امیر رستگار خالد؛ ابوالفضل اقبالی؛ عاطفه خالقی
چکیده
خانوادهگرایی به‌مثابه یک گفتمان هژمونیک در فضای فرهنگی و رسانهای کشور در سالهای اخیر توسط گفتمانهای رقیب از جمله جریان فکری و فرهنگی فمینیسم به چالش کشیده شده است. امروزه فضای فرهنگی و رسانهای جامعۀ ایرانی به‌ویژه عرصۀ مطبوعات و نشر محل تخاصم گفتمانی این دو رویکرد هستند. این پژوهش درصدد بررسی کیفیت بازنمایی گفتمانهای ...
بیشتر
خانوادهگرایی به‌مثابه یک گفتمان هژمونیک در فضای فرهنگی و رسانهای کشور در سالهای اخیر توسط گفتمانهای رقیب از جمله جریان فکری و فرهنگی فمینیسم به چالش کشیده شده است. امروزه فضای فرهنگی و رسانهای جامعۀ ایرانی به‌ویژه عرصۀ مطبوعات و نشر محل تخاصم گفتمانی این دو رویکرد هستند. این پژوهش درصدد بررسی کیفیت بازنمایی گفتمانهای نظری پیرامون خانواده در عرصۀ مجلات عامهپسند ایرانی است. روش مورد استفاده در این تحقیق، تحلیل گفتمان با بهرهگیری از روششناسی لاکلا و موفه است. نمونه مورد بررسی در این پژوهش مجلات خانواده سبز، خانوادۀ ایرانی، موفقیت و روزهای زندگی بوده و متون ستون‌های خانوادگی این مجلات به‌عنوان واحد تحلیل این تحقیق خوانش شدهاند. نتایج پژوهش حاکی از این است که مؤلفهها و عناصر گفتمان خانوادهگرا که با محوریت جمعگرایی و دال مرکزی «سازش» در فضای نظری کشور صورتبندی میگردد، در مجلات عامهپسند به‌صورت پررنگتری برساخت شده و در مقابل عناصر و مؤلفههای گفتمان فمینیستی با محوریت فردگرایی و دال مرکزی «حقوق» حضور کمرنگتری در مطالب این مجلات داشته است. به نظر میرسد در فضای فرهنگی جامعه ایرانی هنوز ردپای نظم دینی ـ سنتی خانواده به‌صورت کاملاً پررنگ محسوس بوده و گفتمانهای رقیب از جمله جریان فمینیستی یا روشنفکری نتوانستهاند گفتار غالبی را در حوزۀ خانواده و مناسبات آن برای عامۀ مردم ارائه نمایند.
