهانی (1396). «تأملی جامعهشناختی پیرامون کاربردهای گفتمانی «نمیدانم» در زبان فارسی در پرتو الگوی هایمز»، فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، شماره 18: 35- 7.
8
پیشقدم، رضا، آیدا فیروزیان پوراصفهانی و سحر طباطبایی فارانی (1396). «واکاوی عبارت «ناز کردن» و ترکیبهای حاصل از آن در زبان فارسی»، فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، شماره 18: 96- 67.
9
توان، بهمن؛ جهانی، فرزانه و داود حکمتپو (1392). «مفهوم مرگ از دیدگاه دانشگاهیان: یک مطالعۀ کیفی»، مجلات تحقیقات کیفی در علوم سلامت، شماره 2: 365- 358.
10
حافظ شیرازی، شمسالدین محمد (1371). دیوان. به تصحیح غنی- قزوینی، تهران: انتشارات ققنوس.
11
ذوالفقاری، حسن (1394). باورهای عامیانۀ مردم ایران، تهران: نشر چشمه.
12
رستمبیک تفرشی، آتوسا و احمد رمضانی واسو کلائی (1391). «نقش فرهنگ در آموزش زبان خارجی»، پژوهشنامۀ انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، شماره 12: 34- 15.
13
سعدی شیرازی، شیخ مصلحالدین (1359). بوستان سعدی، به تصحیح دکتر غلامحسین یوسفی، تهران: انتشارات خوارزمی.
14
سلیمانی، زهرا (1395). «آموزههای مرگاندیشی در آثار سعدی»، فصلنامه علمی- پژوهشی زبان و ادب فارسی، شماره 30: 104- 91.
15
صنعتی، محمد (1383). «فاجعه و زیباییشناسی سیاه مرگاندیشی و هنر ایرانی»، ماهنامه کتاب ماه هنر، شماره 75- 76: 13- 3.
16
صیادینژاد، روحالله (1394). «بررسی جایگاه اجتماعی و فرهنگی زن دیروز عرب در ساختارها و لایههای صوری زبان عربی»، ادب عربی، شماره 1: 240- 221.
17
ضیاءالدّینی دشتخاکی، علی (1395). «مردمشناسی شاهنامه: پیوندهای برونمتنی شاهنامه فردوسی با مفهوم مرگ و آئین تدفین در فرهنگ ایرانی»، فصلنامه تخصصی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، شماره 1: 131- 114.
18
عسکرنژاد، منیر (1348). «تحلیل نمادهای ماه در باورهای عامیانه ملل مختلف به استناد ابیاتی از شاعران بزرگ پارسیگوی»، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، شماره 41: 324- 309.
19
فروغی، حسن و مهناز رضایی (1392). «تصویر مرگ و زندگی در شعر معاصر ایران»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره 18: 170- 159.
20
قربانپور آرانی، حسین؛ عباس زارعی و الهام عربشاهی (1396). «بررسی کارکرد اجتماعی- فرهنگی ماشیننگارهها بر اساس مدل قومنگاری زبانی هایمز»، فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات فرهنگ - ارتباطات، شماره 18: 200- 177.
21
کریمی، نجیبه و محبوبه فهیم کلام (1395). «تحلیل نمادهای مرگ در اشعار شارل بودلر»، فصلنامه زیباییشناسی ادبی، شماره 14: 186- 167.
22
Agha Golzadeh, F., & Pourebrahim, S. P. (2013). Death metaphor in religious texts: a cognitive semantics approach. The International Journal of Humanities, 20(4), 61-78.
23
Bauman, R. (2000). Genre. Journal of linguistics Anthropology, 9(1), 84-87.
24
Hymes, D. (1967). Models of interaction of language and social setting. Journal of Social Issues, 33(2), 8-28.
25
Keith, K. D. (2011). Introduction to cross-cultural psychology. In K.D. Keith (Ed.), Cross- cultural psychology: Contemporary themes and perspectives(pp. 3-19). UK: Wiley- Blackwell.
26
Lakoff, G. (1987). Women, fire and dangerous things: What categories reveal about the mind. Chicago: University of Chicago Press.
27
Minkov, M. (2011). Cultural Differences in a GlobalizingWorld. Emerald Group Publishing.
28
Nieto, S. (2010). Language, culture and teaching. (2nd ed.). London: Routledge.
29
Richards, J. C., & Schmitt, R. (2002). Longman dictionary of language teaching and applied linguistics(3rd ed.). London: Pearson Education.
30
Saville-Troike, M. (1982). The ethnography of communication: An introduction. Oxford: Basil Blackwell.
31
Vygotsky, L. (1978). Mind in society. US: Presidents and Fellows of Harvard College.
32
Wardhaugh, R. (2010). An introduction to sociolinguistics (6th Ed.). New York, Wiley: Wiley-Blackwell.
33
Yin, R. K. (2010). Qualitative research from start to finish. New York: The Guilford Press.
34
Goffman, E. (1971). Relations in public. New York: Harper and Row.
35
ORIGINAL_ARTICLE
پیوندسازی ژانری، امر هنجارمند و هنجارگریز فرهنگی در سینمای کمدی ایران (موردکاوی فیلمهای پرفروش کمدی در بازه زمانی 1362-1392)
این پژوهش به بررسی ابعاد زیباییشناسی و فرهنگی ژانر کمدی در بازۀ زمانی (1392-1362) میپردازد. با استفاده از ابزارهای تحلیلی نظریۀ ژانر و با توجه به متغیرهای تقاطعهای هنجارگریز (لذت ژانری) و هنجارمند (ارزشهای فرهنگی) و وضعیت پیوندی به تحلیل پرفروشترین نمونههای آماری کمدی در سینمای ایران پرداخته میشود. دادهها از طریق مطالعۀ اسنادی، کتابخانهای و مشاهدهای گردآوری شدهاند و با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، رابطۀ بین تقاطعهای ژانری و وضعیت پیوندی در هر یک از نمونهها مورد بررسی قرار میگیرد. از یکسو، نمونههای آماری مورد بررسی از قابلیت پیوندی شدن ژانر کمدی با ژانرهای گوناگون حکایت میکنند و بر روندمحوری این ژانر صحه میگذارند. از سوی دیگر، ژانرهای الحاقشده محملی برای هنجارگریزهای ژانری فراهم میکنند. هرچه تنش بین امر هنجارمند و هنجارگریز بیشتر است، تأثیر ژانری نیز افزایش مییابد.
https://www.jccs.ir/article_93824_aade39d23f2c0ab800cf393a4b5ed2ce.pdf
2020-03-20
207
226
10.22083/jccs.2019.119887.2374
ژانر کمدی
پیوندسازی
امر هنجارمند فرهنگی
امر هنجارگریز
سینمای ایران
سید علی
روحانی
alirouhani1@yahoo.com
1
دانشیار و هیات علمی گروه سینما، دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر (نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
وحیداله
موسوی
vmoosavi@yahoo.com
2
استادیار و هیات علمی دانشگاه صدا و سیما
AUTHOR
منابع و مأخذ
1
بهارلو، عباس (1379). معرفیوشناختمحسنمخملباف، تهران: نشر قطره.
2
ماهنامه گزارش فیلم، بهمن 372، شماره 49: 20.
3
ماهنامه فیلم، بهمن 1388، شماره 88: 42–41.
4
مست، جرالد (1368). مقدمهای بر سینمای کمدی. ترجمۀ منصور براهیمی، فارابی، شماره 3: 222-202.
5
کینگ، جف (1386). مقدمهای بر هالیوود جدید، ترجمۀ محمد شهبا، چاپ اول، تهران: نشر هرمس.
6
Altman, Rick (2000),Film/Genre, BFI, London
7
Basinger, J. (1993) A Woman’s View: How Hollywood Spoke to Women, 1930–1960, Chatto and Windus. London
8
Bordwell, David & Thompson, Kristin (2013). Film Art: An Introduction, 10th Ed. McGraw-Hill Education
9
Casetti, Francesco (1999) Theories of Cinema 1945–1995, Austin, University of Texas Press.
10
Crisp, Colin (1993). The Classic French Cinema: 1930-1960. Indiana University Press, Bloomington.
11
Grant, Barry Keith (2007a). Film Genre: from Iconography to Ideology. Wallflower Press, London
12
-Grant, Barry Keith (2007b). Genre. In: Schirmer Encyclopedia of Film (Vol. 2, pp.297-308). Schirmer, New York
13
McDonald, Tamar Jeffers (2007). Romantic Comedy: Boy Meets Girl Meets Genre. Wallflower Press.
14
Neale, Steve (2000). Genre and Hollywood. Routledge, London and New York.
15
Neale, Steve, (2007). "Questions of Genre". In: B. K. Grant (Ed.), Film Genre Reader IV (Ed. Barry Keith Grant) 4th edition, University of Texas.
16
ORIGINAL_ARTICLE
فرافیلم و نسبت «خود» و «دیگری» در سینمای عبّاس کیارستمی
فرافیلم آن دسته از فیلمهایی است که موضوع آن ماهیت سینما و امر فیلمسازی است، فیلمسازان این آثار با نگاه انتقادی به شیوۀ تولید معنا، تخیلی یا تصنعی بودن فیلم را برجسته کرده و به رویارویی با توهم موجود در فیلمهای متعارف و واقعگرا میپردازند. تقابل و کشمکش شخصیتها در آثار سینمایی بهعنوان یک اصل، اهمیت مطالعۀ نسبت «خود» و «دیگری» را در آنها بهخوبی نمایان میکند. نسبت خود و دیگری در بخش زیادی از تاریخ فلسفه طبق رابطه سوژه ـ ابژه صورتبندی شده است. از نظر سارتر انسان تحت «نگاه» دیگری تبدیل به شیء شده و آزادی خود را از دست میدهد. در مقابل، لویناس فرض کردن «دیگری» را بهعنوان یک ابژۀ شناخت، خشونت علیه «دیگری» میداند. بر اساس تحلیل روابط شخصیتهای آثار کیارستمی میتوان به این سؤال پاسخ داد که نسبت «خود» و «دیگری» در فیلمها و فرافیلمهای او چگونه است. در بررسی فیلمهای «خانۀ دوست کجاست» و «طعم گیلاس» و فرافیلمهای «کلوزآپ»، «زیر درختان زیتون» و «باد ما را خواهد برد»، از روش توصیفی ـ تحلیلی با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف استفاده شده است تا بتوان تأثیر تفاوت ساختاری فرافیلمها در نوع بازنمایی «دیگری» را در آثار این کارگردان نشان داد. نتیجۀ تحقیق حاکی از آن است که بهرغم اشتراک خالق و پسزمینۀ اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خلق این آثار، برخلاف فیلمها، در فرافیلمهای کیارستمی به سبب ویژگیهای خود بازتابی و خود انتقادی، نسبت خود و دیگری، لویناسی و دیگر آئین است که این امر حاکی از ساختاربندی مجدد نظم گفتمانی مستقر جامعه در نسبت با «دیگری» است.
https://www.jccs.ir/article_99771_718c58dfe5d39438944d1c191aca32cc.pdf
2020-03-20
227
254
10.22083/jccs.2019.191830.2846
فرا فیلم
دیگری
تحلیل انتقادی گفتمان
لویناس
عباس کیارستمی
جلال
نصیری هانیس
nasiryhanis@yahoo.com
1
دانشجوی دکترای پژوهش هنر، دانشکده پژوهشهای عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان
AUTHOR
نادر
شایگان فر
n.shayganfar@aui.ac.ir
2
دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشکده پژوهشهای عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان (نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
احمد
الستی
a.alasti@yahoo.com
3
دانشیار گروه هنرهای نمایشی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
AUTHOR
منابع و مآخذ
1
آبراهامیان، یرواند؛ اشرف، احمد و کاتوزیان، محمدعلی همایون(1397). جستارهایی درباره تئوری توطئه در ایران، ترجمۀ محمدابراهیم فتاحی، تهران: نی.
2
آفرین، فریده و امیرعلی نجومیان (1389). خوانشی پساساختگرا از آثار عباس کیارستمی، تهران: علم.
3
استم، رابرت (1383). مقدمهای بر نظریه فیلم، گروه مترجمان به کوشش احسان نوروزی، تهران: سوره مهر.
4
اسلامی، مازیار و مراد فرهادپور (1387). پاریس- تهران: سینمای عباس کیارستمی، تهران: فرهنگ صبا.
5
بشیریه، حسین (1392). دیباچهای بر جامعهشناسی سیاسی ایران، تهران: نگاه معاصر.
6
پاینده، حسین (1390). گفتمان نقد: مقالاتی در نقد ادبی، تهران: نیلوفر.
7
توانای منافی، کیوان (1391). «بررسی امکانهای بازتابندگی هنری بهمنظور بازنمایی اخلاقی دیگری فرودست مطالعه موردی «کلوزآپ- نمای نزدیک» عباس کیارستمی»، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره 28: 199-223.
8
چشایر، گادفری (1378). کیارستمی در جستجوی خانه، ترجمۀ شاپور عظیمی، سینمایی فارابی، شماره 34: 59-46.
9
چوبدارزاده، سیما (1390). دیگری ازنظر سارتر. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
10
حیدری، غلام (1379). عباس کیارستمی، تهران: موسسه فرهنگی هنری نوروز هنر.
11
خالق پناه، کمال و تقی آزاد ارمکی (1390). «سینما درباره سینما: متاسینما در سینمای ایران پس از انقلاب اسلامی و مجادله بر سر خود سینما»، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره 25: 95-71.
12
سارتر، ژان پل(1349). هستی و نیستی، ترجمۀ عنایتالله شکیبا پور، تهران: امیرکبیر.
13
سیف، سیدمسعود (1385). «تأملی در فلسفه همسخنی مارتین بوبر»، نامه فلسفی، شماره 2: 58-43.
14
شهر آئینی، سیدمصطفی و راضیه زینلی(1390). «وجود برای دیگری از دیدگاه سارتر»، پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز، شماره 9: 128-107.
15
علیا، مسعود (1388). کشف دیگری همراه با لویناس، تهران: نی.
16
فراستی، مسعود (1384). سینما- قلم، تهران: موسسه فرهنگی هنری سناء دل.
17
فرقانی، محمدمهدی و سیدجمالالدین اکبرزاده جهرمی(1390). «ارائه مدلی برای تحلیل گفتمان انتقادی فیلم»، مطالعات فرهنگ - ارتباطات، شماره 16: 157-130.
18
فرکلاف، نورمن (1379). تحلیل انتقادی گفتمان. ترجمۀ گروه مترجمان، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
19
فیروزی، مریم (1394). خود بازتابی بهمثابه تمهیدی دراماتیک در سینمای ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد سینما، دانشکده سینما تئاتر، دانشگاه هنر تهران.
20
فیلد، سید(1391). چگونه فیلمنامه بنویسیم، ترجمۀ عباس اکبری و مسعود مدنی، تهران: ساقی.
21
قوکاسیان، زاون (1375). مجموعه مقالات در نقد و معرفی آثار عباس کیارستمی، تهران: دیدار.
22
گنجوی، امیر (1396). «خشونت، سینما و دیگری: خوانشی لویناسی از باد ما را خواهد برد»، ترجمۀ آرش عزیزی، سایت نشریه فلسفی اجتماعی خرمگس، بازیابی شده در تاریخ 14 /3/ 1398.
23
مصلحزاده، فاطمه و محمدتقی آشوری (1396). «بررسی تصاویر مرتبط با جنگ تحمیلی در کتابهای درسی از دیدگاه نشانهشناسی اجتماعی»، مطالعات دفاع مقدس، شماره 4: 98-75.
24
مقدمی، محمدتقی (1390). «نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موف و نقد آن»، معرفت فرهنگی اجتماعی، شماره 2: 124-91.
25
نجومیان، امیرعلی (۱۳۸۵). «مفهوم دیگری در اندیشه ژاک دریدا»، چهارمین همایش ادبیات تطبیقی دانشگاه تهران، 226-215.
26
وارنوک، مری (1386). اگزیستانسیالیسم و اخلاق، ترجمۀ مسعود علیا، تهران: ققنوس.
27
ورنو، روژه و ژان وال (1387). نگاهی به پدیدارشناسی و فلسفههای هست بودن، ترجمۀ یحیی مهدوی، تهران: خوارزمی.
28
وو، پاتریشیا (1391). فرا داستان، ترجمۀ شهریار وقفی پور، تهران: چشمه.
29
هال، استوارت (1386). غرب و بقیه: گفتمان و قدرت، ترجمۀ محمد متحد، تهران: آگه
30
هیوارد، سوزان (1381). مفاهیم کلیدی در مطالعات سینمایی، ترجمۀ فتاح محمدی، زنجان: هزاره سوم.
31
یورگنسن، ماریا و لوئیز فیلیپس (1396). نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نی.
32
Bernasconi, Robert and keltner. (2002). Levinas. New York: Columbia university press.
33
Derrida, Jacque. (2007). Violence and Metaphysics in writing and Difference, Trans: Alen Bass. London: Routledge.
34
El Ghazouani, Anas. (2012). How Meta-Films Can Serve Cinema. (Bachelor Thesis B.A. in English and Digital Media). Balking Institute of Technology School of Planning and Media Design Department of Culture and Communication.
35
Kiraly,Hajnal. (2010). “Abbas Kiarostami and a new wave of the Spectator”. Film and Media Studies. Acta University, 133-142
36
Konrat, Lisa. (2010). Metafilm: Forms and functions of Self-Reflexivity in postmodern film, vdm publishing.
37
Levinas, Emmanuel. (1981). Otherwise then Being or Beyond Essence. Trans: Alphonso Lingis. Pittsburgh: Duquesne University press.
38
Naficy, Hamid. (2012). A Social History of Iranian Cinema: volume 4: The Globalizing Era, 1984 -2010. Durham: Duke University Press.
39
Solomon, Robert C. (1970). From Rationalism to Existentialism. London: Humanities press.
40
Stam, Robert. (1992). Reflexivity in film and literature, Columbia university press, New York.
41
Rubenstein, Kasey. (2010). What the Heck is Meta-Cinema?
42
https://hubpages.com/entertainment/Meta-Cinema (access date: 2017/02/09)
43
ORIGINAL_ARTICLE
شناخت رابطۀ بین فردگرایی و محرومیت نسبی با بیتفاوتی اجتماعی (مورد مطالعه: جوانان شهر کرمانشاه)
هدف این پژوهش، شناخت رابطۀ بین فردگرایی و محرومیت نسبی با بیتفاوتی اجتماعی با تأکید خاص بر جوانان شهر کرمانشاه است. روش مورد استفاده پیمایشی و ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعۀ مورد مطالعۀ جوانان 20 تا 30 ساله شهر کرمانشاه است که تعداد 400 نفر از آنها با روش نمونهگیری لین و تصادفی خوشهای مورد مطالعه قرار گرفت. دادههای جمعآوری شده با استفاده از نرمافزار اسپیاساس و آموس مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان میدهد که میزان محرومیت نسبی با مقدار همبستگی (134/0=r) و فردگرایی با مقدار همبستگی (202/0=r) با بیتفاوتی اجتماعی جوانان ارتباط معناداری دارند. نتایج رگرسیون نشان میدهند مقدار T برای فردگرایی برابر (76/3 T=) و برای میزان محرومیت نسبی برابر (38/2 T=) است. این دو متغیر روی هم رفته توانستند مقدار 24/0 از تغییرات درونی متغیر میزان بیتفاوتی اجتماعی را تبیین کنند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (آموس) نشان میدهد که مقدار P-value برای چهار متغیر (محرومیت نسبی با مقدار 949/0، فردگرایی با مقدار 260/0، میزان تحصیلات با مقدار 210/0 و متغیر مدت زمان سکونت با مقدار ضریب رگرسیون استاندارد برابر 255/0) در سطح خطای کوچکتر از 05/0 است که نشان میدهد تأثیر متغیرهای مذکور بر متغیر وابسته معنادار هستند. نتایج مذکور براساس شاخصهای برازش مدل برای RMR برابر 233/0، شاخص RMSEA برابر با 046/0، شاخص CMIN/DF برابر 012/2 و شاخصهای CFI و PCFI با مقادیر 943/0 و 767/0 در حد قابل قبولی مدل را مورد تأیید قرار میدهند.
https://www.jccs.ir/article_96359_54f51913cad43be7add939e6022d4e67.pdf
2020-03-20
255
287
10.22083/jccs.2019.187991.2810
بیتفاوتی اجتماعی
محرومیت نسبی
فردگرایی
جوانان
کرمانشاه
محسن
صفاریان
mfsafarian@gmail.com
1
دانشجوی دکتری جامعه شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
عبدالرضا
ادهمی
adhamiab@yahoo.com
2
دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
علی
مرادی
moradi.pop@gmail.com
3
دانشیار گروه جامعهشناسی واحد اسلام آبادغرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام آبادغرب، ایران.
AUTHOR
منابع و مآخذ
1
آرون، ریمون (1382). مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعهشناسی، ترجمۀ باقر پرهام، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
2
توسلی غلامعباس و سیدمحمود نجاتی حسینی (1383). «واقعیت اجتماعی شهروندی در ایران»، مجله جامعهشناسی ایران، شماره 2: 62-32.
3
دورکیم، امیل (1387). درباره تقسیم کار اجتماعی. ترجمۀ باقر پرهام، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.
4
زارعی وند، لیلا (1396). بررسی میزان بیتفاوتی اجتماعی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن؛ مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری، پایاننامه کارشناسیارشد دانشگاه حکیم سبزواری، استاد راهنما: شفیعه قدرتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
5
زیمل، گئورگ (1393). دربارۀ فردیت و فرمهای اجتماعی، ترجمۀ شهناز مسمی پرست، تهران: نشر ثالث.
6
ساروخانی، باقر و لیلا دودمان (1389). ساختار قدرت در خانواده و تأثیر آن بر مشارکت اجتماعی، جامعه شناسی مطالعات جوانان، شماره 1: 129-105.
7
سفیری خدیجه و مریم صادقی (1388). «مشارکت اجتماعی دانشجویان دختر دانشکده های علوم اجتماعی دانشگاههای شهر تهران و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن»، جامعهشناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، شماره 2 : 34-1.
8
شادی طلب، ژاله (1382). «مشارکت اجتماعی زنان»، مجله زن در توسعه و سیاست، شماره 7: 141-176.
9
ظهیرینیا، مصطفی؛ فاطمه گلابی و رحیم هدایت ایورق (1394). «شناسایی عوامل مؤثر بیتفاوتی اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی»، مجله مطالعات علوم اجتماعی ایران، شماره 45: 111-86.
10
عبداللهی، محمد (1383). «زنان و نهادهای مدنی مسائل، موانع و راهبردهای مشارکت مدنی زنان در ایران». مجله جامعهشناسی ایران، شماره 2: 99-62.
11
علمدار، فاطمهالسادات، محمدرضا جوادی یگانه و جبار رحمانی (1397). «فرایند خلق بیتفاوتی اجتماعی در بافت تعاملی ایرانیان»، بررسی مسائل اجتماعی ایران، شماره 1: 190-165.
12
عنبری، موسی و سارا غلامیان (1395). «تبیین جامعهشناختی عوامل مرتبط با بیتفاوتی اجتماعی»، بررسی مسائل اجتماعی ایران، شماره 2: 159-133.
13
کلانتری، صمد و مهدی ادیبی و همکاران (1386). «برسی بیتفاوتی و نوعدوستی در جامعۀ ایران و عوامل مؤثر بر آن»، دوماهنامۀ علمی ـ پژوهشی دانشگاه شاهد، شماره 22: 36-27.
14
کوزر، لوئیس (1383). زندگیواندیشۀ بزرگانجامعهشناسی، ترجمۀ محسن ثلاثی، چاپ اول، تهران: انتشارات علمی.
15
گار، تدرابرت (1377). چرا انسانها شورش میکنند؟ ترجمۀ علی مرشدیزاد، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
16
مجیدی، امیر (1390). برسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با بیتفاوتی اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه کردستان و دانشگاه پیام نور مرکز سنندج در سال 1390، دانشگاه پیام نور استان تهران، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی.
17
محسنی تبریزی، علیرضا و مجتبی صداقتیفرد (1390). «بیتفاوتی اجتماعی در ایران (مورد پژوهش: شهروندان تهرانی)»، جامعهشناسی کاربردی، شماره 3: 22-1.
18
مسعودنیا، ابراهیم (1380). تبیین جامعهشناختی بیتفاوتی شهروندان در حیات اجتماعی و سیاسی، مجلۀ سیاسی اقتصادی، شماره 167 و 168: 165-152.
19
ممتاز، فریده (1379). جامعه شناسی شهر، تهران، شرکت سهامی انتشار.
20
میرزاپوری، جابر (1395). بیتفاوتی اجتماعی در ایران، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی.
21
میلز، سی رایت (1370). بینش جامعهشناختی، ترجمۀ عبدالمعبود انصاری، تهران، شرکت سهامی انتشار.
22
نادری عباسآبادی، حمدالله (1383). سنجش میزان بیتفاوتی اجتماعی در بین دانشجویان کارشناسی دانشگاه تبریز و بررسی عوامل مرتبط با آن. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، گروه علوم اجتماعی.
23
نادری، حمدالله؛ حسین بنیفاطمه و محمد حریری اکبری (1388). «الگوسازی ساختاری رابطه بیگانگی و بیتفاوتی اجتماعی»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد.
24
نوابخش، مهرداد و میرزاپوری ولوکلا (1394). «تحلیل جامعهشناختی تأثیر بیهنجاری بر بیتفاوتی اجتماعی (مورد مطالعه: شهر بابل)»، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، شماره 3: 67-53.
25
نوروزی فیضاله، مهناز بختیاری (1388). «مشارکت اجتماعی و عوامل اجتماعی موثر بر آن»، نشریه راهبرد، شماره 53 (ویژه بررسیهای فرهنگی و اجتماعی): 249-269.
26
وبر، ماکس (1374). اقتصاد و جامعه، ترجمۀ عباس منوچهری و دیگران، چاپ اول، تهران: انتشارات مولی.
27
یزدانپناه، لیلا (1386) موانع مشارکت اجتماعی شهروندان تهرانی، فصلنامه علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، شماره 105: 130-26.
28
Bogen, Rachel & Marlowe, Jay (2015). Asylum Discourse in New Zealand: Moral Panic and a Culture of Indifference, Australian Association of Social Workers, pp, 1-12.
29
Dean, Dwight G. (1960), "Alienation and Political Apathy, Social Forces, 38.3, 185-189, JSTOR.Web.
30
Gans, H. (1992) Political Participation and Apathy. Phylon. Vol. 13. No 2: 403-4.
31
Latane, B.& Darley, J. (1970)”The unresponsive bystander: Why does not he help?«New York. Appleton-Century-Crofts.
32
Robinson, Jeffrey S. Joel S. Plaks, Jason E. (2015). Empathy for the group versus indifference toward the victim: Effects of anxious avoidant attachment on moral judgment, Journal of Experimental Social Psychology, Vol. 56, pp. 139-152.
33
Rubin M.; Badea C.; Condie J.; Mahfud Y.; Morrison T.; Peker M. (2017). “Individual differences in collectivism predict city identification and city evaluation in Australian, French, and Turkish cities”, Journal of Environmental Psychology, Vol. 50, pp. 9-16.
34
Seeman, M. (1966). Alination, Membership and Political Knowledge: A comparative Study, Public Opinion Quarterly, Vol. 30, No. 3, pp 353-367.
35
Turner, C (1998). ’Social Identity, Organization and Leadersheep’. in; E. Turner, Group at work, londan; Lawernce, Erlbaum.
36
Turner. J. H. and Etal. (1989). The emergence of sociological theory, Belmont, Thomson Press.
37